Borzymy: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja zweryfikowana] | [wersja zweryfikowana] |
(Nie pokazano 7 wersji utworzonych przez 4 użytkowników) | |||
Linia 6: | Linia 6: | ||
|herb artykuł = | |herb artykuł = | ||
|dopełniacz wsi = Borzym | |dopełniacz wsi = Borzym | ||
− | |zdjęcie = | + | |zdjęcie = |
− | |opis zdjęcia = | + | |opis zdjęcia = |
|rodzaj miejscowości = wieś sołecka | |rodzaj miejscowości = wieś sołecka | ||
|województwo = warmińsko-mazurskie | |województwo = warmińsko-mazurskie | ||
Linia 32: | Linia 32: | ||
''' Borzymy''' (niem. ''Borschymmen'', od 1938 r. ''Borschimmen'') – wieś sołecka położona w [[Województwo warmińsko-mazurskie|województwie warmińsko–mazurskim]], w [[Powiat ełcki|powiecie ełckim]], w [[Kalinowo (gmina wiejska)|gminie Kalinowo]]. W latach 1975–1998 miejscowość [[Podział administracyjny |administracyjnie]] należała do [[Województwo suwalskie|województwa suwalskiego]]. W 2010 roku wieś liczyła 495 mieszkańców. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje [[Mirosław Milewski]]<ref> [http://kalinowo-ug.bip-wm.pl/ Strona Urzędu Gminy Kalinowo] [29.08.2013]</ref>. | ''' Borzymy''' (niem. ''Borschymmen'', od 1938 r. ''Borschimmen'') – wieś sołecka położona w [[Województwo warmińsko-mazurskie|województwie warmińsko–mazurskim]], w [[Powiat ełcki|powiecie ełckim]], w [[Kalinowo (gmina wiejska)|gminie Kalinowo]]. W latach 1975–1998 miejscowość [[Podział administracyjny |administracyjnie]] należała do [[Województwo suwalskie|województwa suwalskiego]]. W 2010 roku wieś liczyła 495 mieszkańców. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje [[Mirosław Milewski]]<ref> [http://kalinowo-ug.bip-wm.pl/ Strona Urzędu Gminy Kalinowo] [29.08.2013]</ref>. | ||
<br/><br/> | <br/><br/> | ||
− | |||
− | |||
− | |||
== Położenie == | == Położenie == | ||
Linia 41: | Linia 38: | ||
== Dzieje miejscowości == | == Dzieje miejscowości == | ||
− | W 1503 r. bracia Grzegorz i Jan Borzymowie otrzymali od wielkiego mistrza [[Fryderyk książę saski|Fryderyka]] | + | W 1503 r. bracia Grzegorz i Jan Borzymowie otrzymali od wielkiego mistrza [[Fryderyk książę saski|Fryderyka]] 50 włók ziemi. W XVIII wieku Borzymy składały się z 46 gospodarstw. Na początku XIX wieku (1817 rok) Borzymy posiadały własną [[Parafia ewangelicka w Borzymach|parafię]]. W latach 20. XIX wieku wieś zamieszkiwało 198 osób. Liczba wiernych wzrastała stopniowo, a wraz z nią odsetek niemieckich parafian. Pod koniec XIX wieku na 2641 wiernych przypadało 41 Niemców. Natomiast w latach 1901–1907 liczba ta wzrosła do 884 osób, przy ogólnej liczbie 2884 parafian. |
W 1895 roku Borzymy liczyły 740 mieszkańców, w tym 652 ewangelików, 23 katolików i 65 chrześcijan innych wyznań. | W 1895 roku Borzymy liczyły 740 mieszkańców, w tym 652 ewangelików, 23 katolików i 65 chrześcijan innych wyznań. | ||
Wśród miejscowych pastorów na uwagę zasługują postacie [[August Maletius|Augusta Karola Maletiusa]] oraz [[Jan Ebel|Jana Wilhelma Ebela]], szanujących i broniących praw polskojęzycznych parafian. | Wśród miejscowych pastorów na uwagę zasługują postacie [[August Maletius|Augusta Karola Maletiusa]] oraz [[Jan Ebel|Jana Wilhelma Ebela]], szanujących i broniących praw polskojęzycznych parafian. |
Aktualna wersja na dzień 16:07, 16 gru 2015
Borzymy | |
| |
Rodzaj miejscowości | wieś sołecka |
Państwo | Polska |
Województwo | warmińsko-mazurskie |
Powiat | ełcki |
Gmina | Kalinowo |
Liczba ludności (2010) | 495 |
Strefa numeracyjna | (+48) 87 |
Kod pocztowy | 19-314 |
Tablice rejestracyjne | NEL |
{{#invoke:Koordynaty|szablon}} |
Borzymy (niem. Borschymmen, od 1938 r. Borschimmen) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko–mazurskim, w powiecie ełckim, w gminie Kalinowo. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa suwalskiego. W 2010 roku wieś liczyła 495 mieszkańców. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje Mirosław Milewski[1].
Spis treści
Położenie
Miejscowość jest położona w odległości 24,5 km od Ełku i 8 km od Kalinowa.
Dzieje miejscowości
W 1503 r. bracia Grzegorz i Jan Borzymowie otrzymali od wielkiego mistrza Fryderyka 50 włók ziemi. W XVIII wieku Borzymy składały się z 46 gospodarstw. Na początku XIX wieku (1817 rok) Borzymy posiadały własną parafię. W latach 20. XIX wieku wieś zamieszkiwało 198 osób. Liczba wiernych wzrastała stopniowo, a wraz z nią odsetek niemieckich parafian. Pod koniec XIX wieku na 2641 wiernych przypadało 41 Niemców. Natomiast w latach 1901–1907 liczba ta wzrosła do 884 osób, przy ogólnej liczbie 2884 parafian. W 1895 roku Borzymy liczyły 740 mieszkańców, w tym 652 ewangelików, 23 katolików i 65 chrześcijan innych wyznań. Wśród miejscowych pastorów na uwagę zasługują postacie Augusta Karola Maletiusa oraz Jana Wilhelma Ebela, szanujących i broniących praw polskojęzycznych parafian.
Podczas działań wojennych w latach 1914–1915 wieś została niemal całkowicie zniszczona. W okresie międzywojennym prowadzono tu badania archeologiczne na cmentarzysku z II–III w. n. e. (groby płaskie, ciałopalne). W tym czasie w Borzymach działały dwa tartaki, dwie gospody i cztery młyny. W latach 1936–1945 dwukrotnie zmieniano nazwę wsi, wprowadzając najpierw formę Borschymmen, a następnie Borschimmen. U progu II wojny światowej w 1939 roku Borzymy liczyły 683 mieszkańców. Na skutek działań wojennych w roku 1945 większość wsi spłonęła.
W 1949 roku w Borzymach powstało Państwowe Gospodarstwo Rolne.
Aktualnie wieś jest siedzibą sołectwa.
Religia
Tutejszy kościół jest siedzibą parafii rzymskokatolickiej.
Ludzie związani z miejscowością
- Jan Wilhelm Ebel (1824–1873) – ewangelicki kaznodzieja i pedagog
- August Karol Maletius – w latach 1865–1873 pastor w Borzymach, obrońca liturgii w języku polskim
Zabytki
- cmentarz wojenny z okresu I wojny światowej, na którym pochowano 54 żołnierzy rosyjskich i 73 żołnierzy niemieckich
- pomnik ku czci poległych w latach 1914–1945
- kwatery wojenne na dawnym cmentarzu ewangelickim, miejsce spoczynku czterech żołnierzy poległych w 1914 roku
Bibliografia
Białuński Grzegorz, Kolonizacja „Wielkiej Puszczy” (do 1568 roku) – starostwa piskie, ełckie, straduńskie, zelkowskie i węgoborskie (węgorzewskie), Olsztyn 2002.
Kawecki Jan, Roman Bolesław, Ełk. Z dziejów miasta i powiatu, Olsztyn 1970.
Warmia i Mazury. Przewodnik ilustrowany, red. Marcin Kuleszo, Barbara Wojczulanis, Olsztyn 2001.
Bank Danych Lokalnych GUS [24.07.2013]
Olsztyńska Strona Rowerowa [24.07.2013]
Wojewódzki Rejestr Zabytków [24.07.2013]
Strona poświęcona cmentarzom wojennym [24.07.2013]
Forum historii Mazur i okolic [16.07.2014]
Przypisy
- ↑ Strona Urzędu Gminy Kalinowo [29.08.2013]