Krzyżewo

Krzyżewo
Krzyżewo Fot. Honza Groh. Źródło: Commons Wikimedia [23.07.2014]
Rodzaj miejscowości	wieś sołecka
Państwo	Polska
Województwo	warmińsko-mazurskie
Powiat	ełcki
Gmina	Kalinowo
Liczba ludności (2010)	97
Strefa numeracyjna	(+48) 87
Kod pocztowy	19-314
Tablice rejestracyjne	NEL
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego Krzyżewo
Położenie na mapie Polski Krzyżewo
{{#invoke:Koordynaty|szablon}}

Krzyżewo (niem. Krzysewen, od 1928 r. Kreuzborn) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko–mazurskim, w powiecie ełckim, w gminie Kalinowo. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa suwalskiego. W 2010 roku wieś liczyła 97 mieszkańców. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje Agnieszka Kamińska.

Położenie

Wieś położona jest w południowo–wschodniej części województwa warmińsko–mazurskiego, na Pojezierzu Ełckim, około 22 km na wschód od Ełku, w pobliżu granicy z województwem podlaskim; przebiega przez nią droga krajowa nr 16.

Dzieje miejscowości

Wieś powstała w ramach kolonizacji południowych i wschodnich obszarów państwa Zakonu Krzyżackiego. W 1471 roku komtur Wit von Giech wystawił przywilej na dobra służebne w miejscu, które zwano Kreutzen (Creutzen). Najprawdopodobniej jednak osada w tym miejscu istniała już przed wyżej wymienioną datą. 15 łanów na prawie magdeburskim otrzymał niejaki Bogdan, który został zobowiązany do wystawienia jednej służby zbrojnej. Wieś na początku XVI wieku występowała jako Kryschoffsky, następnie jako Creutz i Kreutzcigen; ostatecznie utrwaliła się forma Krzysewen. Wieś należała do parafii ewangelickiej w Kalinowie.

Aktualnie wieś jest siedzibą sołectwa.

Liczba mieszkańców w poszczególnych okresach:

• 1857 r. – 113 osób

• 1933 r. – 192 osoby

• 1939 r. – 200 osób

• 1988 r. – 74 osoby

Religia

Wieś znajduje się na terenie parafii rzymskokatolickiej pw. Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Kalinowie.

Zabytki

• cmentarz ewangelicki z drugiej połowy XIX wieku; znajduje się na nim kwatera wojenna z okresu I wojny światowej; spoczywa tu trzech żołnierzy armii niemieckiej i trzech armii rosyjskiej

Bibliografia

Białuński Grzegorz, Kolonizacja „Wielkiej Puszczy” (do 1568 roku) – starostwa piskie, ełckie, straduńskie, zelkowskie i węgoborskie (węgorzewskie), Olsztyn 2002.
Kawecki Jan, Roman Bolesław, Ełk. Z dziejów miasta i powiatu, Olsztyn 1970.
Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Ostpreussen, Commission bei Wilhelm Koch, Königsberg 1857.
Deutsche Verwaltungsgeschichte [10.08.2013]
Bank Danych Lokalnych GUS [10.08.2013]
Strona Urzędu Gminy Kalinowo [10.08.2013]