Biskupiec (powiat nowomiejski): Różnice pomiędzy wersjami

Z Encyklopedia Warmii i Mazur
Skocz do: nawigacja, szukaj
[wersja nieprzejrzana][wersja zweryfikowana]
(Zabytki:)
 
(Nie pokazano 69 wersji utworzonych przez 8 użytkowników)
Linia 1: Linia 1:
  
 
{{Wieś infobox
 
{{Wieś infobox
|nazwa                = Biskupiec
+
|nazwa                = Biskupiec
 
  |herb wsi              =
 
  |herb wsi              =
 
  |flaga wsi            =
 
  |flaga wsi            =
 
  |herb artykuł          =
 
  |herb artykuł          =
 
  |dopełniacz wsi        = Biskupca   
 
  |dopełniacz wsi        = Biskupca   
  |zdjęcie              = Pole-obowiązkowe 
+
  |zdjęcie              = Herb Biskupca.jpg
  |opis zdjęcia          = Pole-obowiązkowe   
+
  |opis zdjęcia          = Herb Biskupca [http://www.wikipedia.pl/ Wikipedia] [12.09.2013]
  |rodzaj miejscowości  = wieś
+
  |rodzaj miejscowości  = wieś gminna
  |województwo          = warmińsko - mazurskie  
+
  |województwo          = warmińsko-mazurskie  
 
  |powiat                = nowomiejski  
 
  |powiat                = nowomiejski  
  |gmina                = Biskupiec  
+
  |gmina                = Biskupiec
 
  |miejscowość podstawowa =
 
  |miejscowość podstawowa =
 
  |sołectwo              =  
 
  |sołectwo              =  
 
  |wysokość              =
 
  |wysokość              =
  |liczba ludności      = Pole-obowiązkowe
+
  |liczba ludności      = 1 913
  |rok                  = Pole-obowiązkowe
+
  |rok                  = 2010
 
  |strefa numeracyjna    = (+48) 56
 
  |strefa numeracyjna    = (+48) 56
 
  |kod pocztowy          = 13 - 340
 
  |kod pocztowy          = 13 - 340
Linia 29: Linia 29:
 
  |wikisłownik          =
 
  |wikisłownik          =
 
  |www                  =
 
  |www                  =
}}
+
}}<br/>
<big>'''Biskupiec'''</big> (niem. Bischofswerder) – wieś gminna w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie nowomiejskim. W latach 1331-1946[1] Biskupiec posiadał prawa miejskie. Obecnie siedziba gminy Biskupiec.W latach 1975-1998 miejscowość przynależała administracyjnie do województwa toruńskiego.
+
'''Biskupiec Pomorski''' (potocznie ''Biskupiec'', niem. ''Bischofswerder'') – wieś gminna w Polsce w [[Województwo warmińsko-mazurskie| województwie warmińsko–mazurskim]], w [[Powiat nowomiejski |powiecie nowomiejskim]], w [[Biskupiec (gmina wiejska)|gminie Biskupiec]]. W latach 1331–1946 Biskupiec posiadał prawa miejskie. Obecnie siedziba gminy Biskupiec. W latach 1975–1998 miejscowość [[Podział administracyjny |administracyjnie]] należała do województwa toruńskiego. W 2010 roku wieś liczyła 1 913 mieszkańców. Obecnie funkcję wójta pełni [[Arkadiusz Dobek]]<ref>[http://www.gminabiskupiec.pl/ Samorządowy Portal Gminy Biskupiec] [02.07.2014]</ref>.
 +
<br/><br/>
  
 +
[[File:Kościół św. Jana Nepomucena i Matki Boskiej Różańcowej.jpg|thumb|right|290px|Kościół św. Jana Nepomucena i Matki Boskiej Różańcowej. Fot. Dosp84. Źródło: [http://commons.wikimedia.org/wiki/File:Ko%C5%9Bci%C3%B3%C5%82_w_Biskupcu1.jpg Commons Wikimedia] [12.09.2013]
 +
]]
 +
== Położenie ==
 +
Miejscowość położona jest z dala od głównych szlaków komunikacyjnych i znanych tras turystycznych, po obu stronach drogi wojewódzkiej nr 538.
 
<br/>
 
<br/>
  
=== Charakterystyka fizjograficzna ===
+
== Dzieje miejscowości ==
Miejscowość położona jest na terenie gminy Biskupiec, której powierzchnię zajmują przede wszystkim lasy i jeziora.W całości lasy stanowią 26 % powierzchni gminy a jeziora 3,28%. Zasadniczymi elementami morfologicznymi tego obszaru są:wysoczyzna morenowa (średnia wysokość 90-110 m n.p.m.),wzgórza i pagórki morenowe,sandry, rynny jeziorne i doliny rzeczne.Powierzchnia wysoczyzny charakteryzuje się występowaniem licznych drobnych zagłębień wytopiskowych. Znajdziemy tutaj tzw. oczka polodowcowe, mokradła i torfowiska a w okolicach miejscowości Łąkorzwyspy otoczone sandrem. Na terenie gminy występują również tzw. ozy (w okolicach Mierzyna, na zachód od Sumina oraz na północ od Tymawy Wielkiej) i kemy (w rejonie Sumina, Łąkorka, Wonny i Szwarcenowa). Na terenie gminy napotkamy także na zastoiska.Największe z nich to zastoisko biskupieckie – o płaskim, rozległym i podmokłym dnie. Natomiast najwyższym punktem położonym na terenie gminy jest Góra Szwedzka – o wysokości 121,3 m n.p.m. Najniżej położony punkt zaś o wysokości ok. 62 m n.p.m. znajduje się w dolinie Osy u ujścia jej do jeziora Płowęż. W obrębie gminy znajdują się także rezerwaty przyrody: ornitofaunistyczny „Jezioro Karaś”, torfowiskowy „Kociołek”, „Łabędź”, „Uroczysko Piotrowice” oraz częściowo Brodnicki Park Krajobrazowy. Na obszarze gminy występują zasadniczo trzy typy gleb. Są to:gleby brunatne, gleby bielicowe, gleby mułowo-torfowo-murszaste. Ponadto odnajdziemy tutaj czarne ziemie i gleby szare oraz mady glejowe. 3. Wody powierzchniowe.
+
Miejscowość lokowano w 1325 r. jako ''Bischofswerder'' – Ostrów Biskupi. Obecna nazwa pochodzi od jej lokatorów, darczyńców i właścicieli – biskupów. Biskupiec Pomorski założył biskup pomezański Rudolf. W 1339 r. Biskupiec otrzymał prawa miejskie, kościół i mury obronne, które posiadały trzy bramy wjazdowe: Prabucką, zwaną też Kisielicką lub Piotrowską, Lipnikowską i Słupnikowską (żadna nie zachowała się do czasów współczesnych). Miasto, w początkowym okresie funkcjonowania, należało do biskupów pomezańskich.  
 +
Rynek biskupiecki miał kształt prostokąta o wymiarach 80 na 60 metrów. Dwie główne ulice wychodziły z jego rogów, trzecia z boku. W 1540 r. wprowadzono tutaj reformację, ale jeszcze w poł. XVII w. połowę ludności uznawano za katolicką.
 +
<br/>
  
 +
W XVIII w. w mieście odbywało się rocznie ok. 8 jarmarków. W okolicy ceniono biskupieckie wyroby szewskie, sukiennicze i garbarskie. W drugiej poł. XIX w. żyło tutaj 2082 mieszkańców, w tym 200 katolików, a resztę stanowili izraelici i ewangelicy. Pod koniec XIX w. powstała w Biskupcu stacja kolejowa. Po Traktacie Wersalskim było to miasto graniczne między Polską a Niemcami. W wyniku plebiscytów miasto pozostało w granicach Niemiec. Biskupiec został zniszczony w wyniku [[II wojna światowa na Warmii i Mazurach| II wojny światowej]]. Ludność wysiedlono do Niemiec i zastąpiono polskimi przesiedleńcami. Centrum miasta nie odbudowano, a Biskupiec uznano za wieś.
 +
<br/>
  
 +
==Gospodarka==
 +
W obrębie miejscowości funkcjonują przedsiębiorstwa produkcyjno–usługowo–handlowe: [[Pomarol S.A. w Biskupcu|Pomarol]], [[Seticomp w Biskupcu|Seticomp w Biskupcu]], [[Mazuria]], [[Trakt–Met Zakład Produkcji Maszyn Tartacznych|Trakt-Met]].
 
<br/>
 
<br/>
  
=== Dzieje miejscowości ===
+
==Kultura==
Miejscowość lokowano w 1325 r. jako Bischofswerder – Ostrów Biskupi. Założenia dokonał biskup pomezański Rudolf . W 1339 r. Biskupiec otrzymał prawa miejskie, kościół i mury obronne, które posiadały trzy bramy wjazdowe: Prabucką, zwaną tez Kisielicką lub Piotrowską, Lipnikowską i Słupnikowską (żadna nie zachowała się do czasów współczesnych) . Miasto w początkowych wiekach funkcjonowania należało do biskupów pomezańskich. Rynek biskupiecki miał kształt prostokąta o wymiarach 80 na 60 metrów. Dwie główne ulice wychodziły z jego rogów, trzecia z boku .W 1540 r. wprowadzono tutaj reformację ale jeszcze w połowie XVII w. połowę ludności uznawano za katolicką. Ok 1730 r. miasto musiało zostać dotknięte ogniem, gdyż podaje się, że w I poł. XVIII w. zostało odbudowane . W tym czasie nie istniał w Biskupcu kościół katolicki. W XVIII w. odbywały się w mieście ok. 8 jarmarków rocznie . W okolicy ceniono biskupieckie wyroby szewskie, sukiennicze i garbarskie.
+
We wsi działa [[Gminny Ośrodek Kultury w Biskupcu |Gminny Ośrodek Kultury]] i [[Zespół "Byle babki" w Biskupcu|Zespół "Byle babki"]]. Od 2001 r. odbywa się [[lkwim: Wojewódzki Konkurs Zespołów Teatralnych „O Laur Złotej Rybki”|Wojewódzki Konkurs Zespołów Teatralnych "O Laur Złotej Rybki"]].  
W II poł. XIX w. było tutaj 2082 mieszkańców w tym, 200 katolików a resztę stanowili izraelici i ewangelicy .
 
Pod koniec XIX w. powstała w Biskupcu stacja kolejowa. Po Traktacie Wersalskim było to miasto graniczne między Polską a Niemcami. W wyniku plebiscytów miasto pozostało w granicach Niemiec. Wojna zniszczyła Biskupiec. Ludność wysiedlono do Niemieci zastąpiono polskimi przesiedleńcami. Centrum miasta nie odbudowano uznając je za wieś.  
 
 
<br/>
 
<br/>
  
 +
== Religia ==
 +
W miejscowości znajduje się siedziba [[Parafia pw. św. Jana Nepomucena i Matki Bożej Różańcowej w Biskupcu Pomorskim | parafii rzymskokatolickiej pw. św. Jana Nepomucena i Matki Bożej Różańcowej]].
 +
<br/>
  
W obrębie miejscowości funkcjonują: Hotelik Atelier; Przedsiębiorstwo Produkcyjno – Usługowo – Handlowe Pomarol; Seticomp; Mazuria: Usługi porządkowe Błysk; Trakt – Met Zakład Produkcji Maszyn Tartacznych. W Biskupcu działa Szkoła Podstawowa im. Mikołaja Kopernika, Ochotnicza Straż Pożarna, GKS OSSA, Gminny Ośrodek Kultury.  
+
==Edukacja==
 +
W Biskupcu działa [[Szkoła Podstawowa im. Mikołaja Kopernika w Biskupcu |Szkoła Podstawowa im. Mikołaja Kopernika]].
 +
<br/>
  
=== Ludzie związani z miejscowością: ===
+
==Bezpieczeństwo==
 +
We wsi funkcjonuje [[Ochotnicza Straż Pożarna w Biskupcu|Ochotnicza Straż Pożarna]].
 +
<br/>
  
 +
==Sport==
 +
Działa tutaj [[GKS OSSA w Biskupcu|GKS OSSA]].
 
<br/>
 
<br/>
  
 +
==Ludzie związani z miejscowością==
 +
*[[Kazimierz Tomaszewski]] – od 1991 r. wójt gminy, Prezes Zarządu Ochotniczych Straży Pożarnych w Biskupcu
 +
*[[Ewa Barbara Dembek]] (ur. 1959) – samorządowiec, społecznik, animator kultury, założycielka Grupy Cyrkowej "Heca", radna gminy i starosta powiatu nowomiejskiego
  
[[File:Obrazek-nazwa.jpg|thumb|Miejscowość-Opis-Ryzunku]]
+
== Zabytki==
 +
*kamienica z XIX w.;
 +
*[[Kościół katolicki w Biskupcu|kościół katolicki]] z lat 1331–1340, przebudowany w XVI w., XVIII w. i XIX w.
 +
*neogotycki [[Kościół pw. św. Jana Nepomucena i Matki Bożej Różańcowej|kościół pw. św. Jana Nepomucena i Matki Bożej Różańcowej]] z XIX w.
 +
*pozostałości murów obronnych
  
=== Zabytki: ===
+
==Multimedia==
W Biskupcu znajdują się następujące zabytki: XIX-wieczna kamienica; [[kościół katolicki z lat 1331-1340]] (przebudowany w XVI, XVIII i XIX w.); [[neogotycki kościół katolicki z XIX w.]]; pozostałości murów obronnych oraz [[pomnik przyrody w postaci 3 dębów szypułkowych z 1993 r.]]
+
{{#ev:youtube|jP30YX6RzEU|400|left|Film udostępniony w ramach projektu [http://rkf.warmia.mazury.pl/ Regionalna Kronika Filmowa]}}
[[File:Obrazek-nazwa.jpg|thumb|Miejscowość-Opis-Ryzunku]]
 
  
<br/>
+
== Bibliografia==
 
+
''Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich'', t. I, pod red. Bronisława Chelbowskiego, Filipa Sulimierskiego, Władysława Walewskiego, Warszawa 1880, 960 ss.<br/>
=== Bibliografia: ===
+
[http://www.wikipedia.pl/ Wikipedia] [12.09.2013]<br/>
http://www.gminabiskupiec.pl/asp/pl_start.asp?typ=14&sub=6&subsub=25&menu=115&strona=1
+
[http://www.globtroter.pl/ Globtroter] [12.09.2013]<br/>
''Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich'', t. I, Warszawa 1880 - 1914.  
+
[http://www.gminabiskupiec.pl/ Strona Gminy Biskupiec] [12.09.2013]
 +
{{Przypisy}}
 +
<references/>
  
 
<br/>
 
<br/>
  
== Zobacz też ==
+
[[Kategoria: Powiat nowomiejski]]
 
+
[[Kategoria: Biskupiec (gmina wiejska)]]
 
+
[[Kategoria: Wsie gminne]]
[[Kategoria: Miejscowość]]
+
[[Kategoria: 1301-1400]]
[[Użytkownik:Kinlis|Kinlis]] ([[Dyskusja użytkownika:Kinlis|dyskusja]]) 09:18, 11 wrz 2013 (CEST)
 

Aktualna wersja na dzień 11:55, 3 mar 2016

Biskupiec

Herb Biskupca Wikipedia [12.09.2013]
Herb Biskupca Wikipedia [12.09.2013]
Rodzaj miejscowości wieś gminna
Państwo  Polska
Województwo warmińsko-mazurskie
Powiat nowomiejski
Gmina Biskupiec
Liczba ludności (2010) 1 913
Strefa numeracyjna (+48) 56
Kod pocztowy 13 - 340
Tablice rejestracyjne NNM
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego
Mapa lokalizacyjna województwa warmińsko-mazurskiego
Biskupiec
Biskupiec
Położenie na mapie Polski
Mapa lokalizacyjna Polski
Biskupiec
Biskupiec
Ziemia

{{#invoke:Koordynaty|szablon}}


Biskupiec Pomorski (potocznie Biskupiec, niem. Bischofswerder) – wieś gminna w Polsce w województwie warmińsko–mazurskim, w powiecie nowomiejskim, w gminie Biskupiec. W latach 1331–1946 Biskupiec posiadał prawa miejskie. Obecnie siedziba gminy Biskupiec. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa toruńskiego. W 2010 roku wieś liczyła 1 913 mieszkańców. Obecnie funkcję wójta pełni Arkadiusz Dobek[1].

Kościół św. Jana Nepomucena i Matki Boskiej Różańcowej. Fot. Dosp84. Źródło: Commons Wikimedia [12.09.2013]

Położenie

Miejscowość położona jest z dala od głównych szlaków komunikacyjnych i znanych tras turystycznych, po obu stronach drogi wojewódzkiej nr 538.

Dzieje miejscowości

Miejscowość lokowano w 1325 r. jako Bischofswerder – Ostrów Biskupi. Obecna nazwa pochodzi od jej lokatorów, darczyńców i właścicieli – biskupów. Biskupiec Pomorski założył biskup pomezański Rudolf. W 1339 r. Biskupiec otrzymał prawa miejskie, kościół i mury obronne, które posiadały trzy bramy wjazdowe: Prabucką, zwaną też Kisielicką lub Piotrowską, Lipnikowską i Słupnikowską (żadna nie zachowała się do czasów współczesnych). Miasto, w początkowym okresie funkcjonowania, należało do biskupów pomezańskich. Rynek biskupiecki miał kształt prostokąta o wymiarach 80 na 60 metrów. Dwie główne ulice wychodziły z jego rogów, trzecia z boku. W 1540 r. wprowadzono tutaj reformację, ale jeszcze w poł. XVII w. połowę ludności uznawano za katolicką.

W XVIII w. w mieście odbywało się rocznie ok. 8 jarmarków. W okolicy ceniono biskupieckie wyroby szewskie, sukiennicze i garbarskie. W drugiej poł. XIX w. żyło tutaj 2082 mieszkańców, w tym 200 katolików, a resztę stanowili izraelici i ewangelicy. Pod koniec XIX w. powstała w Biskupcu stacja kolejowa. Po Traktacie Wersalskim było to miasto graniczne między Polską a Niemcami. W wyniku plebiscytów miasto pozostało w granicach Niemiec. Biskupiec został zniszczony w wyniku II wojny światowej. Ludność wysiedlono do Niemiec i zastąpiono polskimi przesiedleńcami. Centrum miasta nie odbudowano, a Biskupiec uznano za wieś.

Gospodarka

W obrębie miejscowości funkcjonują przedsiębiorstwa produkcyjno–usługowo–handlowe: Pomarol, Seticomp w Biskupcu, Mazuria, Trakt-Met.

Kultura

We wsi działa Gminny Ośrodek Kultury i Zespół "Byle babki". Od 2001 r. odbywa się Wojewódzki Konkurs Zespołów Teatralnych "O Laur Złotej Rybki".

Religia

W miejscowości znajduje się siedziba parafii rzymskokatolickiej pw. św. Jana Nepomucena i Matki Bożej Różańcowej.

Edukacja

W Biskupcu działa Szkoła Podstawowa im. Mikołaja Kopernika.

Bezpieczeństwo

We wsi funkcjonuje Ochotnicza Straż Pożarna.

Sport

Działa tutaj GKS OSSA.

Ludzie związani z miejscowością

  • Kazimierz Tomaszewski – od 1991 r. wójt gminy, Prezes Zarządu Ochotniczych Straży Pożarnych w Biskupcu
  • Ewa Barbara Dembek (ur. 1959) – samorządowiec, społecznik, animator kultury, założycielka Grupy Cyrkowej "Heca", radna gminy i starosta powiatu nowomiejskiego

Zabytki

Multimedia

Film udostępniony w ramach projektu Regionalna Kronika Filmowa

Bibliografia

Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, t. I, pod red. Bronisława Chelbowskiego, Filipa Sulimierskiego, Władysława Walewskiego, Warszawa 1880, 960 ss.
Wikipedia [12.09.2013]
Globtroter [12.09.2013]
Strona Gminy Biskupiec [12.09.2013]

Przypisy