Kamienie milowe: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja nieprzejrzana] | [wersja zweryfikowana] |
(Utworzono nową stronę "'''Kamienie milowe''' {{Wieś infobox |nazwa = |herb wsi = |flaga wsi = |herb artykuł = |dopełniacz wsi ...") |
|||
| (Nie pokazano 10 wersji utworzonych przez 3 użytkowników) | |||
| Linia 1: | Linia 1: | ||
| − | |||
| − | |||
{{Wieś infobox | {{Wieś infobox | ||
| − | |nazwa = | + | |nazwa = Kamienie milowe |
|herb wsi = | |herb wsi = | ||
|flaga wsi = | |flaga wsi = | ||
|herb artykuł = | |herb artykuł = | ||
| − | |dopełniacz wsi = | + | |dopełniacz wsi = Lutr |
|zdjęcie = Lutry_kamien milowy.jpg | |zdjęcie = Lutry_kamien milowy.jpg | ||
| − | |opis zdjęcia = Kamień milowy we wsi Lutry gm. Kolno | + | |opis zdjęcia = Kamień milowy we wsi Lutry (gm. Kolno).<br>Fot. Adam Płoski. |
|rodzaj miejscowości = | |rodzaj miejscowości = | ||
|województwo = warmińsko-mazurskie | |województwo = warmińsko-mazurskie | ||
| − | |powiat = | + | |powiat = olsztyński |
| − | |gmina = | + | |gmina = Jeziorany |
|miejscowość podstawowa = | |miejscowość podstawowa = | ||
|sołectwo = | |sołectwo = | ||
| Linia 24: | Linia 22: | ||
|mapa wsi = | |mapa wsi = | ||
|kod mapy = PL-WN | |kod mapy = PL-WN | ||
| − | |stopniN = | + | |stopniN = 54 |minutN = 0|sekundN = 36 |
| − | |stopniE = | + | |stopniE = 20 |minutE = 53|sekundE = 50 |
|commons = | |commons = | ||
|wikipodróże = | |wikipodróże = | ||
| Linia 31: | Linia 29: | ||
|www = | |www = | ||
}} | }} | ||
| + | '''Kamienie milowe''' – zabytki techniki związane z drogownictwem, zapisały się także w historii poczty regionu[[Warmia| Warmii]] i [[Mazury|Mazur]]. Tradycja ich umieszczania w pobliżu dróg sięga starożytnego Rzymu. | ||
| + | <br/><br/> | ||
| + | ==Charakterystyka== | ||
| + | W pobliżu warmińsko-mazurskich dróg można natrafić na kilka rodzajów kamieni tworzących historyczną infrastrukturę komunikacyjną, wśród nich znajdują się także kamienie milowe. W państwie pruskim rozpoczęto ich ustawianie w 1722 r. W Prusach Wschodnich przy podziale milowym punktem wyjścia był główny węzeł komunikacyjny i stolica prowincji – [[Królewiec]]. | ||
| + | |||
| + | W większości ówczesne kamienie milowe były wykonywane z piaskowca w formie obelisku lub sześcianu; później ich formy zostały określone urzędowo. Powszechnym materiałem, z którego wyrabiano kamienie, stał się granit. W rozporządzeniu z 1835 r. określono parametry kamieni milowych, które ustawiano w miejscach, w których dotąd nie było żadnych oznaczeń odległościowych. | ||
| + | |||
| + | W momencie wprowadzenia w Niemczech systemu metrycznego w latach 1872–1873 oznaczenia kamieni milowych przestały automatycznie spełniać swoją rolę i tym samym kamienie utraciły swe znaczenie. Nieliczne z kamieni zostały oznaczone w nowy sposób lub przestawione. Te zachowane do dziś na terenie województwa warmińsko-mazurskiego to głównie cylindryczne kamienie milowe pochodzą z XIX w. Znajdują się one obecnie m.in. w [[Lutry|Lutrach]] w [[Kolno (gmina wiejska) |gminie Kolno]] czy w [[Kętrzyn|Kętrzynie]] przy ul. Sikorskiego. W Kętrzynie ponadto, w pobliżu [[lkwim: Zamek w Kętrzynie|miejscowego zamku]], przechowywane są odzyskane po kradzieży kamenie milowe znajdujące się pierwotnie przy drodze [[Święta Lipka]] – [[Reszel]]. | ||
| + | |||
| + | ==Zobacz też== | ||
| + | [http://www.nid.pl/upload/iblock/f51/f516e0576dc223fb204e1ad4dab09eaa.pdf Narodowy Instytut Dziedzictwa] [08.02.2015]<br/> | ||
| + | Adam Płoski, [http://sadybamazury.wordpress.com/2014/09/11/zapomniane-zabytki-przy-drodze-adam-ploski/ ''Zapomniane zabytki przy drodze'', sadybamazury.wordpress.com] [08.02.2015]<br/> | ||
| + | == Bibliografia == | ||
| + | A. Płoski, ''Zapomniane zabytki przy drodze'', [w:] ''Aleje przydrożne. Historia, znaczenie, zagrożenie, ochrona'', Kadzidłowo-Olsztyn 2009, s. 140-153.<br/> | ||
| − | [[Kategoria: Turystyka]] [[Kategoria: Zabytki]] [[Kategoria: | + | [[Kategoria: Turystyka]] [[Kategoria: Zabytki techniki]] [[Kategoria: Powiat olsztyński]] [[Kategoria: Kętrzyn]] [[Kategoria: Kolno (gmina wiejska)]] [[Kategoria:1701-1800]] [[Kategoria: 1801-1918]] |
Aktualna wersja na dzień 12:05, 16 mar 2015
| Kamienie milowe | |
| | |
 Kamień milowy we wsi Lutry (gm. Kolno).
Fot. Adam Płoski. | |
| Państwo |  Polska
|
| Województwo | warmińsko-mazurskie |
| Powiat | olsztyński |
| Gmina | Jeziorany |
| Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego   Kamienie milowe | |
| Położenie na mapie Polski  Kamienie milowe | |
{{#invoke:Koordynaty|szablon}} | |
Kamienie milowe – zabytki techniki związane z drogownictwem, zapisały się także w historii poczty regionu Warmii i Mazur. Tradycja ich umieszczania w pobliżu dróg sięga starożytnego Rzymu.
Charakterystyka
W pobliżu warmińsko-mazurskich dróg można natrafić na kilka rodzajów kamieni tworzących historyczną infrastrukturę komunikacyjną, wśród nich znajdują się także kamienie milowe. W państwie pruskim rozpoczęto ich ustawianie w 1722 r. W Prusach Wschodnich przy podziale milowym punktem wyjścia był główny węzeł komunikacyjny i stolica prowincji – Królewiec.
W większości ówczesne kamienie milowe były wykonywane z piaskowca w formie obelisku lub sześcianu; później ich formy zostały określone urzędowo. Powszechnym materiałem, z którego wyrabiano kamienie, stał się granit. W rozporządzeniu z 1835 r. określono parametry kamieni milowych, które ustawiano w miejscach, w których dotąd nie było żadnych oznaczeń odległościowych.
W momencie wprowadzenia w Niemczech systemu metrycznego w latach 1872–1873 oznaczenia kamieni milowych przestały automatycznie spełniać swoją rolę i tym samym kamienie utraciły swe znaczenie. Nieliczne z kamieni zostały oznaczone w nowy sposób lub przestawione. Te zachowane do dziś na terenie województwa warmińsko-mazurskiego to głównie cylindryczne kamienie milowe pochodzą z XIX w. Znajdują się one obecnie m.in. w Lutrach w gminie Kolno czy w Kętrzynie przy ul. Sikorskiego. W Kętrzynie ponadto, w pobliżu miejscowego zamku, przechowywane są odzyskane po kradzieży kamenie milowe znajdujące się pierwotnie przy drodze Święta Lipka – Reszel.
Zobacz też
Narodowy Instytut Dziedzictwa [08.02.2015]
Adam Płoski, Zapomniane zabytki przy drodze, sadybamazury.wordpress.com [08.02.2015]
Bibliografia
A. Płoski, Zapomniane zabytki przy drodze, [w:] Aleje przydrożne. Historia, znaczenie, zagrożenie, ochrona, Kadzidłowo-Olsztyn 2009, s. 140-153.
