Boleń
To jest | Boleń pospolity | |
| | |
| Leuciscus aspius` | |
| Linnaeus, 1758 | |
| Leuciscus aspius Linnaeus, 1758 | |
 Boleń. Źródło: Commons Wikimedia | |
| Systematyka | |
| Domena | eukarionty |
| Królestwo | zwierzęta |
| Typ | strunowce |
| Podtyp | kręgowce |
| Gromada | promieniopłetwe |
| Rząd | karpiokształtne |
| Rodzina | karpiowate |
| Rodzaj | Leuciscus |
| Gatunek | Boleń pospolity |
| Synonimy | |
|
Alburnus iblioides Kessler, 1872 | |
Boleń, boleń pospolity, rap, rapa (Leuciscus aspius) – gatunek słodkowodnej ryby z rodziny karpiowatych (Cyprinidae).
Spis treści
Morfologia
Boleń w naszych wodach to najbardziej drapieżny (obok klenia) przedstawiciel rodziny karpiowatych. Sylwetka znamionuje dobrego pływaka; płetwy są długie i dobrze rozwinięte. Szczególnie duża jest płetwa ogonowa. Boleń ma sporą głowę, z charakterystyczną paszczą o dolnej szczęce nieco dłuższej od górnej, a przy tym lekko hakowato podgiętej.
Łuski małe, 64–76 wzdłuż linii bocznej. W płetwie grzbietowej 10–11 promieni, w odbytowej 15–18. Krawędź płetwy odbytowej głęboko sierpowato wcięta, płetwy piersiowe ostro zakończone, płetwa grzbietowa stosunkowo wysoka. Zęby gardłowe dwurzędowe. Ubarwienie grzbietu oliwkowozielone z stalowoniebieskim połyskiem. Boki jaśniejsze, żółto lśniące. Strona brzuszna srebrzyście biała. Płetwy piersiowe, brzuszne oraz odbytowa są czerwonawe, pozostałe szarawe lub szarawoniebieskie z ciemniejszymi krawędziami.
Długość 50–75 cm i 6-8 kg masy ciała, maksymalnie 120 cm (masa ciała do 12 kg).
Występowanie
Występuje w większych i średnich rzekach nizinnych, a także w zbiornikach zaporowych, w wodach płynących, w większych jeziorach i zatokach. Młode ryby żyją w małych stadach, w pobliżu brzegów. Rosnąc, stają się coraz bardziej samotnikami trzymającymi się nurtu rzeki.
Żerowanie
Niewielkie, młode osobniki do 40 cm długości żyją w stadach i odżywiają się przede wszystkim wodnymi bezkręgowcami – chruścikami i jętkami – tylko w niewielkim stopniu uzupełniając dietę wylęgiem innych ryb. Duże bolenie polują na ukleje, a także na jelce, klenie, a nawet płocie. Nie atakują tylko ryb o wysokim ciele – krąpia i leszcza. Boleń poluje nie tylko przy powierzchni wody, równie często atakuje ryby przebywające przy dnie: kiełbie i świnki.
Jedyny typowo drapieżny przedstawiciel rodziny karpiowatych. Często jego polowanie daje się zaobserwować na nizinnych rzekach w postaci mocnych, widowiskowych uderzeń ogona o powierzchnię wody.
Rozród
Dojrzewa płciowo w czwartym roku życia, przy długości około 30 cm. Tarło odbywa się od marca do maja w temperaturze od 5 do 14 °C w rzekach, w miejscach o szybkim nurcie i kamienistym lub żwirowatym dnie. Forma wędrowna trze się w marcu i kwietniu. U samców występuje wysypka tarłowa na wieczkach skrzelowych i płetwach piersiowych. Ikra składana jest zazwyczaj na kamieniach, rzadziej na roślinach wodnych lub zatopionych korzeniach. Inkubacja trwa około 14 dni. Narybek po wykluciu ma około 7 mm długości. Napełnienie pęcherza pławnego następuje po tygodniu, pełne ułuszczenie przy długości 3 cm. W wieku 6 lat ma około 43 cm. Żyje zazwyczaj około 12 lat. Czasem krzyżuje się z jaziem.
Ochrona i zagrożenie
Boleń nie jest gatunkiem zagrożonym.
- Okres ochronny: 01.01 – 30.04
- Wymiar ochronny: 40 cm
- Dobowy limit połowu: 3 szt.(razem z karpiem, lipieniem, amurem, sandaczem, szczupakiem, brzaną, pstrągiem potokowym).
Znaczenie gospodarcze
Największe znaczenie gospodarcze ma boleń we wschodniej Europie. Mięso nie posiada większych walorów smakowych. Dość popularny wśród wędkarzy, łowiony głównie na spinning lub trolling, rzadziej na żywą lub martwą rybę.
Bibliografia
atlasryb.rybowanie.pl [28.07.2014]
pl.wikipedia.org [28.07.2014]
wedkuje.pl [28.07.2014]
