Rudziska: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja nieprzejrzana] | [wersja zweryfikowana] |
(Nie pokazano 18 wersji utworzonych przez 6 użytkowników) | |||
Linia 1: | Linia 1: | ||
− | |||
− | |||
{{Wieś infobox | {{Wieś infobox | ||
|nazwa = Rudziska | |nazwa = Rudziska | ||
− | |herb wsi = | + | |herb wsi = |
− | |flaga wsi = | + | |flaga wsi = |
|herb artykuł = | |herb artykuł = | ||
− | |dopełniacz wsi = | + | |dopełniacz wsi = Rudzisk |
− | |zdjęcie = | + | |zdjęcie = |
− | |opis zdjęcia = | + | |opis zdjęcia = |
|rodzaj miejscowości = wieś sołecka | |rodzaj miejscowości = wieś sołecka | ||
|województwo = warmińsko-mazurskie | |województwo = warmińsko-mazurskie | ||
|powiat = olsztyński | |powiat = olsztyński | ||
− | |gmina =Biskupiec | + | |gmina = Biskupiec |
|miejscowość podstawowa = | |miejscowość podstawowa = | ||
|sołectwo = | |sołectwo = | ||
|wysokość = | |wysokość = | ||
− | |liczba ludności = | + | |liczba ludności = 259 |
− | |rok = | + | |rok = 2010 |
− | |strefa numeracyjna = | + | |strefa numeracyjna = |
− | |kod pocztowy = | + | |kod pocztowy = |
− | |tablice rejestracyjne = | + | |tablice rejestracyjne = |
|SIMC = | |SIMC = | ||
|mapa wsi = | |mapa wsi = | ||
|kod mapy = PL-WN | |kod mapy = PL-WN | ||
− | |stopniN = | + | |stopniN = 53 |minutN = 50 |sekundN = 00 |
− | |stopniE = | + | |stopniE = 20 |minutE = 59 |sekundE = 00 |
|commons = | |commons = | ||
|wikipodróże = | |wikipodróże = | ||
|wikisłownik = | |wikisłownik = | ||
|www = | |www = | ||
− | }} | + | }}<br/> |
− | < | + | ''' Rudziska''' (niem. ''Rudzisken'', od 1938 r. ''Rudau'') – wieś sołecka położona w [[Województwo warmińsko-mazurskie|województwie warmińsko–mazurskim]], w [[Powiat olsztyński|powiecie olsztyńskim]], w [[Biskupiec (gmina miejsko-wiejska)| gminie Biskupiec]]. W latach 1975–1998 miejscowość [[Podział administracyjny |administracyjnie]] należała do [[Województwo olsztyńskie|województwa olsztyńskiego]]. W 2010 roku była zamieszkana przez 259 osób <ref>łącznie [[Pudląg]] i Rudziska</ref>. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje [[Halina Kowalska]]<ref>[http://www.biskupiec.pl/inf_um.htm/ Strona Gminy Biskupiec] [20.12.2013]</ref>. |
+ | <br/><br/> | ||
− | + | == Położenie == | |
+ | Miejscowość jest położona w centralnej części województwa warmińsko–mazurskiego, na pograniczu [[Pojezierze Olsztyńskie|Pojezierza Olsztyńskiego]] i [[Pojezierze Mrągowskie|Mrągowskiego]], w odległości 5 km od [[Biskupiec| Biskupca]]. | ||
<br/> | <br/> | ||
− | == | + | == Dzieje miejscowości == |
+ | Niemiecka nazwa wsi była zniekształconą formą [[Prusowie| pruskiej]] wersji oznaczającej moczary. | ||
+ | Nie znamy daty lokacji wsi. Istnienie miejscowości potwierdzają źródła z 1558 roku; nie jest wykluczone, że została dotkliwie zniszczona w okresie [[Wojny polsko-krzyżackie|wojny polsko–krzyżackiej]] w latach 1519–1521, co doprowadziło do jej wyludnienia. We wspomnianym 1558 roku Rudziska były [[Wieś czynszowa |wsią czynszową]]. W 1579 roku miejscowość obejmowała obszar 40 [[Włóka |włók]]. W 1602 roku wieś była zamieszkana wyłącznie przez ludność polską. | ||
− | + | W XVIII wieku miejscowość wyludniła się; po 1750 roku rozpoczęto proces ponownego zasiedlania opuszczonych gospodarstw. Wszystko wskazuje, że Rudziska padły ofiarą epidemii dżumy, która doprowadziła do wyludnienia wsi. W 1789 roku miejscowość składała się z 16 domów. | |
− | |||
− | |||
− | + | W raporcie starosty szczycieńskiego von Gaudeckera z 1730 r. odnotowano Rudziska jako miejscowość posiadającą szkołę (tymczasowo połączoną ze szkołą w [[Kobułty|Kobułtach]]). | |
− | |||
− | |||
− | |||
− | + | W 1888 roku w Rudziskach została założona biblioteka [[Towarzystwo Czytelni Ludowych| Towarzystwa Czytelni Ludowych]]. Od końca XIX wieku miejscowość stała się aktywnym ośrodkiem polskiego ruchu ludowego. | |
− | + | W czasie wyborów do sejmu pruskiego w 1924 roku na listę Polskiej Partii Ludowej padły 94 głosy. Po zakończeniu [[II wojna światowa na Warmii i Mazurach| II wojny światowej]] miejscowość została zasiedlona przez polską ludność. | |
+ | Do 1954 roku Rudziska wchodziły w skład [[Powiat szczycieński| powiatu szczycieńskiego]]. | ||
+ | Współcześnie głównym źródłem utrzymania mieszkańców jest rolnictwo oraz hodowla bydła. | ||
− | |||
− | + | Liczba mieszkańców i domów w poszczególnych okresach: | |
− | + | *1818 r. – 148 osób (23 domy) | |
− | + | *1848 r. – 138 osób (28 domów) | |
− | + | *1858 r. – 372 osoby (39 domów) | |
− | + | *1939 r. – 480 osób | |
− | |||
+ | == Kultura == | ||
+ | W miejscowości działa [[Stowarzyszenie Uniwersytet III wieku w Rudziskach|Stowarzyszenie Uniwersytet III wieku]]. | ||
<br/> | <br/> | ||
− | == | + | ==Multimedia== |
+ | {{#ev:youtube|dRAGMiOh1OU|500|left|Film udostępniony w ramach projektu [http://rkf.warmia.mazury.pl/ Regionalna Kronika Filmowa]}} | ||
+ | == Bibliografia == | ||
+ | Toeppen Max, ''Historia Mazur'', Olsztyn 1995 (przekład M. Szymańska-Jasińska)<br> | ||
+ | ''Biskupiec. Z dziejów miasta i powiatu'', red. Wanda Korycka, Olsztyn 1969.<br/> | ||
+ | [http://www.stat.gov.pl/bdl/app/samorzad_m.dims| Bank Danych Lokalnych GUS] [20.12.2013]<br/> | ||
+ | [http://gov.genealogy.net/item/show/RUDDAUKO03MT| Genealogy.net] [20.12.2013] | ||
+ | |||
+ | {{Przypisy}} | ||
+ | <references/> | ||
+ | <br/> | ||
− | [[Kategoria: | + | [[Kategoria: Powiat olsztyński]] |
− | [[ | + | [[Kategoria: Biskupiec (gmina miejsko-wiejska)]] |
+ | [[Kategoria: Wsie sołeckie]] | ||
+ | [[Kategoria: 1501-1600]] |
Aktualna wersja na dzień 08:27, 31 mar 2016
Rudziska | |
| |
Rodzaj miejscowości | wieś sołecka |
Państwo | Polska |
Województwo | warmińsko-mazurskie |
Powiat | olsztyński |
Gmina | Biskupiec |
Liczba ludności (2010) | 259 |
{{#invoke:Koordynaty|szablon}} |
Rudziska (niem. Rudzisken, od 1938 r. Rudau) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko–mazurskim, w powiecie olsztyńskim, w gminie Biskupiec. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa olsztyńskiego. W 2010 roku była zamieszkana przez 259 osób [1]. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje Halina Kowalska[2].
Położenie
Miejscowość jest położona w centralnej części województwa warmińsko–mazurskiego, na pograniczu Pojezierza Olsztyńskiego i Mrągowskiego, w odległości 5 km od Biskupca.
Dzieje miejscowości
Niemiecka nazwa wsi była zniekształconą formą pruskiej wersji oznaczającej moczary. Nie znamy daty lokacji wsi. Istnienie miejscowości potwierdzają źródła z 1558 roku; nie jest wykluczone, że została dotkliwie zniszczona w okresie wojny polsko–krzyżackiej w latach 1519–1521, co doprowadziło do jej wyludnienia. We wspomnianym 1558 roku Rudziska były wsią czynszową. W 1579 roku miejscowość obejmowała obszar 40 włók. W 1602 roku wieś była zamieszkana wyłącznie przez ludność polską.
W XVIII wieku miejscowość wyludniła się; po 1750 roku rozpoczęto proces ponownego zasiedlania opuszczonych gospodarstw. Wszystko wskazuje, że Rudziska padły ofiarą epidemii dżumy, która doprowadziła do wyludnienia wsi. W 1789 roku miejscowość składała się z 16 domów.
W raporcie starosty szczycieńskiego von Gaudeckera z 1730 r. odnotowano Rudziska jako miejscowość posiadającą szkołę (tymczasowo połączoną ze szkołą w Kobułtach).
W 1888 roku w Rudziskach została założona biblioteka Towarzystwa Czytelni Ludowych. Od końca XIX wieku miejscowość stała się aktywnym ośrodkiem polskiego ruchu ludowego.
W czasie wyborów do sejmu pruskiego w 1924 roku na listę Polskiej Partii Ludowej padły 94 głosy. Po zakończeniu II wojny światowej miejscowość została zasiedlona przez polską ludność.
Do 1954 roku Rudziska wchodziły w skład powiatu szczycieńskiego. Współcześnie głównym źródłem utrzymania mieszkańców jest rolnictwo oraz hodowla bydła.
Liczba mieszkańców i domów w poszczególnych okresach:
- 1818 r. – 148 osób (23 domy)
- 1848 r. – 138 osób (28 domów)
- 1858 r. – 372 osoby (39 domów)
- 1939 r. – 480 osób
Kultura
W miejscowości działa Stowarzyszenie Uniwersytet III wieku.
Multimedia
Bibliografia
Toeppen Max, Historia Mazur, Olsztyn 1995 (przekład M. Szymańska-Jasińska)
Biskupiec. Z dziejów miasta i powiatu, red. Wanda Korycka, Olsztyn 1969.
Bank Danych Lokalnych GUS [20.12.2013]
Genealogy.net [20.12.2013]
Przypisy
- ↑ łącznie Pudląg i Rudziska
- ↑ Strona Gminy Biskupiec [20.12.2013]