Rogóż (gmina Lidzbark Warmiński): Różnice pomiędzy wersjami

Z Encyklopedia Warmii i Mazur
Skocz do: nawigacja, szukaj
[wersja zweryfikowana][wersja zweryfikowana]
(Religia)
 
(Nie pokazano 8 pośrednich wersji utworzonych przez tego samego użytkownika)
Linia 5: Linia 5:
 
  |herb artykuł          =
 
  |herb artykuł          =
 
  |dopełniacz wsi        =     
 
  |dopełniacz wsi        =     
  |zdjęcie              =  
+
  |zdjęcie              = Parafiarogóż.jpg
  |opis zdjęcia          =  
+
  |opis zdjęcia          = Rogóż - kościół pw. św. Barbary.<br> Fot. Honza Groh. Źródło: [http://commons.wikimedia.org/wiki/File:Rog%C3%B3%C5%BC,_01.jpg Commons Wikimedia]
 
  |rodzaj miejscowości  = wieś sołecka  
 
  |rodzaj miejscowości  = wieś sołecka  
 
  |województwo          = warmińsko-mazurskie  
 
  |województwo          = warmińsko-mazurskie  
Linia 14: Linia 14:
 
  |sołectwo              =
 
  |sołectwo              =
 
  |wysokość              =
 
  |wysokość              =
  |liczba ludności      = 639
+
  |liczba ludności      = 623<ref name="p1"/>
  |rok                  = 2010
+
  |rok                  = 2013
 
  |strefa numeracyjna    =
 
  |strefa numeracyjna    =
 
  |kod pocztowy          =
 
  |kod pocztowy          =
Linia 29: Linia 29:
 
  |www                  =
 
  |www                  =
 
}}
 
}}
'''Rogóż''' (niem. ''Roggenhausen'') – wieś sołecka położona w [[Województwo warmińsko-mazurskie|województwie warmińsko-mazurskim]], w [[Powiat lidzbarski|powiecie lidzbarskim]], w [[Lidzbark Warmiński (gmina wiejska)|gminie Lidzbark Warmiński]]. Miejscowość w 2010 roku liczyła 639 mieszkańców.  
+
'''Rogóż''' (niem. ''Roggenhausen'') – wieś sołecka położona w [[Województwo warmińsko-mazurskie|województwie warmińsko-mazurskim]], w [[Powiat lidzbarski|powiecie lidzbarskim]], w [[Lidzbark Warmiński (gmina wiejska)|gminie Lidzbark Warmiński]]. Miejscowość w 2013 roku liczyła 623 mieszkańców<ref name="p1">Łącznie miejscowości: Rogóż, Wojdyty.</ref>. W skład sołectwa wchodzą wsie Rogóz i [[Wojdyty]]<ref>[http://gminalidzbark.com/miejscowosci/ Urząd Gminy Lidzbark Warmiński] [10.02.2015]</ref>.
 
<br/><br/>
 
<br/><br/>
 
==Położenie==
 
==Położenie==
Miejscowość położona jest około 6 km na północny-wschód od [[Lidzbark Warmiński|Lidzbarka Warmińskiego]], przy drodze krajowej nr 51.
+
Miejscowość położona w północnej części województwa warmińsko-mazurskiego, około 6 km na północny-wschód od [[Lidzbark Warmiński|Lidzbarka Warmińskiego]], przy drodze krajowej nr 51.
  
 
==Dzieje miejscowości==
 
==Dzieje miejscowości==
W 1796 roku w lidzbarskiej szkole miejskiej pracowało Franciszek Gross z Rogóża. W latach 1975-1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa olsztyńskiego<ref>Dz.U. 1975, nr 16, poz. 91, Ustawa z dnia 28 maja 1975 r. o dwustopniowym podziale administracyjnym Państwa oraz o zmianie ustawy o radach narodowych, [http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU19750160091 isap.sejm.gov.pl]  [10.02.2015]</ref>. Ponowne zmiany podziału administracyjnego państwa<ref>Dz.U. 1998, nr 103, poz. 652, Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 7 sierpnia 1998 r. w sprawie utworzenia powiatów, [http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU19981030652 isap.sejm.gov.pl]  [10.02.2015]</ref> umiejscowiły ją w powołanym 1 stycznia 1999 roku województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie lidzbarskim.
+
Pierwsza wzmianka o istnieniu wsi pochodzi z dokumentów z 1335 roku. Miejscowość lokowana w 1338 roku przez ówczesnego wójta krajowego [[Henryk Luter|Henryka Lutra]]. W czasie wojny w latach 1519-1521 została doszczętnie zniszczona. W 1536 roku biskup warmiński [[Maurycy Ferber]] wystawił nowy przywilej lokacyjny dla wsi - 60 włók ziemi na prawie chełmińskim. W roku 1688 było tu 14 gospodarstw chłopskich i sołtys. W 1783 roku we wsi było już 40 domów. W roku 1818 miejscowość liczyła 234 osoby, w 1939 – 525 osób. Po zakończeniu II wojny światowej na podstawie pisma starosty K. Kondrackiego z dnia 4 czerwca 1946 roku, opartego na zarządzeniu Ministra Administracji Publicznej i Ministra Ziem Odzyskanych, nazwa wsi została określona jako Rogóż. W tym okresie zaczęli przybywać do naszej miejscowości pierwsi przesiedleńcy, głównie mieszkańcy Polski centralnej, ludność z kresów i  Ukraińcy przesiedleni po akcji "Wisła".<br/>
 +
W lutym 1946 roku zaczęła funkcjonować we wsi szkoła podstawowa. W latach 60-tych powstało kino "Niedźwiadek", klubokawiarnia, gospoda, które działały do lat 80-tych XX wieku. W 1967 roku, z inicjatywy mieszkańców, rozpoczęła działalność Ochotnicza Straż Pożarna.<br/>
 +
Miejscowość jest w pełni objęta siecią wodociągową, większość gospodarstw jest podłączona do sieci kanalizacyjnej dzięki wybudowanej w latach 90-tch XX wieku biologicznej oczyszczalni ścieków.<br/>
 +
W latach 1975-1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa olsztyńskiego<ref>Dz.U. 1975, nr 16, poz. 91, Ustawa z dnia 28 maja 1975 r. o dwustopniowym podziale administracyjnym Państwa oraz o zmianie ustawy o radach narodowych, [http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU19750160091 isap.sejm.gov.pl]  [10.02.2015]</ref>. Ponowne zmiany podziału administracyjnego państwa<ref>Dz.U. 1998, nr 103, poz. 652, Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 7 sierpnia 1998 r. w sprawie utworzenia powiatów, [http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU19981030652 isap.sejm.gov.pl]  [10.02.2015]</ref> umiejscowiły ją w powołanym 1 stycznia 1999 roku województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie lidzbarskim.
 +
 
 +
We wsi działa [[Stowarzyszenie Na Rzecz Rozwoju Wsi Rogóż]] oraz Zespół Ludowy "Rogóżanie".
 +
Znajduje się Izba Pamięci Marszałka Józefa Piłsudskiego, która została założona w 1999 roku, na prywatnej posesji Haliny i Józefa Zysków. Pamiątki tam zgromadzone nawiązują do życia i działalności Komendanta Pierwszej Brygady i żołnierzy legionistów<ref>[http://www.domwarminski.pl/index.php?option=com_content&view=article&id=742:gmina-lidzbark-warminski&catid=58&Itemid=181. www.domwarminski.pl] [10.02.2015]</ref>.
 +
 
 +
==Zabytki==
 +
*gotycki [[lkwim: Kościół pw. św. Barbary w Rogóżu|kościół pw. św. Barbary]] wraz z pozostałościami przykościelnego cmentarza
 +
*cmentarz komunalny usytuowany w centrum wsi
 +
*5 [[Kapliczki|kapliczek]] warmińskich oraz drewniane krzyże
 +
*liczne zabytkowe domy mieszkalne i budynki gospodarcze
 +
*pomnik upamiętniający żołnierzy poległych w czasie [[I wojna światowa|I wojny światowej]]
 +
==Edukacja==
 +
We wsi funkcjonuje [[Zespół Szkół w Rogóżu|Zespół Szkół]] – zlokalizowane w jednym budynku Publiczna Szkoła Podstawowa i Publiczne Gimnazjum.
 +
==Religia==
 +
We wsi znajduje się kościół [[Parafia pw. św. Barbary w Rogożu|parafialny]] pw. św. Barbary.
 +
 
 +
==Sport==
 +
Działa Ludowy Uczniowski Klub Sportowy "LUKS" Rogóż.
 
{{Przypisy}}
 
{{Przypisy}}
 
<references/>
 
<references/>
Linia 42: Linia 62:
 
Dz.U. 1975, nr 16, poz. 91, Ustawa z dnia 28 maja 1975 r. o dwustopniowym podziale administracyjnym Państwa oraz o zmianie ustawy o radach narodowych, [http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU19750160091 isap.sejm.gov.pl] [10.02.2015]<br/>
 
Dz.U. 1975, nr 16, poz. 91, Ustawa z dnia 28 maja 1975 r. o dwustopniowym podziale administracyjnym Państwa oraz o zmianie ustawy o radach narodowych, [http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU19750160091 isap.sejm.gov.pl] [10.02.2015]<br/>
 
Dz.U. 1998, nr 103, poz. 652, Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 7 sierpnia 1998 r. w sprawie utworzenia powiatów, [http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU19981030652 isap.sejm.gov.pl]  [10.02.2015]<br/>
 
Dz.U. 1998, nr 103, poz. 652, Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 7 sierpnia 1998 r. w sprawie utworzenia powiatów, [http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU19981030652 isap.sejm.gov.pl]  [10.02.2015]<br/>
''Historia Lidzbarka Warmińskiego'', pod red. K. Mikulskiego i E. Borodija, t. 1, Lidzbark Warmiński 2008 r.<br/>
+
[http://gminalidzbark.com/gminna-ewidencja-zabytkow/ Gminna ewidencja zabytków gminy Lidzbark Warmiński] [10.02.2015]<br/>
 
[http://www.stat.gov.pl/bdl/app/samorzad_m.dims Bank Danych Lokalnych GUS]  [10.02.2015]<br/>
 
[http://www.stat.gov.pl/bdl/app/samorzad_m.dims Bank Danych Lokalnych GUS]  [10.02.2015]<br/>
 
[http://gminalidzbark.com/ Urząd Gminy Lidzbark Warmiński]  [10.02.2015]<br/>
 
[http://gminalidzbark.com/ Urząd Gminy Lidzbark Warmiński]  [10.02.2015]<br/>
 
[https://www.google.pl/maps Mapy Google Maps] [10.02.2015]<br/>
 
[https://www.google.pl/maps Mapy Google Maps] [10.02.2015]<br/>
 +
[http://www.ciekawemazury.pl/powiaty_gminy/1/Lidzbarski/Lidzbark+Warmi%C5%84ski/Rog%C3%B3%C5%BC/ www.ciekawemazury.pl] [10.02.2015]<br/>
 +
[http://rogóż.com.pl/ rogóż.com.pl] [10.02.2015]<br/>
 
[[Kategoria: Miejscowość]]  [[Kategoria: Powiat lidzbarski]] [[Kategoria: Lidzbark Warmiński (gmina wiejska)]] [[Kategoria: Wsie sołeckie]]
 
[[Kategoria: Miejscowość]]  [[Kategoria: Powiat lidzbarski]] [[Kategoria: Lidzbark Warmiński (gmina wiejska)]] [[Kategoria: Wsie sołeckie]]
[[Kategoria: 1945-1989]]
+
[[Kategoria: 1301-1400]]

Aktualna wersja na dzień 17:11, 23 kwi 2015

Rogóż

Rogóż - kościół pw. św. Barbary. Fot. Honza Groh. Źródło: Commons Wikimedia
Rogóż - kościół pw. św. Barbary.
Fot. Honza Groh. Źródło: Commons Wikimedia
Rodzaj miejscowości wieś sołecka
Państwo  Polska
Województwo warmińsko-mazurskie
Powiat lidzbarski
Gmina Lidzbark Warmiński
Liczba ludności (2013) 623[1]
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego
Mapa lokalizacyjna województwa warmińsko-mazurskiego
Rogóż
Rogóż
Położenie na mapie Polski
Mapa lokalizacyjna Polski
Rogóż
Rogóż
Ziemia

{{#invoke:Koordynaty|szablon}}

Rogóż (niem. Roggenhausen) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie lidzbarskim, w gminie Lidzbark Warmiński. Miejscowość w 2013 roku liczyła 623 mieszkańców[1]. W skład sołectwa wchodzą wsie Rogóz i Wojdyty[2].

Położenie

Miejscowość położona w północnej części województwa warmińsko-mazurskiego, około 6 km na północny-wschód od Lidzbarka Warmińskiego, przy drodze krajowej nr 51.

Dzieje miejscowości

Pierwsza wzmianka o istnieniu wsi pochodzi z dokumentów z 1335 roku. Miejscowość lokowana w 1338 roku przez ówczesnego wójta krajowego Henryka Lutra. W czasie wojny w latach 1519-1521 została doszczętnie zniszczona. W 1536 roku biskup warmiński Maurycy Ferber wystawił nowy przywilej lokacyjny dla wsi - 60 włók ziemi na prawie chełmińskim. W roku 1688 było tu 14 gospodarstw chłopskich i sołtys. W 1783 roku we wsi było już 40 domów. W roku 1818 miejscowość liczyła 234 osoby, w 1939 – 525 osób. Po zakończeniu II wojny światowej na podstawie pisma starosty K. Kondrackiego z dnia 4 czerwca 1946 roku, opartego na zarządzeniu Ministra Administracji Publicznej i Ministra Ziem Odzyskanych, nazwa wsi została określona jako Rogóż. W tym okresie zaczęli przybywać do naszej miejscowości pierwsi przesiedleńcy, głównie mieszkańcy Polski centralnej, ludność z kresów i Ukraińcy przesiedleni po akcji "Wisła".
W lutym 1946 roku zaczęła funkcjonować we wsi szkoła podstawowa. W latach 60-tych powstało kino "Niedźwiadek", klubokawiarnia, gospoda, które działały do lat 80-tych XX wieku. W 1967 roku, z inicjatywy mieszkańców, rozpoczęła działalność Ochotnicza Straż Pożarna.
Miejscowość jest w pełni objęta siecią wodociągową, większość gospodarstw jest podłączona do sieci kanalizacyjnej dzięki wybudowanej w latach 90-tch XX wieku biologicznej oczyszczalni ścieków.
W latach 1975-1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa olsztyńskiego[3]. Ponowne zmiany podziału administracyjnego państwa[4] umiejscowiły ją w powołanym 1 stycznia 1999 roku województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie lidzbarskim.

We wsi działa Stowarzyszenie Na Rzecz Rozwoju Wsi Rogóż oraz Zespół Ludowy "Rogóżanie". Znajduje się Izba Pamięci Marszałka Józefa Piłsudskiego, która została założona w 1999 roku, na prywatnej posesji Haliny i Józefa Zysków. Pamiątki tam zgromadzone nawiązują do życia i działalności Komendanta Pierwszej Brygady i żołnierzy legionistów[5].

Zabytki

  • gotycki kościół pw. św. Barbary wraz z pozostałościami przykościelnego cmentarza
  • cmentarz komunalny usytuowany w centrum wsi
  • 5 kapliczek warmińskich oraz drewniane krzyże
  • liczne zabytkowe domy mieszkalne i budynki gospodarcze
  • pomnik upamiętniający żołnierzy poległych w czasie I wojny światowej

Edukacja

We wsi funkcjonuje Zespół Szkół – zlokalizowane w jednym budynku Publiczna Szkoła Podstawowa i Publiczne Gimnazjum.

Religia

We wsi znajduje się kościół parafialny pw. św. Barbary.

Sport

Działa Ludowy Uczniowski Klub Sportowy "LUKS" Rogóż.

Przypisy

  1. 1,0 1,1 Łącznie miejscowości: Rogóż, Wojdyty.
  2. Urząd Gminy Lidzbark Warmiński [10.02.2015]
  3. Dz.U. 1975, nr 16, poz. 91, Ustawa z dnia 28 maja 1975 r. o dwustopniowym podziale administracyjnym Państwa oraz o zmianie ustawy o radach narodowych, isap.sejm.gov.pl [10.02.2015]
  4. Dz.U. 1998, nr 103, poz. 652, Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 7 sierpnia 1998 r. w sprawie utworzenia powiatów, isap.sejm.gov.pl [10.02.2015]
  5. www.domwarminski.pl [10.02.2015]


Bibliografia

Dz.U. 1975, nr 16, poz. 91, Ustawa z dnia 28 maja 1975 r. o dwustopniowym podziale administracyjnym Państwa oraz o zmianie ustawy o radach narodowych, isap.sejm.gov.pl [10.02.2015]
Dz.U. 1998, nr 103, poz. 652, Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 7 sierpnia 1998 r. w sprawie utworzenia powiatów, isap.sejm.gov.pl [10.02.2015]
Gminna ewidencja zabytków gminy Lidzbark Warmiński [10.02.2015]
Bank Danych Lokalnych GUS [10.02.2015]
Urząd Gminy Lidzbark Warmiński [10.02.2015]
Mapy Google Maps [10.02.2015]
www.ciekawemazury.pl [10.02.2015]
rogóż.com.pl [10.02.2015]