Łęgno

Łęgno
Zabytkowa kaplica w Łęgnie. Źródło: www.zbawiciel.eu [12.11.2013]
Rodzaj miejscowości	wieś sołecka
Państwo	Polska
Województwo	warmińsko-mazurskie
Powiat	olsztyński
Gmina	Dobre Miasto
Liczba ludności (2010)	164
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego Łęgno
Położenie na mapie Polski Łęgno
{{#invoke:Koordynaty|szablon}}

Łęgno (niem. Lingenau) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko–mazurskim, w powiecie olsztyńskim, w gminie Dobre Miasto. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa olsztyńskiego. W roku 2010 była zamieszkana przez 164 osoby. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje Jolanta Mikołajun.

Położenie

Miejscowość jest położona w północnej części Pojezierza Olsztyńskiego, w odległości 5 km na zachód od Dobrego Miasta. Na terenie miejscowości zlokalizowane jest osuszone 100 lat temu Jezioro Łęgnowskie. Obecnie obszar ten przekształca się w duże rozlewisko.

Dzieje miejscowości

Wieś została założona przez wójta Henryka Lutra w latach 1333–1342. Osadę lokował na prawie chełmińskim w roku 1359 biskup Jan Stryprock. W 1378 roku Łęgno stało się własnością kanoników dobromiejskich. W roku 1656 roku wieś obejmowała 42 łany, a w 1695 roku miejscowość liczyła 146 mieszkańców. W XIX majątek w Łęgnie stanowił własność rodziny Hoening-Kluth. Właściciel, chcąc zwiększyć areał ziemi (obszar majątku obejmował wówczas 360 mórg), postanowił wraz z grupą chłopów osuszyć Jezioro Łęgnowskie. Plan osuszenia opracował inżynier Neef z Królewca, a sam proces osuszania rozpoczęto w latach 1870–1871. W 1900 roku kolejny z potomków rodu - August Hoening - w hołdzie dziękczynnym zbudował miejscową kaplicę. Dzień 14 lipca był dniem obchodów rocznicy jej wybudowania. Do 1944 roku na lipcową rocznicę zjeżdżała się tradycyjnie cała rodzina i krewni Hoeningów. W początkach XX wieku zabudowania rodziny Hoening zostały przeniesione na wzgórze w pobliże dawnego jeziora. W dniu 20 lipca 1943 roku w kaplicy odbył się ślub Gertrudy Hoening i Hansa Wobbe. W kaplicy w Łęgnie brały swój początek pielgrzymki do Głotowa.

Do 1939 roku liczba ludności we wsi stopniowo wzrastała. Po II wojnie światowej do Łęgna trafiła ludność ze wschodnich terenów dawnej Rzeczypospolitej oraz z centralnej Polski. W 1949 powstał PGR. W 1989 roku doszło do likwidacji miejscowej szkoły.

Kultura

Obecnie we wsi funkcjonuje świetlica wiejska.

Gospodarka

W miejscowości działa gospodarstwo agroturystyczne Nasz dom.

Religia

Wieś znajduje się na terenie parafii rzymskokatolickiej w Dobrym Mieście.

Zabytki

• krzyż upamiętniający poległych synów Alberta Hoeniga (Alfonsa, Adalberta i Nikolausa) oraz jego żony Anny Marii Kluth
• kaplica filialna z 1850 roku; uszkodzona w czasie II wojny światowej; o 1945 roku odbudowana i poświęcona w 1961 roku
• ołtarz barokowy z XVIII wieku z obrazami Matki Boskiej Różańcowej ze św. Dominikiem i Serca Jezusowego
• tablica pamiątkowa wmurowana z okazji osuszenia jeziora
• kapliczka murowana z czerwonej cegły z 1911 roku
• budynek szkoły, wybudowany prawdopodobnie w 1850 roku, obecnie przeznaczony na mieszkania
• kapliczka przydrożna z 1883 roku.
• kapliczka przydrożna z II połowy XIX wieku.

Bibliografia

Suchenek Zygmunt, Dobre Miasto: skrawek uroczej Warmii, Olsztyn 2011.
Warmia i Mazury. Przewodnik ilustrowany, red. Marcin Kuleszo, Barbara Wojczulanis, Olsztyn 2001.
Bank Danych Lokalnych GUS [10.11.2013]
Dom Warmiński [10.11.2013]
Wikipedia [10.11.2013]