Stękiny: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja nieprzejrzana] | [wersja zweryfikowana] |
(→Zabytki) |
|||
| (Nie pokazano 7 wersji utworzonych przez 4 użytkowników) | |||
| Linia 5: | Linia 5: | ||
|herb artykuł = | |herb artykuł = | ||
|dopełniacz wsi = | |dopełniacz wsi = | ||
| − | |zdjęcie = | + | |zdjęcie = |
| − | |opis zdjęcia = | + | |opis zdjęcia = |
|rodzaj miejscowości = | |rodzaj miejscowości = | ||
|województwo = warmińsko-mazurskie | |województwo = warmińsko-mazurskie | ||
| Linia 28: | Linia 28: | ||
|wikisłownik = | |wikisłownik = | ||
|www = | |www = | ||
| − | }} | + | }} |
| − | ''' Stękiny ''' (niem. ''Stenkienen'') – | + | ''' Stękiny ''' (niem. ''Stenkienen'') – wieś sołecka położona w [[województwo warmińsko-mazurskie|województwie warmińsko-mazurskim]], w [[powiat olsztyński|powiecie olsztyńskim]], w [[Jonkowo (gmina wiejska)|gminie Jonkowo]]. W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa olsztyńskiego. |
Miejscowość w 2010 roku liczyła 235 mieszkańców. | Miejscowość w 2010 roku liczyła 235 mieszkańców. | ||
| − | + | <br/><br/> | |
| − | <br/> | ||
| − | |||
== Położenie == | == Położenie == | ||
| − | Wieś położona jest w zachodniej części województwa warmińsko-mazurskiego, na [[Pojezierze Olsztyńskie|Pojezierzu Olszyńskim]], 8 km na południowy zachód od [[Jonkowo|Jonkowa]] i 11 km na zachód od [[Olsztyn|Olsztyna]] | + | Wieś położona jest w zachodniej części województwa warmińsko-mazurskiego, na [[Pojezierze Olsztyńskie|Pojezierzu Olszyńskim]], 8 km na południowy zachód od [[Jonkowo|Jonkowa]] i 11 km na zachód od [[Olsztyn|Olsztyna]]. Przebiega przez nią droga wojewódzka nr 527. |
<br/> | <br/> | ||
== Dzieje miejscowości == | == Dzieje miejscowości == | ||
| − | Jest to najstarsza wieś na terenie obecnej gminy. W 1343 roku biskup [[Herman z Pragi]] powierzył [[Prusowie|Prusowi]] Santopowi założenie wsi na 30 łanach na dawnym pruskim polu osadniczym zwanym ''Sculpain''. Wieś poważnie ucierpiała podczas wojen polsko-krzyżackich w XV i w początkach XVI wieku; po ostatniej z nich odłogiem leżało tu pięć łanów ziemi. Po ponownym zagospodarowaniu wieś | + | Jest to najstarsza wieś na terenie obecnej gminy. W 1343 roku biskup [[Herman z Pragi]] powierzył [[Prusowie|Prusowi]] Santopowi założenie wsi na 30 łanach na dawnym pruskim polu osadniczym zwanym ''Sculpain''. Wieś poważnie ucierpiała podczas wojen polsko-krzyżackich w XV i w początkach XVI wieku; po ostatniej z nich odłogiem leżało tu pięć łanów ziemi. Po ponownym zagospodarowaniu wieś nadal liczyła 30 łanów, z których trzy należały do sołtysa, a pozostałe uprawiali chłopi czynszowi. We wsi działała karczma. Obszar Stękin nie zmienił się do XVIII wieku; przed 1772 rokiem sołtys w dalszym ciągu posiadał trzy łany, zaś karczmarz – pół łanu. We wsi działał kowal i kołodziej. |
| − | Na początku XIX wieku w ramach reform uwłaszczeniowych tutejsi chłopi za odszkodowaniem otrzymali uprawianą przez nich ziemię; w 1820 roku wieś posiadała 22 budynków mieszkalnych. W tym samym czasie uruchomiono w Stękinach szkołę elementarną, jednak bardzo szybko została ona zamknięta, a dzieci wysłano do szkoły w [[Wołowno|Wołownie]]. W 1861 roku wieś obejmowała powierzchnię 633 ha, z czego około 12% stanowiły lasy. Szkołę we wsi założono ponownie po | + | Na początku XIX wieku w ramach reform uwłaszczeniowych tutejsi chłopi za odszkodowaniem otrzymali uprawianą przez nich ziemię; w 1820 roku wieś posiadała 22 budynków mieszkalnych. W tym samym czasie uruchomiono w Stękinach szkołę elementarną, jednak bardzo szybko została ona zamknięta, a dzieci wysłano do szkoły w [[Wołowno|Wołownie]]. W 1861 roku wieś obejmowała powierzchnię 633 ha, z czego około 12% stanowiły lasy. Szkołę we wsi założono ponownie po I wojnie światowej. |
Obecnie we wsi działa sklep spożywczo-przemysłowy oraz trzy gospodarstwa rolne nastawione głównie na produkcję mleka; w 2007 roku założono tu świetlicę. | Obecnie we wsi działa sklep spożywczo-przemysłowy oraz trzy gospodarstwa rolne nastawione głównie na produkcję mleka; w 2007 roku założono tu świetlicę. | ||
| − | + | Liczba mieszkańców w następujących latach wynosiła: | |
| − | Liczba mieszkańców | + | *1820 – 117 osób |
| − | + | *1857 – 218 osób | |
| − | 1820 | + | *1861 – 241 osób |
| − | + | *1933 – 314 osób | |
| − | 1857 | + | *1939 – 280 osób |
| − | + | == Turystyka == | |
| − | 1861 | + | W miejscowości funkcjonuje gospodarstwo agroturystyczne "Domek w lesie" W. J. Piesiak. |
| − | |||
| − | 1933 | ||
| − | |||
| − | 1939 | ||
| − | |||
<br/> | <br/> | ||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
== Zabytki == | == Zabytki == | ||
| − | * | + | *dzwonnica |
| − | * | + | *kapliczka z dzwonniczką |
| − | * | + | *kapliczka przydrożna |
| − | * | + | *kapliczka domkowa z połowy XVIII wieku |
| − | * | + | *kapliczka z dzwonniczką z początku XIX wieku (szerzej zob. [[Kapliczki w Stękinach]]) |
| − | * | + | *dwa przydrożne krzyże z połowy i z końca XIX wieku |
| − | * | + | *dom nr 12 z drugiej połowy XIX wieku oraz chałupa nr 7 z przełomu XIX i XX wieku |
| − | < | + | {{Przypisy}} |
| − | + | <references/> | |
== Bibliografia == | == Bibliografia == | ||
| − | + | ''Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Ostpreussen, Commission bei Wilhelm Koch'', Königsberg 1857.<br/> | |
| − | + | Syrwid Robert, ''Warmińska gmina Jonkowo: historia i współczesność'', Jonkowo 2010.<br/> | |
| − | + | [http://www.jonkowo.pl/index.php?option=com_content&view=category&id=9&Itemid=137| jonkowo.pl] [05.03.2014]<br/> | |
| − | + | [http://bip.warmia.mazury.pl/jonkowo_gmina_wiejska/161/Studium_uwarunkowan_i_kierunkow_zagospodarowania_przestrzennego/| bip.warmia.mazury.pl, Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Jonkowo] [05.03.2014]<br/> | |
| − | + | [http://www.wuoz.olsztyn.pl/| Wojewódzka ewidencja zabytków] [05.03.2014]<br/> | |
| − | + | [http://www.stat.gov.pl/bdl/app/samorzad_m.dims| Bank Danych Lokalnych GUS] [05.03.2014]<br/> | |
| − | + | [http://www.verwaltungsgeschichte.de/allenstein.html| verwaltungsgeschichte.de] [05.03.2014]<br/> | |
| + | [http://www.ciekawemazury.pl/info.htm#357/pl/i/stekiny_-_zabytkowe_kapliczki_przydrozne| ciekawemazury.pl] [05.03.2014]<br/> | ||
| + | [http://www.polskaniezwykla.pl/web/place/31687,stekiny-przydrozne-kapliczki-i-krzyze.html| polskaniezwykla.pl] [05.03.2014]<br/> | ||
| + | [http://www.domwarminski.pl/index.php?option=com_content&view=article&id=172:gmina-jonkowo-stekiny&catid=27:wies-warminska&Itemid=125| Dom Warmiński] [05.03.2014] | ||
<br/> | <br/> | ||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
<br/> | <br/> | ||
| − | + | [[Kategoria: Miejscowość]] [[Kategoria: Powiat olsztyński]] [[Kategoria: Jonkowo (gmina wiejska)]] [[Kategoria: Wsie sołeckie]] [[Kategoria: 1301-1400]] | |
| − | [[Kategoria: Miejscowość]] [[Kategoria: Powiat olsztyński]] [[Kategoria: | ||
Aktualna wersja na dzień 23:03, 27 mar 2015
| Stękiny | |
| | |
| Państwo |  Polska
|
| Województwo | warmińsko-mazurskie |
| Powiat | olsztyński |
| Gmina | Jonkowo |
| Liczba ludności (2010) | 235 |
| Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego   Stękiny | |
| Położenie na mapie Polski  Stękiny | |
{{#invoke:Koordynaty|szablon}} | |
Stękiny (niem. Stenkienen) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie olsztyńskim, w gminie Jonkowo. W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa olsztyńskiego.
Miejscowość w 2010 roku liczyła 235 mieszkańców.
Położenie
Wieś położona jest w zachodniej części województwa warmińsko-mazurskiego, na Pojezierzu Olszyńskim, 8 km na południowy zachód od Jonkowa i 11 km na zachód od Olsztyna. Przebiega przez nią droga wojewódzka nr 527.
Dzieje miejscowości
Jest to najstarsza wieś na terenie obecnej gminy. W 1343 roku biskup Herman z Pragi powierzył Prusowi Santopowi założenie wsi na 30 łanach na dawnym pruskim polu osadniczym zwanym Sculpain. Wieś poważnie ucierpiała podczas wojen polsko-krzyżackich w XV i w początkach XVI wieku; po ostatniej z nich odłogiem leżało tu pięć łanów ziemi. Po ponownym zagospodarowaniu wieś nadal liczyła 30 łanów, z których trzy należały do sołtysa, a pozostałe uprawiali chłopi czynszowi. We wsi działała karczma. Obszar Stękin nie zmienił się do XVIII wieku; przed 1772 rokiem sołtys w dalszym ciągu posiadał trzy łany, zaś karczmarz – pół łanu. We wsi działał kowal i kołodziej.
Na początku XIX wieku w ramach reform uwłaszczeniowych tutejsi chłopi za odszkodowaniem otrzymali uprawianą przez nich ziemię; w 1820 roku wieś posiadała 22 budynków mieszkalnych. W tym samym czasie uruchomiono w Stękinach szkołę elementarną, jednak bardzo szybko została ona zamknięta, a dzieci wysłano do szkoły w Wołownie. W 1861 roku wieś obejmowała powierzchnię 633 ha, z czego około 12% stanowiły lasy. Szkołę we wsi założono ponownie po I wojnie światowej.
Obecnie we wsi działa sklep spożywczo-przemysłowy oraz trzy gospodarstwa rolne nastawione głównie na produkcję mleka; w 2007 roku założono tu świetlicę.
Liczba mieszkańców w następujących latach wynosiła:
- 1820 – 117 osób
- 1857 – 218 osób
- 1861 – 241 osób
- 1933 – 314 osób
- 1939 – 280 osób
Turystyka
W miejscowości funkcjonuje gospodarstwo agroturystyczne "Domek w lesie" W. J. Piesiak.
Zabytki
- dzwonnica
- kapliczka z dzwonniczką
- kapliczka przydrożna
- kapliczka domkowa z połowy XVIII wieku
- kapliczka z dzwonniczką z początku XIX wieku (szerzej zob. Kapliczki w Stękinach)
- dwa przydrożne krzyże z połowy i z końca XIX wieku
- dom nr 12 z drugiej połowy XIX wieku oraz chałupa nr 7 z przełomu XIX i XX wieku
Przypisy
Bibliografia
Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Ostpreussen, Commission bei Wilhelm Koch, Königsberg 1857.
Syrwid Robert, Warmińska gmina Jonkowo: historia i współczesność, Jonkowo 2010.
jonkowo.pl [05.03.2014]
bip.warmia.mazury.pl, Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Jonkowo [05.03.2014]
Wojewódzka ewidencja zabytków [05.03.2014]
Bank Danych Lokalnych GUS [05.03.2014]
verwaltungsgeschichte.de [05.03.2014]
ciekawemazury.pl [05.03.2014]
polskaniezwykla.pl [05.03.2014]
Dom Warmiński [05.03.2014]
