Ozorek dębowy: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja nieprzejrzana] | [wersja zweryfikowana] |
(→Wartość użytkowa) |
|||
| (Nie pokazano 7 wersji utworzonych przez jednego użytkownika) | |||
| Linia 5: | Linia 5: | ||
|Pusta linia = <br/> | |Pusta linia = <br/> | ||
|grafika = ozorek.jpg | |grafika = ozorek.jpg | ||
| − | |podpis grafiki = Ozorek dębowy | + | |podpis grafiki = Ozorek dębowy – owocniki na pomnikowym dębie w Nadleśnictwie Nowe Ramuki. Fot. Dariusz Kubiak. |
|Systematyka = Systematyka | |Systematyka = Systematyka | ||
|Domena = eukarionty | |Domena = eukarionty | ||
| Linia 21: | Linia 21: | ||
<br/><br/> | <br/><br/> | ||
== Owocnik == | == Owocnik == | ||
| − | Ozorek tworzy owocniki jednoroczne, pojedyncze lub złożone z kilku kapeluszy zrośniętych nasadami, przyrośnięte bokiem do drewna, siedzące lub z krótkim trzonem. Kapelusze są początkowo guzowate, potem poduszkowate, łopatkowate lub półkuliste, za młodu miękkie i mięsiste, przypominające konsystencją surowe mięso, potem włókniste i sztywne. Gatunek charakteryzuje się występowaniem wolno zwisających, | + | Ozorek tworzy owocniki jednoroczne, pojedyncze lub złożone z kilku kapeluszy zrośniętych nasadami, przyrośnięte bokiem do drewna, siedzące lub z krótkim trzonem. Kapelusze są początkowo guzowate, potem poduszkowate, łopatkowate lub półkuliste, za młodu miękkie i mięsiste, przypominające konsystencją surowe mięso, potem włókniste i sztywne. Gatunek charakteryzuje się występowaniem wolno zwisających, niezrośniętych rurek hymenoforu. Ze względu na niezwykły wygląd i barwę owocników jest to grzyb bardzo łatwy do rozpoznania. |
<br/> | <br/> | ||
| + | |||
== Rozmieszczenie i ekologia == | == Rozmieszczenie i ekologia == | ||
Ozorek dębowy jest gatunkiem szeroko rozpowszechnionym w strefie klimatu umiarkowanego, występuje jednak miejscowo. W Europie jego zasięg ograniczony jest przede wszystkim do środkowej części kontynentu i Wysp Brytyjskich. W Polsce jest grzybem nieco częstszym w południowej części kraju. | Ozorek dębowy jest gatunkiem szeroko rozpowszechnionym w strefie klimatu umiarkowanego, występuje jednak miejscowo. W Europie jego zasięg ograniczony jest przede wszystkim do środkowej części kontynentu i Wysp Brytyjskich. W Polsce jest grzybem nieco częstszym w południowej części kraju. | ||
| − | Ozorek jest fakultatywnym pasożytem drzew. Wywołuje delikatną zgniliznę, zwłaszcza rdzenia, która przebarwia drewno na głęboki, ciemnobrązowy kolor. Proces ten jest stosunkowo powolny. Po śmierci drzewa grzyb żyje na jego drewnie saprotroficznie. Ozorek dębowy występuje w różnych typach zbiorowisk lasów liściastych i mieszanych, również w parkach i zadrzewieniach przykościelnych, jednak tylko tam, gdzie rosną skupienia bardzo starych [[dąb szypułkowy|dębów]], a więc najczęściej w rezerwatach lub parkach narodowych. | + | Ozorek jest fakultatywnym pasożytem drzew. Wywołuje delikatną zgniliznę drewna, zwłaszcza rdzenia, która przebarwia drewno na głęboki, ciemnobrązowy kolor. Proces ten jest stosunkowo powolny. Po śmierci drzewa grzyb żyje na jego drewnie saprotroficznie. Ozorek dębowy występuje w różnych typach zbiorowisk lasów liściastych i mieszanych, również w parkach i zadrzewieniach przykościelnych, jednak tylko tam, gdzie rosną skupienia bardzo starych [[dąb szypułkowy|dębów]], a więc najczęściej w rezerwatach lub parkach narodowych. |
| − | + | ||
| − | Na [[Warmia|Warmii]] i [[Mazury|Mazurach]] ozorek dębowy został odnotowany m.in. w [[Leśne Arboretum Warmii i Mazur w Kudypach|Leśnym Arboretum w Kudypach]], w [[Mazurski Park Krajobrazowy|Mazurskim Parku Krajobrazowym]] oraz w rezerwatach przyrody [[Rezerwat Dęby Napiwodzkie|Dęby Napiwodzkie]], [[Rezerwat Las Warmiński | + | Na [[Warmia|Warmii]] i [[Mazury|Mazurach]] ozorek dębowy został odnotowany m.in. w [[Leśne Arboretum Warmii i Mazur w Kudypach|Leśnym Arboretum w Kudypach]], w [[Mazurski Park Krajobrazowy|Mazurskim Parku Krajobrazowym]] oraz w rezerwatach przyrody: [[Rezerwat Dęby Napiwodzkie|Dęby Napiwodzkie]], [[Rezerwat Las Warmiński|Las Warmiński]] oraz w rezerwacie [[Rezerwat Koniuszanka II|Koniuszanka II]]. |
<br/> | <br/> | ||
| + | |||
== Wartość użytkowa == | == Wartość użytkowa == | ||
Ozorek dębowy od 2004 r. podlega w Polsce ścisłej ochronie gatunkowej. Znajduje się na ''Czerwonej liście roślin i grzybów Polski'', gdzie zaliczono go do kategorii grzybów rzadkich – R. | Ozorek dębowy od 2004 r. podlega w Polsce ścisłej ochronie gatunkowej. Znajduje się na ''Czerwonej liście roślin i grzybów Polski'', gdzie zaliczono go do kategorii grzybów rzadkich – R. | ||
| Linia 38: | Linia 40: | ||
<br/> | <br/> | ||
== Bibliografia == | == Bibliografia == | ||
| − | Kubiak Dariusz, ''Stanowiska ozorka dębowego Fistulina hepatica L. w północno-wschodniej Polsce'', "Chrońmy | + | Kubiak Dariusz, ''Stanowiska ozorka dębowego Fistulina hepatica L. w północno-wschodniej Polsce'', "Chrońmy Przyrodę Ojczystą" 2007, nr 63, s. 674–73. |
<br/> | <br/> | ||
Wojewoda Władysław, Ławrynowicz Maria, ''Red list of the macrofungi in Poland'', [w:] ''Red lists of plants and fungi in Poland. Czerwona lista roślin i grzybów Polski'', red. Zbigniew Mirek, Kazimierz Zarzycki, Władysław Wojewoda i Zbigniew Szeląg, Kraków 2006, s. 55-70. | Wojewoda Władysław, Ławrynowicz Maria, ''Red list of the macrofungi in Poland'', [w:] ''Red lists of plants and fungi in Poland. Czerwona lista roślin i grzybów Polski'', red. Zbigniew Mirek, Kazimierz Zarzycki, Władysław Wojewoda i Zbigniew Szeląg, Kraków 2006, s. 55-70. | ||
| − | [[Kategoria: Przyroda | + | [[Kategoria: Przyroda]] [[Kategoria: Grzyby Warmii i Mazur]][[Kategoria: Rezerwaty przyrody]] [[Kategoria: parki krajobrazowe]] |
Aktualna wersja na dzień 08:49, 10 mar 2015
| Ozorek dębowy | |
| | |
| Fistulina hepatica | |
| (Schaeff.) With. | |
 Ozorek dębowy – owocniki na pomnikowym dębie w Nadleśnictwie Nowe Ramuki. Fot. Dariusz Kubiak. | |
| Systematyka | |
| Królestwo | grzyby |
| Gromada | grzyby podstawkowe |
| Klasa | pieczarniaki |
| Rząd | pieczarkowce |
| Rodzina | ozorkowate |
| Rodzaj | ozorek |
| Gatunek | ozorek dębowy |
| Synonimy | |
Ozorek dębowy (Fistulina hepatica (Schaeff.) With.) – gatunek grzyba wielkoowocnikowego z rodziny ozorkowatych (Fistulinaceae), rzędu pieczarkowców (Agaricales).
Owocnik
Ozorek tworzy owocniki jednoroczne, pojedyncze lub złożone z kilku kapeluszy zrośniętych nasadami, przyrośnięte bokiem do drewna, siedzące lub z krótkim trzonem. Kapelusze są początkowo guzowate, potem poduszkowate, łopatkowate lub półkuliste, za młodu miękkie i mięsiste, przypominające konsystencją surowe mięso, potem włókniste i sztywne. Gatunek charakteryzuje się występowaniem wolno zwisających, niezrośniętych rurek hymenoforu. Ze względu na niezwykły wygląd i barwę owocników jest to grzyb bardzo łatwy do rozpoznania.
Rozmieszczenie i ekologia
Ozorek dębowy jest gatunkiem szeroko rozpowszechnionym w strefie klimatu umiarkowanego, występuje jednak miejscowo. W Europie jego zasięg ograniczony jest przede wszystkim do środkowej części kontynentu i Wysp Brytyjskich. W Polsce jest grzybem nieco częstszym w południowej części kraju.
Ozorek jest fakultatywnym pasożytem drzew. Wywołuje delikatną zgniliznę drewna, zwłaszcza rdzenia, która przebarwia drewno na głęboki, ciemnobrązowy kolor. Proces ten jest stosunkowo powolny. Po śmierci drzewa grzyb żyje na jego drewnie saprotroficznie. Ozorek dębowy występuje w różnych typach zbiorowisk lasów liściastych i mieszanych, również w parkach i zadrzewieniach przykościelnych, jednak tylko tam, gdzie rosną skupienia bardzo starych dębów, a więc najczęściej w rezerwatach lub parkach narodowych.
Na Warmii i Mazurach ozorek dębowy został odnotowany m.in. w Leśnym Arboretum w Kudypach, w Mazurskim Parku Krajobrazowym oraz w rezerwatach przyrody: Dęby Napiwodzkie, Las Warmiński oraz w rezerwacie Koniuszanka II.
Wartość użytkowa
Ozorek dębowy od 2004 r. podlega w Polsce ścisłej ochronie gatunkowej. Znajduje się na Czerwonej liście roślin i grzybów Polski, gdzie zaliczono go do kategorii grzybów rzadkich – R.
Zobacz też
pl.wikipedia.org, Ozorek dębowy [22.04.2014]
Bibliografia
Kubiak Dariusz, Stanowiska ozorka dębowego Fistulina hepatica L. w północno-wschodniej Polsce, "Chrońmy Przyrodę Ojczystą" 2007, nr 63, s. 674–73.
Wojewoda Władysław, Ławrynowicz Maria, Red list of the macrofungi in Poland, [w:] Red lists of plants and fungi in Poland. Czerwona lista roślin i grzybów Polski, red. Zbigniew Mirek, Kazimierz Zarzycki, Władysław Wojewoda i Zbigniew Szeląg, Kraków 2006, s. 55-70.
