Fuleda: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja nieprzejrzana] | [wersja zweryfikowana] |
(Nie pokazano 4 wersji utworzonych przez 2 użytkowników) | |||
Linia 5: | Linia 5: | ||
|herb artykuł = | |herb artykuł = | ||
|dopełniacz wsi = | |dopełniacz wsi = | ||
− | |zdjęcie = | + | |zdjęcie = Pocztówka z Fuledy. 1930.gif |
− | |opis zdjęcia = | + | |opis zdjęcia = Pocztówka z Fuledy (1930).<br>Źródło: [http://www.bildarchiv-ostpreussen.de/suche/index.html.pl#!start=1 www.bildarchiv-ostpreussen.de] |
|rodzaj miejscowości = | |rodzaj miejscowości = | ||
|województwo = warmińsko-mazurskie | |województwo = warmińsko-mazurskie | ||
Linia 40: | Linia 40: | ||
== Dzieje miejscowości == | == Dzieje miejscowości == | ||
− | + | Wieś powstała w ramach kolonizacji północno-wschodnich terenów [[Prusy Książęce|Prus Książęcych]]. W 1548 roku książę [[Albrecht Hohenzollern]] sprzedał siedem łanów nad Jeziorem Dobskim niejakiemu Jerzemu Wierciejce. Dobra zostały nadane na [[prawo magdeburskie|prawie magdeburskim]] z czterema latami wolnizny. W 1563 roku Jerzy Wierciejka w dalszym ciągu posiadał siedem łanów, a przy tym dodatkowo cztery łany, choć niezasiedlone; potem przeniósł się on do późniejszych [[Wierciejki|Wierciejek]]. W XVII w. tutejsze dobra otrzymała rodzina [[von Tettau]] (jeden z jej przedstawicieli, [[Daniel von Tettau]], był starostą leckim w drugiej połowie XVII w.). W późniejszym czasie, aż do wybuchu II wojny światowej, właścicielami dóbr w Fuledzie byli von Schenck zu Tautenburgowie z Doby. Wieś należała do [[parafia ewangelicka w Giżycku|parafii ewangelickiej w Giżycku]]. | |
− | Wieś powstała w ramach kolonizacji północno-wschodnich terenów [[Prusy Książęce|Prus Książęcych]]. W 1548 roku książę [[Albrecht Hohenzollern]] sprzedał siedem łanów nad Jeziorem Dobskim niejakiemu Jerzemu Wierciejce. Dobra zostały nadane na [[prawo magdeburskie|prawie magdeburskim]] z czterema latami wolnizny. W 1563 roku Jerzy Wierciejka w dalszym ciągu posiadał siedem łanów, a przy tym dodatkowo cztery łany, choć niezasiedlone; potem przeniósł się on do późniejszych [[Wierciejki|Wierciejek]]. W XVII w. tutejsze dobra otrzymała rodzina von Tettau (jeden z jej przedstawicieli, [[Daniel von Tettau]], był starostą leckim w drugiej połowie XVII w.). W późniejszym czasie, aż do wybuchu II wojny światowej, właścicielami dóbr w Fuledzie byli von Schenck zu Tautenburgowie z Doby. Wieś należała do [[parafia ewangelicka w Giżycku|parafii ewangelickiej w Giżycku]]. | ||
Szkołę w Fuledzie założono w 1857 r. Po II wojnie światowej uruchomiono ją ponownie 1 września 1958 r., jednak ze względu na małą liczbę uczniów została ona zlikwidowana już w 1961 r. | Szkołę w Fuledzie założono w 1857 r. Po II wojnie światowej uruchomiono ją ponownie 1 września 1958 r., jednak ze względu na małą liczbę uczniów została ona zlikwidowana już w 1961 r. | ||
− | Po 1945 r. we wsi utworzono Państwowe Gospodarstwo Rolne Fuleda. W latach 1954–1972 Fuleda należała do | + | Po 1945 r. we wsi utworzono [[Państwowe Gospodarstwa Rolne (PGR)|Państwowe Gospodarstwo Rolne]] Fuleda. W latach 1954–1972 Fuleda należała do gromady Giżycko. |
Obecnie we wsi znajdują się gospodarstwa rolne oraz ogródki działkowe (działa tu Stowarzyszenie Właścicieli Ogródków Działkowych "Folwark Fuleda"<ref>[http://www.gizycko.pl/stowarzyszenie-wlascicieli-ogrodkow-dzialkowych-folwark-fuleda.html gizycko.pl] [27.03.2014]</ref>).<br/> | Obecnie we wsi znajdują się gospodarstwa rolne oraz ogródki działkowe (działa tu Stowarzyszenie Właścicieli Ogródków Działkowych "Folwark Fuleda"<ref>[http://www.gizycko.pl/stowarzyszenie-wlascicieli-ogrodkow-dzialkowych-folwark-fuleda.html gizycko.pl] [27.03.2014]</ref>).<br/> | ||
Linia 52: | Linia 51: | ||
*1933 – 67 osób | *1933 – 67 osób | ||
*1939 – 94 osoby | *1939 – 94 osoby | ||
+ | |||
== Turystyka == | == Turystyka == | ||
*Ośrodek "Fuleda Park" na południe od wsi, u nasady półwyspu Fuledzki Róg. | *Ośrodek "Fuleda Park" na południe od wsi, u nasady półwyspu Fuledzki Róg. | ||
Linia 57: | Linia 57: | ||
<references/> | <references/> | ||
== Bibliografia == | == Bibliografia == | ||
− | Białuński Grzegorz, ''Osadnictwo regionu Wielkich Jezior Mazurskich od XIV do początku XVIII wieku | + | Białuński Grzegorz, ''Osadnictwo regionu Wielkich Jezior Mazurskich od XIV do początku XVIII wieku – starostwo leckie (giżyckie) i ryńskie'', Olsztyn 1996.<br/> |
''Giżycko. Z dziejów miasta i okolic'', red. Andrzej Wakar, Olsztyn 1983.<br/> | ''Giżycko. Z dziejów miasta i okolic'', red. Andrzej Wakar, Olsztyn 1983.<br/> | ||
− | ''Mazury. Słownik stronniczy, ilustrowany | + | ''Mazury. Słownik stronniczy, ilustrowany, red. Waldemar Mierzwa, Dąbrówno 2008.<br/> |
Orłowicz Mieczysław, ''Ilustrowany przewodnik po Mazurach Pruskich i Warmii'', Na nowo podali do druku Grzegorz Jasiński, Andrzej Rzempołuch, Robert Traba, Olsztyn 1991.<br/> | Orłowicz Mieczysław, ''Ilustrowany przewodnik po Mazurach Pruskich i Warmii'', Na nowo podali do druku Grzegorz Jasiński, Andrzej Rzempołuch, Robert Traba, Olsztyn 1991.<br/> | ||
''Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Ostpreussen, Commission bei Wilhelm Koch'', Königsberg 1857.<br/> | ''Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Ostpreussen, Commission bei Wilhelm Koch'', Königsberg 1857.<br/> | ||
− | [http://www.stat.gov.pl/bdl/app/samorzad_m.dims | + | [http://www.stat.gov.pl/bdl/app/samorzad_m.dims Bank Danych Lokalnych GUS] [05.03.2014]<br/> |
− | [http://www.verwaltungsgeschichte.de/loetzen.html | + | [http://www.verwaltungsgeschichte.de/loetzen.html Deutsche Verwaltungsgeschichte] [05.03.2014] |
<br/> | <br/> | ||
[[Kategoria: Miejscowość]] [[Kategoria: Powiat giżycki]] [[Kategoria: Giżycko (gmina wiejska)]] [[Kategoria: wsie niesołeckie]] | [[Kategoria: Miejscowość]] [[Kategoria: Powiat giżycki]] [[Kategoria: Giżycko (gmina wiejska)]] [[Kategoria: wsie niesołeckie]] |
Aktualna wersja na dzień 09:10, 11 lut 2015
Fuleda | |
| |
Pocztówka z Fuledy (1930).
Źródło: www.bildarchiv-ostpreussen.de | |
Państwo | Polska |
Województwo | warmińsko-mazurskie |
Powiat | giżycki |
Gmina | Giżycko |
Sołectwo | Kamionki |
Liczba ludności (2010) | 233[1] |
{{#invoke:Koordynaty|szablon}} |
Fuleda (niem. Faulhöden) – wieś niesołecka położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie giżyckim, w gminie Giżycko. W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa suwalskiego.
Miejscowość w 2010 r. liczyła 233 mieszkańców (łącznie z Dobą i Dziewiszewem). Wieś wchodzi w skład sołectwa Kamionki, w którym funkcję sołtysa sprawuje obecnie Ryszard Mazurczyk[2].
Położenie
Wieś położona jest w północno-wschodniej części województwa warmińsko-mazurskiego, na obszarze Krainy Wielkich Jezior Mazurskich, 14 km na północny zachód od Giżycka, na półwyspie Fuledzki Róg, nad Jeziorem Dobskim. Na północ od wsi na wysokości 146 m n.p.m. leży punkt widokowy na jeziora: Dobskie, Kisajno, Łabap i Dargin.
Na półwyspie znajduje się Rezerwat Jezioro Dobskie z głazowiskiem zachowanym w pierwotnym stanie.
Dzieje miejscowości
Wieś powstała w ramach kolonizacji północno-wschodnich terenów Prus Książęcych. W 1548 roku książę Albrecht Hohenzollern sprzedał siedem łanów nad Jeziorem Dobskim niejakiemu Jerzemu Wierciejce. Dobra zostały nadane na prawie magdeburskim z czterema latami wolnizny. W 1563 roku Jerzy Wierciejka w dalszym ciągu posiadał siedem łanów, a przy tym dodatkowo cztery łany, choć niezasiedlone; potem przeniósł się on do późniejszych Wierciejek. W XVII w. tutejsze dobra otrzymała rodzina von Tettau (jeden z jej przedstawicieli, Daniel von Tettau, był starostą leckim w drugiej połowie XVII w.). W późniejszym czasie, aż do wybuchu II wojny światowej, właścicielami dóbr w Fuledzie byli von Schenck zu Tautenburgowie z Doby. Wieś należała do parafii ewangelickiej w Giżycku.
Szkołę w Fuledzie założono w 1857 r. Po II wojnie światowej uruchomiono ją ponownie 1 września 1958 r., jednak ze względu na małą liczbę uczniów została ona zlikwidowana już w 1961 r.
Po 1945 r. we wsi utworzono Państwowe Gospodarstwo Rolne Fuleda. W latach 1954–1972 Fuleda należała do gromady Giżycko.
Obecnie we wsi znajdują się gospodarstwa rolne oraz ogródki działkowe (działa tu Stowarzyszenie Właścicieli Ogródków Działkowych "Folwark Fuleda"[3]).
Liczba mieszkańców na przestrzeni lat:
- 1857 – 152 osoby
- 1933 – 67 osób
- 1939 – 94 osoby
Turystyka
- Ośrodek "Fuleda Park" na południe od wsi, u nasady półwyspu Fuledzki Róg.
Przypisy
- ↑ Łączna liczba mieszkańców wsi: Fuleda, Doba, Dziewiszewo.
- ↑ bip.warmia.mazury.pl [05.03.2014]
- ↑ gizycko.pl [27.03.2014]
Bibliografia
Białuński Grzegorz, Osadnictwo regionu Wielkich Jezior Mazurskich od XIV do początku XVIII wieku – starostwo leckie (giżyckie) i ryńskie, Olsztyn 1996.
Giżycko. Z dziejów miasta i okolic, red. Andrzej Wakar, Olsztyn 1983.
Mazury. Słownik stronniczy, ilustrowany, red. Waldemar Mierzwa, Dąbrówno 2008.
Orłowicz Mieczysław, Ilustrowany przewodnik po Mazurach Pruskich i Warmii, Na nowo podali do druku Grzegorz Jasiński, Andrzej Rzempołuch, Robert Traba, Olsztyn 1991.
Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Ostpreussen, Commission bei Wilhelm Koch, Königsberg 1857.
Bank Danych Lokalnych GUS [05.03.2014]
Deutsche Verwaltungsgeschichte [05.03.2014]