Linowo: Różnice pomiędzy wersjami

Z Encyklopedia Warmii i Mazur
Skocz do: nawigacja, szukaj
[wersja nieprzejrzana][wersja zweryfikowana]
(Dzieje miejscowości)
 
(Nie pokazano 20 wersji utworzonych przez 7 użytkowników)
Linia 1: Linia 1:
 
 
 
{{Wieś infobox
 
{{Wieś infobox
 
  |nazwa                = Linowo   
 
  |nazwa                = Linowo   
Linia 7: Linia 5:
 
  |herb artykuł          =
 
  |herb artykuł          =
 
  |dopełniacz wsi        = Linowa   
 
  |dopełniacz wsi        = Linowa   
  |zdjęcie              = Pocztówka przedstawiająca Linowo w latach 1900-1920.jpg
+
  |zdjęcie              =  
  |opis zdjęcia          = Pocztówka przedstawiająca Linowo w latach 1900-1920 
+
  |opis zdjęcia          =  
  |rodzaj miejscowości  =wieś sołecka
+
  |rodzaj miejscowości  = wieś sołecka
 
  |województwo          = warmińsko-mazurskie  
 
  |województwo          = warmińsko-mazurskie  
 
  |powiat                = szczycieński  
 
  |powiat                = szczycieński  
Linia 30: Linia 28:
 
  |wikisłownik          =
 
  |wikisłownik          =
 
  |www                  =
 
  |www                  =
}}
+
}}<br/>
<big>''' Linowo''' (niem. ''Leynau'', od 1938 r. ''Leinau'') – [[wieś sołecka]] w Polsce położona w [[województwo warmińsko-mazurskie|województwie warmińsko-mazurskim]], w [[powiat szczycieński|powiecie szczycieńskim]], w [[gmina Dźwierzuty|gminie Dźwierzuty]].  
+
''' Linowo''' (niem. ''Leynau'', od 1938 r. ''Leinau'') – wieś sołecka położona w [[Województwo warmińsko-mazurskie|województwie warmińsko–mazurskim]], w [[Powiat szczycieński|powiecie szczycieńskim]], w [[Dźwierzuty (gmina wiejska)|gminie Dźwierzuty]]. W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa olsztyńskiego. W 2010 roku wieś liczyła 266 mieszkańców. Aktualnie funkcję sołtysa sprawuje [[Bogumiła Tabaka]]<ref>[http://www.gminadzwierzuty.pl/?c=mdTresc-cmPokaz-271/ Strona Gminy Dźwierzuty] [30.09.2014]</ref>.
 
+
<br/><br/>
W latach 1975-1998 miejscowość należała administracyjnie do [[województwo olsztyńskie|województwa olsztyńskiego]].
 
  
 +
== Położenie ==
 +
Wieś położona jest na [[Pojezierze Mazurskie|Pojezierzu Mazurskim]], w południowo–wschodniej części województwa warmińsko–mazurskiego, w północnej części powiatu szczycieńskiego. Miejscowość leży nad niewielkim [[Jezioro Linowskie|Jeziorem Linowskim]], w odległości 6 km na południe od [[Dźwierzuty|Dźwierzut]], na wschód od jeziora [[Jezioro Sasek Wielki|Sasek Wielki]], przy drodze krajowej nr 57.
 
<br/>
 
<br/>
  
=== Charakterystyka fizjograficzna ===
+
== Dzieje miejscowości ==
Wieś położona jest na [[Pojezierze Mazurskie|Pojezierzu Mazurskim]], w południowo-wschodniej części województwa warmińsko-mazurskiego, w północnej części powiatu szczycieńskiego. Miejscowość leży nad niewielkim [[Jezioro Linowskie|Jeziorem Linowskim]], w odległości 6 km na południe od [[Dźwierzuty|Dźwierzut]], na wschód od [[Jezioro Sasek Wielki|Jeziora Sasek Wielki]], przy drodze krajowej nr 57.
+
Wieś została założona w 1387 roku na [[Prawo chełmińskie|prawie chełmińskim]] na 20 łanach. Nadanie dla braci Macieja i Staśka wystawił wielki mistrz [[Konrad Zollner von Rotenstein]]. Lokacja objęła obszar rozciągający się nad Jeziorem Linowskim. Kolejne 22 łany w Linowie zapisane zostały w 1404 roku Szymonowi Wagile. Podczas [[Wojny polsko-krzyżackie | wojny polsko–krzyżackiej]] Linowo zostało doszczętnie zniszczone. Następnie wieś jako łany opuszczone lokował 23 marca 1517 roku administrator dóbr [[Kapituła Warmińska|Kapituły Warmińskiej]] [[lkwim:Mikołaj Kopernik |Mikołaj Kopernik]].
  
<br/>
+
W raporcie starosty szczycieńskiego von Gaudeckera z 1730 r. odnotowano Linowo jako miejscowość posiadającą szkołę.
  
=== Dzieje miejscowości ===
+
W roku 1782 wieś składała się z 25 gospodarstw. W 1818 roku Linowo było zamieszkane przez 232 osoby i liczyło 43 gospodarstwa. W 1939 roku wieś była zamieszkana przez 456 osób.
Wieś została założona w 1387 roku na [[prawo chełmińskie|prawie chełmińskim]] na 20 łanach. Nadanie dla braci Macieja i Staśka wystawił wielki mistrz [[Konrad Zollner von Rotenstein]]. Lokacja objęła obszar rozciągający się nad Jeziorem Linowskim.
 
  
wiadomo też że podczas wojny polsko - krzyżackiej Linowo zostało doszczętnie zniszczone. Następnie wieś tę, jako łany opuszczone, lokował 23 marca 1517 roku administrator dóbr Kapituły Warmińskiej Mikołaj Kopernik.
+
Linowo jest siedzibą sołectwa.
 +
<br/>
  
Znajdująca się niemal w centrum kaplica zbudowana została w latach dwudziestych XX wieku jako filia parafii pw. Świętych Walentego i Rocha w Klewkach. Jest to budowla na rzucie niewielkiego prostokąta z typowym prostym dwuspadowym dachem, krytym dachówką ceramiczną. Na dachu znajduje się też niska sterczyna z chorągiewką wiatrową. Po II wojnie światowej dokonano przebudowy, zmieniono wówczas ostrołukowe wejście na formę prostokątną, dobudowano komin oraz poprowadzono napowietrzne podłączenie sieci elektrycznej. Niestety wszystkie te przeróbki, a zwłaszcza sztyca z przewodami, doprowadziły do oszpecenia budowli, zwłaszcza przez zatracenie pierwotnej formy.
+
==Bezpieczeństwo==
 +
W miejscowości działa oddział [[Ochotnicza Straż Pożarna| Ochotniczej Straży Pożarnej]].
 +
<br/>
  
Zwiedzając kaplicę na uwagę zasługuje piękna figurka Madonny z Dzieciątkiem umieszczona na wejściem w ostrołukowej wnęce, a w również ostrołukowych oknach znajdujących się w ścianach bocznych, są nadal oryginalne witraże.
+
==Religia==
 
+
Miejscowość znajduje się na terenie [[Parafia pw. Trójcy Przenajświętszej w Dźwierzutach |parafii rzymskokatolickiej w Dźwierzutach]].
Wieś powstała w miejscu dwóch małych
+
<br/>
majątków rycerskich, niejakiego Staśka i Macieja.
 
Zabudowania murowane oraz budynek szkoły
 
pochodzą w większości z pierwszej połowy XX w. Kolejne 22 łany w Linowie zapisane zostały w 1404 roku Szymonowi Wagile. Następnie wieś królewska.
 
  
Liczba mieszkańców i gospodarstw rolnych
+
==Szkolnictwo==
1782 – 25 gospodarstw
+
[[Szkoła podstawowa w Linowie |szkoła podstawowa]].
1818 – 232 osoby, 43 gospodarstw
 
1939 – 456 osób
 
Miejscowość wchodzi w skład rzymskokatolickiej [[parafia pw. Trójcy Przenajświętszej w Dźwierzutach|parafii pw. Trójcy Przenajświętszej w Dźwierzutach]]. Linowo jest siedzibą sołectwa. Aktualnie funkcję sołtysa sprawuje [[Marek Pichal]]<ref> Źródło: http://www.gminadzwierzuty.pl/?c=mdTresc-cmPokaz-271</ref>. W miejscowości działa oddział [[Ochotnicza Straż Pożarna| Ochotniczej Straży Pożarnej]].
 
 
<br/>
 
<br/>
  
===Szkolnictwo===
+
==Turystyka==
W Linowie działa [[szkoła podstawowa]].
+
W miejscowości działa gospodarstwo [[Agroturystyka|agroturystyczne]] Kanion<ref>[http://www.kanion.mazury.pl/index.html/ Strona Gospodarstwa Agroturystycznego Kanion] [09.09.2013]</ref> położone nad brzegiem jeziora Sasek.
=== Zabytki: ===
 
*Zabudowa murowana z okresu międzywojennego, w tym budynek szkoły z 1915-1916 roku
 
*Dawny cmentarz ewangelicki z XIX wieku
 
 
<br/>
 
<br/>
  
=== Bibliografia: ===
+
== Zabytki ==
#Grabowski Sławomir, ''Z dziejów gminy Dźwierzuty'', Rocznik Mazurski, t. 10, 2006, s. 3-6.
+
*zabudowa murowana z okresu międzywojennego, w tym budynek szkoły z 1915–1916 roku
#Kossert Andreas, ''Mazury. Zapomniane Południe dawnych Prus Wschodnich'', przeł. Barbara Ostrowska, Warszawa 2004.
+
*dawny [[Cmentarz ewangelicki w Linowie|cmentarz ewangelicki]] z XIX wieku
#Liżewska Iwona, Knercer Wiktor, ''Przewodnik po historii i zabytkach ziemi szczycieńskiej'', Olsztyn 1998.
 
#''Mazury. Słownik stronniczy, ilustrowany'', red. Waldemar Mierzwa, Dąbrówno 2008.
 
#''Szczytno. Z dziejów miasta i powiatu'', red. Jan Jałoszyński i in., Olsztyn 1962.
 
#Bank Danych Lokalnych GUS: http://www.stat.gov.pl/bdl/app/samorzad_m.dims [data dostępu: 9.09.2013]
 
#Deutsche Verwaltungsgeschichte: http://www.verwaltungsgeschichte.de/ortelsburg.html [data dostępu: 9.09.2013]
 
  
 +
== Bibliografia ==
 +
Toeppen Max, ''Historia Mazur'', Olsztyn 1995 (przekład M. Szymańska-Jasińska)<br>
 +
Grabowski Sławomir, ''Z dziejów gminy Dźwierzuty'', Rocznik Mazurski, t. 10, 2006, ss. 3–6.
 +
<br/>
 +
Kossert Andreas, ''Mazury. Zapomniane Południe dawnych Prus Wschodnich'', przeł. Barbara Ostrowska, Warszawa 2004.
 +
<br/>
 +
Liżewska Iwona, Knercer Wiktor, ''Przewodnik po historii i zabytkach ziemi szczycieńskiej'', Olsztyn 1998.
 +
<br/>
 +
''Mazury. Słownik stronniczy, ilustrowany'', red. Waldemar Mierzwa, Dąbrówno 2008.
 +
<br/>
 +
''Szczytno. Z dziejów miasta i powiatu'', red. Jan Jałoszyński i in., Olsztyn 1962.
 +
<br/>
 +
[http://www.stat.gov.pl/bdl/app/samorzad_m.dims/ Bank Danych Lokalnych GUS] [09.09.2013]
 +
<br/>
 +
[http://www.verwaltungsgeschichte.de/ortelsburg.html/ Deutsche Verwaltungsgeschichte] [09.09.2013]
 +
<br/>
 +
[http://www.gminadzwierzuty.pl/ Strona Gminy Dźwierzuty] [30.09.2014]
  
 
{{Przypisy}}
 
{{Przypisy}}
 
+
<references/>
  
 
<br/>
 
<br/>
  
== Zobacz też ==
+
[[Kategoria: Powiat szczycieński]]
 
+
[[Kategoria: Dźwierzuty (gmina wiejska)]]
[[Użytkownik:Emes|Emes]] ([[Dyskusja użytkownika:Emes|dyskusja]]) 12:36, 22 wrz 2013 (CEST)
+
[[Kategoria: Wsie sołeckie]]
[[Kategoria: Miejscowość]]
+
[[Kategoria: 1301-1400]]
[[Użytkownik:Emes|Emes]] ([[Dyskusja użytkownika:Emes|dyskusja]]) 12:33, 22 wrz 2013 (CEST)
 

Aktualna wersja na dzień 08:25, 10 wrz 2015

Linowo

Rodzaj miejscowości wieś sołecka
Państwo  Polska
Województwo warmińsko-mazurskie
Powiat szczycieński
Gmina Dźwierzuty
Liczba ludności (2010) 266
Strefa numeracyjna (+48) 89
Kod pocztowy 12-120
Tablice rejestracyjne NSZ
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego
Mapa lokalizacyjna województwa warmińsko-mazurskiego
Linowo
Linowo
Położenie na mapie Polski
Mapa lokalizacyjna Polski
Linowo
Linowo
Ziemia

{{#invoke:Koordynaty|szablon}}


Linowo (niem. Leynau, od 1938 r. Leinau) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko–mazurskim, w powiecie szczycieńskim, w gminie Dźwierzuty. W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa olsztyńskiego. W 2010 roku wieś liczyła 266 mieszkańców. Aktualnie funkcję sołtysa sprawuje Bogumiła Tabaka[1].

Położenie

Wieś położona jest na Pojezierzu Mazurskim, w południowo–wschodniej części województwa warmińsko–mazurskiego, w północnej części powiatu szczycieńskiego. Miejscowość leży nad niewielkim Jeziorem Linowskim, w odległości 6 km na południe od Dźwierzut, na wschód od jeziora Sasek Wielki, przy drodze krajowej nr 57.

Dzieje miejscowości

Wieś została założona w 1387 roku na prawie chełmińskim na 20 łanach. Nadanie dla braci Macieja i Staśka wystawił wielki mistrz Konrad Zollner von Rotenstein. Lokacja objęła obszar rozciągający się nad Jeziorem Linowskim. Kolejne 22 łany w Linowie zapisane zostały w 1404 roku Szymonowi Wagile. Podczas wojny polsko–krzyżackiej Linowo zostało doszczętnie zniszczone. Następnie wieś jako łany opuszczone lokował 23 marca 1517 roku administrator dóbr Kapituły Warmińskiej Mikołaj Kopernik.

W raporcie starosty szczycieńskiego von Gaudeckera z 1730 r. odnotowano Linowo jako miejscowość posiadającą szkołę.

W roku 1782 wieś składała się z 25 gospodarstw. W 1818 roku Linowo było zamieszkane przez 232 osoby i liczyło 43 gospodarstwa. W 1939 roku wieś była zamieszkana przez 456 osób.

Linowo jest siedzibą sołectwa.

Bezpieczeństwo

W miejscowości działa oddział Ochotniczej Straży Pożarnej.

Religia

Miejscowość znajduje się na terenie parafii rzymskokatolickiej w Dźwierzutach.

Szkolnictwo

szkoła podstawowa.

Turystyka

W miejscowości działa gospodarstwo agroturystyczne Kanion[2] położone nad brzegiem jeziora Sasek.

Zabytki

  • zabudowa murowana z okresu międzywojennego, w tym budynek szkoły z 1915–1916 roku
  • dawny cmentarz ewangelicki z XIX wieku

Bibliografia

Toeppen Max, Historia Mazur, Olsztyn 1995 (przekład M. Szymańska-Jasińska)
Grabowski Sławomir, Z dziejów gminy Dźwierzuty, Rocznik Mazurski, t. 10, 2006, ss. 3–6.
Kossert Andreas, Mazury. Zapomniane Południe dawnych Prus Wschodnich, przeł. Barbara Ostrowska, Warszawa 2004.
Liżewska Iwona, Knercer Wiktor, Przewodnik po historii i zabytkach ziemi szczycieńskiej, Olsztyn 1998.
Mazury. Słownik stronniczy, ilustrowany, red. Waldemar Mierzwa, Dąbrówno 2008.
Szczytno. Z dziejów miasta i powiatu, red. Jan Jałoszyński i in., Olsztyn 1962.
Bank Danych Lokalnych GUS [09.09.2013]
Deutsche Verwaltungsgeschichte [09.09.2013]
Strona Gminy Dźwierzuty [30.09.2014]

Przypisy