Gronowo: Różnice pomiędzy wersjami

Z Encyklopedia Warmii i Mazur
Skocz do: nawigacja, szukaj
[wersja nieprzejrzana][wersja zweryfikowana]
(Zabytki:)
 
(Nie pokazano 17 wersji utworzonych przez 5 użytkowników)
Linia 1: Linia 1:
  
 
{{Wieś infobox
 
{{Wieś infobox
|nazwa                = Gronowo  
+
|nazwa                = Gronowo  
 
  |herb wsi              =
 
  |herb wsi              =
 
  |flaga wsi            =
 
  |flaga wsi            =
Linia 7: Linia 7:
 
  |dopełniacz wsi        = Gronowa   
 
  |dopełniacz wsi        = Gronowa   
 
  |zdjęcie              = Dwór w Gronowie.jpg   
 
  |zdjęcie              = Dwór w Gronowie.jpg   
  |opis zdjęcia          = Dwór z początku XIX w., źródło: http://www.wikipedia.pl, 12.09.2013.    
+
  |opis zdjęcia          = Dwór z początku XIX w.<br>Fot. Honza Groh. Źródło: [http://commons.wikimedia.org/wiki/File:Gronowo,_04.jpg Commons Wikimedia] [12.09.2013]    
 
  |rodzaj miejscowości  = wieś sołecka
 
  |rodzaj miejscowości  = wieś sołecka
 
  |województwo          = warmińsko-mazurskie
 
  |województwo          = warmińsko-mazurskie
Linia 15: Linia 15:
 
  |sołectwo              = Gronowo
 
  |sołectwo              = Gronowo
 
  |wysokość              =
 
  |wysokość              =
  |liczba ludności      = Pole-obowiązkowe
+
  |liczba ludności      = 168
  |rok                  = Pole-obowiązkowe
+
  |rok                  = 2010
 
  |strefa numeracyjna    = (+48) 89
 
  |strefa numeracyjna    = (+48) 89
 
  |kod pocztowy          =
 
  |kod pocztowy          =
Linia 29: Linia 29:
 
  |wikisłownik          =
 
  |wikisłownik          =
 
  |www                  =
 
  |www                  =
}}
+
}}<br/>
<big>'''Gronowo'''</big> (niem. Gronowen, Grunau) – [[wieś sołecka]] w Polsce w [[województwo warmińsko - mazurskie| województwie warmińsko-mazurskim]], w [[powiat mrągowski| powiecie mrągowskim]], w [[gmina Mrągowo| gminie Mrągowo]]. W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie należała do [[województwo olsztyńskie| województwa olsztyńskiego]].
+
'''Gronowo''' (niem. Gronowen, Grunau) – wieś sołecka w Polsce w [[Województwo warmińsko-mazurskie| województwie warmińsko–mazurskim]], w [[Powiat mrągowski| powiecie mrągowskim]], w [[Mrągowo (gmina wiejska)| gminie Mrągowo]]. W latach 1975–1998 miejscowość [[Podział administracyjny|administracyjnie]] należała do [[Województwo olsztyńskie| województwa olsztyńskiego]]. W 2010 roku wieś liczyła 168 mieszkańców. Obecnie funkcję sołtysa pełni [[Adriana Więcko]]<ref>[http://bip.warmia.mazury.pl/mragowo_gmina_wiejska/101/Jednostki_pomocnicze/ Wrota Warmii i Mazur] </ref>.
 +
<br/><br/>
  
 +
== Położenie ==
 +
Wieś położona jest w odległości 11 km od [[Święta Lipka |Świętej Lipki]].
 
<br/>
 
<br/>
  
=== Charakterystyka fizjograficzna ===
+
== Dzieje miejscowości ==
Miejscowość położona jest na terenie fizjograficznym charakterystycznym dla [[powiat mrągowski| powiatu mrągowskiego]], który znajduje się w obrębie dwóch regionów: część zachodnia do linii [[Lipowo]] - [[Kosewo]] - [[Baranowo]] - [[Cudnochy]] to obszar wyniesień [[Pojezierze Mrągowskie |Pojezierza Mrągowskiego]]; część wschodnia to [[Kraina Wielkich Jezior Mazurskich]], stanowiąca rozległe obniżenie w pasie pojezierzy Polski Północno-Wschodniej. Ukształtowanie terenu jest typowe dla obszarów polodowcowych. Występuje tutaj także skupienie dużych, naturalnych zbiorników wodnych (14% powierzchni) oraz rozległe, zwarte kompleksy leśne (31% powierzchni).  
+
Wieś została założona przed 1329 r. Wiadomo, że w 1329 r. komtur [[Bałga |Bałgi]] [[Konrad Kyburg]] poświadczył, że Józef, Otto i Gabriel – dotychczasowi posiadacze majątku koło [[Boże| Bożego]] (wielkości 40. łanów) – odstąpili go [[Herman Barschau|Hermanowi Barschau]] na [[Prawo chełmińskie| prawie chełmińskim]]. Ponadto 10 łanów sołeckich pozostało wolnych od czynszu, a 30 obsadzono jako [[Wieś czynszowa|wieś czynszową]]. Mieszkańcy otrzymali prawo połowu ryb w [[Jezioro Gronowskie |Jeziorze Gronowskim]]. W 1414 r. Gronowo wchodziło w skład dóbr rycerskich.  
 
<br/>
 
<br/>
 
+
W 1467 r. [[Erazm Konopacki]] (Compaschke) nabył w Gronowie 5,5 łana ziemi. Pod koniec XVII w. właścicielami wsi były rodziny [[Rodzina von Polentz|von Polentzów]] i [[Rodzina von Brunsert|von Brunsertów]]. Wówczas sołtysi Gronowa, posiadający duże uposażenie, byli zobowiązani do konnej służby w zbroi. Pod koniec XVIII w. założono tutaj szkołę pod patronatem szlacheckim, w której nauczano w języku polskim. W XIX w. liczba mieszkańców sukcesywnie rosła. W drugiej poł. XIX w. dobrami senioralnymi władał Fresin, który oddał majątek innemu krewnemu o tym samym nazwisku. W majątku hodowano owce. W 1907 r. właścicielem Gronowa i[[Niewkowo| Niewkowa]] był rotmistrz [[Georg von Fresin]]. W tym okresie funkcjonowała tutaj mleczarnia. W 1939 r. we wsi znajdowały się 83 gospodarstwa domowe, w tym 44 rolnicze, a las na obszarze wiejskim był własnością starostwa powiatowego.
=== Dzieje miejscowości ===
 
Gronowo jest najstarszą [[wieś szlachecka| wsią szlachecką]] w byłym [[powiat mrągowski| powiecie mrągowskim]]. Wieś została założona przed 1329 r. Wiadomo, że w 1329 r. komtur [[Bałga |Bałgi]] [[Konrad Kyburg]] poświadczył, iż  dotychczasowi posiadacze majątku koło [[Boże| Bożego]], wielkości 40 [[łan| łanów]], Józef, Otto i Gabriel, odstąpili go Hermanowi Barschau na [[prawo chełmińskie| prawie chełmińskim]]. Ponadto 10 łanów sołeckich ma być wolnych od czynszu a 30 obsadzonych jako wieś czynszowa. Mieszkańcy otrzymali prawo połowu ryb w [[Jezioro Gronowskie |Jeziorze Gronowskim]]. W 1414 r. Gronowo było dobrami rycerskimi. W skład majątku z czasem wchodziła leśniczówka na zachód od [[Jezioro Karw |Jeziora Karw]]. W 1467r. [[Erazm Konopacki]] (Compaschke) nabył w Gronowie od Konrada Schwengitten 5,5 łana. Pod koniec XVII w. właścicielami wsi była rodzina von Polentzów i von Brunsertów. Wówczas sołtysi Gronowo, posiadający duże uposażenie byli zobowiązani do konnej służby w zbroi. Pod koniec XVIII w. założono tutaj szkołę pod patronatem szlacheckim, w której nauczano w języku polskim. W XIX w. liczba mieszkańców sukcesywnie rosła. W II poł XIX w. dobrami senioralnymi władał Fresin, który oddał majątek innemu krewnemu o tym samym nazwisku. Majątek specjalizował się w hodowli owiec. W 1907r. właścicielem ziem Gronowa i Niewkowa był rotmistrz Georg von Fresin. Funkcjonował tutaj także mleczarnia. W 1939 r. na tym obszarze znajdowały się 83 gospodarstwa domowe, w tym 44 rolnicze a las na obszarze wiejskim był własnością starostwa powiatowego.
 
 
<br/>
 
<br/>
  
===Kultura===
+
==Kultura==
 
+
We wsi działa świetlica.
We wsi działa świetlica. Organizowane są tutaj także festyny i pikniki.
 
 
 
 
<br/>
 
<br/>
  
=== Ludzie związani z miejscowością===
+
== Ludzie związani z miejscowością==
 
 
 
Na kartach historii wsi zapisał się komtur [[Bałga |Bałgi]] [[Konrad Kyburg]].  
 
Na kartach historii wsi zapisał się komtur [[Bałga |Bałgi]] [[Konrad Kyburg]].  
 
<br/>
 
<br/>
  
=== Zabytki===
+
== Zabytki==
 
+
We wsi zachował się dworek z początku XIX w.  
We wsi zachowała się pozostałość [[dworek |dworku]] z początku XIX w.  
 
 
 
 
 
 
<br/>
 
<br/>
 +
== Bibliografia==
 +
''Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich'', pod red. Bronisława Chlebowskiego, Filipa Sulimierskiego, Władysława Walewskiego, t. II, Warszawa 1881, 927 ss. <br/>
 +
[http://www.wikipedia.pl/ Wikipedia] [12.09.2013]<br/>
 +
[http://www.stat.gov.pl/ Bank Danych Lokalnych GUS] [30.06.2014]
  
=== Bibliografia: ===
+
{{Przypisy}}
 
+
<references/>
''Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich'', pod red. Bronisława Chlebowskiego, Filipa Sulimierskiego, Władysława Walewskiego, t. II, Warszawa 1881, 927 ss.
 
 
 
http://www.it.mragowo.pl/media/art/707/file/historia.pdf, 12.09.2013.
 
 
 
 
<br/>
 
<br/>
  
== Zobacz też ==
+
[[Kategoria: Powiat mrągowski]]
 
+
[[Kategoria: Mrągowo (gmina wiejska)]]
 
+
[[Kategoria: Wsie sołeckie]]
[[Kategoria: Miejscowość]][[Kategoria: Powiat mrągowski]][[Kategoria:Gmina Mrągowo]][[Kategoria: Wieś sołecka]]
+
[[Kategoria: 1301-1400]]
[[Użytkownik:Kinlis|Kinlis]] ([[Dyskusja użytkownika:Kinlis|dyskusja]]) 10:32, 21 wrz 2013 (CEST)
 

Aktualna wersja na dzień 11:48, 3 cze 2016

Gronowo

Dwór z początku XIX w.Fot. Honza Groh. Źródło: Commons Wikimedia [12.09.2013]
Dwór z początku XIX w.
Fot. Honza Groh. Źródło: Commons Wikimedia [12.09.2013]
Rodzaj miejscowości wieś sołecka
Państwo  Polska
Województwo warmińsko-mazurskie
Powiat mrągowski
Gmina Mrągowo
Sołectwo Gronowo
Liczba ludności (2010) 168
Strefa numeracyjna (+48) 89
Tablice rejestracyjne NMR
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego
Mapa lokalizacyjna województwa warmińsko-mazurskiego
Gronowo
Gronowo
Położenie na mapie Polski
Mapa lokalizacyjna Polski
Gronowo
Gronowo
Ziemia

{{#invoke:Koordynaty|szablon}}


Gronowo (niem. Gronowen, Grunau) – wieś sołecka w Polsce w województwie warmińsko–mazurskim, w powiecie mrągowskim, w gminie Mrągowo. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa olsztyńskiego. W 2010 roku wieś liczyła 168 mieszkańców. Obecnie funkcję sołtysa pełni Adriana Więcko[1].

Położenie

Wieś położona jest w odległości 11 km od Świętej Lipki.

Dzieje miejscowości

Wieś została założona przed 1329 r. Wiadomo, że w 1329 r. komtur Bałgi Konrad Kyburg poświadczył, że Józef, Otto i Gabriel – dotychczasowi posiadacze majątku koło Bożego (wielkości 40. łanów) – odstąpili go Hermanowi Barschau na prawie chełmińskim. Ponadto 10 łanów sołeckich pozostało wolnych od czynszu, a 30 obsadzono jako wieś czynszową. Mieszkańcy otrzymali prawo połowu ryb w Jeziorze Gronowskim. W 1414 r. Gronowo wchodziło w skład dóbr rycerskich.
W 1467 r. Erazm Konopacki (Compaschke) nabył w Gronowie 5,5 łana ziemi. Pod koniec XVII w. właścicielami wsi były rodziny von Polentzów i von Brunsertów. Wówczas sołtysi Gronowa, posiadający duże uposażenie, byli zobowiązani do konnej służby w zbroi. Pod koniec XVIII w. założono tutaj szkołę pod patronatem szlacheckim, w której nauczano w języku polskim. W XIX w. liczba mieszkańców sukcesywnie rosła. W drugiej poł. XIX w. dobrami senioralnymi władał Fresin, który oddał majątek innemu krewnemu o tym samym nazwisku. W majątku hodowano owce. W 1907 r. właścicielem Gronowa i Niewkowa był rotmistrz Georg von Fresin. W tym okresie funkcjonowała tutaj mleczarnia. W 1939 r. we wsi znajdowały się 83 gospodarstwa domowe, w tym 44 rolnicze, a las na obszarze wiejskim był własnością starostwa powiatowego.

Kultura

We wsi działa świetlica.

Ludzie związani z miejscowością

Na kartach historii wsi zapisał się komtur Bałgi Konrad Kyburg.

Zabytki

We wsi zachował się dworek z początku XIX w.

Bibliografia

Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, pod red. Bronisława Chlebowskiego, Filipa Sulimierskiego, Władysława Walewskiego, t. II, Warszawa 1881, 927 ss.
Wikipedia [12.09.2013]
Bank Danych Lokalnych GUS [30.06.2014]

Przypisy