Ostrowite: Różnice pomiędzy wersjami

Z Encyklopedia Warmii i Mazur
Skocz do: nawigacja, szukaj
[wersja nieprzejrzana][wersja zweryfikowana]
(Zabytki:)
 
(Nie pokazano 18 wersji utworzonych przez 6 użytkowników)
Linia 5: Linia 5:
 
  |flaga wsi            =
 
  |flaga wsi            =
 
  |herb artykuł          =
 
  |herb artykuł          =
  |dopełniacz wsi        = Ostrowitych  
+
  |dopełniacz wsi        = Ostrowitem  
  |zdjęcie              = [[File:Dworek w Ostrowitych.jpg|thumb|Dworek w Ostrowitych, źródło: wwww.gminabiskupiec.pl, 12.09.2013.]]
+
  |zdjęcie              = Dworek w Ostrowitych.jpg  
|opis zdjęcia          = Dworek w Ostrowitych   
+
|opis zdjęcia          = Dworek w Ostrowitem.<br>Źródło: [http://www.gminabiskupiec.pl/asp/pl_start.asp?typ=14&sub=6&subsub=25&menu=123&strona=1 www.gminabiskupiec.pl] [12.09.2013]  
  |rodzaj miejscowości  = wieś
+
  |rodzaj miejscowości  = wieś sołecka
  |województwo          = warmińsko - mazurskie
+
  |województwo          = warmińsko-mazurskie
 
  |powiat                = nowomiejski
 
  |powiat                = nowomiejski
  |gmina                = Biskupiec (Biskupiec Pomorski)
+
  |gmina                = Biskupiec  
 
  |miejscowość podstawowa =
 
  |miejscowość podstawowa =
 
  |sołectwo              = Ostrowite
 
  |sołectwo              = Ostrowite
 
  |wysokość              =
 
  |wysokość              =
  |liczba ludności      = Pole-obowiązkowe
+
  |liczba ludności      = 517
  |rok                  = Pole-obowiązkowe
+
  |rok                  = 2010
 
  |strefa numeracyjna    = (+48) 56
 
  |strefa numeracyjna    = (+48) 56
 
  |kod pocztowy          =
 
  |kod pocztowy          =
Linia 29: Linia 29:
 
  |wikisłownik          =
 
  |wikisłownik          =
 
  |www                  =
 
  |www                  =
}}
+
}}<br/>
<big>'''Ostrowite'''</big> (niem. Schilthern, Schildren ) – wieś sołecka w Polsce w województwie warmińsko – mazurskim w powiecie nowomiejskim w gminie biskupiec. W latach 1975-1998 miejscowość przynależała administracyjnie do województwa toruńskiego.
+
'''Ostrowite''' (niem. ''Schilthern'', ''Schildren'') – wieś sołecka położona w [[Województwo warmińsko-mazurskie| województwie warmińsko–mazurskim]] w [[Powiat nowomiejski |powiecie nowomiejskim]], w [[Biskupiec (gmina wiejska)|gminie Biskupiec]]. W latach 1975–1998 miejscowość [[Podział administracyjny |administracyjnie]] należała do województwa toruńskiego. W 2010 roku wieś liczyła 517 mieszkańców. Obecnie funkcję sołtysa pełni [[Mariola Zdunkowska]] <ref>[http://www.gminabiskupiec.pl/asp/pl_start.asp?typ=14&menu=106&strona=1/ Strona Gminy Biskupiec] [12.10.2014]</ref>.
+
<br/><br/>
 +
[[Plik: Kościół w Ostrowitych.jpg|right|290px|thumb| Kościół w Ostrowitem.<br>Źródło: [http://www.gminabiskupiec.pl/asp/pl_start.asp?typ=14&sub=6&subsub=25&menu=123&strona=1 www.gminabiskupiec.pl] [12.09.2013] ]]
  
 
+
== Położenie ==
 
+
Wieś leży nad [[Jezioro Ostrowite |Jeziorem Ostrowite]], nieopodal granicy z województwem kujawsko–pomorskim, w odległości ok. 2 km od [[Osetno |Osetna]] i [[Wardęgowo |Wardęgowa]].
<br/>
 
 
 
=== Charakterystyka fizjograficzna ===
 
Wieś znajduje się nad Jeziorem Ostrowite. Miejscowość położona jest na terenie gminy Biskupiec, której powierzchnię zajmują przede wszystkim lasy i jeziora.W całości lasy stanowią 26 % powierzchni gminy a jeziora 3,28%. Zasadniczymi elementami morfologicznymi tego obszaru są:wysoczyzna morenowa (średnia wysokość 90-110 m n.p.m.),wzgórza i pagórki morenowe,sandry, rynny jeziorne i doliny rzeczne.Powierzchnia wysoczyzny charakteryzuje się występowaniem licznych drobnych zagłębień wytopiskowych. Znajdziemy tutaj tzw. oczka polodowcowe, mokradła i torfowiska a w okolicach miejscowości Łąkorz wyspy otoczone sandrem. Na terenie gminy występują również tzw. ozy (w okolicach Mierzyna, na zachód od Sumina oraz na północ od Tymawy Wielkiej) i kemy (w rejonie Sumina, Łąkorka, Wonny i Szwarcenowa). Na terenie gminy napotkamy także na zastoiska.Największe z nich to zastoisko biskupieckie – o płaskim, rozległym i podmokłym dnie. Natomiast najwyższym punktem położonym na terenie gminy jest Góra Szwedzka – o wysokości 121,3 m n.p.m. Najniżej położony punkt zaś o wysokości ok. 62 m n.p.m. znajduje się w dolinie Osy u ujścia jej do jeziora Płowęż. W obrębie gminy znajdują się także rezerwaty przyrody: ornitofaunistyczny „Jezioro Karaś”, torfowiskowy „Kociołek”, „Łabędź”, „Uroczysko Piotrowice” oraz częściowo Brodnicki Park Krajobrazowy. Na obszarze gminy występują zasadniczo trzy typy gleb. Są to:gleby brunatne, gleby bielicowe, gleby mułowo-torfowo-murszaste. Ponadto odnajdziemy tutaj czarne ziemie i gleby szare oraz mady glejowe i wody powierzchniowe.
 
 
<br/>
 
<br/>
  
=== Dzieje miejscowości ===
+
== Dzieje miejscowości ==
 +
W 1222 r. wieś lokował biskup Chrystian z ziem podarowanych przez Konrada Mazowieckiego. Dobra ostrowickie należały w XV w. do [[Komturstwo brodnickie |komturstwa brodnickiego]], następnie do [[Komturstwo pokrzywińskie |komturstwa pokrzywieńskiego]] (1423–1424), a później [[Komturstwo radzyńskie| radzyńskiego]] (1431 r.).
  
Najprawdopodobniej wieś została lokowana przez biskupa Chrystiana z ziem podarowanych mu przez Konrada Mazowieckiego w 1222 r. przywilejem łowieckim. Podaje się jednak, że informacja o założeniu miejscowości może dotyczyć wsi Ostrowite w powiecie radzyńskim. Nie znana jest etymologia nazwy miejscowości. Ostrowite istniało już w I poł. XV w. Wymieniane jest pośród miejscowości, które ucierpiały w wyniku wojen głodowych. Dobra ostrowickie należały w XV w. do komturstwa brodnickiego, następnie do komturstwa pokrzywieńskiego (1423-1424 r.),a później radzyńskiego (1431 r.). W czasach polskich znalazły się w powiecie michałowskim. W I poł. XV w. wieś została nadania na prawie magdeburskim przez Wielkiego Mistrza Pawła von Russdorf, Kondradowi Gruenberg . Z władzy Gruenberga wyłączono włóki Kacpra Cypriana. Ponadto Gruenberg miał obowiązek odbywania służby, pomocy przy budowach, płacenie 1 funda wosku i 1 feniga kolońskiego, dostarczenia 1 korzenia żyta i 1 korzenia pszenicy od pługa .  Od 1445 r. istniał we wsi kościół parafialny . W II poł. XVII w. Ostrowite podzielono na 9 majątków szlacheckich. Spośród właścicieli można wymienić: Stanisława Chełmickiego, Kuczakowskiego, Stanisława Murzynowskiego, Rogowskiego, Stanisławskich, Mateusza Szelskiego i MaciejaWapczyńskiego. Po wojnach napoleońskich otrzymał Ostrowite od rządu pruskiego feldmarszałek Gebhard Leberecht von Blucher - za zwycięstwo odniesione nad Napoleonem pod Waterloo w 1815 roku. Ponadto w 1885 r. w Ostrowitem powstało bractwo trzeźwości. W 1886 r. we wsi były 42 budynki i 24 dymy . Ponadto w Ostrowitych zamieszkiwało 335 osób w tym 254 katolików i 81 ewangelików. W tym okresie w miejscowości znajdowała się gorzelnia parowa, piec wapienny i cegielnia. Mieszkańcy trudnili się hodowlą bydła i owiec. Nie zachowała się informacja o formie zabudowy wsi.  
+
W 1. połowie XV w. wielki mistrz [[Paweł von Russdorf]] nadał [[Konrad Gruenberg| Konradowi Gruenberg]] wieś na [[Prawo magdeburskie |prawie magdeburskim]]. Spod władzy Gruenberga wyłączono [[Włóka| włóki]] Kacpra Cypriana. Na Gruenberga został nałożony obowiązek odbywania służby, pomocy przy budowach, płacenie 1 funta wosku i 1 [[Fenig koloński |feniga kolońskiego]], dostarczenia 1 [[Korzec |korca]] żyta i 1 korca pszenicy od pługa.  
  
 +
Od 1445 r. istniał we wsi kościół parafialny. W 2. połowie XVII w. Ostrowite podzielono na 9 majątków szlacheckich. Wśród właścicieli byli: [[Stanisław Chełmicki]], Kuczakowski, [[Stanisław Murzynowski]], Rogowski, Stanisławscy, [[Mateusz Szelski]] i [[Maciej Wapczyński]]. W XIX w. Ostrowite znalazły się w rękach feldmarszałka [[Gebhard Leberecht von Blucher|Gebharda Leberecht von Blucher]], które otrzymał za zwycięstwo odniesione nad Napoleonem pod Waterloo. W 1885 r. w Ostrowitem powstało bractwo trzeźwości. W 1886 r. we wsi były 42 budynki i 24 [Dym |dymy]. Ponadto w miejscowości mieszkało 335 osób, w tym 254 katolików i 81 ewangelików. W tym okresie we wsi znajdowała się gorzelnia parowa, działał piec wapienny i funkcjonowała cegielnia. Mieszkańcy trudnili się hodowlą bydła i owiec.
 
<br/>
 
<br/>
  
===Gospodarka===
+
==Gospodarka==
 
+
Działają tutaj gospodarstwa [[Agroturystyka |agroturystyczne]].   
Działa tutaj stacja PKP oraz funkcjonują gospodarstwa agroturystyczne.   
+
==Szkolnictwo==
 
+
We wsi funkcjonuje [[Szkoła podstawowa w Ostrowitem|szkoła podstawowa]].
 
<br/>
 
<br/>
  
===Kultura===
+
== Religia ==
 
+
We wsi znajduje się siedziba lokalnej [[Parafia pw. św. Jakuba Apostoła w Ostrowitem |parafii rzymskokatolickiej]].  
We wsi funkcjonuje Szkoła Podstawowa.
 
 
 
 
<br/>
 
<br/>
  
=== Ludzie związani z miejscowością: ===
+
== Zabytki==
 
+
*gotycki [[Kościół pw. św. Jakuba Apostoła w Ostrowitem |kościół]] z XV w.  
Z miejscowością wiąże się postać [[feldmarszałka Gebharda Leberecht von Blucher]].
+
*[[Cmentarz parafialny w Ostrowitem|cmentarz parafialny]] rzymskokatolicki z 2. połowy XIX w., rodowy dawny ewangelicki z 1. połowy XX w.  
<br/>
+
*[[Dworek w Ostrowitem|dworek]]
 
 
 
 
 
 
 
 
=== Zabytki: ===
 
Na terenie wsi znajdują się następujące zabytki: [[dworek]], [[cmentarz parafialny - rzymskokatolicki z II. poł. XIX wieku]], rodowy - dawny ewangelicki z I. poł. XX w., kościół gotycki.  
 
[[File:Kościół w Ostrowitych.jpg|thumb|Kościół w Ostrowitych, źródło: www.gminabiskupiec.pl,12.09.2013.]]
 
 
 
<br/>
 
 
 
=== Bibliografia: ===
 
 
 
''Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich'', pod red. Bronisława Chlebowskiego, Filipa Sulimierskiego, Władysława Walewskiego, t. VII, Warszawa 1886, 960 ss.
 
 
 
 
 
<br/>
 
  
 +
== Bibliografia==
 +
''Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich'', pod red. Bronisława Chlebowskiego, Filipa Sulimierskiego, Władysława Walewskiego, t. VII, Warszawa 1886. <br/>
 +
[http://stat.gov.pl/bdl/app/samorzad_m.dims/ Bank Danych Lokalnych GUS] [12.10.2014]<br/>
 +
[http://www.gminabiskupiec.pl/asp/pl_start.asp?typ=14&menu=106&strona=1/ Strona Gminy Biskupiec] [12.10.2014]
  
 +
{{Przypisy}}
 +
<references>
  
  
[[Kategoria: Miejscowość]]
+
[[Kategoria: Powiat nowomiejski]]
[[Użytkownik:Kinlis|Kinlis]] ([[Dyskusja użytkownika:Kinlis|dyskusja]]) 11:40, 11 wrz 2013 (CEST)
+
[[Kategoria: Biskupiec (gmina wiejska)]]
 +
[[Kategoria: Wsie sołeckie]]
 +
[[Kategoria: 1201-1300]]

Aktualna wersja na dzień 09:04, 9 maj 2016

Ostrowite

Dworek w Ostrowitem.Źródło: www.gminabiskupiec.pl [12.09.2013]
Dworek w Ostrowitem.
Źródło: www.gminabiskupiec.pl [12.09.2013]
Rodzaj miejscowości wieś sołecka
Państwo  Polska
Województwo warmińsko-mazurskie
Powiat nowomiejski
Gmina Biskupiec
Sołectwo Ostrowite
Liczba ludności (2010) 517
Strefa numeracyjna (+48) 56
Tablice rejestracyjne NNM
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego
Mapa lokalizacyjna województwa warmińsko-mazurskiego
Ostrowite
Ostrowite
Położenie na mapie Polski
Mapa lokalizacyjna Polski
Ostrowite
Ostrowite
Ziemia

{{#invoke:Koordynaty|szablon}}


Ostrowite (niem. Schilthern, Schildren) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko–mazurskim w powiecie nowomiejskim, w gminie Biskupiec. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa toruńskiego. W 2010 roku wieś liczyła 517 mieszkańców. Obecnie funkcję sołtysa pełni Mariola Zdunkowska [1].

Kościół w Ostrowitem.
Źródło: www.gminabiskupiec.pl [12.09.2013]

Położenie

Wieś leży nad Jeziorem Ostrowite, nieopodal granicy z województwem kujawsko–pomorskim, w odległości ok. 2 km od Osetna i Wardęgowa.

Dzieje miejscowości

W 1222 r. wieś lokował biskup Chrystian z ziem podarowanych przez Konrada Mazowieckiego. Dobra ostrowickie należały w XV w. do komturstwa brodnickiego, następnie do komturstwa pokrzywieńskiego (1423–1424), a później radzyńskiego (1431 r.).

W 1. połowie XV w. wielki mistrz Paweł von Russdorf nadał Konradowi Gruenberg wieś na prawie magdeburskim. Spod władzy Gruenberga wyłączono włóki Kacpra Cypriana. Na Gruenberga został nałożony obowiązek odbywania służby, pomocy przy budowach, płacenie 1 funta wosku i 1 feniga kolońskiego, dostarczenia 1 korca żyta i 1 korca pszenicy – od pługa.

Od 1445 r. istniał we wsi kościół parafialny. W 2. połowie XVII w. Ostrowite podzielono na 9 majątków szlacheckich. Wśród właścicieli byli: Stanisław Chełmicki, Kuczakowski, Stanisław Murzynowski, Rogowski, Stanisławscy, Mateusz Szelski i Maciej Wapczyński. W XIX w. Ostrowite znalazły się w rękach feldmarszałka Gebharda Leberecht von Blucher, które otrzymał za zwycięstwo odniesione nad Napoleonem pod Waterloo. W 1885 r. w Ostrowitem powstało bractwo trzeźwości. W 1886 r. we wsi były 42 budynki i 24 [Dym |dymy]. Ponadto w miejscowości mieszkało 335 osób, w tym 254 katolików i 81 ewangelików. W tym okresie we wsi znajdowała się gorzelnia parowa, działał piec wapienny i funkcjonowała cegielnia. Mieszkańcy trudnili się hodowlą bydła i owiec.

Gospodarka

Działają tutaj gospodarstwa agroturystyczne.

Szkolnictwo

We wsi funkcjonuje szkoła podstawowa.

Religia

We wsi znajduje się siedziba lokalnej parafii rzymskokatolickiej.

Zabytki

Bibliografia

Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, pod red. Bronisława Chlebowskiego, Filipa Sulimierskiego, Władysława Walewskiego, t. VII, Warszawa 1886.
Bank Danych Lokalnych GUS [12.10.2014]
Strona Gminy Biskupiec [12.10.2014]

Przypisy

<references>