Skarlin: Różnice pomiędzy wersjami

Z Encyklopedia Warmii i Mazur
Skocz do: nawigacja, szukaj
[wersja nieprzejrzana][wersja zweryfikowana]
 
(Nie pokazano 11 wersji utworzonych przez 5 użytkowników)
Linia 1: Linia 1:
 
 
 
{{Wieś infobox
 
{{Wieś infobox
 
  |nazwa                = Skarlin   
 
  |nazwa                = Skarlin   
Linia 8: Linia 6:
 
  |dopełniacz wsi        = Skarlina   
 
  |dopełniacz wsi        = Skarlina   
 
  |zdjęcie              = Skarlin.jpg   
 
  |zdjęcie              = Skarlin.jpg   
  |opis zdjęcia          = Wieś Skarlin, źródło: http://www.wikipedia.pl, 12.09.2013.      
+
  |opis zdjęcia          = Skarlin. Fot. Klosow. Źródło: [http://commons.wikimedia.org/wiki/File:Skarlin.jpg Commons Wikimedia] [12.09.2013]      
 
  |rodzaj miejscowości  = wieś sołecka
 
  |rodzaj miejscowości  = wieś sołecka
 
  |województwo          = warmińsko-mazurskie  
 
  |województwo          = warmińsko-mazurskie  
Linia 17: Linia 15:
 
  |wysokość              =
 
  |wysokość              =
 
  |liczba ludności      = 655  
 
  |liczba ludności      = 655  
  |rok                  = 2012, źródło: http://gminanml.pl/soectwa/soectwo-skarlin.html. 
+
  |rok                  = 2012  
 
  |strefa numeracyjna    = (+48) 56
 
  |strefa numeracyjna    = (+48) 56
 
  |kod pocztowy          =  
 
  |kod pocztowy          =  
Linia 30: Linia 28:
 
  |wikisłownik          =
 
  |wikisłownik          =
 
  |www                  =
 
  |www                  =
}}
+
}}<br/>
<big>'''Skarlin'''</big> (Skerl, Skalen, Skerlin, Scharlen, Czschirlyn, Czelin) – [[wieś sołecka]] w Polsce w [[województwo warmińsko - mazurskie| województwie warmińsko-mazurskim]], w [[powiat nowomiejski |powiecie nowomiejskim]], w [[ gmina Nowe Miasto Lubawskie |gminie Nowe Miasto Lubawskie]]. W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa toruńskiego.
+
'''Skarlin''' (''Skerl'', ''Skalen'', ''Skerlin'', ''Scharlen'', ''Czschirlyn'', ''Czelin'') – wieś sołecka położona w [[Województwo warmińsko-mazurskie| województwie warmińsko–mazurskim]], w [[Powiat nowomiejski |powiecie nowomiejskim]], w [[Nowe Miasto Lubawskie (gmina wiejska)|gminie Nowe Miasto Lubawskie]]. W latach 1975–1998 miejscowość [[Podział administracyjny |administracyjnie]] należała do województwa toruńskiego. W 2012 roku wieś liczyła 655 mieszkańców. Obecnie funkcję sołtysa pełni [[Andrzej Godziński]]<ref>[http://gminanml.pl/soectwa/soectwo-skarlin.html/ Gmina Nowe Miasto Lubawskie] [10.11.2014]</ref>.
 
+
<br/><br/>
<br/>
 
 
 
=== Charakterystyka fizjograficzna ===
 
Skarlin znajduje się nad [[Jezioro Skarlińskie |Jeziorem Skarlińskim]]. Miejscowość położona jest na terenie [[gmina Nowe Miasto Lubawskie|gminy Nowe Miasto Lubawskie]], która posiada niezwykle urozmaiconą rzeźbę terenu. Obszar gminy obejmuje [[Pojezierze Brodnickie]], [[Garb Lubawski]] i głęboko wciętą dolinę[[Drwęca |Drwęcy]]. Na terenie gminy występują ozy i kemy, powstałe podczas zlodowacenia w zagłębieniach i szczelinach martwego lodu. Na południe od [[Nowy Dwór Bratiański |Nowego Dworu Bratiańskiego]] znajduje się oz (eksploatowany jako żwirownia), natomiast na północ od wsi [[Chrośle]] i na południe od [[Jamielnik |Jamielnika]] występują kemy. Oś hydrograficzną gminy stanowi rzeka [[Drwęca]]. Znaczną powierzchnię, zaś zajmują mokradła i bagna, występujące głównie w dnach rynien i innych obniżeniach terenu. Stosunkowo niewielką powierzchnię zajmują lasy (14% powierzchni gminy). Ponadto 65% powierzchni gminy stanowi obszar chronionego krajobrazu.
 
<br/>
 
 
 
=== Dzieje miejscowości ===
 
Za czasów krzyżackich Skarlin należał do [[komturstwo bratiańskie |komturstwa bratiańskiego]]. W tym okresie wieś obejmowała 62 [[włoka |włóki]]. Nieznana jest dokładna data lokacji wsi. W wyniku wojen polsko–krzyżackich, wieś poniosła straty w wysokości 3000 grzywien. W XVII w. w Skarlinie funkcjonowały dwie karczmy. W 1706 r. wieś obejmowała 70 [[włóka |włók]]. W 1748 r. przy kościele powstało [[Bractwo Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny]].
 
 
 
<br/>
 
 
 
Pod koniec XIX w. teren wsi zajmował, wraz z Dębnem i obszarem leśnym, 1540 ha (1104 gruntów ornych). W 1885 r. były tutaj 242 [[dym |dymy]]. W tym samym roku we wsi mieszkało 1070 osób: 914 katolików, 143 ewangelików i 13 Żydów. W 1887 r. we wsi funkcjonowały dwie szkoły: 2–klasowa katolicka, do której uczęszczało 130 dzieci oraz 1–klasowa ewangelicka, do której uczęszczało 30 dzieci. Obecnie na terenie wsi działa [[Ochotnicza Straż Pożarna]].
 
  
 +
==Położenie==
 +
Skarlin leży nad [[Jezioro Skarlińskie |Jeziorem Skarlińskim]], nieopodal drogi wojewódzkiej nr 538, w odległości ok. 9 km od [[Nowe Miasto Lubawskie |Nowego Miasta Lubawskiego]].
 
<br/>
 
<br/>
  
===Kultura===
+
== Dzieje miejscowości ==
 
+
Za czasów [[Zakon Krzyżacki |krzyżackich]] Skarlin należał do [[Komturstwo bratiańskie |komturstwa bratiańskiego]]. W tym okresie wieś obejmowała 62 [[Włóka|włóki]]. Nieznana jest dokładna data lokacji wsi. W wyniku [[Wojny polsko-krzyżackie |wojen polsko–krzyżackicg]] wieś poniosła straty w wysokości 3000 grzywien. W XVII w. w Skarlinie funkcjonowały dwie karczmy. W 1706 r. wieś obejmowała 70 włók. W 1748 r. przy kościele powstało [[Bractwo Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny w Skarlinie|Bractwo Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny]].  
Na terenie wsi znajduje się kościół parafialny, [[Szkoła Podstawowa]], świetlica wiejska oraz orkiestra dęta [[Ochotnicza Straż Pożarna| Ochotniczej Straży Pożarnej]].
 
  
 +
Pod koniec XIX w. teren wsi wraz z [[Dębno |Dębnem]] i obszarem leśnym obejmował 1540 ha (1104 gruntów ornych). W 1885 r. były tutaj 242 [[Dym |dymy]]. W tym samym roku we wsi mieszkało 1 070 osób: 914 katolików, 143 ewangelików i 13 Żydów. W 1887 r. we wsi funkcjonowały dwie szkoły: dwuklasowa katolicka, do której uczęszczało 130 dzieci, oraz jednoklasowa ewangelicka, do której uczęszczało 30 dzieci.
 
<br/>
 
<br/>
  
 +
==Szkolnictwo==
 +
*[[Szkoła podstawowa w Skarlinie|szkoła podstawowa]]
  
===Ludzie związani z miejscowością===
+
==Kultura==
 
+
Jest tutaj [[Gminna Biblioteka Publiczna w Gwiździnach Filia w Skarlinie|biblioteka publiczna]], będąca filią [[lkwim:Gminna Biblioteka Publiczna w Gwiździnach|Gminnej Biblioteki Publicznej w Gwiździnach]] oraz świetlica wiejska.
W kadencji 2011-2015 sołtysem wsi jest [[Andrzej Godziński]].
 
 
 
 
<br/>
 
<br/>
  
=== Zabytki===
+
==Religia==
Na terenie miejscowości znajduje się krzyż upamiętniający pomordowanych na wchodzie, [[Kościół parafialny pw. św. Bartłomieja]], cmentarz ewangelicki z XX w. oraz zabudowa z XIX w. i XX w.
+
We wsi znajduje się siedziba [[Parafia pw. św. Bartłomieja w Skarlinie |parafii rzymskokatolickiej]].
[[File:Cmentarz Skarlin.jpg|300 px |thumb|Cmentarz ewangelicki w Skarlinie, źródło: wwww.schulzbratian.pl]]
 
 
 
 
<br/>
 
<br/>
  
=== Bibliografia===
+
==Turystyka==
 +
*[[Szlak pieszy Samborowo - Łąkorek|szlak pieszy]]
  
''Gmina Nowe Miasto Lubawskie. Przewodnik krajoznawczy'', Toruń 1997, 82 ss.  
+
==Bezpieczeństwo==
 
+
We wsi działa jednostka [[Ochotnicza Straż Pożarna| Ochotniczej Straży Pożarnej]].  
''Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich'', pod red. Bronisława Chlebowskiego, Filipa Sulimierskiego, Władysława Walewskiego, t. X, Warszawa 1889 960 ss.  
+
== Zabytki==
 
+
*krzyż upamiętniający pomordowanych na wschodzie
 
+
*[[Kościół pw. św. Bartłomieja w Skarlinie|kościół]]
<br/>
+
*cmentarz ewangelicki z XX w.  
 +
*zabudowa z XIX w. i XX w.
  
== Zobacz też ==
+
== Bibliografia==
http://gminanml.pl
+
''Gmina Nowe Miasto Lubawskie. Przewodnik krajoznawczy'', Toruń 1997. <br/>
 +
''Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich'', pod red. Bronisława Chlebowskiego, Filipa Sulimierskiego, Władysława Walewskiego, t. X, Warszawa 1889. <br/>
 +
[http://www.wikipedia.pl/ Wikipedia] [12.09.2013] <br/>
 +
[http://gminanml.pl/soectwa/soectwo-skarlin.html Gmina Nowe Miasto Lubawskie] [10.11.2014]<br/>
 +
[http://wwww.schulzbratian.pl/ Schulzbratian] [10.11.2014]
  
 +
{{Przypisy}}
 +
<references/>
 
<br/>
 
<br/>
  
[[Kategoria: Miejscowość]][[Kategoria:Powiat nowomiejski]][[Kategoria:Gmina Nowe Miasto Lubawskie]][[Kategoria: Wieś sołecka]]
+
[[Kategoria: Powiat nowomiejski]]
[[Użytkownik:Kinlis|Kinlis]] ([[Dyskusja użytkownika:Kinlis|dyskusja]]) 13:21, 20 wrz 2013 (CEST)
+
[[Kategoria: Nowe Miasto Lubawskie (gmina wiejska)]]
 +
[[Kategoria: Wsie sołeckie]]
 +
[[Kategoria: 1401-1500]]

Aktualna wersja na dzień 11:21, 9 mar 2015

Skarlin

Skarlin. Fot. Klosow. Źródło: Commons Wikimedia [12.09.2013]
Skarlin. Fot. Klosow. Źródło: Commons Wikimedia [12.09.2013]
Rodzaj miejscowości wieś sołecka
Państwo  Polska
Województwo warmińsko-mazurskie
Powiat nowomiejski
Gmina Nowe Miasto Lubawskie
Sołectwo Skarlin
Liczba ludności (2012) 655
Strefa numeracyjna (+48) 56
Tablice rejestracyjne NNM
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego
Mapa lokalizacyjna województwa warmińsko-mazurskiego
Skarlin
Skarlin
Położenie na mapie Polski
Mapa lokalizacyjna Polski
Skarlin
Skarlin
Ziemia

{{#invoke:Koordynaty|szablon}}


Skarlin (Skerl, Skalen, Skerlin, Scharlen, Czschirlyn, Czelin) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko–mazurskim, w powiecie nowomiejskim, w gminie Nowe Miasto Lubawskie. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa toruńskiego. W 2012 roku wieś liczyła 655 mieszkańców. Obecnie funkcję sołtysa pełni Andrzej Godziński[1].

Położenie

Skarlin leży nad Jeziorem Skarlińskim, nieopodal drogi wojewódzkiej nr 538, w odległości ok. 9 km od Nowego Miasta Lubawskiego.

Dzieje miejscowości

Za czasów krzyżackich Skarlin należał do komturstwa bratiańskiego. W tym okresie wieś obejmowała 62 włóki. Nieznana jest dokładna data lokacji wsi. W wyniku wojen polsko–krzyżackicg wieś poniosła straty w wysokości 3000 grzywien. W XVII w. w Skarlinie funkcjonowały dwie karczmy. W 1706 r. wieś obejmowała 70 włók. W 1748 r. przy kościele powstało Bractwo Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny.

Pod koniec XIX w. teren wsi wraz z Dębnem i obszarem leśnym obejmował 1540 ha (1104 gruntów ornych). W 1885 r. były tutaj 242 dymy. W tym samym roku we wsi mieszkało 1 070 osób: 914 katolików, 143 ewangelików i 13 Żydów. W 1887 r. we wsi funkcjonowały dwie szkoły: dwuklasowa katolicka, do której uczęszczało 130 dzieci, oraz jednoklasowa ewangelicka, do której uczęszczało 30 dzieci.

Szkolnictwo

Kultura

Jest tutaj biblioteka publiczna, będąca filią Gminnej Biblioteki Publicznej w Gwiździnach oraz świetlica wiejska.

Religia

We wsi znajduje się siedziba parafii rzymskokatolickiej.

Turystyka

Bezpieczeństwo

We wsi działa jednostka Ochotniczej Straży Pożarnej.

Zabytki

  • krzyż upamiętniający pomordowanych na wschodzie
  • kościół
  • cmentarz ewangelicki z XX w.
  • zabudowa z XIX w. i XX w.

Bibliografia

Gmina Nowe Miasto Lubawskie. Przewodnik krajoznawczy, Toruń 1997.
Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, pod red. Bronisława Chlebowskiego, Filipa Sulimierskiego, Władysława Walewskiego, t. X, Warszawa 1889.
Wikipedia [12.09.2013]
Gmina Nowe Miasto Lubawskie [10.11.2014]
Schulzbratian [10.11.2014]

Przypisy