Karp: Różnice pomiędzy wersjami

Z Encyklopedia Warmii i Mazur
Skocz do: nawigacja, szukaj
[wersja nieprzejrzana][wersja zweryfikowana]
 
(Nie pokazano 10 wersji utworzonych przez 4 użytkowników)
Linia 1: Linia 1:
 
 
{{Zwierzę infobox
 
{{Zwierzę infobox
 
  |nazwa zwyczajowa      = ''Karp''
 
  |nazwa zwyczajowa      = ''Karp''
Linia 6: Linia 5:
 
  |zoolog                = Linnaeus, 1758
 
  |zoolog                = Linnaeus, 1758
 
  |okres istnienia        =  
 
  |okres istnienia        =  
  |grafika                = karp.jpg
+
  |grafika                = Karp.jpeg
  |opis grafiki          = ''źródło: wikicommoms''
+
  |opis grafiki          = Fot. Dezidor. Źródło: [http://commons.wikimedia.org/wiki/File:Cyprinus_carpio.jpeg Commons Wikimedia]
  |typ                    = [[strunowce]]
+
  |typ                    = strunowce
  |podtyp                = [[kręgowce]]
+
  |podtyp                = kręgowce
  |gromada                = [[promieniopłetwe]]
+
  |gromada                = promieniopłetwe
  |rząd                  = [[karpiokształtne]]
+
  |rząd                  = karpiokształtne
  |rodzina                = [[karpiowate]]
+
  |rodzina                = karpiowate
  |rodzaj                = ''[[Cyprinus]]''
+
  |rodzaj                = ''Cyprinus''
 
  |gatunek                = Karp
 
  |gatunek                = Karp
 
  |synonimy              = ''Carpio vulgaris Rapp, 1854<br>
 
  |synonimy              = ''Carpio vulgaris Rapp, 1854<br>
Linia 53: Linia 52:
 
  |wikispecies            = Cyprinus_carpio
 
  |wikispecies            = Cyprinus_carpio
 
  |commons                = Category:Cyprinus_carpio
 
  |commons                = Category:Cyprinus_carpio
}}<br/>
+
}}
''' Karp ''' '' (Abramis brama) ''– gatunek słodkowodnej ryby z rodziny karpiowatych (Cyprinidae). Hodowany i poławiany na dużą skalę jako [http://pl.wikipedia.org/wiki/Ryby_konsumpcyjne ryba konsumpcyjna].
+
''' Karp ''' (''Abramis brama'') – gatunek słodkowodnej ryby z rodziny karpiowatych (''Cyprinidae''). Hodowany i poławiany na dużą skalę jako ryba konsumpcyjna.
<br/>
+
<br/><br/>
 +
[[Grafika:Karpie.jpg|290px|right|thumb|Karp. Fot. Karelj, źródło: [http://commons.wikimedia.org/wiki/File:Caprinus_carpio_Prague_Vltava_1.jpg Commons Wikimedia] ]]
 
== Morfologia ==
 
== Morfologia ==
 
Posiadają wydłużone ciało, bardzo lekko bocznie ścieśnione, linia boczna jest słabo zaznaczona; głowa duża z wysuwaną paszczą wyposażona w cztery małe, krótkie wąsiki. Karp przybiera ciemnobrunatne i żółtobrunatne barwy w zależności od warunków środowiskowych. Otwór gębowy z dwoma małymi wąsikami przy górnej wardze oraz dwoma mniejszymi w kącikach warg.  
 
Posiadają wydłużone ciało, bardzo lekko bocznie ścieśnione, linia boczna jest słabo zaznaczona; głowa duża z wysuwaną paszczą wyposażona w cztery małe, krótkie wąsiki. Karp przybiera ciemnobrunatne i żółtobrunatne barwy w zależności od warunków środowiskowych. Otwór gębowy z dwoma małymi wąsikami przy górnej wardze oraz dwoma mniejszymi w kącikach warg.  
  
Liczne odmiany hodowlane karpia odznaczają się często silnie wygrzbieconym i szerokim ciałem oraz różnym stopniem zaniku łusek. Występują odmiany zupełnie pozbawione łusek lub z łuskami tylko w pobliżu nasad poszczególnych płetw. Wyhodowano również liczne odmiany ozdobne (Czerwone, białe lub pomarańczowe).
+
Liczne odmiany hodowlane karpia odznaczają się często silnie wygrzbieconym i szerokim ciałem oraz różnym stopniem zaniku łusek. Występują odmiany zupełnie pozbawione łusek lub z łuskami tylko w pobliżu nasad poszczególnych płetw. Wyhodowano również liczne odmiany ozdobne (czerwone, białe lub pomarańczowe).
 
 
[[Grafika:Karpie.jpg|420px|center|Karp]]<br/>
 
  
 
Osiąga ponad 1 m długości i masę ponad 30 kg (największy złowiony ważył 46,10 kg i mierzył 113 cm).
 
Osiąga ponad 1 m długości i masę ponad 30 kg (największy złowiony ważył 46,10 kg i mierzył 113 cm).
 
 
  
 
== Odżywianie ==
 
== Odżywianie ==
Karp żeruje głównie przy dnie, wyjadając szczątki organiczne np. nasiona roślin. Jego pokarmem są także drobne zwierzęta wodne, m.in. owady i ślimaki. Karp odżywia się drobnymi zwierzętami wodnymi, owadami i ślimakami.
+
Karp żeruje głównie przy dnie, wyjadając szczątki organiczne, np. nasiona roślin. Jego pokarmem są także drobne zwierzęta wodne, m.in. owady i ślimaki.  
 
 
  
 
== Występowanie ==
 
== Występowanie ==
 
W naturalnych warunkach karp przebywa w wodach stojących lub wolno płynących. Sprawdzonymi siedliskami karpia są stawy, jeziora nizinne, zbiorniki zaporowe, stawy i wyrobiska.  
 
W naturalnych warunkach karp przebywa w wodach stojących lub wolno płynących. Sprawdzonymi siedliskami karpia są stawy, jeziora nizinne, zbiorniki zaporowe, stawy i wyrobiska.  
 
  
 
== Tarło ==
 
== Tarło ==
Linia 79: Linia 73:
  
 
W warunkach naturalnych w Polsce, ze względu na niską temperaturę wód, karp najczęściej nie rozmnaża się i pochodzi ze sztucznych zarybień. Jest rybą bardzo płodną, na 1 kg masy ciała samicy przypada średnio 100–200 tys. ziaren ikry.  
 
W warunkach naturalnych w Polsce, ze względu na niską temperaturę wód, karp najczęściej nie rozmnaża się i pochodzi ze sztucznych zarybień. Jest rybą bardzo płodną, na 1 kg masy ciała samicy przypada średnio 100–200 tys. ziaren ikry.  
 
  
 
== Ochrona i zagrożenie ==
 
== Ochrona i zagrożenie ==
Kategoria zagrożenia ([http://pl.wikipedia.org/wiki/Czerwona_Ksi%C4%99ga_Gatunk%C3%B3w_Zagro%C5%BConych CKGZ]), do której został zakwalifikowany karp wskazuję na to, że jest on rybą narażoną na wyginięcie.
+
Kategoria zagrożenia VU w  Czerwonej Księdze Gatunków Zagrożonych, do której został zakwalifikowany karp, wskazuję na to, że jest on rybą narażoną na wyginięcie.
[[Grafika:Karp_umjera.png|200px|center|]]<br>
+
*Okres ochronny: brak
 
+
*Wymiar ochronny:  30 cm(nie dotyczy rzek)
 
+
*Dobowy limit połowu: 3 szt.(razem z [[Boleń|boleniem]], [[Brzana|brzaną]], [[Lipień|lipieniem]], [[Amur|amurem]], [[Sandacz|sandaczem]], [[Szczupak|szczupakiem]], [[Pstrąg potokowy|pstrągiem potokowym]]).
�Okres ochronny: brak
 
 
 
�Wymiar ochronny:  30 cm(nie dotyczy rzek)
 
 
 
�Dobowy limit połowu: 3 szt.(razem z [[Boleń|boleniem]], [[Brzana|brzaną]], [[Lipień|lipieniem]], [[Amur|amurem]], [[Sandacz|sandaczem]], [[Szczupak|szczupakiem]], [[Pstrąg potokowy|pstrągiem potokowym]]).
 
  
 
== Znaczenie gospodarcze ==
 
== Znaczenie gospodarcze ==
Karp jest jedną z najważniejszych ryb gospodarczych. Jest hodowany w stawach od tysięcy lat, został wprowadzany do wód otwartych. Chętnie poławiany przez wędkarzy na grunt (tzw. wędkarstwo karpiowe) i spławik.
+
Karp jest jedną z najważniejszych ryb gospodarczych. Jest hodowany w stawach od tysięcy lat, wprowadzaną do wód otwartych. Chętnie poławiany przez wędkarzy na grunt (tzw. wędkarstwo karpiowe) i spławik.
  
 
W wielu krajach jest uważany za szkodnika. W Polsce karp stanowi 80% zarybień wód otwartych. Budzi to duże kontrowersje, gdyż karp jest gatunkiem obcym i ma niekorzystny wpływ na zbiornik, do którego jest wpuszczany (zamulenie wody oraz degradacja dna zbiornika wodnego).
 
W wielu krajach jest uważany za szkodnika. W Polsce karp stanowi 80% zarybień wód otwartych. Budzi to duże kontrowersje, gdyż karp jest gatunkiem obcym i ma niekorzystny wpływ na zbiornik, do którego jest wpuszczany (zamulenie wody oraz degradacja dna zbiornika wodnego).
  
== Źródło ==  
+
== Bibliografia ==  
''1) [http://pl.wikipedia.org/wiki/Karp pl.wikipedia.org] [13.11.2014]<br>
+
[http://pl.wikipedia.org/wiki/Karp pl.wikipedia.org] [13.11.2014]<br>
''2) [http://www.wedkuje.pl/ryby,karp,271 wedkuje.pl] [13.11.2014]
+
[http://www.wedkuje.pl/ryby,karp,271 wedkuje.pl] [13.11.2014]
 
<br/>
 
<br/>
  
[[Kategoria:Zwierzęta]] [[Kategoria:Przyroda]] [[Kategoria:Ryba]] [[Kategoria:Karp]]<br/>
+
 
 +
[[Kategoria:Przyroda]] [[Kategoria:Zwierzęta Warmii i Mazur]]

Aktualna wersja na dzień 22:12, 17 lut 2015

Karp

Cyprinus carpio`
Linnaeus, 1758
Cyprinus carpio Linnaeus, 1758
Fot. Dezidor. Źródło: Commons Wikimedia
Fot. Dezidor. Źródło: Commons Wikimedia
Systematyka
Domena eukarionty
Królestwo zwierzęta
Typ strunowce
Podtyp kręgowce
Gromada promieniopłetwe
Rząd karpiokształtne
Rodzina karpiowate
Rodzaj Cyprinus
Gatunek Karp
Synonimy

Carpio vulgaris Rapp, 1854
Cyprinus atrovirens Richardson, 1846
Cyprinus bithynicus Richardson, 1857
Cyprinus carpio anatolicus Hankó, 1925
Cyprinus carpio carpio Linnaeus, 1758
Cyprinus carpio caspicus Walbaum, 1792
Cyprinus carpio communis Anonymous, 1996
Cyprinus carpio elongatus Walecki, 1863
Cyprinus carpio fluviatilis Pravdin, 1945
Cyprinus carpio gibbosus Kessler, 1856
Cyprinus carpio lacustris Fitzinger, 1832
Cyprinus carpio monstrosus Walecki, 1863
Cyprinus carpio oblongus Antipa, 1909
Cyprinus carpio specularis Lacepède, 1803
Cyprinus chinensis Basilewsky, 1855
Cyprinus conirostris Temminck & Schlegel, 1846
Cyprinus coriaceus Lacepède, 1803
Cyprinus elatus Bonaparte, 1836
Cyprinus hungaricus Heckel, 1837
Cyprinus macrolepidotus Meidinger, 1794
Cyprinus macrolepidotus Schinz, 1822
Cyprinus macrolepidotus Hartmann, 1827
Cyprinus mahuensis Liu & Ding, 1982
Cyprinus melanotus Temminck & Schlegel, 1846
Cyprinus nordmannii Valenciennes, 1842
Cyprinus nudus Bloch, 1784
Cyprinus obesus Basilewsky, 1855
Cyprinus regina Bonaparte, 1836
Cyprinus regius Nau, 1791
Cyprinus rex Walbaum, 1792
Cyprinus rexcyprinorum Bloch, 1782
Cyprinus rondeletii Shaw, 1802
Cyprinus specularis Lacepède, 1803
Cyprinus specularis Gronow, 1854
Cyprinus viridescens Lacepède, 1803
Cyprinus vittatus Valenciennes, 1842

Karp (Abramis brama) – gatunek słodkowodnej ryby z rodziny karpiowatych (Cyprinidae). Hodowany i poławiany na dużą skalę jako ryba konsumpcyjna.

Karp. Fot. Karelj, źródło: Commons Wikimedia

Morfologia

Posiadają wydłużone ciało, bardzo lekko bocznie ścieśnione, linia boczna jest słabo zaznaczona; głowa duża z wysuwaną paszczą wyposażona w cztery małe, krótkie wąsiki. Karp przybiera ciemnobrunatne i żółtobrunatne barwy w zależności od warunków środowiskowych. Otwór gębowy z dwoma małymi wąsikami przy górnej wardze oraz dwoma mniejszymi w kącikach warg.

Liczne odmiany hodowlane karpia odznaczają się często silnie wygrzbieconym i szerokim ciałem oraz różnym stopniem zaniku łusek. Występują odmiany zupełnie pozbawione łusek lub z łuskami tylko w pobliżu nasad poszczególnych płetw. Wyhodowano również liczne odmiany ozdobne (czerwone, białe lub pomarańczowe).

Osiąga ponad 1 m długości i masę ponad 30 kg (największy złowiony ważył 46,10 kg i mierzył 113 cm).

Odżywianie

Karp żeruje głównie przy dnie, wyjadając szczątki organiczne, np. nasiona roślin. Jego pokarmem są także drobne zwierzęta wodne, m.in. owady i ślimaki.

Występowanie

W naturalnych warunkach karp przebywa w wodach stojących lub wolno płynących. Sprawdzonymi siedliskami karpia są stawy, jeziora nizinne, zbiorniki zaporowe, stawy i wyrobiska.

Tarło

Dojrzewa w 3–4 roku życia, samce rok wcześniej niż samice. Trze się w maju i czerwcu w płytkiej, silnie zarośniętej wodzie. Tarło przebiega bardzo hałaśliwie, w jego trakcie tarlaki bardzo często wyskakują ponad powierzchnię wody. Ikra jest przyklejana do roślinności wodnej, wylęg następuje po 3–5 dniach. Larwy zaraz po wylęgu mierzą około 5 mm i mają duży woreczek żółtkowy oraz specjale gruczoły, które umożliwiają im przyczepianie się do roślinności wodnej przez okres 3–14 dni w zależności od odmiany. Po wchłonięciu woreczka żółtkowego odżywiają się planktonem. Po osiągnięciu około 2 cm długości zaczynają odżywiać się fauną denną.

W warunkach naturalnych w Polsce, ze względu na niską temperaturę wód, karp najczęściej nie rozmnaża się i pochodzi ze sztucznych zarybień. Jest rybą bardzo płodną, na 1 kg masy ciała samicy przypada średnio 100–200 tys. ziaren ikry.

Ochrona i zagrożenie

Kategoria zagrożenia VU w Czerwonej Księdze Gatunków Zagrożonych, do której został zakwalifikowany karp, wskazuję na to, że jest on rybą narażoną na wyginięcie.

Znaczenie gospodarcze

Karp jest jedną z najważniejszych ryb gospodarczych. Jest hodowany w stawach od tysięcy lat, wprowadzaną do wód otwartych. Chętnie poławiany przez wędkarzy na grunt (tzw. wędkarstwo karpiowe) i spławik.

W wielu krajach jest uważany za szkodnika. W Polsce karp stanowi 80% zarybień wód otwartych. Budzi to duże kontrowersje, gdyż karp jest gatunkiem obcym i ma niekorzystny wpływ na zbiornik, do którego jest wpuszczany (zamulenie wody oraz degradacja dna zbiornika wodnego).

Bibliografia

pl.wikipedia.org [13.11.2014]
wedkuje.pl [13.11.2014]