Księży Lasek
Księży Lasek | |
| |
Kościół w Księżym Lasku (wybudowany w 1928 r.)
Fot. Mieczysław Kalski | |
Rodzaj miejscowości | wieś sołecka |
Państwo | Polska |
Województwo | warmińsko-mazurskie |
Powiat | szczycieński |
Gmina | Rozogi |
Liczba ludności (2013) | 223 |
{{#invoke:Koordynaty|szablon}} |
Księży Lasek (dawniej Fürstenwalde, Nowa Wieś) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie szczycieńskim, w gminie Rozogi. Miejscowość w 2013 roku liczyła 223 mieszkańców. Funkcję sołtysa sprawuje Zdzisław Zęgota[1].
Spis treści
Położenie
Miejscowość położona jest w południowej części województwa warmińsko-mazurskiego, około 18 km na południowy-zachód od Rozóg, przy granicy z województwem mazowieckim.
Dzieje miejscowości
Wieś założona w ramach osadnictwa szkatułowego w 1775 r. pod nazwą Nowa Wieś, (osada wzmiankowana już w 1766 r.) przy dawnej granicy Prus. W 1782 r. we wsi było 21 domów, natomiast w 1939 r. we wsi było 500 mieszkańców.
W 1816 została założona nowa parafia luterańska w celu przeciwdziałania sekcie "świętych". Najprwdopodobniej sekta ta w 1811 r. wystepowała w Wawrochach, Lipowcu, Klonie, Wilamowie. Jej wyznawcy sekty nie uznawali instytucji Kościoła. Pastor luterański z Berlina F.S. Oldenberg w 1865 pisał o sekcie "świętych", że pochodzi z dawno minionych czasów. Można sądzić, że byli to potomkowie braci polskich w Prusach. Wraz z założeniem parafii wybudowano drewniany kościół. W 1928 r. wybudowano nowy, murowany, z wieżą. Barokowe wyposażenie pochodzi z kościoła w Rozogach.
W kościele znajdują się tablice poświecone poległym w wojnach 1866 i 1870-71 roku oraz z danymi mieszkańców parafii poległych w czasie I wojny światowej, pochodzących z miejscowości: Księży Lasek (Fürstenwalde), Łuka (Lucka), Suchorowiec (Suchorowitz), Lesiny Wielkie (Groß Leschienen), Lesiny Małe (Klein Leschienen), Zieleniec (Groß Radzienen), Radostowo (Radostowen), Orzeski (Zielonygrund), Nowy Suchoros (Neu-Suchoroß).
W latach 1975-1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa ostrołęckiego[2]. Ponowne zmiany podziału administracyjnego państwa[3] umiejscowiły ją w powołanym 1 stycznia 1999 roku województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie szczycieńskim.
Przypisy
- ↑ Urząd Gminy Rozogi
- ↑ Dz.U. 1975, nr 16, poz. 91, Ustawa z dnia 28 maja 1975 r. o dwustopniowym podziale administracyjnym Państwa oraz o zmianie ustawy o radach narodowych, isap.sejm.gov.pl [10.02.2015]
- ↑ Dz.U. 1998, nr 103, poz. 652, Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 7 sierpnia 1998 r. w sprawie utworzenia powiatów, isap.sejm.gov.pl [10.02.2015]
Bibliografia
Max Toeppen, Historia Mazur, Olsztyn, 1995.
Iwona Liżewska, Wiktor Knercer: Przewodnik po historii i zabytkach Ziemi Szczycieńskiej. Olsztyn, 1998.
E. Sadlowski, Denkmäler und Gedenktafeln im Kreis Ortelsburg, Ostpreussen, Leer 2008, s. 19.
Dz.U. 1975, nr 16, poz. 91, Ustawa z dnia 28 maja 1975 r. o dwustopniowym podziale administracyjnym Państwa oraz o zmianie ustawy o radach narodowych, isap.sejm.gov.pl [10.02.2015]
Dz.U. 1998, nr 103, poz. 652, Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 7 sierpnia 1998 r. w sprawie utworzenia powiatów, isap.sejm.gov.pl [10.02.2015]
Bank Danych Lokalnych GUS [10.02.2015]
Urząd Gminy Rozogi [10.02.2015]
Mapy Google Maps [10.02.2015]