Rychnowo
Rychnowo | |
| |
Rodzaj miejscowości | wieś sołecka |
Państwo | Polska |
Województwo | warmińsko-mazurskie |
Powiat | ostródzki |
Gmina | Grunwald |
Liczba ludności (2010) | 303 |
Strefa numeracyjna | (+48) 89 |
Kod pocztowy | 14-107 |
Tablice rejestracyjne | NOS |
{{#invoke:Koordynaty|szablon}} |
Rychnowo (niem. Gut Reichenau, od 1938 r. Reichenau) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko–mazurskim, w powiecie ostródzkim, w gminie Grunwald. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa olsztyńskiego. W 2010 roku wieś liczyła 303 mieszkańców. Obecnie funkcję sołtysa pełni Grzegorz Roguski[1].
Spis treści
Położenie
Miejscowość położona jest na Mazurach Zachodnich (Pojezierze Iławsko-Ostródzkie), zajmuje wschodni skłon Garbu Lubawskiego. Rychnowo leży w odległości 17 km na południowy wschód od Ostródy.
Dzieje miejscowości
Początek wsi wiąże się z rokiem 1335, kiedy została nadana jako majątek rycerski. Rychnowo liczyło wówczas 40 łanów. Jednak wzmianki o istnieniu osady pojawiły się już w 1325 roku. Od samego początku właściciele majątku objęli patronatem kościół parafialny. Na początku XVIII wieku majątek stanowił własność Zygmunta von Kikolla, który około 1713 roku ufundował drewniany kościół położony w obrębie dworskiego parku. W XVIII stuleciu dobra przeszły jednak w ręce Hoverbecka a następnie Auerswalda. W 1800 stały się własnością von Kleista, ale już na przełomie XIX i XX wieku należały do von Livoniusa. W 1714 roku utworzono wspólną dla Rychnowa i Gierzwałdu parafię. W 1540 roku majątek należał do Waltera Sperlinga i Antoniego z Rychnowa. Sperling założył karczmę i sprzedawał rocznie 62 tony piwa. Majątek jeszcze kilkakrotnie zmieniał właścicieli. W 1800 roku został zakupiony przez Fryderyka von Kleista.
Liczba mieszkańców w poszczególnych okresach:
- 1820 r. – 133 osoby
- 1925 r. – 337 osób
- 1939 r. – 325 osób
Religia
We wsi znajduje się siedziba parafii rzymskokatolickiej.
Zabytki
- dwór wybudowany w początkach XX wieku, przebudowany po 1945 roku; obecnie siedziba klasztoru sióstr Terezjanek
- drewniany kościół, zabytek budownictwa ludowego, zbudowany w 1713 r. jako kościół ewangelicki, z wolnostojąca dzwonnicą (ok. 1707); jego kopia znajduje się w Muzeum Budownictwa Ludowego w Olsztynku
Przyroda
W pobliżu miejscowości znajduje się pomnik przyrody - głaz narzutowy.
Ludzie związani z miejscowością
- Jerzy Tadeusz Krzywoszewski (1917–2010) – poeta, prozaik, działacz społeczno–kulturalny, harcerz, w 1946 r. założył we wsi Rychnowo drużynę harcerską, która przyjęła imię Tadeusza Kościuszki
Bibliografia
Achremczyk Stanisław, Historia Warmii i Mazur, t. I, Olsztyn 2011.
Darmochwał Tomasz, Rumiński Marek Jacek, Warmia. Mazury, Białystok 1998.
Jackiewicz-Garniec Małgorzata, Garniec Mirosław, Pałace i dwory dawnych Prus Wschodnich, Olsztyn 2001.
Ostróda. Z dziejów miasta i okolic, red. Andrzej Wakar i in., Olsztyn 1976.
Rzempołuch Andrzej, Przewodnik po zabytkach sztuki dawnych Prus Wschodnich, Olsztyn 1992.
Warmia i Mazury. Przewodnik ilustrowany, red. Marcin Kuleszo, Barbara Wojczulanis, Olsztyn 2001.
Bank Danych Lokalnych GUS [29.08.2013]
Deutsche Verwaltungsgeschichte [29.08.2013]
Wojewódzka Ewidencja Zabytków [29.08.2013]
Przypisy