Rudziska: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja nieprzejrzana] | [wersja zweryfikowana] |
| (Nie pokazano 6 wersji utworzonych przez 6 użytkowników) | |||
| Linia 1: | Linia 1: | ||
| − | |||
| − | |||
{{Wieś infobox | {{Wieś infobox | ||
|nazwa = Rudziska | |nazwa = Rudziska | ||
| Linia 7: | Linia 5: | ||
|herb artykuł = | |herb artykuł = | ||
|dopełniacz wsi = Rudzisk | |dopełniacz wsi = Rudzisk | ||
| − | |zdjęcie = | + | |zdjęcie = |
| − | |opis zdjęcia = | + | |opis zdjęcia = |
| − | |rodzaj miejscowości = | + | |rodzaj miejscowości = wieś sołecka |
|województwo = warmińsko-mazurskie | |województwo = warmińsko-mazurskie | ||
|powiat = olsztyński | |powiat = olsztyński | ||
| Linia 16: | Linia 14: | ||
|sołectwo = | |sołectwo = | ||
|wysokość = | |wysokość = | ||
| − | |liczba ludności = 259 | + | |liczba ludności = 259 |
|rok = 2010 | |rok = 2010 | ||
|strefa numeracyjna = | |strefa numeracyjna = | ||
| Linia 31: | Linia 29: | ||
|www = | |www = | ||
}}<br/> | }}<br/> | ||
| − | ''' Rudziska''' (niem. ''Rudzisken'', od 1938 r. ''Rudau'') – wieś sołecka | + | ''' Rudziska''' (niem. ''Rudzisken'', od 1938 r. ''Rudau'') – wieś sołecka położona w [[Województwo warmińsko-mazurskie|województwie warmińsko–mazurskim]], w [[Powiat olsztyński|powiecie olsztyńskim]], w [[Biskupiec (gmina miejsko-wiejska)| gminie Biskupiec]]. W latach 1975–1998 miejscowość [[Podział administracyjny |administracyjnie]] należała do [[Województwo olsztyńskie|województwa olsztyńskiego]]. W 2010 roku była zamieszkana przez 259 osób <ref>łącznie [[Pudląg]] i Rudziska</ref>. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje [[Halina Kowalska]]<ref>[http://www.biskupiec.pl/inf_um.htm/ Strona Gminy Biskupiec] [20.12.2013]</ref>. |
| − | W latach | ||
| − | |||
| − | |||
<br/><br/> | <br/><br/> | ||
== Położenie == | == Położenie == | ||
| − | Miejscowość jest położona w centralnej części województwa | + | Miejscowość jest położona w centralnej części województwa warmińsko–mazurskiego, na pograniczu [[Pojezierze Olsztyńskie|Pojezierza Olsztyńskiego]] i [[Pojezierze Mrągowskie|Mrągowskiego]], w odległości 5 km od [[Biskupiec| Biskupca]]. |
| − | |||
<br/> | <br/> | ||
== Dzieje miejscowości == | == Dzieje miejscowości == | ||
| − | Niemiecka nazwa wsi była zniekształconą formą pruskiej wersji oznaczającej moczary. | + | Niemiecka nazwa wsi była zniekształconą formą [[Prusowie| pruskiej]] wersji oznaczającej moczary. |
| − | Nie znamy daty lokacji wsi. Istnienie miejscowości potwierdzają źródła z 1558 roku; nie jest wykluczone, że została dotkliwie zniszczona w okresie [[ | + | Nie znamy daty lokacji wsi. Istnienie miejscowości potwierdzają źródła z 1558 roku; nie jest wykluczone, że została dotkliwie zniszczona w okresie [[Wojny polsko-krzyżackie|wojny polsko–krzyżackiej]] w latach 1519–1521, co doprowadziło do jej wyludnienia. We wspomnianym 1558 roku Rudziska były [[Wieś czynszowa |wsią czynszową]]. W 1579 roku miejscowość obejmowała obszar 40 [[Włóka |włók]]. W 1602 roku wieś była zamieszkana wyłącznie przez ludność polską. |
| − | Współcześnie głównym źródłem utrzymania mieszkańców jest rolnictwo oraz hodowla bydła. | + | |
| + | W XVIII wieku miejscowość wyludniła się; po 1750 roku rozpoczęto proces ponownego zasiedlania opuszczonych gospodarstw. Wszystko wskazuje, że Rudziska padły ofiarą epidemii dżumy, która doprowadziła do wyludnienia wsi. W 1789 roku miejscowość składała się z 16 domów. | ||
| + | |||
| + | W raporcie starosty szczycieńskiego von Gaudeckera z 1730 r. odnotowano Rudziska jako miejscowość posiadającą szkołę (tymczasowo połączoną ze szkołą w [[Kobułty|Kobułtach]]). | ||
| + | |||
| + | W 1888 roku w Rudziskach została założona biblioteka [[Towarzystwo Czytelni Ludowych| Towarzystwa Czytelni Ludowych]]. Od końca XIX wieku miejscowość stała się aktywnym ośrodkiem polskiego ruchu ludowego. | ||
| + | |||
| + | W czasie wyborów do sejmu pruskiego w 1924 roku na listę Polskiej Partii Ludowej padły 94 głosy. Po zakończeniu [[II wojna światowa na Warmii i Mazurach| II wojny światowej]] miejscowość została zasiedlona przez polską ludność. | ||
| + | |||
| + | Do 1954 roku Rudziska wchodziły w skład [[Powiat szczycieński| powiatu szczycieńskiego]]. | ||
| + | Współcześnie głównym źródłem utrzymania mieszkańców jest rolnictwo oraz hodowla bydła. | ||
| + | |||
| − | Liczba mieszkańców w poszczególnych okresach: | + | Liczba mieszkańców i domów w poszczególnych okresach: |
| − | 1818 | + | *1818 r. – 148 osób (23 domy) |
| − | 1848 | + | *1848 r. – 138 osób (28 domów) |
| − | 1858 | + | *1858 r. – 372 osoby (39 domów) |
| − | 1939 | + | *1939 r. – 480 osób |
| − | |||
| − | == | + | == Kultura == |
| − | + | W miejscowości działa [[Stowarzyszenie Uniwersytet III wieku w Rudziskach|Stowarzyszenie Uniwersytet III wieku]]. | |
| − | [[ | ||
<br/> | <br/> | ||
| − | == | + | ==Multimedia== |
| − | + | {{#ev:youtube|dRAGMiOh1OU|500|left|Film udostępniony w ramach projektu [http://rkf.warmia.mazury.pl/ Regionalna Kronika Filmowa]}} | |
| − | |||
| − | |||
== Bibliografia == | == Bibliografia == | ||
| − | + | Toeppen Max, ''Historia Mazur'', Olsztyn 1995 (przekład M. Szymańska-Jasińska)<br> | |
| − | + | ''Biskupiec. Z dziejów miasta i powiatu'', red. Wanda Korycka, Olsztyn 1969.<br/> | |
| − | + | [http://www.stat.gov.pl/bdl/app/samorzad_m.dims| Bank Danych Lokalnych GUS] [20.12.2013]<br/> | |
| − | + | [http://gov.genealogy.net/item/show/RUDDAUKO03MT| Genealogy.net] [20.12.2013] | |
{{Przypisy}} | {{Przypisy}} | ||
| Linia 78: | Linia 79: | ||
<br/> | <br/> | ||
| − | + | [[Kategoria: Powiat olsztyński]] | |
| − | + | [[Kategoria: Biskupiec (gmina miejsko-wiejska)]] | |
| − | + | [[Kategoria: Wsie sołeckie]] | |
| − | + | [[Kategoria: 1501-1600]] | |
| − | [[Kategoria: | ||
Aktualna wersja na dzień 08:27, 31 mar 2016
| Rudziska | |
| | |
| Rodzaj miejscowości | wieś sołecka |
| Państwo |  Polska
|
| Województwo | warmińsko-mazurskie |
| Powiat | olsztyński |
| Gmina | Biskupiec |
| Liczba ludności (2010) | 259 |
| Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego   Rudziska | |
| Położenie na mapie Polski  Rudziska | |
{{#invoke:Koordynaty|szablon}} | |
Rudziska (niem. Rudzisken, od 1938 r. Rudau) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko–mazurskim, w powiecie olsztyńskim, w gminie Biskupiec. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa olsztyńskiego. W 2010 roku była zamieszkana przez 259 osób [1]. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje Halina Kowalska[2].
Położenie
Miejscowość jest położona w centralnej części województwa warmińsko–mazurskiego, na pograniczu Pojezierza Olsztyńskiego i Mrągowskiego, w odległości 5 km od Biskupca.
Dzieje miejscowości
Niemiecka nazwa wsi była zniekształconą formą pruskiej wersji oznaczającej moczary. Nie znamy daty lokacji wsi. Istnienie miejscowości potwierdzają źródła z 1558 roku; nie jest wykluczone, że została dotkliwie zniszczona w okresie wojny polsko–krzyżackiej w latach 1519–1521, co doprowadziło do jej wyludnienia. We wspomnianym 1558 roku Rudziska były wsią czynszową. W 1579 roku miejscowość obejmowała obszar 40 włók. W 1602 roku wieś była zamieszkana wyłącznie przez ludność polską.
W XVIII wieku miejscowość wyludniła się; po 1750 roku rozpoczęto proces ponownego zasiedlania opuszczonych gospodarstw. Wszystko wskazuje, że Rudziska padły ofiarą epidemii dżumy, która doprowadziła do wyludnienia wsi. W 1789 roku miejscowość składała się z 16 domów.
W raporcie starosty szczycieńskiego von Gaudeckera z 1730 r. odnotowano Rudziska jako miejscowość posiadającą szkołę (tymczasowo połączoną ze szkołą w Kobułtach).
W 1888 roku w Rudziskach została założona biblioteka Towarzystwa Czytelni Ludowych. Od końca XIX wieku miejscowość stała się aktywnym ośrodkiem polskiego ruchu ludowego.
W czasie wyborów do sejmu pruskiego w 1924 roku na listę Polskiej Partii Ludowej padły 94 głosy. Po zakończeniu II wojny światowej miejscowość została zasiedlona przez polską ludność.
Do 1954 roku Rudziska wchodziły w skład powiatu szczycieńskiego. Współcześnie głównym źródłem utrzymania mieszkańców jest rolnictwo oraz hodowla bydła.
Liczba mieszkańców i domów w poszczególnych okresach:
- 1818 r. – 148 osób (23 domy)
- 1848 r. – 138 osób (28 domów)
- 1858 r. – 372 osoby (39 domów)
- 1939 r. – 480 osób
Kultura
W miejscowości działa Stowarzyszenie Uniwersytet III wieku.
Multimedia
Bibliografia
Toeppen Max, Historia Mazur, Olsztyn 1995 (przekład M. Szymańska-Jasińska)
Biskupiec. Z dziejów miasta i powiatu, red. Wanda Korycka, Olsztyn 1969.
Bank Danych Lokalnych GUS [20.12.2013]
Genealogy.net [20.12.2013]
Przypisy
- ↑ łącznie Pudląg i Rudziska
- ↑ Strona Gminy Biskupiec [20.12.2013]
