Kruzy: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja nieprzejrzana] | [wersja zweryfikowana] |
| Linia 5: | Linia 5: | ||
|herb artykuł = | |herb artykuł = | ||
|dopełniacz wsi = Kruz | |dopełniacz wsi = Kruz | ||
| − | |zdjęcie = | + | |zdjęcie = |
| − | |opis zdjęcia = | + | |opis zdjęcia = |
|rodzaj miejscowości = | |rodzaj miejscowości = | ||
|województwo = warmińsko-mazurskie | |województwo = warmińsko-mazurskie | ||
| Linia 63: | Linia 63: | ||
<br/> | <br/> | ||
| − | |||
| − | |||
[[Kategoria: Miejscowość]][[Kategoria: powiat olsztyński]][[Kategoria: gmina Kolno]][[Kategoria: wieś sołecka]] | [[Kategoria: Miejscowość]][[Kategoria: powiat olsztyński]][[Kategoria: gmina Kolno]][[Kategoria: wieś sołecka]] | ||
Wersja z 12:52, 23 sty 2014
| Kruzy | |
| | |
| Państwo |  Polska
|
| Województwo | warmińsko-mazurskie |
| Powiat | olsztyński |
| Gmina | Kolno |
| Liczba ludności (Kruzy) | 233 |
| Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego   Kruzy | |
| Położenie na mapie Polski  Kruzy | |
{{#invoke:Koordynaty|szablon}} | |
Kruzy (niem. Krausen) – wieś sołecka w Polsce położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie olsztyńskim, w gminie Kolno. W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa olsztyńskiego.
Miejscowość w 2010 roku była zamieszkana przez 233 osoby. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje Aneta Drozdowska[1].
Położenie
Miejscowość jest położona na Pojezierzu Olsztyńskim, w odległości 4,1 km od Jeziora Bęskiego.
Dzieje miejscowości
Niemiecka nazwa miejscowości była przeróbką pruskiej wersji, która oznaczała gruszkę.
Dokument lokacyjny wsi został wystawiony w 1374 roku. Nowa miejscowość miała powstać na 60 włókach nadanych na prawie chełmińskim. Kruzy stanowiły jeden z elementów łańcucha obronnego obejmującego obszar od Jeziora Dadaj aż do wsi Łężany. Wieś została doszczętnie zniszczona w czasie wojny polsko-krzyżackiej w latach 1519-1521. Kruzy zostały opuszczone przez dotychczasowych mieszkańców. Podobnie jak w przypadku pozostałych wsi, podjęto próby ponownego obsadzenia kolonistów na leżącej odłogiem ziemi. Do 1533 roku udało się zagospodarować zaledwie 25 włók. Akcja osadnicza przebiegała powoli i nie przynosiła oczekiwanych rezultatów. Ostatecznie biskup Stanisław Hozjusz w 1568 roku sprzedał Kruzy swojemu krewnemu Piotrowi Zawadzkiemu. Tym sposobem wieś przekształciła się w majątek lenny na prawie chełmińskim. Z części majątku wydzielono folwark; część funkcjonowała jako wieś szlachecka. W późniejszym okresie w nieznanych okolicznościach dobra przeszły w ręce jezuitów z Reszla. Fakt ten potwierdza dokument odnawiający zapis majątku na rzecz jezuitów, który został wystawiony w 1 września 1639 roku przez biskupa Mikołaja Szyszkowskiego. W latach 1709-1711 Kruzy nawiedziła epidemia dżumy. W 1783 roku w miejscowości działał nieprzerwanie folwark oraz młyn; wieś składała się z 35 domów. W 1820 roku Kruzy były zamieszkane przez 258 osób. 28 lat później liczba mieszkańców wzrosła do 384. Większość z nich była zatrudniona w miejscowym folwarku. Ludność polska stanowiła znaczny procent mieszkańców. W 1939 roku Kruzy były zamieszkane przez 531 osób. Po zakończeniu II wojny światowej we wsi osiedlili się przybysze z różnych części ziem polskich.
W miejscowości działa świetlica wiejska oraz jednostka Ochotniczej Straży Pożarnej.
Edukacja
W miejscowości działa Publiczny Specjalny Katolicki Ośrodek Edukacyjno-Wychowawczy.
Zabytki
- Zabudowa wiejska z połowy XIX oraz przełomu XIX i XX stulecia
Bibliografia
- Biskupiec. Z dziejów miasta i powiatu, red. Wanda Korycka, Olsztyn 1969.
- Bank Danych Lokalnych GUS[data dostępu: 12.12.2013]
- Publiczny Specjalny Katolicki Ośrodek Edukacyjno-Wychowawczy w Kruzach] [data dostępu: 12.12.2013]
Przypisy
