Wojny
To jest | Wojny | |
| | |
| Rodzaj miejscowości | wieś sołecka |
| Państwo |  Polska
|
| Województwo | warmińsko-mazurskie |
| Powiat | piski |
| Gmina | Biała Piska |
| Liczba ludności (2010) | 73 |
| Strefa numeracyjna | (+48) 87 |
| Kod pocztowy | 12-230 |
| Tablice rejestracyjne | NPI |
| Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego   Wojny | |
| Położenie na mapie Polski  Wojny | |
{{#invoke:Koordynaty|szablon}} | |
Wojny (niem. Woynen, od 1938 r. Woinen) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko–mazurskim, w powiecie piskim, w gminie Biała Piska. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa suwalskiego. W 2010 r. liczyła 73 mieszkańców. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje Antoni Łuba[1].
Położenie
Wieś położona jest w południowo–wschodniej części województwa warmińsko–mazurskiego, na terenie Pojezierza Ełckiego, 8 km na wschód od Białej Piskiej.
Dzieje miejscowości
Osada istniała już przed wojną trzynastoletnią (1454–1466) – jako Voynen była wzmiankowana w przywileju dla Skarżyna. Przywilej otrzymała w 1471 roku na prawie magdeburskim. Objęła wówczas 27 łanów, z których część dawniej należała do wsi Włosty. Dobra w Wojnach dostali bracia Gierzymił i Janik Rakowscy oraz Marcin, Stanik i Mikołaj. W październiku 1710 roku do wsi dotarła wielka epidemia dżumy, ale w przeciwieństwie do większości okolicznych miejscowości liczba ofiar nie była tu aż tak duża (zmarło 13 mieszkańców).
Wojny długo należały do parafii ewangelickiej w Białej Piskiej; dopiero w 1902 roku zostały przyłączone do nowo utworzonej parafii w Skarżynie.
Szkoła we wsi powstała w 1896 roku. W 1935 roku uczęszczało do niej 42 dzieci, zaś pracował jeden nauczyciel. Po II wojnie światowej uruchomiono ją ponownie w marcu 1946 roku; funkcjonowała ona do lat 70.
Aktualnie wieś jest siedzibą sołectwa.
Liczba mieszkańców w poszczególnych latach:
- 1857 r. – 119 osób
- 1864 r. – 143 osoby
- 1867 r. – 145 osób
- 1871 r. – 145 osób
- 1895 r. – 174 osoby
- 1925 r. – 178 osób
- 1933 r. – 158 osób
- 1939 r. – 147 osób
- 1988 r. – 59 osób
Zabytki
- zespół budynków szkolnych z początku XX wieku: szkoła i budynek gospodarczy, murowane
- dawny cmentarz ewangelicki z XIX wieku
- dwa murowane domy z początku XX wieku (nr 8 i 9)
Bibliografia
Białuński Grzegorz, Kolonizacja „Wielkiej Puszczy” (do 1568 roku) – starostwa piskie, ełckie, straduńskie, zelkowskie i węgoborskie (węgorzewskie), Olsztyn 2002.
Białuński Grzegorz, Przyczynek do przebiegu zarazy dżumy w starostwie piskim w latach 1709–1711, Znad Pisy, nr 13/14, 2004/2005, ss. 51–57.
von Hippel Rudolf, Przegląd statystycznych i innych uwarunkowań powiatu Johannisburg na podstawie przeprowadzonego spisu powszechnego w dniu 3 grudnia 1867 r. wg zestawienia starosty von Hippela w roku 1868, Znad Pisy, nr 19–20, 2010–2011, ss. 83–157.
Pisz. Z dziejów miasta i powiatu, red. Wanda Korycka, Olsztyn 1970.
Sawicki Ryszard, Dzieje wsi i parafii Skarżyn. Monografia historyczno-pastoralna, Znad Pisy, nr 15, 2006, ss. 52–77.
Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Ostpreussen, Commission bei Wilhelm Koch, Königsberg 1857.
Deutsche Verwaltungsgeschichte [10.08.2013].
Bank Danych Lokalnych GUS [10.08.2013].
Strona Urzędu Gminy Biała Piska [10.08.2013].
Przypisy
