Biskupiec (powiat nowomiejski): Różnice pomiędzy wersjami

	Biskupiec
	; Herb Biskupca Wikipedia [12.09.2013]
Rodzaj miejscowości	wieś gminna
Państwo	Polska
Województwo	warmińsko-mazurskie
Powiat	nowomiejski
Gmina	Biskupiec
Liczba ludności (2010)	1 913
Strefa numeracyjna	(+48) 56
Kod pocztowy	13 - 340
Tablice rejestracyjne	NNM
	Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego ; Biskupiec
	Położenie na mapie Polski ; Biskupiec
	{{#invoke:Koordynaty\|szablon}}

[wersja nieprzejrzana]

[wersja zweryfikowana]

Aktualna wersja na dzień 11:55, 3 mar 2016

Biskupiec Pomorski (potocznie Biskupiec, niem. Bischofswerder) – wieś gminna w Polsce w województwie warmińsko–mazurskim, w powiecie nowomiejskim, w gminie Biskupiec. W latach 1331–1946 Biskupiec posiadał prawa miejskie. Obecnie siedziba gminy Biskupiec. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa toruńskiego. W 2010 roku wieś liczyła 1 913 mieszkańców. Obecnie funkcję wójta pełni Arkadiusz Dobek^[1].

Kościół św. Jana Nepomucena i Matki Boskiej Różańcowej. Fot. Dosp84. Źródło: Commons Wikimedia [12.09.2013]

Położenie

Miejscowość położona jest z dala od głównych szlaków komunikacyjnych i znanych tras turystycznych, po obu stronach drogi wojewódzkiej nr 538.

Dzieje miejscowości

Miejscowość lokowano w 1325 r. jako Bischofswerder – Ostrów Biskupi. Obecna nazwa pochodzi od jej lokatorów, darczyńców i właścicieli – biskupów. Biskupiec Pomorski założył biskup pomezański Rudolf. W 1339 r. Biskupiec otrzymał prawa miejskie, kościół i mury obronne, które posiadały trzy bramy wjazdowe: Prabucką, zwaną też Kisielicką lub Piotrowską, Lipnikowską i Słupnikowską (żadna nie zachowała się do czasów współczesnych). Miasto, w początkowym okresie funkcjonowania, należało do biskupów pomezańskich. Rynek biskupiecki miał kształt prostokąta o wymiarach 80 na 60 metrów. Dwie główne ulice wychodziły z jego rogów, trzecia z boku. W 1540 r. wprowadzono tutaj reformację, ale jeszcze w poł. XVII w. połowę ludności uznawano za katolicką.

W XVIII w. w mieście odbywało się rocznie ok. 8 jarmarków. W okolicy ceniono biskupieckie wyroby szewskie, sukiennicze i garbarskie. W drugiej poł. XIX w. żyło tutaj 2082 mieszkańców, w tym 200 katolików, a resztę stanowili izraelici i ewangelicy. Pod koniec XIX w. powstała w Biskupcu stacja kolejowa. Po Traktacie Wersalskim było to miasto graniczne między Polską a Niemcami. W wyniku plebiscytów miasto pozostało w granicach Niemiec. Biskupiec został zniszczony w wyniku II wojny światowej. Ludność wysiedlono do Niemiec i zastąpiono polskimi przesiedleńcami. Centrum miasta nie odbudowano, a Biskupiec uznano za wieś.

Gospodarka

W obrębie miejscowości funkcjonują przedsiębiorstwa produkcyjno–usługowo–handlowe: Pomarol, Seticomp w Biskupcu, Mazuria, Trakt-Met.

Kultura

We wsi działa Gminny Ośrodek Kultury i Zespół "Byle babki". Od 2001 r. odbywa się Wojewódzki Konkurs Zespołów Teatralnych "O Laur Złotej Rybki".

Religia

W miejscowości znajduje się siedziba parafii rzymskokatolickiej pw. św. Jana Nepomucena i Matki Bożej Różańcowej.

Edukacja

W Biskupcu działa Szkoła Podstawowa im. Mikołaja Kopernika.

Bezpieczeństwo

We wsi funkcjonuje Ochotnicza Straż Pożarna.

Sport

Działa tutaj GKS OSSA.

Ludzie związani z miejscowością

Kazimierz Tomaszewski – od 1991 r. wójt gminy, Prezes Zarządu Ochotniczych Straży Pożarnych w Biskupcu
Ewa Barbara Dembek (ur. 1959) – samorządowiec, społecznik, animator kultury, założycielka Grupy Cyrkowej "Heca", radna gminy i starosta powiatu nowomiejskiego

Zabytki

kamienica z XIX w.;
kościół katolicki z lat 1331–1340, przebudowany w XVI w., XVIII w. i XIX w.
neogotycki kościół pw. św. Jana Nepomucena i Matki Bożej Różańcowej z XIX w.
pozostałości murów obronnych

Multimedia

Film udostępniony w ramach projektu Regionalna Kronika Filmowa

Bibliografia

Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, t. I, pod red. Bronisława Chelbowskiego, Filipa Sulimierskiego, Władysława Walewskiego, Warszawa 1880, 960 ss.
Wikipedia [12.09.2013]
Globtroter [12.09.2013]
Strona Gminy Biskupiec [12.09.2013]

Przypisy

↑ Samorządowy Portal Gminy Biskupiec [02.07.2014]

[1] Samorządowy Portal Gminy Biskupiec [02.07.2014]

[1]

@@ Linia 1: / Linia 1: @@
 {{Wieś infobox
- |nazwa                 = Biskupiec
+|nazwa                 = Biskupiec
   |herb wsi              =
   |flaga wsi             =
   |herb artykuł          =
   |dopełniacz wsi        = Biskupca
-  |zdjęcie               = [File:Herb Biskupca.jpg|300 pxthumb|Herb Biskupca, źródło: http://pl.wikipedia.org/wiki/Biskupiec_(gmina_w_powiecie_nowomiejskim, 12.09.2013]]
+  |zdjęcie               = Herb Biskupca.jpg
- |opis zdjęcia          = Herb Biskupca
+ |opis zdjęcia          = Herb Biskupca [http://www.wikipedia.pl/ Wikipedia] [12.09.2013]
-  |rodzaj miejscowości   = wieś
+  |rodzaj miejscowości   = wieś gminna
-  |województwo           = warmińsko - mazurskie
+  |województwo           = warmińsko-mazurskie
   |powiat                = nowomiejski
   |gmina                 = Biskupiec
   |miejscowość podstawowa =
   |sołectwo              =
   |wysokość              =
-  |liczba ludności       = Pole-obowiązkowe
+  |liczba ludności       = 1 913
-  |rok                   = Pole-obowiązkowe
+  |rok                   = 2010
   |strefa numeracyjna    = (+48) 56
   |kod pocztowy          = 13 - 340
@@ Linia 29: / Linia 29: @@
   |wikisłownik           =
   |www                   =
-}}
+}}<br/>
-<big>'''Biskupiec'''</big> (niem. Bischofswerder) – wieś gminna w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie nowomiejskim.  W latach 1331-1946[1] Biskupiec posiadał prawa miejskie. Obecnie siedziba gminy Biskupiec.W latach 1975-1998 miejscowość przynależała administracyjnie do województwa toruńskiego.
+'''Biskupiec Pomorski''' (potocznie ''Biskupiec'', niem. ''Bischofswerder'') – wieś gminna w Polsce w [[Województwo warmińsko-mazurskie| województwie warmińsko–mazurskim]], w [[Powiat nowomiejski |powiecie nowomiejskim]], w [[Biskupiec (gmina wiejska)|gminie Biskupiec]]. W latach 1331–1946 Biskupiec posiadał prawa miejskie. Obecnie siedziba gminy Biskupiec. W latach 1975–1998 miejscowość [[Podział administracyjny |administracyjnie]] należała do województwa toruńskiego. W 2010 roku wieś liczyła 1 913 mieszkańców. Obecnie funkcję wójta pełni [[Arkadiusz Dobek]]<ref>[http://www.gminabiskupiec.pl/ Samorządowy Portal Gminy Biskupiec] [02.07.2014]</ref>.
+<br/><br/>
+[[File:Kościół św. Jana Nepomucena i Matki Boskiej Różańcowej.jpg|thumb|right|290px|Kościół św. Jana Nepomucena i Matki Boskiej Różańcowej. Fot. Dosp84. Źródło: [http://commons.wikimedia.org/wiki/File:Ko%C5%9Bci%C3%B3%C5%82_w_Biskupcu1.jpg Commons Wikimedia] [12.09.2013]
+]]
+== Położenie ==
+Miejscowość położona jest z dala od głównych szlaków komunikacyjnych i znanych tras turystycznych, po obu stronach drogi wojewódzkiej nr 538.
 <br/>
-=== Charakterystyka fizjograficzna ===
+== Dzieje miejscowości ==
-Miejscowość położona jest na terenie gminy Biskupiec, której powierzchnię zajmują przede wszystkim lasy i jeziora.W całości lasy stanowią 26 % powierzchni gminy a jeziora 3,28%. Zasadniczymi elementami morfologicznymi tego obszaru są:wysoczyzna morenowa (średnia wysokość 90-110 m n.p.m.),wzgórza i pagórki morenowe,sandry, rynny jeziorne i doliny rzeczne.Powierzchnia wysoczyzny charakteryzuje się występowaniem licznych drobnych zagłębień wytopiskowych. Znajdziemy tutaj tzw. oczka polodowcowe, mokradła i torfowiska a w okolicach miejscowości Łąkorzwyspy otoczone sandrem. Na terenie gminy występują również tzw. ozy (w okolicach Mierzyna, na zachód od Sumina oraz na północ od Tymawy Wielkiej) i kemy (w rejonie Sumina, Łąkorka, Wonny i Szwarcenowa). Na terenie gminy napotkamy także na zastoiska.Największe z nich to zastoisko biskupieckie – o płaskim, rozległym i podmokłym dnie. Natomiast najwyższym punktem położonym na terenie gminy jest Góra Szwedzka – o wysokości 121,3 m n.p.m. Najniżej położony punkt zaś o wysokości ok. 62 m n.p.m. znajduje się w dolinie Osy u ujścia jej do jeziora Płowęż. W obrębie gminy znajdują się także rezerwaty przyrody: ornitofaunistyczny „Jezioro Karaś”, torfowiskowy „Kociołek”, „Łabędź”, „Uroczysko Piotrowice” oraz częściowo Brodnicki Park Krajobrazowy. Na obszarze gminy występują zasadniczo trzy typy gleb. Są to:gleby brunatne, gleby bielicowe, gleby mułowo-torfowo-murszaste. Ponadto odnajdziemy tutaj czarne ziemie i gleby szare oraz mady glejowe. 3. Wody powierzchniowe.
+Miejscowość lokowano w 1325 r. jako ''Bischofswerder'' – Ostrów Biskupi. Obecna nazwa pochodzi od jej lokatorów, darczyńców i właścicieli – biskupów. Biskupiec Pomorski założył biskup pomezański Rudolf. W 1339 r. Biskupiec otrzymał prawa miejskie, kościół i mury obronne, które posiadały trzy bramy wjazdowe: Prabucką, zwaną też Kisielicką lub Piotrowską, Lipnikowską i Słupnikowską (żadna nie zachowała się do czasów współczesnych). Miasto, w początkowym okresie funkcjonowania, należało do biskupów pomezańskich.
+Rynek biskupiecki miał kształt prostokąta o wymiarach 80 na 60 metrów. Dwie główne ulice wychodziły z jego rogów, trzecia z boku. W 1540 r. wprowadzono tutaj reformację, ale jeszcze w poł. XVII w. połowę ludności uznawano za katolicką.
+<br/>
+W XVIII w. w mieście odbywało się rocznie ok. 8 jarmarków. W okolicy ceniono biskupieckie wyroby szewskie, sukiennicze i garbarskie. W drugiej poł. XIX w. żyło tutaj 2082 mieszkańców, w tym 200 katolików, a resztę stanowili izraelici i ewangelicy. Pod koniec XIX w. powstała w Biskupcu stacja kolejowa. Po Traktacie Wersalskim było to miasto graniczne między Polską a Niemcami. W wyniku plebiscytów miasto pozostało w granicach Niemiec. Biskupiec został zniszczony w wyniku [[II wojna światowa na Warmii i Mazurach| II wojny światowej]]. Ludność wysiedlono do Niemiec i zastąpiono polskimi przesiedleńcami. Centrum miasta nie odbudowano, a Biskupiec uznano za wieś.
+<br/>
+==Gospodarka==
+W obrębie miejscowości funkcjonują przedsiębiorstwa produkcyjno–usługowo–handlowe: [[Pomarol S.A. w Biskupcu|Pomarol]], [[Seticomp w Biskupcu|Seticomp w Biskupcu]], [[Mazuria]], [[Trakt–Met Zakład Produkcji Maszyn Tartacznych|Trakt-Met]].
 <br/>
-=== Dzieje miejscowości ===
+==Kultura==
-Miejscowość lokowano w 1325 r. jako Bischofswerder – Ostrów Biskupi. Obecna nazwa zaś ukształtowała się od jej lokatorów, darczyńców i właścicieli - biskupów. Założenia dokonał biskup pomezański Rudolf. W 1339 r. Biskupiec otrzymał prawa miejskie, kościół i mury obronne, które posiadały trzy bramy wjazdowe: Prabucką, zwaną tez Kisielicką lub Piotrowską, Lipnikowską i Słupnikowską (żadna nie zachowała się do czasów współczesnych). Miasto w początkowych wiekach funkcjonowania należało do biskupów pomezańskich. Rynek biskupiecki miał kształt prostokąta o wymiarach 80 na 60 metrów. Dwie główne ulice wychodziły z jego rogów, trzecia z boku. W 1540 r. wprowadzono tutaj reformację ale jeszcze w połowie XVII w. połowę ludności uznawano za katolicką. Ok 1730 r. miasto musiało zostać dotknięte ogniem, gdyż podaje się, że w I poł. XVIII w. zostało odbudowane. W tym czasie nie istniał w Biskupcu kościół katolicki. W XVIII w. odbywały się w mieście ok. 8 jarmarków rocznie. W okolicy ceniono biskupieckie wyroby szewskie, sukiennicze i garbarskie. W II poł. XIX w. było tutaj 2082 mieszkańców w tym, 200 katolików a resztę stanowili izraelici i ewangelicy. Pod koniec XIX w. powstała w Biskupcu stacja kolejowa. Po Traktacie Wersalskim było to miasto graniczne między Polską a Niemcami. W wyniku plebiscytów miasto pozostało w granicach Niemiec. Wojna zniszczyła Biskupiec. Ludność wysiedlono do Niemieci zastąpiono polskimi przesiedleńcami. Centrum miasta nie odbudowano uznając je za wieś.
+We wsi działa [[Gminny Ośrodek Kultury w Biskupcu |Gminny Ośrodek Kultury]] i [[Zespół "Byle babki" w Biskupcu|Zespół "Byle babki"]]. Od 2001 r. odbywa się [[lkwim: Wojewódzki Konkurs Zespołów Teatralnych „O Laur Złotej Rybki”|Wojewódzki Konkurs Zespołów Teatralnych "O Laur Złotej Rybki"]].
 <br/>
-===Gospodarka===
+== Religia ==
+W miejscowości znajduje się siedziba [[Parafia pw. św. Jana Nepomucena i Matki Bożej Różańcowej w Biskupcu Pomorskim | parafii rzymskokatolickiej pw. św. Jana Nepomucena i Matki Bożej Różańcowej]].
+<br/>
-W obrębie miejscowości funkcjonują: Hotelik Atelier, Przedsiębiorstwo Produkcyjno – Usługowo – Handlowe Pomarol, Seticomp, Mazuria: Usługi porządkowe Błysk, Trakt – Met Zakład Produkcji Maszyn Tartacznych.
+==Edukacja==
+W Biskupcu działa [[Szkoła Podstawowa im. Mikołaja Kopernika w Biskupcu |Szkoła Podstawowa im. Mikołaja Kopernika]].
 <br/>
-===Kultura===
+==Bezpieczeństwo==
-W Biskupcu działa Szkoła Podstawowa im. Mikołaja Kopernika, Ochotnicza Straż Pożarna, GKS OSSA i Gminny Ośrodek Kultury.
+We wsi funkcjonuje [[Ochotnicza Straż Pożarna w Biskupcu|Ochotnicza Straż Pożarna]].
 <br/>
-=== Zabytki: ===
+==Sport==
-W Biskupcu znajdują się następujące zabytki: XIX-wieczna kamienica; [[kościół katolicki z lat 1331-1340]] (przebudowany w XVI, XVIII i XIX w.); [[neogotycki kościół katolicki z XIX w.]]; pozostałości murów obronnych oraz [[pomnik przyrody w postaci 3 dębów szypułkowych z 1993 r.]]
+Działa tutaj [[GKS OSSA w Biskupcu|GKS OSSA]].
-[[File:Obrazek-nazwa.jpg|thumb|Miejscowość-Opis-Ryzunku]]
 <br/>
-=== Bibliografia: ===
+==Ludzie związani z miejscowością==
+*[[Kazimierz Tomaszewski]] – od 1991 r. wójt gminy, Prezes Zarządu Ochotniczych Straży Pożarnych w Biskupcu
+*[[Ewa Barbara Dembek]] (ur. 1959) – samorządowiec, społecznik, animator kultury, założycielka Grupy Cyrkowej "Heca", radna gminy i starosta powiatu nowomiejskiego
-''Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich'', t. I, pod red. Bronisława Chelbowskiego, Filipa Sulimierskiego, Władysława Walewskiego, Warszawa 1880, 960 ss.
+== Zabytki==
+*kamienica z XIX w.;
+*[[Kościół katolicki w Biskupcu|kościół katolicki]] z lat 1331–1340, przebudowany w XVI w., XVIII w. i XIX w.
+*neogotycki [[Kościół pw. św. Jana Nepomucena i Matki Bożej Różańcowej|kościół pw. św. Jana Nepomucena i Matki Bożej Różańcowej]] z XIX w.
+*pozostałości murów obronnych
-http://www.gminabiskupiec.pl/asp/pl_start.asp?typ=14&sub=6&subsub=25&menu=115&strona=1, 12.09.2013.
+==Multimedia==
+{{#ev:youtube|jP30YX6RzEU|400|left|Film udostępniony w ramach projektu [http://rkf.warmia.mazury.pl/ Regionalna Kronika Filmowa]}}
-<br/>
+== Bibliografia==
+''Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich'', t. I, pod red. Bronisława Chelbowskiego, Filipa Sulimierskiego, Władysława Walewskiego, Warszawa 1880, 960 ss.<br/>
+[http://www.wikipedia.pl/ Wikipedia] [12.09.2013]<br/>
+[http://www.globtroter.pl/ Globtroter] [12.09.2013]<br/>
+[http://www.gminabiskupiec.pl/ Strona Gminy Biskupiec] [12.09.2013]
+{{Przypisy}}
+<references/>
-== Zobacz też ==
-www.gminabiskupiec.pl
 <br/>
-[[Kategoria: Miejscowość]]
+[[Kategoria: Powiat nowomiejski]]
-[[Użytkownik:Kinlis|Kinlis]] ([[Dyskusja użytkownika:Kinlis|dyskusja]]) 09:18, 11 wrz 2013 (CEST)
+[[Kategoria: Biskupiec (gmina wiejska)]]
+[[Kategoria: Wsie gminne]]
+[[Kategoria: 1301-1400]]