Łojdy: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja zweryfikowana] | [wersja zweryfikowana] |
Linia 6: | Linia 6: | ||
|dopełniacz wsi = | |dopełniacz wsi = | ||
|zdjęcie = lojdy.jpg | |zdjęcie = lojdy.jpg | ||
− | |opis zdjęcia = Pałac w Łojdach.<br> | + | |opis zdjęcia = Pałac w Łojdach.<br>Fot. Mieczysław Kalski |
|rodzaj miejscowości = | |rodzaj miejscowości = | ||
|województwo = warmińsko-mazurskie | |województwo = warmińsko-mazurskie | ||
Linia 29: | Linia 29: | ||
|www = | |www = | ||
}} | }} | ||
+ | [[image:lojdy2.jpg|thumb|right|290px|Pałac w Łojdach.<br>Fot. Mieczysław Kalski]] | ||
''' Łojdy ''' (niem. ''Loyden'') – wieś sołecka położona w [[województwo warmińsko-mazurskie|województwie warmińsko-mazurskim]], w [[powiat bartoszycki|powiecie bartoszyckim]], w [[Bartoszyce (gmina wiejska)|gminie Bartoszyce]]. W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa olsztyńskiego. | ''' Łojdy ''' (niem. ''Loyden'') – wieś sołecka położona w [[województwo warmińsko-mazurskie|województwie warmińsko-mazurskim]], w [[powiat bartoszycki|powiecie bartoszyckim]], w [[Bartoszyce (gmina wiejska)|gminie Bartoszyce]]. W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa olsztyńskiego. | ||
Miejscowość w 2010 roku liczyła 288 mieszkańców. W skład sołectwa wchodzą wsie: Łojdy, [[Jarkowo]], [[Markowo]] i [[Pilwa (gmina Bartoszyce)|Pilwa]]. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje [[Helena Puszko]]<ref>[http://gmina-bartoszyce.pl/wykaz-soltysow/ gmina-bartoszyce.pl] [05.03.2014]</ref>. | Miejscowość w 2010 roku liczyła 288 mieszkańców. W skład sołectwa wchodzą wsie: Łojdy, [[Jarkowo]], [[Markowo]] i [[Pilwa (gmina Bartoszyce)|Pilwa]]. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje [[Helena Puszko]]<ref>[http://gmina-bartoszyce.pl/wykaz-soltysow/ gmina-bartoszyce.pl] [05.03.2014]</ref>. |
Wersja z 08:08, 4 maj 2015
Łojdy | |
| |
Pałac w Łojdach.
Fot. Mieczysław Kalski | |
Państwo | Polska |
Województwo | warmińsko-mazurskie |
Powiat | bartoszycki |
Gmina | Bartoszyce |
Liczba ludności (2010) | 288 |
{{#invoke:Koordynaty|szablon}} |
Łojdy (niem. Loyden) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie bartoszyckim, w gminie Bartoszyce. W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa olsztyńskiego.
Miejscowość w 2010 roku liczyła 288 mieszkańców. W skład sołectwa wchodzą wsie: Łojdy, Jarkowo, Markowo i Pilwa. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje Helena Puszko[1].
Spis treści
Położenie
Wieś położona jest w północnej części województwa warmińsko-mazurskiego, na Równinie Sępopolskiej, 4 km na zachód od Bartoszyc, na zachód od drogi krajowej nr 51.
Dzieje miejscowości
Wieś powstała w ramach kolonizacji północnych obszarów państwa zakonu krzyżackiego. Jej nazwa wywodzi się od pruskiego słowa laydis – glina. Przywilej lokacyjny otrzymała w 1417 roku jako majątek rycerski o powierzchni 38 łanów. W późniejszym czasie rozdzielono go na dwa majątki szlacheckie (Łojdy A i Łojdy B). Jeden z nich należał w XVII wieku do rodziny Myślętów, a drugi w połowie XIX wieku dzierżawiła polska rodzina szlachecka Kowalskich. Od połowy XIX wieku aż do 1945 roku Łojdy były własnością rodu von Negenbornów.
W 1889 roku Łojdy zajmowały obszar 670 ha. Należały do parafii ewangelickiej w Bartoszycach. Majątek Negenbornów specjalizował się w hodowli krów mlecznych i słynął z wydajności[2].
Szkoła we wsi istniała już przed II wojną światową. W 1935 roku uczęszczało do niej 41 uczniów, a zatrudniony był jeden nauczyciel. Budynek szkoły spłonął w 1945 roku.
Po wojnie na bazie majątku utworzono Państwowe Gospodarstwo Rolne Łojdy, a wieś wchodziła w skład sołectwa Spytajny. W 1983 roku w Łojdach było 18 budynków mieszkalnych, a ponadto znajdowały się tu: klub, filia biblioteczna, prywatny zakład remontowo-budowlany oraz przedszkole. W latach 80. rozpoczęto gruntowny remont pałacu, który jednak został przerwany. Obecnie pałac użytkowany jest tylko w części.
W 1991 roku w miejscowości odbył się Plener Plastyki Nieprofesjonalnej.
Liczba mieszkańców w XIX i XX wieku kształtowała się następująco:
- 1857 – 240 osób
- 1933 – 193 osoby
- 1939 – 205 osób
- 1983 – 331 osób
Ludzie związani z miejscowością
- Celestyn Myślęta – profesor i rektor uniwersytetu w Królewcu; był właścicielem jednego z majątków w Łojdach
Zabytki
- neoklasycystyczny pałac z 1877 roku, budynek administracyjny i park z bogatym starodrzewem
- park
- dom murowany (nr 5) z początku XX wieku
Przypisy
- ↑ gmina-bartoszyce.pl [05.03.2014]
- ↑ M. Jackiewicz-Garniec, M. Garniec, Pałace i dwory dawnych Prus Wschodnich, Olsztyn 1999, s. 306.
Bibliografia
Bartoszyce. Z dziejów miasta i okolic, red. Andrzej Wakar, Olsztyn 1987.
Jackiewicz-Garniec Małgorzata, Garniec Mirosław, Pałace i dwory dawnych Prus Wschodnich, Olsztyn 1999.
Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Ostpreussen, Commission bei Wilhelm Koch, Königsberg 1857.
Warmia i Mazury. Przewodnik ilustrowany, red. Marcin Kuleszo, Barbara Wojczulanis, Olsztyn 2001.
Wojewódzka ewidencja zabytków [05.03.2014]
Studium uwarunkowań i zagospodarowania przestrzennego gminy Bartoszycebip.warmia.mazury.pl [05.03.2014]
Bank Danych Lokalnych GUS [05.03.2014]
verwaltungsgeschichte.de [05.03.2014]
polskaniezwykla.pl [05.03.2014]
ciekawemazury.pl [05.03.2014]