Rudziska: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja zweryfikowana] | [wersja zweryfikowana] |
Linia 38: | Linia 38: | ||
== Dzieje miejscowości == | == Dzieje miejscowości == | ||
Niemiecka nazwa wsi była zniekształconą formą [[Prusowie| pruskiej]] wersji oznaczającej moczary. | Niemiecka nazwa wsi była zniekształconą formą [[Prusowie| pruskiej]] wersji oznaczającej moczary. | ||
− | Nie znamy daty lokacji wsi. Istnienie miejscowości potwierdzają źródła z 1558 roku; nie jest wykluczone, że została dotkliwie zniszczona w okresie [[Wojny polsko-krzyżackie|wojny polsko–krzyżackiej]] w latach 1519–1521, co doprowadziło do jej wyludnienia. We wspomnianym 1558 roku Rudziska były [[Wieś czynszowa |wsią czynszową]]. W 1579 roku miejscowość obejmowała obszar 40 [[Włóka |włók]]. W 1602 roku wieś była zamieszkana wyłącznie przez ludność polską. W XVIII wieku miejscowość wyludniła się; po 1750 roku rozpoczęto proces ponownego zasiedlania opuszczonych gospodarstw. Wszystko wskazuje, że Rudziska padły ofiarą epidemii dżumy, która doprowadziła do wyludnienia wsi. W 1789 roku miejscowość składała się z 16 domów. W 1888 roku w Rudziskach została założona biblioteka [[Towarzystwo Czytelni Ludowych| Towarzystwa Czytelni Ludowych]]. Od końca XIX wieku miejscowość stała się aktywnym ośrodkiem polskiego ruchu ludowego. W czasie wyborów do sejmu pruskiego w 1924 roku na listę Polskiej Partii Ludowej padły 94 głosy. Po zakończeniu [[II wojna światowa na Warmii i Mazurach| II wojny światowej]] miejscowość została zasiedlona przez polską ludność. Do 1954 roku Rudziska wchodziły w skład [[Powiat szczycieński| powiatu szczycieńskiego]]. | + | Nie znamy daty lokacji wsi. Istnienie miejscowości potwierdzają źródła z 1558 roku; nie jest wykluczone, że została dotkliwie zniszczona w okresie [[Wojny polsko-krzyżackie|wojny polsko–krzyżackiej]] w latach 1519–1521, co doprowadziło do jej wyludnienia. We wspomnianym 1558 roku Rudziska były [[Wieś czynszowa |wsią czynszową]]. W 1579 roku miejscowość obejmowała obszar 40 [[Włóka |włók]]. W 1602 roku wieś była zamieszkana wyłącznie przez ludność polską. |
+ | |||
+ | W XVIII wieku miejscowość wyludniła się; po 1750 roku rozpoczęto proces ponownego zasiedlania opuszczonych gospodarstw. Wszystko wskazuje, że Rudziska padły ofiarą epidemii dżumy, która doprowadziła do wyludnienia wsi. W 1789 roku miejscowość składała się z 16 domów. | ||
+ | |||
+ | W raporcie starosty szczycieńskiego von Gaudeckera z 1730 r. odnotowano Rudziska jako miejscowość posiadającą szkołę (tymczasowo połączoną ze szkołą w [[Kobułty|Kobułtach]]). | ||
+ | |||
+ | W 1888 roku w Rudziskach została założona biblioteka [[Towarzystwo Czytelni Ludowych| Towarzystwa Czytelni Ludowych]]. Od końca XIX wieku miejscowość stała się aktywnym ośrodkiem polskiego ruchu ludowego. | ||
+ | |||
+ | W czasie wyborów do sejmu pruskiego w 1924 roku na listę Polskiej Partii Ludowej padły 94 głosy. Po zakończeniu [[II wojna światowa na Warmii i Mazurach| II wojny światowej]] miejscowość została zasiedlona przez polską ludność. | ||
+ | |||
+ | Do 1954 roku Rudziska wchodziły w skład [[Powiat szczycieński| powiatu szczycieńskiego]]. | ||
Współcześnie głównym źródłem utrzymania mieszkańców jest rolnictwo oraz hodowla bydła. | Współcześnie głównym źródłem utrzymania mieszkańców jest rolnictwo oraz hodowla bydła. | ||
Linia 57: | Linia 67: | ||
== Bibliografia == | == Bibliografia == | ||
+ | Toeppen Max, ''Historia Mazur'', Olsztyn 1995 (przekład M. Szymańska-Jasińska)<br> | ||
''Biskupiec. Z dziejów miasta i powiatu'', red. Wanda Korycka, Olsztyn 1969.<br/> | ''Biskupiec. Z dziejów miasta i powiatu'', red. Wanda Korycka, Olsztyn 1969.<br/> | ||
[http://www.stat.gov.pl/bdl/app/samorzad_m.dims| Bank Danych Lokalnych GUS] [20.12.2013]<br/> | [http://www.stat.gov.pl/bdl/app/samorzad_m.dims| Bank Danych Lokalnych GUS] [20.12.2013]<br/> |
Wersja z 08:45, 10 wrz 2015
Rudziska | |
| |
Rodzaj miejscowości | wieś sołecka |
Państwo | Polska |
Województwo | warmińsko-mazurskie |
Powiat | olsztyński |
Gmina | Biskupiec |
Liczba ludności (2010) | 259 |
{{#invoke:Koordynaty|szablon}} |
Rudziska (niem. Rudzisken, od 1938 r. Rudau) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko–mazurskim, w powiecie olsztyńskim, w gminie Biskupiec. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa olsztyńskiego. W 2010 roku była zamieszkana przez 259 osób [1]. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje Halina Kowalska[2].
Położenie
Miejscowość jest położona w centralnej części województwa warmińsko–mazurskiego, na pograniczu Pojezierza Olsztyńskiego i Mrągowskiego, w odległości 5 km od Biskupca.
Dzieje miejscowości
Niemiecka nazwa wsi była zniekształconą formą pruskiej wersji oznaczającej moczary. Nie znamy daty lokacji wsi. Istnienie miejscowości potwierdzają źródła z 1558 roku; nie jest wykluczone, że została dotkliwie zniszczona w okresie wojny polsko–krzyżackiej w latach 1519–1521, co doprowadziło do jej wyludnienia. We wspomnianym 1558 roku Rudziska były wsią czynszową. W 1579 roku miejscowość obejmowała obszar 40 włók. W 1602 roku wieś była zamieszkana wyłącznie przez ludność polską.
W XVIII wieku miejscowość wyludniła się; po 1750 roku rozpoczęto proces ponownego zasiedlania opuszczonych gospodarstw. Wszystko wskazuje, że Rudziska padły ofiarą epidemii dżumy, która doprowadziła do wyludnienia wsi. W 1789 roku miejscowość składała się z 16 domów.
W raporcie starosty szczycieńskiego von Gaudeckera z 1730 r. odnotowano Rudziska jako miejscowość posiadającą szkołę (tymczasowo połączoną ze szkołą w Kobułtach).
W 1888 roku w Rudziskach została założona biblioteka Towarzystwa Czytelni Ludowych. Od końca XIX wieku miejscowość stała się aktywnym ośrodkiem polskiego ruchu ludowego.
W czasie wyborów do sejmu pruskiego w 1924 roku na listę Polskiej Partii Ludowej padły 94 głosy. Po zakończeniu II wojny światowej miejscowość została zasiedlona przez polską ludność.
Do 1954 roku Rudziska wchodziły w skład powiatu szczycieńskiego. Współcześnie głównym źródłem utrzymania mieszkańców jest rolnictwo oraz hodowla bydła.
Liczba mieszkańców i domów w poszczególnych okresach:
- 1818 r. – 148 osób (23 domy)
- 1848 r. – 138 osób (28 domów)
- 1858 r. – 372 osoby (39 domów)
- 1939 r. – 480 osób
Kultura
W miejscowości działa Stowarzyszenie Uniwersytet III wieku.
Bibliografia
Toeppen Max, Historia Mazur, Olsztyn 1995 (przekład M. Szymańska-Jasińska)
Biskupiec. Z dziejów miasta i powiatu, red. Wanda Korycka, Olsztyn 1969.
Bank Danych Lokalnych GUS [20.12.2013]
Genealogy.net [20.12.2013]
Przypisy
- ↑ łącznie Pudląg i Rudziska
- ↑ Strona Gminy Biskupiec [20.12.2013]