Rudziska: Różnice pomiędzy wersjami

Z Encyklopedia Warmii i Mazur
Skocz do: nawigacja, szukaj
[wersja zweryfikowana][wersja zweryfikowana]
Linia 38: Linia 38:
 
== Dzieje miejscowości ==
 
== Dzieje miejscowości ==
 
Niemiecka nazwa wsi była zniekształconą formą [[Prusowie| pruskiej]] wersji oznaczającej moczary.
 
Niemiecka nazwa wsi była zniekształconą formą [[Prusowie| pruskiej]] wersji oznaczającej moczary.
Nie znamy daty lokacji wsi. Istnienie miejscowości potwierdzają źródła z 1558 roku; nie jest wykluczone, że została dotkliwie zniszczona w okresie [[Wojny polsko-krzyżackie|wojny polsko–krzyżackiej]] w latach 1519–1521, co doprowadziło do jej wyludnienia. We wspomnianym 1558 roku Rudziska były [[Wieś czynszowa |wsią czynszową]]. W 1579 roku miejscowość obejmowała obszar 40 [[Włóka |włók]]. W 1602 roku wieś była zamieszkana wyłącznie przez ludność polską. W XVIII wieku miejscowość wyludniła się; po 1750 roku rozpoczęto proces ponownego zasiedlania opuszczonych gospodarstw. Wszystko wskazuje, że Rudziska padły ofiarą epidemii dżumy, która doprowadziła do wyludnienia wsi. W 1789 roku miejscowość składała się z 16 domów. W 1888 roku w Rudziskach została założona biblioteka [[Towarzystwo Czytelni Ludowych| Towarzystwa Czytelni Ludowych]]. Od końca XIX wieku miejscowość stała się aktywnym ośrodkiem polskiego ruchu ludowego. W czasie wyborów do sejmu pruskiego w 1924 roku na listę Polskiej Partii Ludowej padły 94 głosy. Po zakończeniu [[II wojna światowa na Warmii i Mazurach| II wojny światowej]] miejscowość została zasiedlona przez polską ludność. Do 1954 roku Rudziska wchodziły w skład [[Powiat szczycieński| powiatu szczycieńskiego]].
+
Nie znamy daty lokacji wsi. Istnienie miejscowości potwierdzają źródła z 1558 roku; nie jest wykluczone, że została dotkliwie zniszczona w okresie [[Wojny polsko-krzyżackie|wojny polsko–krzyżackiej]] w latach 1519–1521, co doprowadziło do jej wyludnienia. We wspomnianym 1558 roku Rudziska były [[Wieś czynszowa |wsią czynszową]]. W 1579 roku miejscowość obejmowała obszar 40 [[Włóka |włók]]. W 1602 roku wieś była zamieszkana wyłącznie przez ludność polską.  
 +
 
 +
W XVIII wieku miejscowość wyludniła się; po 1750 roku rozpoczęto proces ponownego zasiedlania opuszczonych gospodarstw. Wszystko wskazuje, że Rudziska padły ofiarą epidemii dżumy, która doprowadziła do wyludnienia wsi. W 1789 roku miejscowość składała się z 16 domów.  
 +
 
 +
W raporcie starosty szczycieńskiego von Gaudeckera z 1730 r. odnotowano Rudziska jako miejscowość posiadającą szkołę (tymczasowo połączoną ze szkołą w [[Kobułty|Kobułtach]]).
 +
 
 +
W 1888 roku w Rudziskach została założona biblioteka [[Towarzystwo Czytelni Ludowych| Towarzystwa Czytelni Ludowych]]. Od końca XIX wieku miejscowość stała się aktywnym ośrodkiem polskiego ruchu ludowego.  
 +
 
 +
W czasie wyborów do sejmu pruskiego w 1924 roku na listę Polskiej Partii Ludowej padły 94 głosy. Po zakończeniu [[II wojna światowa na Warmii i Mazurach| II wojny światowej]] miejscowość została zasiedlona przez polską ludność.  
 +
 
 +
Do 1954 roku Rudziska wchodziły w skład [[Powiat szczycieński| powiatu szczycieńskiego]].
 
Współcześnie głównym źródłem utrzymania mieszkańców jest rolnictwo oraz hodowla bydła.  
 
Współcześnie głównym źródłem utrzymania mieszkańców jest rolnictwo oraz hodowla bydła.  
  
Linia 57: Linia 67:
  
 
== Bibliografia ==
 
== Bibliografia ==
 +
Toeppen Max, ''Historia Mazur'', Olsztyn 1995 (przekład M. Szymańska-Jasińska)<br>
 
''Biskupiec. Z dziejów miasta i powiatu'', red. Wanda Korycka, Olsztyn 1969.<br/>
 
''Biskupiec. Z dziejów miasta i powiatu'', red. Wanda Korycka, Olsztyn 1969.<br/>
 
[http://www.stat.gov.pl/bdl/app/samorzad_m.dims| Bank Danych Lokalnych GUS] [20.12.2013]<br/>
 
[http://www.stat.gov.pl/bdl/app/samorzad_m.dims| Bank Danych Lokalnych GUS] [20.12.2013]<br/>

Wersja z 08:45, 10 wrz 2015

Rudziska

Rodzaj miejscowości wieś sołecka
Państwo  Polska
Województwo warmińsko-mazurskie
Powiat olsztyński
Gmina Biskupiec
Liczba ludności (2010) 259
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego
Mapa lokalizacyjna województwa warmińsko-mazurskiego
Rudziska
Rudziska
Położenie na mapie Polski
Mapa lokalizacyjna Polski
Rudziska
Rudziska
Ziemia

{{#invoke:Koordynaty|szablon}}


Rudziska (niem. Rudzisken, od 1938 r. Rudau) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko–mazurskim, w powiecie olsztyńskim, w gminie Biskupiec. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa olsztyńskiego. W 2010 roku była zamieszkana przez 259 osób [1]. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje Halina Kowalska[2].

Położenie

Miejscowość jest położona w centralnej części województwa warmińsko–mazurskiego, na pograniczu Pojezierza Olsztyńskiego i Mrągowskiego, w odległości 5 km od Biskupca.

Dzieje miejscowości

Niemiecka nazwa wsi była zniekształconą formą pruskiej wersji oznaczającej moczary. Nie znamy daty lokacji wsi. Istnienie miejscowości potwierdzają źródła z 1558 roku; nie jest wykluczone, że została dotkliwie zniszczona w okresie wojny polsko–krzyżackiej w latach 1519–1521, co doprowadziło do jej wyludnienia. We wspomnianym 1558 roku Rudziska były wsią czynszową. W 1579 roku miejscowość obejmowała obszar 40 włók. W 1602 roku wieś była zamieszkana wyłącznie przez ludność polską.

W XVIII wieku miejscowość wyludniła się; po 1750 roku rozpoczęto proces ponownego zasiedlania opuszczonych gospodarstw. Wszystko wskazuje, że Rudziska padły ofiarą epidemii dżumy, która doprowadziła do wyludnienia wsi. W 1789 roku miejscowość składała się z 16 domów.

W raporcie starosty szczycieńskiego von Gaudeckera z 1730 r. odnotowano Rudziska jako miejscowość posiadającą szkołę (tymczasowo połączoną ze szkołą w Kobułtach).

W 1888 roku w Rudziskach została założona biblioteka Towarzystwa Czytelni Ludowych. Od końca XIX wieku miejscowość stała się aktywnym ośrodkiem polskiego ruchu ludowego.

W czasie wyborów do sejmu pruskiego w 1924 roku na listę Polskiej Partii Ludowej padły 94 głosy. Po zakończeniu II wojny światowej miejscowość została zasiedlona przez polską ludność.

Do 1954 roku Rudziska wchodziły w skład powiatu szczycieńskiego. Współcześnie głównym źródłem utrzymania mieszkańców jest rolnictwo oraz hodowla bydła.


Liczba mieszkańców i domów w poszczególnych okresach:

  • 1818 r. – 148 osób (23 domy)
  • 1848 r. – 138 osób (28 domów)
  • 1858 r. – 372 osoby (39 domów)
  • 1939 r. – 480 osób

Kultura

W miejscowości działa Stowarzyszenie Uniwersytet III wieku.

Bibliografia

Toeppen Max, Historia Mazur, Olsztyn 1995 (przekład M. Szymańska-Jasińska)
Biskupiec. Z dziejów miasta i powiatu, red. Wanda Korycka, Olsztyn 1969.
Bank Danych Lokalnych GUS [20.12.2013]
Genealogy.net [20.12.2013]

Przypisy

  1. łącznie Pudląg i Rudziska
  2. Strona Gminy Biskupiec [20.12.2013]