Bruno Gross

Bruno Gross
ks. Bruno Gross. Reprodukcja zdjęcia z wystawy o warmińskich męczennikach – Krzysztof Kozłowski
Data i miejsce urodzenia	6 stycznia 1900 r. Pluty
Data śmierci	czerwiec 1946 r.
Przyczyna śmierci	śmierć męczeńska

Bruno Gross (ur. 6 stycznia 1900 r. w Plutach, zm. w czerwcu 1946 r.) – ksiądz włączony w poczet warmińskich męczenników, którzy zginęli śmiercią męczeńską podczas II wojny światowej.

Życiorys

Urodził się w styczniu 1900 r. w Plutach koło Pieniężna jako najstarszy syn Józefa Grossa (nauczyciela) i matki Anny z domu Grunwald. Miał pięcioro rodzeństwa: trzech braci i dwie siostry. Po ukończeniu seminarium w Braniewie, w 1924 r. we Fromborku otrzymał święcenia kapłańskie z rąk bpa Augustyna Bludaua. Rok później wyjechał do Rzymu, by rozpocząć studia z zakresu prawa kanonicznego, które ukończył, otrzymując stopień doktora.

Po powrocie do kraju pracował w Barczewie, a od 1931 r. piastował funkcję drugiego sekretarza Kurii Biskupiej we Fromborku. Sześć lat później otrzymał nominację na pierwszego sekretarza oraz kanclerza kurii. Był również promotorem sprawiedliwości i obrońcą węzła małżeńskiego. W 1944 r. został mianowany kanonikiem katedralnym.

Śmierć męczeńska

Po wkroczeniu wojsk radzieckich do Fromborka 9 lutego 1945 r. czerwonoarmiści spalili kanonię ks. Grossa. Jej mieszkańcy zostali przeniesieni do miejscowej szkoły, w której przebywała już katarzynka s. Severa Falkowska wraz z grupą pensjonariuszy z Domu Rencistów św. Jerzego w Barczewie.

Kilka dni później radziecki komendant wezwał do siebie s. Falkowską oraz księdza kanonika. Po przesłuchaniach zawieziono ich do miejscowości Nursa, gdzie byli przez kilkanaście dni przetrzymywani. Po ponownych przesłuchaniach odwieziono ich do Fromborka.

Ks. Bruno Gross w końcu trafił do Pasłęka, skąd przetransportowano go do więzienia w Insterburgu (dzisiejszy Czerniachowsk). Pod koniec marca 1945 r. kapłan został zesłany w głąb Związku Radzieckiego do obozu w Kanasz (700 km na wschód od Moskwy), gdzie ciężko pracował w fabryce wagonów. Trudne obozowe warunki oraz wycieńczająca praca doprowadziły ks. Bruna do choroby. Mimo leczenia w Bjelowolsku, choroba nawracała. Ostatecznie trafił do obozu w Czeboksarach nad Wołgą.

Śmierć męczeńska ks. Bruna Grossa następowała stopniowo. Była związana z głodem i powstającymi z tego powodu chorobami. Trwała ponad rok. Zimno i głód stale towarzyszyły zesłańcom, a w obozie specjalnym panowały nieludzkie warunki moralne, higieniczne i żywieniowe. Kapłan cierpiał z powodu niedożywienia oraz choroby skórnej, tzw. pelagry, wywołanej brakiem witamin. Odebrano mu ubiór kapłański. Po niedługim czasie znajomy lekarz stwierdził u niego gruźlicę i silne osłabienie serca. Zmarł w 1946 r. z wycieńczenia i głodu.

Bibliografia

B. Schwark, Ihr Name lebt. Ermländische Priester in Leben, Leid und Tod, Osnabrück 1958.
Zeugen für Christus. Das deutsche Martyrologium des 20. Jahrhunderts, t. 1–2, (red.) H. Moll, Paderborn 1999.
A. Kopiczko, Duchowieństwo katolickie diecezji warmińskiej w latach 1821–1945, cz. 1, Studium prozopograficzne, Olsztyn 2004.
Męczennicy Kościoła warmińskiego XX wieku, (red.) J. Guzowski, Olsztyn 2004.
Na drewnianej pryczy, "Gość Niedzielny. Posłaniec Warmiński", nr 9/2012, 4 marca 2012.