Lwowiec
Lwowiec | |
| |
Fot. Mieczysław Kalski
| |
Państwo | Polska |
Województwo | warmińsko-mazurskie |
Powiat | bartoszycki |
Gmina | Sępopol |
Liczba ludności (2010) | 175[1] |
{{#invoke:Koordynaty|szablon}} |
Lwowiec (niem. Löwenstein) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie bartoszyckim, w gminie Sępopol. W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa olsztyńskiego. W latach 1946–1977 wieś wchodziła w skład powiatu kętrzyńskiego. Miejscowość w 2010 roku liczyła 175 mieszkańców (łącznie z Kościelnem). Obecnie funkcję sołtysa sprawuje Stanisław Karpik.
Dzieje miejscowości
Miejscowość została założona jako wieś czynszowa na prawie chełmińskim w 1366 roku. Do początku XVI w. funkcjonowała pod nazwą Lebenstein, następnie jako Lawenstein, a od końca XVI wieku utrwaliła się nazwa Löwenstein. Obszar wsi obejmował wówczas 64 łany – cztery z nich przeznaczono na uposażenie miejscowego kościoła. W XIV stuleciu w miejscowości działały dwie karczmy. Gotycki kościół został wybudowany po roku 1370. W 1480 roku proboszczem został Gregorius Sartoris – kapłan diecezji warmińskiej. W połowie XVI stulecia miejscowa świątynia została filią kościoła w Garbnie, a następnie stała się siedzibą parafii ewangelickiej. W XV wieku do świątyni dobudowano zakrystię. Wieżę remontowano w 1688 roku, a następnie po jej obaleniu przez orkan w 1818 roku. Patronem kościoła w Lwowcu został Mikołaj Reuter. W tym okresie do miejscowej parafii należała również wieś Krelikiejmy. W 1785 roku miejscowość miała charakter stosunkowo dużej wsi, składającej się z 37 budynków mieszkalnych.
Szkoła przykościelna została założona po 1525 roku. W 1737 roku zreorganizowano ją i oddano pod nadzór państwa. W 1935 roku uczęszczało do niej 87 uczniów, a zatrudnionych było dwóch nauczycieli. Po II wojnie światowej uruchomiono ją ponownie.
Po 1945 roku Lwowiec stał się siedzibą sołectwa. W 1970 roku obok ośmioklasowej szkoły działała we wsi biblioteka oraz sala kinowa na 45 miejsc. Według spisu powszechnego z 1983 roku było tu 41 budynków mieszkalnych i 50 indywidualnych gospodarstw rolnych, które łącznie zajmowały obszar 443 ha.
Liczba mieszkańców na przestrzeni lat:
- 1857 – 589 osób
- 1933 – 493 osoby
- 1939 – 590 osób
- 1970 – 276 osób
- 1983 – 249 osób
Turystyka
- Bociania wieś we Lwowcu – Lwowiec leży na Szlaku Bocianich Gniazd – znajduje się tu jedna z większych kolonii bociana. białego
- Szlak rowerowy "Bociana Białego": Sępopol – Romankowo – Lwowiec – Wanikajmy – Gaj – Smodajny – Dzietrzychowo – Miedna – Sępopol.
Zabytki
- kościół pw. Matki Boskiej Szkaplerznej – gotycki kościół, z 2. połowy XIV wieku, we wnętrzu zachowany m.in. ołtarz główny z XV wieku, ambona z lat 1608–1609. W 1818 roku w czasie orkanu uszkodzona została wieża kościelna; świątynia została odnowiona w latach 70. XIX wieku
- cmentarz katolicko-ewangelicki z połowy XIX wieku; biegnąca wzdłuż cmentarza aleja dzieli nieczynną część ewangelicką od czynnej części katolickiej pochodzącej z XIX w.; stan dobry
- dawny zajazd (obecnie dom mieszkalny nr 35), murowany, kryty dachówką ceramiczną, XIX wiek
Przypisy
- ↑ Łącznie Lwowiec i Kościelne.
Bibliografia
Bartoszyce. Z dziejów miasta i okolic, red. Andrzej Wakar, Olsztyn 1987.
Kętrzyn. Z dziejów miasta i okolic, przewodniczący komitetu redakcyjnego Andrzej Wakar, Olsztyn 1978.
Licharewa Zofia, Kętrzyn. Z dziejów miasta i powiatu, Olsztyn 1962.
Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Ostpreussen, Commission bei Wilhelm Koch, Königsberg 1857.
Warmia i Mazury. Przewodnik ilustrowany, red. Marcin Kuleszo, Barbara Wojczulanis, Olsztyn 2001.
Wojewódzka ewidencja zabytków [05.03.2014]
Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego miasta i gminy Sępopol, Sępopol 2005 [05.03.2014]
Bank Danych Lokalnych GUS [05.03.2014]
Deutsche Verwaltungsgeschichte [05.03.2014]
polskaniezwykla.pl [05.03.2014]
ciekawemazury.pl [05.03.2014]
Ogólnopolska Baza Gniazd Bociana Białego [05.03.2014]