Świdry: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja nieprzejrzana] | [wersja zweryfikowana] |
(→Dzieje miejscowości) |
|||
(Nie pokazano 4 wersji utworzonych przez 4 użytkowników) | |||
Linia 1: | Linia 1: | ||
− | |||
− | |||
{{Wieś infobox | {{Wieś infobox | ||
|nazwa = Świdry | |nazwa = Świdry | ||
Linia 6: | Linia 4: | ||
|flaga wsi = | |flaga wsi = | ||
|herb artykuł = | |herb artykuł = | ||
− | |dopełniacz wsi = | + | |dopełniacz wsi = Świdrów |
− | |zdjęcie = | + | |zdjęcie = |
− | |opis zdjęcia = | + | |opis zdjęcia = |
|rodzaj miejscowości = wieś sołecka | |rodzaj miejscowości = wieś sołecka | ||
|województwo = warmińsko-mazurskie | |województwo = warmińsko-mazurskie | ||
Linia 30: | Linia 28: | ||
|wikisłownik = | |wikisłownik = | ||
|www = | |www = | ||
− | }} | + | }}<br/> |
− | < | + | '''Świdry''' (niem. ''Schwiddern'') – wieś sołecka położona w [[Województwo warmińsko-mazurskie| województwie warmińsko–mazurskim]], w [[Powiat piski | powiecie piskim]], w [[Biała Piska (gmina miejsko-wiejska)|gminie Biała Piska]]. W latach 1975–1998 miejscowość [[Podział administracyjny |administracyjnie]] należała do [[Województwo suwalskie|województwa suwalskiego]]. W 2010 r. liczyła 30 mieszkańców. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje [[Magda Modzelewska]]<ref> [http://bip.bialapiska.pl/index.php?k=240 Strona Gminy Biała Piska] </ref>. |
− | |||
<br/> | <br/> | ||
− | == | + | ==Położenie== |
− | Wieś położona jest na terenie Pojezierza Ełckiego, 10 km na południowy wschód od Białej Piskiej, w pobliżu granicy z powiatem grajewskim w województwie podlaskim, przebiega przez nią droga krajowa nr 58. Na południe od wsi położona jest Lisia Góra o wysokości 178 m n.p.m. | + | Wieś położona jest na terenie [[Pojezierze Ełckie|Pojezierza Ełckiego]], 10 km na południowy wschód od [[Biała Piska|Białej Piskiej]], w pobliżu granicy z powiatem grajewskim w województwie podlaskim, przebiega przez nią droga krajowa nr 58. Na południe od wsi położona jest [[Lisia Góra]] o wysokości 178 m n.p.m. |
<br/> | <br/> | ||
− | + | == Dzieje miejscowości == | |
− | Osada istniała już przed wojną trzynastoletnią ( | + | Osada istniała już przed wojną trzynastoletnią (1454–1466). Przywilej otrzymała w 1471 roku, gdy dobra liczące łącznie 40 łanów nadano na [[Prawo magdeburskie |prawie magdeburskim]] spokrewnionym ze sobą: Stanikowi, Mikołajowi, Andrzejowi, Stefanowi, Jakubowi, Janowi, Wojtkowi, Pawłowi, Miśce, Marcinowi i innemu Janowi. Warto dodać, że ze Świdrów pochodził Maciej Gut – zasadźca wsi [[Harsz]] w [[Powiat węgorzewski|powiecie węgorzewskim]]. W wyniku epidemii dżumy, która dotarła tu w maju 1710 roku, zmarła większość mieszkańców (106 osób). Podczas powstania listopadowego zapuszczający się do [[Prusy Wschodnie|Prus Wschodnich]] kozacy schwytali w Świdrach polskiego księdza i uprowadzili go ze sobą. |
W pierwszej połowie XX wieku działała we wsi gospoda należąca do niejakiego Lueneberga. | W pierwszej połowie XX wieku działała we wsi gospoda należąca do niejakiego Lueneberga. | ||
− | Szkoła we wsi powstała w 1756 roku. W 1935 roku dwóch nauczycieli uczyło 92 dzieci. Budynek został zniszczony podczas II wojny światowej. | + | Szkoła we wsi powstała w 1756 roku. W 1935 roku dwóch nauczycieli uczyło 92 dzieci. Budynek został zniszczony podczas [[II wojna światowa na Warmii i Mazurach||II wojny światowej]]. |
+ | |||
+ | Aktualnie wieś jest siedzibą sołectwa. | ||
− | Liczba mieszkańców | + | Liczba mieszkańców w poszczególnych latach: |
− | 1857 – 200 osób | + | *1857 r. – 200 osób |
− | 1864 – 200 osób | + | *1864 r. – 200 osób |
− | 1867 – 228 osób | + | *1867 r. – 228 osób |
− | 1871 – 244 osoby | + | *1871 r. – 244 osoby |
− | 1895 – 257 osób | + | *1895 r. – 257 osób |
− | 1925 – 264 osoby | + | *1925 r. – 264 osoby |
− | 1933 – 245 osób | + | *1933 r. – 245 osób |
− | 1939 – 236 osób | + | *1939 r. – 236 osób |
− | 1988 – 51 osób | + | *1988 r. – 51 osób |
+ | ==Religia== | ||
+ | Wieś znajduje się na terenie [[Parafia pw. Chrystusa Króla w Skarżynie|parafii rzymskokatolickiej w Skarżynie]]. | ||
<br/> | <br/> | ||
− | + | == Zabytki== | |
− | * | + | *trzy zagrody murowane (nr 1, 2, 3) wraz z budynkami inwentarskimi z początku XX wieku oraz cztery inne (nr 4, 6, 7, 9), również murowane, z tego samego okresu |
− | * | + | *dawny cmentarz ewangelicki z XIX wieku |
− | * | + | *schrony Policji Granicznej z lat 1939–1941: sześć schronów bojowych i siedem schronów biernych, żelbetonowe |
− | |||
− | |||
− | + | == Bibliografia== | |
− | + | Achremczyk Stanisław, ''Historia Warmii i Mazur'', t. I, Olsztyn 2011.<br/> | |
− | + | Białuński Grzegorz, ''Kolonizacja „Wielkiej Puszczy” (do 1568 roku) – starostwa piskie, ełckie, straduńskie, zelkowskie i węgoborskie (węgorzewskie)'', Olsztyn 2002.<br/> | |
− | + | Białuński Grzegorz, ''Przyczynek do przebiegu zarazy dżumy w starostwie piskim w latach 1709-1711'', Znad Pisy, nr 13/14, 2004/2005, ss. 51–57.<br/> | |
− | + | von Hippel Rudolf, ''Przegląd statystycznych i innych uwarunkowań powiatu Johannisburg na podstawie przeprowadzonego spisu powszechnego w dniu 3 grudnia 1867 r. wg zestawienia starosty von Hippela w roku 1868'', Znad Pisy, nr 19–20, 2010–2011, ss. 83–157.<br/> | |
− | + | Pawlicki Ryszard W., ''Ziemia piska jako region turystyczny do 1945'', Znad Pisy, nr 1, 1995, ss. 9–25.<br/> | |
− | + | ''Pisz. Z dziejów miasta i powiatu'', red. Wanda Korycka, Olsztyn 1970.<br/> | |
− | + | Sawicki Ryszard, ''Dzieje wsi i parafii Skarżyn. Monografia historyczno-pastoralna'', Znad Pisy, nr 15, 2006, ss. 52–77.<br/> | |
− | + | ''Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Ostpreussen, Commission bei Wilhelm Koch'', Königsberg 1857.<br/> | |
− | + | Worobiec Antoni, Worobiec Krzysztof A., ''Z dziejów szkolnictwa na Ziemi Piskiej'', Znad Pisy, nr 13/14, 2004/2005, s. 73-90.<br/> | |
− | + | [http://www.verwaltungsgeschichte.de/johannisburg.html/ Deutsche Verwaltungsgeschichte] [08.08.2013]<br/> | |
− | + | [http://www.stat.gov.pl/bdl/app/samorzad_m.dims/ Bank Danych Lokalnych GUS] [08.08.2013]<br/> | |
− | + | [http://bip.bialapiska.pl/zalaczniki/art/050506130925.doc/ Strona Urzędu Gminy Biała Piska] [08.08.2013] | |
{{Przypisy}} | {{Przypisy}} | ||
− | + | <references/> | |
<br/> | <br/> | ||
− | + | [[Kategoria: Powiat piski]] | |
− | [[ | + | [[Kategoria: Biała Piska (gmina miejsko-wiejska)]] |
− | + | [[Kategoria: Wsie sołeckie]] | |
− | [[Kategoria: | + | [[Kategoria: 1401-1500]] |
− | [[ |
Aktualna wersja na dzień 11:57, 5 maj 2016
Świdry | |
| |
Rodzaj miejscowości | wieś sołecka |
Państwo | Polska |
Województwo | warmińsko-mazurskie |
Powiat | piski |
Gmina | Biała Piska |
Liczba ludności (2010) | 30 |
Strefa numeracyjna | (+48) 87 |
Kod pocztowy | 12-230 |
Tablice rejestracyjne | NPI |
{{#invoke:Koordynaty|szablon}} |
Świdry (niem. Schwiddern) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko–mazurskim, w powiecie piskim, w gminie Biała Piska. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa suwalskiego. W 2010 r. liczyła 30 mieszkańców. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje Magda Modzelewska[1].
Położenie
Wieś położona jest na terenie Pojezierza Ełckiego, 10 km na południowy wschód od Białej Piskiej, w pobliżu granicy z powiatem grajewskim w województwie podlaskim, przebiega przez nią droga krajowa nr 58. Na południe od wsi położona jest Lisia Góra o wysokości 178 m n.p.m.
Dzieje miejscowości
Osada istniała już przed wojną trzynastoletnią (1454–1466). Przywilej otrzymała w 1471 roku, gdy dobra liczące łącznie 40 łanów nadano na prawie magdeburskim spokrewnionym ze sobą: Stanikowi, Mikołajowi, Andrzejowi, Stefanowi, Jakubowi, Janowi, Wojtkowi, Pawłowi, Miśce, Marcinowi i innemu Janowi. Warto dodać, że ze Świdrów pochodził Maciej Gut – zasadźca wsi Harsz w powiecie węgorzewskim. W wyniku epidemii dżumy, która dotarła tu w maju 1710 roku, zmarła większość mieszkańców (106 osób). Podczas powstania listopadowego zapuszczający się do Prus Wschodnich kozacy schwytali w Świdrach polskiego księdza i uprowadzili go ze sobą.
W pierwszej połowie XX wieku działała we wsi gospoda należąca do niejakiego Lueneberga.
Szkoła we wsi powstała w 1756 roku. W 1935 roku dwóch nauczycieli uczyło 92 dzieci. Budynek został zniszczony podczas |II wojny światowej.
Aktualnie wieś jest siedzibą sołectwa.
Liczba mieszkańców w poszczególnych latach:
- 1857 r. – 200 osób
- 1864 r. – 200 osób
- 1867 r. – 228 osób
- 1871 r. – 244 osoby
- 1895 r. – 257 osób
- 1925 r. – 264 osoby
- 1933 r. – 245 osób
- 1939 r. – 236 osób
- 1988 r. – 51 osób
Religia
Wieś znajduje się na terenie parafii rzymskokatolickiej w Skarżynie.
Zabytki
- trzy zagrody murowane (nr 1, 2, 3) wraz z budynkami inwentarskimi z początku XX wieku oraz cztery inne (nr 4, 6, 7, 9), również murowane, z tego samego okresu
- dawny cmentarz ewangelicki z XIX wieku
- schrony Policji Granicznej z lat 1939–1941: sześć schronów bojowych i siedem schronów biernych, żelbetonowe
Bibliografia
Achremczyk Stanisław, Historia Warmii i Mazur, t. I, Olsztyn 2011.
Białuński Grzegorz, Kolonizacja „Wielkiej Puszczy” (do 1568 roku) – starostwa piskie, ełckie, straduńskie, zelkowskie i węgoborskie (węgorzewskie), Olsztyn 2002.
Białuński Grzegorz, Przyczynek do przebiegu zarazy dżumy w starostwie piskim w latach 1709-1711, Znad Pisy, nr 13/14, 2004/2005, ss. 51–57.
von Hippel Rudolf, Przegląd statystycznych i innych uwarunkowań powiatu Johannisburg na podstawie przeprowadzonego spisu powszechnego w dniu 3 grudnia 1867 r. wg zestawienia starosty von Hippela w roku 1868, Znad Pisy, nr 19–20, 2010–2011, ss. 83–157.
Pawlicki Ryszard W., Ziemia piska jako region turystyczny do 1945, Znad Pisy, nr 1, 1995, ss. 9–25.
Pisz. Z dziejów miasta i powiatu, red. Wanda Korycka, Olsztyn 1970.
Sawicki Ryszard, Dzieje wsi i parafii Skarżyn. Monografia historyczno-pastoralna, Znad Pisy, nr 15, 2006, ss. 52–77.
Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Ostpreussen, Commission bei Wilhelm Koch, Königsberg 1857.
Worobiec Antoni, Worobiec Krzysztof A., Z dziejów szkolnictwa na Ziemi Piskiej, Znad Pisy, nr 13/14, 2004/2005, s. 73-90.
Deutsche Verwaltungsgeschichte [08.08.2013]
Bank Danych Lokalnych GUS [08.08.2013]
Strona Urzędu Gminy Biała Piska [08.08.2013]
Przypisy