Wawrowice

Wawrowice
Rodzaj miejscowości	wieś sołecka
Państwo	Polska
Województwo	warmińsko-mazurskie
Powiat	nowomiejski
Gmina	Kurzętnik
Sołectwo	Wawrowice
Liczba ludności (2010)	300
Strefa numeracyjna	(+48) 56
Tablice rejestracyjne	NNM
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego Wawrowice
Położenie na mapie Polski Wawrowice
{{#invoke:Koordynaty|szablon}}

Wawrowice (1706 r. Wawronice, Wawer, Wauwer, niem. Wawerwitz) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko–mazurskim, w powiecie nowomiejskim, w gminie Kurzętnik. W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa toruńskiego. W 2010 r. liczyła 300 mieszkańców. Obecnie (2013 r.) we wsi sołtysem jest Benedykt Rochnowski.

Położenie

Wieś znajduje się nad brzegiem Jeziora Skarlińskiego. Przez Wawrowice przepływa rzeka Skarlanka.

Dzieje miejscowości

Wieś lokowana została w XIV w. na prawie chełmińskim. W I połowie XV w. obejmowała swoim zasięgiem 52 włóki. Miejscowość ucierpiała w wyniku wojny polsko–krzyżackiej w 1414 r. W połowie XVI w. Wawrowice należały do starostwa bratiańskiego. W I połowie XVII w. starosta Paweł Działyński wybudował we wsi browar, a podległym chłopom zakazał sprzedaży jęczmienia do Nowego Miasta Lubawskiego. XVII w. majątek w Wawrowicach podlegał wójtowi w Bratianie. Na początku XVIII w. grunty wiejskie stanowiły 40 włók, z których płacono czynsz w wysokości pół korca żyta i pół korca owsa od każdej włóki. Wiadomo również, że w tym okresie istniała tutaj parafia i poczta. Pod koniec XIX w. większość mieszkańców była katolikami. Ogólna liczba mieszkańców wynosiła 123 osoby, w tym 99 katolików i 24 ewangelików. W 1885 r. wieś obejmowała 295 ha z 21 dymami i 7 domami. Po 1920 r. Wawrowice znalazły się w granicach Polski. W połowie XX w. majątek ziemski został zlikwidowany, a obszar wsi włączono do gminy wiejskiej. W tym samym roku w miejscowości założono kółko rolnicze i funkcjonowała czteroklasowa szkoła.

W czasie II wojny światowej, jak w większości obszarów gminy Kurzętnik, również i tu wysiedlono ludność do obozu w Potulicach. W Wawrowicach ukryto Żydówki, które w 1945 r. uciekły podczas rozstrzeliwania w pobliskich lasach. W latach 1955-1960 we wsi funkcjonował punkt felczerski. Pod koniec XX w. sołectwo obejmowało 632,35 ha z 52 gospodarstwami i 323 mieszkańcami. Obecnie wieś należy do parafii w Skarlinie, a najbliższa szkoła podstawowa oraz gimnazjum znajdują się w Marzęcicach.

Kultura

We wsi działa Stowarzyszenie Moja Wieś Wawrowice i świetlica. Organizowane są tutaj festyny, pikniki i jarmarki.

Bibliografia

Grabowski Stanisław,Z dziejów Kurzętnika i okolic, Warszawa 1995.
Grabowski Stanisław,Z dziejów Kurzętnika i okolic, Warszawa 2008.
Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, pod red. Bronisława Chlebowski, Filipa Sulimierski, Władysława Walewskiego t. XIII, Warszawa 1892.
Bank Danych Lokalnych GUS [12.11.2013]