Ozorek dębowy: Różnice pomiędzy wersjami

Z Encyklopedia Warmii i Mazur
Skocz do: nawigacja, szukaj
[wersja nieprzejrzana][wersja zweryfikowana]
 
(Nie pokazano 10 wersji utworzonych przez 2 użytkowników)
Linia 1: Linia 1:
 
{{Roślina infobox
 
{{Roślina infobox
 
  |Nazwa rośliny = Ozorek dębowy
 
  |Nazwa rośliny = Ozorek dębowy
  |Nazwa łacińska = Fistulina hepatica
+
  |Nazwa łacińska = ''Fistulina hepatica''
 
  |L = (Schaeff.) With.
 
  |L = (Schaeff.) With.
 
  |Pusta linia = <br/>
 
  |Pusta linia = <br/>
 
  |grafika = ozorek.jpg
 
  |grafika = ozorek.jpg
  |podpis grafiki = Ozorek dębowy - owocniki na pomnikowym dębie w Nadleśnictwie Nowe Ramuki
+
  |podpis grafiki = Ozorek dębowy owocniki na pomnikowym dębie w Nadleśnictwie Nowe Ramuki. Fot. Dariusz Kubiak.
 
  |Systematyka = Systematyka
 
  |Systematyka = Systematyka
 
  |Domena = eukarionty  
 
  |Domena = eukarionty  
Linia 18: Linia 18:
 
  |Synonimy = Synonimy
 
  |Synonimy = Synonimy
 
  |Lista synonimów = }}
 
  |Lista synonimów = }}
<br/>
 
 
 
'''Ozorek dębowy''' (''Fistulina hepatica'' (Schaeff.) With.) – gatunek grzyba wielkoowocnikowego z rodziny ozorkowatych (''Fistulinaceae''), rzędu pieczarkowców (''Agaricales'').
 
'''Ozorek dębowy''' (''Fistulina hepatica'' (Schaeff.) With.) – gatunek grzyba wielkoowocnikowego z rodziny ozorkowatych (''Fistulinaceae''), rzędu pieczarkowców (''Agaricales'').
 
+
<br/><br/>
 
+
== Owocnik ==
=== Owocnik ===
+
Ozorek tworzy owocniki jednoroczne, pojedyncze lub złożone z kilku kapeluszy zrośniętych nasadami, przyrośnięte bokiem do drewna, siedzące lub z krótkim trzonem. Kapelusze są początkowo guzowate, potem poduszkowate, łopatkowate lub półkuliste, za młodu miękkie i mięsiste, przypominające konsystencją surowe mięso, potem włókniste i sztywne. Gatunek charakteryzuje się występowaniem wolno zwisających, niezrośniętych rurek hymenoforu. Ze względu na niezwykły wygląd i barwę owocników jest to grzyb bardzo łatwy do rozpoznania.
 
 
Ozorek tworzy owocniki jednoroczne, pojedyncze lub złożone z kilku kapeluszy zrośniętych nasadami, przyrośnięte bokiem do drewna, siedzące lub z krótkim trzonem. Kapelusze są początkowo guzowate, potem poduszkowate, łopatkowate lub półkuliste, za młodu miękkie i mięsiste, przypominające konsystencja surowe mięso, potem włókniste i sztywne. Gatunek charakteryzuje się występowaniem wolno zwisających, nie zrośniętych rurek hymenoforu. Ze względu na niezwykły wygląd i barwę owocników jest to grzyb bardzo łatwy do rozpoznania.
 
 
<br/>
 
<br/>
  
 +
== Rozmieszczenie i ekologia ==
 +
Ozorek dębowy jest gatunkiem szeroko rozpowszechnionym w strefie klimatu umiarkowanego, występuje jednak miejscowo. W Europie jego zasięg ograniczony jest przede wszystkim do środkowej części kontynentu i Wysp Brytyjskich. W Polsce jest grzybem nieco częstszym w południowej części kraju.
  
=== Rozmieszczenie i ekologia ===
+
Ozorek jest fakultatywnym pasożytem drzew. Wywołuje delikatną zgniliznę drewna, zwłaszcza rdzenia, która przebarwia drewno na głęboki, ciemnobrązowy kolor. Proces ten jest stosunkowo powolny. Po śmierci drzewa grzyb żyje na jego drewnie saprotroficznie. Ozorek dębowy występuje w różnych typach zbiorowisk lasów liściastych i mieszanych, również w parkach i zadrzewieniach przykościelnych, jednak tylko tam, gdzie rosną skupienia bardzo starych [[dąb szypułkowy|dębów]], a więc najczęściej w rezerwatach lub parkach narodowych.
  
Ozorek dębowy jest gatunkiem szeroko rozpowszechnionym w strefie klimatu umiarkowanego, występuje jednak miejscowo. W Europie jego zasięg ograniczony jest przede wszystkim do środkowej części kontynentu i Wysp Brytyjskich. W Polsce jest grzybem nieco częstszym w południowej części kraju.
+
Na [[Warmia|Warmii]] i [[Mazury|Mazurach]] ozorek dębowy został odnotowany m.in. w [[Leśne Arboretum Warmii i Mazur w Kudypach|Leśnym Arboretum w Kudypach]], w [[Mazurski Park Krajobrazowy|Mazurskim Parku Krajobrazowym]] oraz w rezerwatach przyrody: [[Rezerwat Dęby Napiwodzkie|Dęby Napiwodzkie]], [[Rezerwat Las Warmiński|Las Warmiński]] oraz w rezerwacie [[Rezerwat Koniuszanka II|Koniuszanka II]].
 
 
Ozorek jest fakultatywnym pasożytem drzew. Wywołuje delikatną zgniliznę, zwłaszcza rdzenia, która przebarwia się  drewno na głęboki, ciemnobrązowy kolor. Proces ten jest stosunkowo powolny. Po śmierci drzewa grzyb żyje na jego drewnie saprotroficznie. Ozorek dębowy występuje w różnych typach zbiorowisk lasów liściastych i mieszanych, również w parkach i zadrzewieniach przykościelnych, jednak tylko tam, gdzie rosną skupienia bardzo starych [[dąb szypułkowy|dębów]], a więc najczęściej w rezerwatach lub parkach narodowych.
 
 
<br/>
 
<br/>
  
 
+
== Wartość użytkowa ==
=== Wartość użytkowa ===
+
Ozorek dębowy od 2004 r. podlega w Polsce ścisłej ochronie gatunkowej. Znajduje się na ''Czerwonej liście roślin i grzybów Polski'', gdzie zaliczono go do kategorii grzybów rzadkich R.
 
 
Ozorek dębowy podlega w Polsce od roku 2004 ścisłej ochronie gatunkowej. Znajduje się na "Czerwonej Liście", gdzie zaliczono go do kategorii grzybów rzadkich - R.
 
 
<br/>
 
<br/>
  
 
+
== Zobacz też ==
=== Ciekawostki ===
+
[http://pl.wikipedia.org/wiki/Ozorek_dębowy pl.wikipedia.org, Ozorek dębowy] [22.04.2014]
 
 
Na Warmii i Mazurach ozorek dębowy został odnotowany m.in. w [[Leśne Arboretum Warmii i Mazur w Kudypach|Leśnym Arboretum w Kudypach]], w [[Mazurski Park Krajobrazowy|Mazurskim Parku Krajobrazowym]] oraz w rezerwatach przyrody [[Rezerwat Dęby Napiwodzkie|"Dęby Napiwodzkie"]], [[Rezerwat Las Warmiński im. prof. Benona Polakowskiego|"Las Warmiński im. prof. B. Polakowskiego"]] oraz [[Rezerwat Koniuszanka II|"Koniuszanka II"]].
 
 
<br/>
 
<br/>
 
 
 
== Bibliografia ==
 
== Bibliografia ==
 
+
Kubiak Dariusz, ''Stanowiska ozorka dębowego Fistulina hepatica L. w północno-wschodniej Polsce'', "Chrońmy Przyrodę Ojczystą" 2007, nr 63, s. 674–73.  
D. Kubiak: ''Stanowiska ozorka dębowego Fistulina hepatica L. w północno-wschodniej Polsce''. Chrońmy Przyr. Ojcz. 63 (2): 674–73, 2007.
 
 
 
W. Wojewoda, M. Ławrynowicz: ''Red list of the macrofungi in Poland''. W: Z. Mirek, . Zarzycki, W. Wojewoda Z. Szelag (red.), ''Red lists of plants and fungi in Poland''. Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2006, 55-70.
 
 
<br/>
 
<br/>
 +
Wojewoda Władysław, Ławrynowicz Maria, ''Red list of the macrofungi in Poland'', [w:] ''Red lists of plants and fungi in Poland. Czerwona lista roślin i grzybów Polski'', red. Zbigniew Mirek, Kazimierz Zarzycki, Władysław Wojewoda i Zbigniew Szeląg, Kraków 2006, s. 55-70.
  
 
+
[[Kategoria: Przyroda]] [[Kategoria: Grzyby Warmii i Mazur]][[Kategoria: Rezerwaty przyrody]] [[Kategoria: parki krajobrazowe]]
== Linki zewnętrzne ==
 
 
 
 
 
http://pl.wikipedia.org/wiki/Ozorek_dębowy
 
<br/>
 
 
 
 
 
[[Kategoria: Przyroda]] [[Kategoria: Grzyby]][[Kategoria: Grzyby Warmii i Mazur]][[Kategoria: Grzyby chronione]]
 

Aktualna wersja na dzień 09:49, 10 mar 2015

Ozorek dębowy

Fistulina hepatica
(Schaeff.) With.
Ozorek dębowy – owocniki na pomnikowym dębie w Nadleśnictwie Nowe Ramuki. Fot. Dariusz Kubiak.
Ozorek dębowy – owocniki na pomnikowym dębie w Nadleśnictwie Nowe Ramuki. Fot. Dariusz Kubiak.
Systematyka
Królestwo grzyby
Gromada grzyby podstawkowe
Klasa pieczarniaki
Rząd pieczarkowce
Rodzina ozorkowate
Rodzaj ozorek
Gatunek ozorek dębowy
Synonimy

Ozorek dębowy (Fistulina hepatica (Schaeff.) With.) – gatunek grzyba wielkoowocnikowego z rodziny ozorkowatych (Fistulinaceae), rzędu pieczarkowców (Agaricales).

Owocnik

Ozorek tworzy owocniki jednoroczne, pojedyncze lub złożone z kilku kapeluszy zrośniętych nasadami, przyrośnięte bokiem do drewna, siedzące lub z krótkim trzonem. Kapelusze są początkowo guzowate, potem poduszkowate, łopatkowate lub półkuliste, za młodu miękkie i mięsiste, przypominające konsystencją surowe mięso, potem włókniste i sztywne. Gatunek charakteryzuje się występowaniem wolno zwisających, niezrośniętych rurek hymenoforu. Ze względu na niezwykły wygląd i barwę owocników jest to grzyb bardzo łatwy do rozpoznania.

Rozmieszczenie i ekologia

Ozorek dębowy jest gatunkiem szeroko rozpowszechnionym w strefie klimatu umiarkowanego, występuje jednak miejscowo. W Europie jego zasięg ograniczony jest przede wszystkim do środkowej części kontynentu i Wysp Brytyjskich. W Polsce jest grzybem nieco częstszym w południowej części kraju.

Ozorek jest fakultatywnym pasożytem drzew. Wywołuje delikatną zgniliznę drewna, zwłaszcza rdzenia, która przebarwia drewno na głęboki, ciemnobrązowy kolor. Proces ten jest stosunkowo powolny. Po śmierci drzewa grzyb żyje na jego drewnie saprotroficznie. Ozorek dębowy występuje w różnych typach zbiorowisk lasów liściastych i mieszanych, również w parkach i zadrzewieniach przykościelnych, jednak tylko tam, gdzie rosną skupienia bardzo starych dębów, a więc najczęściej w rezerwatach lub parkach narodowych.

Na Warmii i Mazurach ozorek dębowy został odnotowany m.in. w Leśnym Arboretum w Kudypach, w Mazurskim Parku Krajobrazowym oraz w rezerwatach przyrody: Dęby Napiwodzkie, Las Warmiński oraz w rezerwacie Koniuszanka II.

Wartość użytkowa

Ozorek dębowy od 2004 r. podlega w Polsce ścisłej ochronie gatunkowej. Znajduje się na Czerwonej liście roślin i grzybów Polski, gdzie zaliczono go do kategorii grzybów rzadkich – R.

Zobacz też

pl.wikipedia.org, Ozorek dębowy [22.04.2014]

Bibliografia

Kubiak Dariusz, Stanowiska ozorka dębowego Fistulina hepatica L. w północno-wschodniej Polsce, "Chrońmy Przyrodę Ojczystą" 2007, nr 63, s. 674–73.
Wojewoda Władysław, Ławrynowicz Maria, Red list of the macrofungi in Poland, [w:] Red lists of plants and fungi in Poland. Czerwona lista roślin i grzybów Polski, red. Zbigniew Mirek, Kazimierz Zarzycki, Władysław Wojewoda i Zbigniew Szeląg, Kraków 2006, s. 55-70.