Osiniak-Piotrowo

Z Encyklopedia Warmii i Mazur
Skocz do: nawigacja, szukaj
Osiniak-Piotrowo

Cmentarz starowierców. Fot. Mieczysław Kalski
Cmentarz starowierców.
Fot. Mieczysław Kalski
Rodzaj miejscowości wieś sołecka
Państwo  Polska
Województwo warmińsko-mazurskie
Powiat piski
Gmina Ruciane-Nida
Liczba ludności (2010) 186
Strefa numeracyjna (+48) 87
Kod pocztowy 12-220
Tablice rejestracyjne NPI
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego
Mapa lokalizacyjna województwa warmińsko-mazurskiego
Osiniak-Piotrowo
Osiniak-Piotrowo
Położenie na mapie Polski
Mapa lokalizacyjna Polski
Osiniak-Piotrowo
Osiniak-Piotrowo
Ziemia

{{#invoke:Koordynaty|szablon}}


Osiniak-Piotrowo (niem. Fedorwalde-Peterhein) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko–mazurskim, w powiecie piskim, w gminie Ruciane–Nida. Do 1972 roku wieś należała do gminy (później gromady) Ukta w powiecie mrągowskim. W 1973 roku weszła w skład powiatu piskiego, gminy Ruciane–Nida. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa suwalskiego. W 2010 roku wieś liczyła 186 mieszkańców. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje Zbigniew Zęgota[1].

Położenie

Wieś położona jest we wschodniej części Równiny Mazurskiej, obejmującej częściowo południową część Krainy Wielkich Jezior Mazurskich. Miejscowość leży w zachodniej części Puszczy Piskiej, około 5 km na zachód od Rucianego–Nidy, na północ od drogi krajowej nr 58.

Dzieje miejscowości

Wieś powstała w 1874 roku z połączenia dwóch osad:

  • Osiniak (Fiedorowo, Fedorwalde) – założony przez starowierców około 1830 roku. Osiniakiem nazywana była leśna okolica, w której wioska powstała. Około 1835 roku osadzie nadano nazwę Fiedorowo od nazwiska najbogatszego gospodarza Szczepana Fiedorowa. W 1839 roku wieś liczyła 13 gospodarstw chłopskich i 82 mieszkańców.
  • Piotrowo (Peterhein) – założona przez starowierców około 1830 roku. Nazwa pochodzi od imienia najbogatszego gospodarza Piotra Jakublewa. W 1839 roku w Piotrowie było 7 gospodarstw chłopskich i 36 mieszkańców.

Szkoła powstała w 1898 roku. Obejmowała jedną klasę również w 1935 roku, gdy uczęszczało do niej 75 dzieci. Ponownie otwarto ją 20 września 1955 roku; w 1979 roku pracował w niej jeden nauczyciel, zaś uczęszczało 15 dzieci.

Aktualnie wieś jest siedzibą sołectwa.


Liczba mieszkańców i gospodarstw rolnych w poszczególnych latach:

  • 1939 r. – 303 osoby, 32 gospodarstwa
  • 1949 r. – 49 gospodarstw
  • 1970 r. – 239 osób, 40 gospodarstw
  • 1978 r. – 204 osoby, 36 gospodarstw
  • 1987 r. – 220 osób

Ludzie związani z miejscowością

Zabytki

  • cmentarz starowierców z początku XIX wieku, na północno–zachodnim krańcu wsi
  • cmentarz starowierców, rodzinny, z początku XX wieku, w centrum wsi (zob. Cmentarze starowierskie na Mazurach)
  • cmentarz ewangelicki z początku XX wieku, przy wjeździe do wsi od wschodu
  • cmentarz ewangelicki, rodzinny, z początku XX wieku, w centrum wsi, na wzniesieniu
  • cmentarz ewangelicki z XIX wieku, Osiniak–Zdrużno, po lewej stronie drogi leśnej Osiniak – Zdrużno, na północ od leśniczówki
  • zespół budynków szkolnych z przełomu XIX i XX wieku: szkoła i budynek gospodarczy
  • kilka przykładów budownictwa z początku XX wieku (domy nr 7, 8, 16, 19, 35)

Bibliografia

Bielawny Krzysztof, Nekropolie w granicach parafii ewangelickich Nawiady, Piecki i Stara Ukta, Znad Pisy, nr 15, 2006, ss. 162–211.
Kossert Andreas, Mazury. Zapomniane Południe dawnych Prus Wschodnich, przeł. Barbara Ostrowska, Warszawa 2004.
Mrągowo. Z dziejów miasta i powiatu, red. Andrzej Wakar i in., Olsztyn 1975.
Śliwiński Józef, Z dziejów Rucianego-Nidy i okolic, Olsztyn 1993.
Żurkowska Tekla, Mazurskie cmentarze. Symbole w krajobrazie, Olsztyn 2008.
Bank Danych Lokalnych GUS [15.08.2013]
Strona Urzędu Gminy Ruciane-Nida [15.08.2013]
Wojewódzka Ewidencja Zabytków [15.08.2013]

Przypisy