Fuleda: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja nieprzejrzana] | [wersja zweryfikowana] |
(→Dzieje miejscowości) |
|||
| (Nie pokazano 14 wersji utworzonych przez 4 użytkowników) | |||
| Linia 5: | Linia 5: | ||
|herb artykuł = | |herb artykuł = | ||
|dopełniacz wsi = | |dopełniacz wsi = | ||
| − | |zdjęcie = | + | |zdjęcie = Pocztówka z Fuledy. 1930.gif |
| − | |opis zdjęcia = | + | |opis zdjęcia = Pocztówka z Fuledy (1930).<br>Źródło: [http://www.bildarchiv-ostpreussen.de/suche/index.html.pl#!start=1 www.bildarchiv-ostpreussen.de] |
|rodzaj miejscowości = | |rodzaj miejscowości = | ||
|województwo = warmińsko-mazurskie | |województwo = warmińsko-mazurskie | ||
| Linia 14: | Linia 14: | ||
|sołectwo = Kamionki | |sołectwo = Kamionki | ||
|wysokość = | |wysokość = | ||
| − | |liczba ludności = 233<ref> | + | |liczba ludności = 233<ref>Łączna liczba mieszkańców wsi: Fuleda, Doba, Dziewiszewo.</ref> |
|rok = 2010 | |rok = 2010 | ||
|strefa numeracyjna = | |strefa numeracyjna = | ||
| Linia 36: | Linia 36: | ||
Wieś położona jest w północno-wschodniej części województwa warmińsko-mazurskiego, na obszarze [[Kraina Wielkich Jezior Mazurskich|Krainy Wielkich Jezior Mazurskich]], 14 km na północny zachód od [[Giżycko|Giżycka]], na półwyspie [[Fuledzki Róg]], nad [[Jezioro Dobskie|Jeziorem Dobskim]]. Na północ od wsi na wysokości 146 m n.p.m. leży punkt widokowy na jeziora: Dobskie, [[Jezioro Kisajno|Kisajno]], [[Jezioro Łabap|Łabap]] i [[Jezioro Dargin|Dargin]]. | Wieś położona jest w północno-wschodniej części województwa warmińsko-mazurskiego, na obszarze [[Kraina Wielkich Jezior Mazurskich|Krainy Wielkich Jezior Mazurskich]], 14 km na północny zachód od [[Giżycko|Giżycka]], na półwyspie [[Fuledzki Róg]], nad [[Jezioro Dobskie|Jeziorem Dobskim]]. Na północ od wsi na wysokości 146 m n.p.m. leży punkt widokowy na jeziora: Dobskie, [[Jezioro Kisajno|Kisajno]], [[Jezioro Łabap|Łabap]] i [[Jezioro Dargin|Dargin]]. | ||
| − | Na półwyspie znajduje się [[ | + | Na półwyspie znajduje się [[Rezerwat Jezioro Dobskie]] z [[Głazowisko Fuledzki Róg|głazowiskiem]] zachowanym w pierwotnym stanie. |
<br/> | <br/> | ||
== Dzieje miejscowości == | == Dzieje miejscowości == | ||
| − | + | Wieś powstała w ramach kolonizacji północno-wschodnich terenów [[Prusy Książęce|Prus Książęcych]]. W 1548 roku książę [[Albrecht Hohenzollern]] sprzedał siedem łanów nad Jeziorem Dobskim niejakiemu Jerzemu Wierciejce. Dobra zostały nadane na [[prawo magdeburskie|prawie magdeburskim]] z czterema latami wolnizny. W 1563 roku Jerzy Wierciejka w dalszym ciągu posiadał siedem łanów, a przy tym dodatkowo cztery łany, choć niezasiedlone; potem przeniósł się on do późniejszych [[Wierciejki|Wierciejek]]. W XVII w. tutejsze dobra otrzymała rodzina [[von Tettau]] (jeden z jej przedstawicieli, [[Daniel von Tettau]], był starostą leckim w drugiej połowie XVII w.). W późniejszym czasie, aż do wybuchu II wojny światowej, właścicielami dóbr w Fuledzie byli von Schenck zu Tautenburgowie z Doby. Wieś należała do [[parafia ewangelicka w Giżycku|parafii ewangelickiej w Giżycku]]. | |
| − | Wieś powstała w ramach kolonizacji północno-wschodnich terenów [[Prusy Książęce|Prus Książęcych]]. W 1548 roku książę [[Albrecht Hohenzollern]] sprzedał siedem łanów nad Jeziorem Dobskim niejakiemu Jerzemu Wierciejce. Dobra zostały nadane na [[prawo magdeburskie|prawie magdeburskim]] z czterema latami wolnizny. W 1563 roku Jerzy Wierciejka w dalszym ciągu posiadał siedem łanów, a przy tym dodatkowo cztery łany, choć niezasiedlone; potem przeniósł się on do późniejszych [[Wierciejki|Wierciejek]]. W XVII w. tutejsze dobra otrzymała rodzina von Tettau (jeden z jej przedstawicieli, [[Daniel von Tettau]], był starostą leckim w drugiej połowie XVII w.). W późniejszym czasie właścicielami dóbr w Fuledzie byli von Schenck zu Tautenburgowie z Doby | ||
| − | Szkołę w Fuledzie założono w 1857 r. Po II wojnie światowej uruchomiono ją ponownie 1 września 1958 | + | Szkołę w Fuledzie założono w 1857 r. Po II wojnie światowej uruchomiono ją ponownie 1 września 1958 r., jednak ze względu na małą liczbę uczniów została ona zlikwidowana już w 1961 r. |
| − | Po 1945 | + | Po 1945 r. we wsi utworzono [[Państwowe Gospodarstwa Rolne (PGR)|Państwowe Gospodarstwo Rolne]] Fuleda. W latach 1954–1972 Fuleda należała do gromady Giżycko. |
| − | Obecnie we wsi znajdują się gospodarstwa rolne oraz ogródki działkowe (działa tu Stowarzyszenie Właścicieli Ogródków Działkowych " | + | Obecnie we wsi znajdują się gospodarstwa rolne oraz ogródki działkowe (działa tu Stowarzyszenie Właścicieli Ogródków Działkowych "Folwark Fuleda"<ref>[http://www.gizycko.pl/stowarzyszenie-wlascicieli-ogrodkow-dzialkowych-folwark-fuleda.html gizycko.pl] [27.03.2014]</ref>).<br/> |
| − | Liczba mieszkańców | + | Liczba mieszkańców na przestrzeni lat: |
| − | + | *1857 – 152 osoby | |
| − | 1857 | + | *1933 – 67 osób |
| − | + | *1939 – 94 osoby | |
| − | 1933 | ||
| − | |||
| − | 1939 | ||
| − | |||
== Turystyka == | == Turystyka == | ||
*Ośrodek "Fuleda Park" na południe od wsi, u nasady półwyspu Fuledzki Róg. | *Ośrodek "Fuleda Park" na południe od wsi, u nasady półwyspu Fuledzki Róg. | ||
| + | {{Przypisy}} | ||
| + | <references/> | ||
== Bibliografia == | == Bibliografia == | ||
| − | Białuński Grzegorz, ''Osadnictwo regionu Wielkich Jezior Mazurskich od XIV do początku XVIII wieku | + | Białuński Grzegorz, ''Osadnictwo regionu Wielkich Jezior Mazurskich od XIV do początku XVIII wieku – starostwo leckie (giżyckie) i ryńskie'', Olsztyn 1996.<br/> |
''Giżycko. Z dziejów miasta i okolic'', red. Andrzej Wakar, Olsztyn 1983.<br/> | ''Giżycko. Z dziejów miasta i okolic'', red. Andrzej Wakar, Olsztyn 1983.<br/> | ||
| − | ''Mazury. Słownik stronniczy, ilustrowany | + | ''Mazury. Słownik stronniczy, ilustrowany, red. Waldemar Mierzwa, Dąbrówno 2008.<br/> |
Orłowicz Mieczysław, ''Ilustrowany przewodnik po Mazurach Pruskich i Warmii'', Na nowo podali do druku Grzegorz Jasiński, Andrzej Rzempołuch, Robert Traba, Olsztyn 1991.<br/> | Orłowicz Mieczysław, ''Ilustrowany przewodnik po Mazurach Pruskich i Warmii'', Na nowo podali do druku Grzegorz Jasiński, Andrzej Rzempołuch, Robert Traba, Olsztyn 1991.<br/> | ||
''Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Ostpreussen, Commission bei Wilhelm Koch'', Königsberg 1857.<br/> | ''Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Ostpreussen, Commission bei Wilhelm Koch'', Königsberg 1857.<br/> | ||
| − | [http://www.stat.gov.pl/bdl/app/samorzad_m.dims | + | [http://www.stat.gov.pl/bdl/app/samorzad_m.dims Bank Danych Lokalnych GUS] [05.03.2014]<br/> |
| − | [http://www.verwaltungsgeschichte.de/loetzen.html | + | [http://www.verwaltungsgeschichte.de/loetzen.html Deutsche Verwaltungsgeschichte] [05.03.2014] |
| − | |||
| − | |||
| − | |||
<br/> | <br/> | ||
| − | [[Kategoria: Miejscowość]] [[Kategoria: Powiat giżycki]] [[Kategoria: Giżycko (gmina wiejska)]] [[Kategoria: | + | [[Kategoria: Miejscowość]] [[Kategoria: Powiat giżycki]] [[Kategoria: Giżycko (gmina wiejska)]] [[Kategoria: wsie niesołeckie]] |
Aktualna wersja na dzień 09:10, 11 lut 2015
| Fuleda | |
| | |
 Pocztówka z Fuledy (1930).
Źródło: www.bildarchiv-ostpreussen.de | |
| Państwo |  Polska
|
| Województwo | warmińsko-mazurskie |
| Powiat | giżycki |
| Gmina | Giżycko |
| Sołectwo | Kamionki |
| Liczba ludności (2010) | 233[1] |
| Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego   Fuleda | |
| Położenie na mapie Polski  Fuleda | |
{{#invoke:Koordynaty|szablon}} | |
Fuleda (niem. Faulhöden) – wieś niesołecka położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie giżyckim, w gminie Giżycko. W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa suwalskiego.
Miejscowość w 2010 r. liczyła 233 mieszkańców (łącznie z Dobą i Dziewiszewem). Wieś wchodzi w skład sołectwa Kamionki, w którym funkcję sołtysa sprawuje obecnie Ryszard Mazurczyk[2].
Położenie
Wieś położona jest w północno-wschodniej części województwa warmińsko-mazurskiego, na obszarze Krainy Wielkich Jezior Mazurskich, 14 km na północny zachód od Giżycka, na półwyspie Fuledzki Róg, nad Jeziorem Dobskim. Na północ od wsi na wysokości 146 m n.p.m. leży punkt widokowy na jeziora: Dobskie, Kisajno, Łabap i Dargin.
Na półwyspie znajduje się Rezerwat Jezioro Dobskie z głazowiskiem zachowanym w pierwotnym stanie.
Dzieje miejscowości
Wieś powstała w ramach kolonizacji północno-wschodnich terenów Prus Książęcych. W 1548 roku książę Albrecht Hohenzollern sprzedał siedem łanów nad Jeziorem Dobskim niejakiemu Jerzemu Wierciejce. Dobra zostały nadane na prawie magdeburskim z czterema latami wolnizny. W 1563 roku Jerzy Wierciejka w dalszym ciągu posiadał siedem łanów, a przy tym dodatkowo cztery łany, choć niezasiedlone; potem przeniósł się on do późniejszych Wierciejek. W XVII w. tutejsze dobra otrzymała rodzina von Tettau (jeden z jej przedstawicieli, Daniel von Tettau, był starostą leckim w drugiej połowie XVII w.). W późniejszym czasie, aż do wybuchu II wojny światowej, właścicielami dóbr w Fuledzie byli von Schenck zu Tautenburgowie z Doby. Wieś należała do parafii ewangelickiej w Giżycku.
Szkołę w Fuledzie założono w 1857 r. Po II wojnie światowej uruchomiono ją ponownie 1 września 1958 r., jednak ze względu na małą liczbę uczniów została ona zlikwidowana już w 1961 r.
Po 1945 r. we wsi utworzono Państwowe Gospodarstwo Rolne Fuleda. W latach 1954–1972 Fuleda należała do gromady Giżycko.
Obecnie we wsi znajdują się gospodarstwa rolne oraz ogródki działkowe (działa tu Stowarzyszenie Właścicieli Ogródków Działkowych "Folwark Fuleda"[3]).
Liczba mieszkańców na przestrzeni lat:
- 1857 – 152 osoby
- 1933 – 67 osób
- 1939 – 94 osoby
Turystyka
- Ośrodek "Fuleda Park" na południe od wsi, u nasady półwyspu Fuledzki Róg.
Przypisy
- ↑ Łączna liczba mieszkańców wsi: Fuleda, Doba, Dziewiszewo.
- ↑ bip.warmia.mazury.pl [05.03.2014]
- ↑ gizycko.pl [27.03.2014]
Bibliografia
Białuński Grzegorz, Osadnictwo regionu Wielkich Jezior Mazurskich od XIV do początku XVIII wieku – starostwo leckie (giżyckie) i ryńskie, Olsztyn 1996.
Giżycko. Z dziejów miasta i okolic, red. Andrzej Wakar, Olsztyn 1983.
Mazury. Słownik stronniczy, ilustrowany, red. Waldemar Mierzwa, Dąbrówno 2008.
Orłowicz Mieczysław, Ilustrowany przewodnik po Mazurach Pruskich i Warmii, Na nowo podali do druku Grzegorz Jasiński, Andrzej Rzempołuch, Robert Traba, Olsztyn 1991.
Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Ostpreussen, Commission bei Wilhelm Koch, Königsberg 1857.
Bank Danych Lokalnych GUS [05.03.2014]
Deutsche Verwaltungsgeschichte [05.03.2014]
