Popielno: Różnice pomiędzy wersjami

Z Encyklopedia Warmii i Mazur
Skocz do: nawigacja, szukaj
[wersja nieprzejrzana][wersja zweryfikowana]
 
(Nie pokazano 14 wersji utworzonych przez 6 użytkowników)
Linia 1: Linia 1:
 
 
 
{{Wieś infobox
 
{{Wieś infobox
 
  |nazwa                = Popielno   
 
  |nazwa                = Popielno   
Linia 7: Linia 5:
 
  |herb artykuł          =
 
  |herb artykuł          =
 
  |dopełniacz wsi        = Popielna   
 
  |dopełniacz wsi        = Popielna   
  |zdjęcie              = Pole-obowiązkowe 
+
  |zdjęcie              = Popielno. Tradycyjna chałupa mazurska z początków XX wieku.jpg 
  |opis zdjęcia          = Pole-obowiązkowe   
+
  |opis zdjęcia          = Popielno. Tradycyjna chałupa mazurska z początków XX wieku. Autor: Mieczysław Kalski. 
 
  |rodzaj miejscowości  =wieś niesołecka
 
  |rodzaj miejscowości  =wieś niesołecka
 
  |województwo          = warmińsko-mazurskie  
 
  |województwo          = warmińsko-mazurskie  
Linia 14: Linia 12:
 
  |gmina                = Ruciane-Nida  
 
  |gmina                = Ruciane-Nida  
 
  |miejscowość podstawowa =
 
  |miejscowość podstawowa =
  |sołectwo              =
+
  |sołectwo              = Onufryjewo
 
  |wysokość              =
 
  |wysokość              =
  |liczba ludności      = 205 (łącznie Popielno i Wierzba)
+
  |liczba ludności      = 205  
 
  |rok                  = 2010
 
  |rok                  = 2010
 
  |strefa numeracyjna    =(+48) 87
 
  |strefa numeracyjna    =(+48) 87
Linia 30: Linia 28:
 
  |wikisłownik          =
 
  |wikisłownik          =
 
  |www                  =
 
  |www                  =
}}
+
}}<br/>
<big>''' Popielno''' (niem. ''Popielne'', ''Popielnen'') – [[wieś niesołecka]] w Polsce, położona w [[województwo warmińsko-mazurskie| województwie warmińsko-mazurskim]], w [[powiat piski | powiecie piskim]], w [[gmina Ruciane-Nida|gminie Ruciane-Nida]].
+
''' Popielno''' (niem. ''Popielne'', ''Popielnen'') – wieś niesołecka położona w [[Województwo warmińsko-mazurskie| województwie warmińsko–mazurskim]], w [[Powiat piski | powiecie piskim]], w [[Ruciane-Nida (gmina miejsko-wiejska)|gminie Ruciane–Nida]]. Do 1972 roku wieś wchodziła w skład gminy (później gromady) [[Gmina Wejsuny|Wejsuny]]. W latach 1975–1998 miejscowość [[Podział administracyjny|administracyjnie]] należała do [[Województwo suwalskie|województwa suwalskiego]]. W 2010 roku wieś liczyła 205 mieszkańców<ref>łącznie Popielno i Wierzba</ref>. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje [[Kazimierz Koss]].<ref>http://bip.ruciane-nida.pl/index.php?k=113</ref>
 
+
<br/><br/>
Do 1972 roku wieś wchodziła w skład gminy (później gromady) [[gmina Wejsuny|Wejsuny]]. W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie należała do [[województwo suwalskie|województwa suwalskiego]].
 
  
 +
==Położenie==
 +
Popielno położone jest we wschodniej części [[Równina Mazurska|Równiny Mazurskiej]], obejmującej częściowo południową część [[Kraina Wielkich Jezior Mazurskich|Krainy Wielkich Jezior Mazurskich]]. Miejscowość leży na półwyspie [[Popielski Róg]] otoczonym przez jeziora: [[Jezioro Bełdany|Bełdany]], [[Jezioro Mikołajskie|Mikołajskie]], [[Jezioro Śniardwy|Śniardwy]] i [[Jezioro Warnołty|Warnołty]]. Miejscowość znajduje się w odległości 14 km od [[Ruciane-Nida|Rucianego–Nidy]] i 8,5 km od [[Mikołajki|Mikołajek]]. W pobliskiej [[Wierzba|Wierzbie]] znajduje się przeprawa promowa przez jezioro Bełdany.
 
<br/>
 
<br/>
=== Charakterystyka fizjograficzna ===
 
Popielno położone jest we wschodniej części [[Równina Mazurska|Równiny Mazurskiej]], obejmującej częściowo południową część [[Kraina Wielkich Jezior Mazurskich|Krainy Wielkich Jezior Mazurskich]]. Miejscowość leży na półwyspie [[Popielski Róg]], otoczonym przez jeziora: [[Jezioro Bełdany|Bełdany]], [[Jezioro Mikołajskie|Mikołajskie]], [[Jezioro Śniardwy|Śniardwy]] i [[Jezioro Warnołty|Warnołty]]. Miejscowość znajduje się w odległości 14 km od [[Ruciane-Nida|Rucianego-Nidy]] i 8,5 km od [Mikołajki|Mikołajek]]. W pobliskiej [[Wierzba|Wierzbie]] znajduje się przeprawa promowa przez jezioro Bełdany.
 
  
<br/>
+
== Dzieje miejscowości ==
=== Dzieje miejscowości ===
+
Wieś została założona w XVIII wieku. W następnym stuleciu istniał tu majątek rolny, którego pozostałości zachowały się do dziś; w 1857 roku wieś liczyła 61 mieszkańców. Przed [[II wojna światowa na Warmii i Mazurach |II wojną światową]] istniała tu stacja badawcza Uniwersytetu w Królewcu.
Wieś została założona w XVIII wieku. W następnym stuleciu istniał tu majątek rolny, którego pozostałości zachowały się do dziś; w 1857 roku wieś liczyła 61 mieszkańców. Przed [[II wojna światowa w Prusach Wschodnich|II wojną światową]] istniała tu stacja badawcza Uniwersytetu w [[Królewiec|Królewcu]].
 
  
 
W 1955 roku założono w Popielnie Zakład Doświadczalny Instytutu Genetyki i Hodowli Zwierząt Polskiej Akademii Nauk, który od 1993 roku działa pod nazwą Stacji Badawczej Rolnictwa Ekologicznego i Hodowli Zachowawczej Zwierząt PAN. Założycielem placówki był prof. [[Mieczysław Czaja]]. Zakład prowadził badania w zakresie hodowli bydła, trzody chlewnej, fizjologii zwierząt łownych; tutaj powstała pierwsza w kraju doświadczalna hodowla bobra europejskiego (badania prof. [[Wergiliusz Żurowski|Wergiliusza Żurowskiego]]). Jednak zakład najbardziej znany jest z prac badawczych w zakresie hodowli konika polskiego („tarpana”), którego hodowlę w Popielnie prowadzono zresztą już w 1949 roku.  
 
W 1955 roku założono w Popielnie Zakład Doświadczalny Instytutu Genetyki i Hodowli Zwierząt Polskiej Akademii Nauk, który od 1993 roku działa pod nazwą Stacji Badawczej Rolnictwa Ekologicznego i Hodowli Zachowawczej Zwierząt PAN. Założycielem placówki był prof. [[Mieczysław Czaja]]. Zakład prowadził badania w zakresie hodowli bydła, trzody chlewnej, fizjologii zwierząt łownych; tutaj powstała pierwsza w kraju doświadczalna hodowla bobra europejskiego (badania prof. [[Wergiliusz Żurowski|Wergiliusza Żurowskiego]]). Jednak zakład najbardziej znany jest z prac badawczych w zakresie hodowli konika polskiego („tarpana”), którego hodowlę w Popielnie prowadzono zresztą już w 1949 roku.  
  
Do połowy lat 60. w Popielnie mieszkało zaledwie kilkanaście osób. Wraz z rozwojem placówki PAN wieś zaczęła się rozbudowywać, a mieszkańcy znajdowali zatrudnienie w ośrodku badawczym. W 1974 roku droga połączyła Popielno z [[Ruciane-Nida|Rucianem-Nidą]]. W 1978 roku wieś liczyła 175 mieszkańców, a w 1987 roku – 203 mieszkańców. Pod koniec lat 80. istniało tu przedszkole i klub „Ruchu”.
+
Do połowy lat 60. w Popielnie mieszkało zaledwie kilkanaście osób. Wraz z rozwojem placówki PAN wieś zaczęła się rozbudowywać, a mieszkańcy znajdowali zatrudnienie w ośrodku badawczym. W 1974 roku droga połączyła Popielno z Rucianem-Nidą. W 1978 roku wieś liczyła 175 mieszkańców, a w 1987 roku – 203 mieszkańców. Pod koniec lat 80. istniało tu przedszkole i klub „Ruchu”.
  
 
Ośrodek naukowy PAN jest udostępniany do zwiedzania, istnieje możliwość noclegu wraz z całodziennym wyżywieniem, nauki jazdy konnej i przejażdżek bryczką. Wśród budynków należących do placówki znajduje się spichlerz z XIX wieku – pozostałość dawnego majątku – w którym w 1998 roku urządzone zostało muzeum poświęcone historii prowadzonych w Popielnie badań.
 
Ośrodek naukowy PAN jest udostępniany do zwiedzania, istnieje możliwość noclegu wraz z całodziennym wyżywieniem, nauki jazdy konnej i przejażdżek bryczką. Wśród budynków należących do placówki znajduje się spichlerz z XIX wieku – pozostałość dawnego majątku – w którym w 1998 roku urządzone zostało muzeum poświęcone historii prowadzonych w Popielnie badań.
  
 
Między Popielnem a [[Onufryjewo|Onufryjewem]] las po obu stronach drogi jest zamknięty dla ruchu turystycznego; urządzone są w nim ścieżki dydaktyczne.  
 
Między Popielnem a [[Onufryjewo|Onufryjewem]] las po obu stronach drogi jest zamknięty dla ruchu turystycznego; urządzone są w nim ścieżki dydaktyczne.  
Około 1,5 km na zachód od Popielna znajduje się wieś [[Wierzba]] (niem. ''Beldahnsee'') – założona w 1694 roku jako osada szkatułowa. Część gruntów wsi przejęła placówka PAN z Popielna. Jest to znana miejscowość turystyczna z polami namiotowymi, domkami letniskowymi, ośrodkami wypoczynkowymi, w tym Domem Pracy Twórczej PAN.
+
Około 1,5 km na zachód od Popielna znajduje się wieś Wierzba (niem. ''Beldahnsee'') – założona w 1694 roku jako osada szkatułowa. Część gruntów wsi przejęła placówka PAN z Popielna. Jest to znana miejscowość turystyczna z polami namiotowymi, domkami letniskowymi, ośrodkami wypoczynkowymi, w tym Domem Pracy Twórczej PAN.
 +
<br/>
 +
 
 +
== Zabytki ==
 +
*pozostałości zespołu dworskiego: spichlerz z 1858 roku, park z przełomu XIX i XX wieku, cztery domy (nr 11, 12, 13, 14) z okresu międzywojennego
 +
*dawny cmentarz ewangelicki z początku XX wieku, po południowej stronie drogi prowadzącej do majątku
 +
*kilka drewnianych chałup z początków XX wieku
  
<br/>
+
== Turystyka ==
=== Zabytki: ===
+
Przez miejscowość przebiega [[Szlak żeglugowy z Mikołajek do Pisza |szlak żeglugowy z Mikołajek do Pisza]].
*Pozostałości zespołu dworskiego: spichlerz z 1858 roku, park z przełomu XIX i XX wieku, cztery domy (nr 11, 12, 13, 14) z okresu międzywojennego
 
*Dawny cmentarz ewangelicki z początku XX wieku, po południowej stronie drogi prowadzącej do majątku
 
*Kilka drewnianych chałup z początków XX wieku
 
  
<br/>
+
==Multimedia==
 +
{{#ev:youtube|ZJwkrJCg5YI|500|left|}}
 +
Film udostępniony w ramach projektu [http://rkf.warmia.mazury.pl/ Regionalna Kronika Filmowa]
  
=== Bibliografia: ===
+
== Bibliografia ==
#Achremczyk Stanisław, ''Historia Warmii i Mazur'', t. II, Olsztyn 2011.
+
Achremczyk Stanisław, ''Historia Warmii i Mazur'', t. II, Olsztyn 2011.<br/>
#Darmochwał Tomasz, Rumiński Marek Jacek, ''Warmia. Mazury'', Białystok 1998.
+
Darmochwał Tomasz, Rumiński Marek Jacek, ''Warmia. Mazury'', Białystok 1998.<br/>
#Gąsiorowski Andrzej, ''Podróże historyczne i krajoznawcze po pograniczu pruskim 1466-1939'', Olsztyn 2005.
+
Gąsiorowski Andrzej, ''Podróże historyczne i krajoznawcze po pograniczu pruskim 1466-1939'', Olsztyn 2005.<br/>
#Jaczewski Zbigniew, ''Dorobek naukowy i ważniejsze osiągnięcia Stacji Badawczej Rolnictwa Ekologicznego i Hodowli Zachowawczej Zwierząt PAN w Popielnie'', Znad Pisy, nr 1, 1995, s. 46-49.
+
Jaczewski Zbigniew, ''Dorobek naukowy i ważniejsze osiągnięcia Stacji Badawczej Rolnictwa Ekologicznego i Hodowli Zachowawczej Zwierząt PAN w Popielnie'', Znad Pisy, nr 1, 1995, ss. 46–49.<br/>
#''Mazury. Słownik stronniczy, ilustrowany'', red. Waldemar Mierzwa, Dąbrówno 2008.
+
''Mazury. Słownik stronniczy, ilustrowany'', red. Waldemar Mierzwa, Dąbrówno 2008.<br/>
#''Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Ostpreussen'', Commission bei Wilhelm Koch, Königsberg 1857.
+
''Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Ostpreussen'', Commission bei Wilhelm Koch, Königsberg 1857.<br/>
#Pawlicki Ryszard Wojciech, Sikorski Piotr, Wierzba Marek, ''Ziemia Orzyska. Przewodnik po ścieżkach rowerowych'', Orzysz 2004.
+
Pawlicki Ryszard Wojciech, Sikorski Piotr, Wierzba Marek, ''Ziemia Orzyska. Przewodnik po ścieżkach rowerowych'', Orzysz 2004.<br/>
#''Pisz. Z dziejów miasta i powiatu'', red. Wanda Korycka, Olsztyn 1970.
+
''Pisz. Z dziejów miasta i powiatu'', red. Wanda Korycka, Olsztyn 1970.<br/>
#Śliwiński Józef, ''Z dziejów Rucianego-Nidy i okolic'', Olsztyn 1993.
+
Śliwiński Józef, ''Z dziejów Rucianego-Nidy i okolic'', Olsztyn 1993.<br/>
#Żurkowska Tekla,  ''Mazurskie cmentarze. Symbole w krajobrazie'', Olsztyn 2008.
+
Żurkowska Tekla,  ''Mazurskie cmentarze. Symbole w krajobrazie'', Olsztyn 2008.<br/>
#Bank Danych Lokalnych GUS: http://www.stat.gov.pl/bdl/app/samorzad_m.dims [data dostępu: 15.08.2013]
+
[http://www.stat.gov.pl/bdl/app/samorzad_m.dims/ Bank Danych Lokalnych GUS] [15.08.2013]<br/>
#Gminna Ewidencja Zabytków www.bip.ruciane-nida.pl/zalaczniki/prawo/130215093910.pdf [data dostępu: 15.08.2013]
+
[http://www.bip.ruciane-nida.pl/zalaczniki/prawo/130215093910.pdf/ Strona Urzędu Gminy Ruciane-Nida] [15.08.2013]
  
 
{{Przypisy}}
 
{{Przypisy}}
 +
<references/>
  
<br/>
+
[[Kategoria: Powiat piski]]   
 
+
[[Kategoria: Ruciane-Nida (gmina miejsko-wiejska)]]  
== Zobacz też ==
+
[[Kategoria: Wsie niesołeckie]]
[[Użytkownik:Emes|Emes]] ([[Dyskusja użytkownika:Emes|dyskusja]]) 03:50, 28 paź 2013 (CET)
+
[[Kategoria: 1701-1800]]
[[Użytkownik:Emes|Emes]] ([[Dyskusja użytkownika:Emes|dyskusja]]) 14:00, 24 wrz 2013 (CEST)
 
[[Kategoria: Miejscowość]] [[Kategoria: wieś niesołecka]] [[Kategoria: powiat piski]]  [[Kategoria: gmina Ruciane-Nida]]  
 
[[Użytkownik:Emes|Emes]] ([[Dyskusja użytkownika:Emes|dyskusja]]) 14:00, 24 wrz 2013 (CEST)
 

Aktualna wersja na dzień 13:35, 29 cze 2016

Popielno

Popielno. Tradycyjna chałupa mazurska z początków XX wieku. Autor: Mieczysław Kalski.
Popielno. Tradycyjna chałupa mazurska z początków XX wieku. Autor: Mieczysław Kalski.
Rodzaj miejscowości wieś niesołecka
Państwo  Polska
Województwo warmińsko-mazurskie
Powiat piski
Gmina Ruciane-Nida
Sołectwo Onufryjewo
Liczba ludności (2010) 205
Strefa numeracyjna (+48) 87
Kod pocztowy 12-220
Tablice rejestracyjne NPI
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego
Mapa lokalizacyjna województwa warmińsko-mazurskiego
Popielno
Popielno
Położenie na mapie Polski
Mapa lokalizacyjna Polski
Popielno
Popielno
Ziemia

{{#invoke:Koordynaty|szablon}}


Popielno (niem. Popielne, Popielnen) – wieś niesołecka położona w województwie warmińsko–mazurskim, w powiecie piskim, w gminie Ruciane–Nida. Do 1972 roku wieś wchodziła w skład gminy (później gromady) Wejsuny. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa suwalskiego. W 2010 roku wieś liczyła 205 mieszkańców[1]. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje Kazimierz Koss.[2]

Położenie

Popielno położone jest we wschodniej części Równiny Mazurskiej, obejmującej częściowo południową część Krainy Wielkich Jezior Mazurskich. Miejscowość leży na półwyspie Popielski Róg otoczonym przez jeziora: Bełdany, Mikołajskie, Śniardwy i Warnołty. Miejscowość znajduje się w odległości 14 km od Rucianego–Nidy i 8,5 km od Mikołajek. W pobliskiej Wierzbie znajduje się przeprawa promowa przez jezioro Bełdany.

Dzieje miejscowości

Wieś została założona w XVIII wieku. W następnym stuleciu istniał tu majątek rolny, którego pozostałości zachowały się do dziś; w 1857 roku wieś liczyła 61 mieszkańców. Przed II wojną światową istniała tu stacja badawcza Uniwersytetu w Królewcu.

W 1955 roku założono w Popielnie Zakład Doświadczalny Instytutu Genetyki i Hodowli Zwierząt Polskiej Akademii Nauk, który od 1993 roku działa pod nazwą Stacji Badawczej Rolnictwa Ekologicznego i Hodowli Zachowawczej Zwierząt PAN. Założycielem placówki był prof. Mieczysław Czaja. Zakład prowadził badania w zakresie hodowli bydła, trzody chlewnej, fizjologii zwierząt łownych; tutaj powstała pierwsza w kraju doświadczalna hodowla bobra europejskiego (badania prof. Wergiliusza Żurowskiego). Jednak zakład najbardziej znany jest z prac badawczych w zakresie hodowli konika polskiego („tarpana”), którego hodowlę w Popielnie prowadzono zresztą już w 1949 roku.

Do połowy lat 60. w Popielnie mieszkało zaledwie kilkanaście osób. Wraz z rozwojem placówki PAN wieś zaczęła się rozbudowywać, a mieszkańcy znajdowali zatrudnienie w ośrodku badawczym. W 1974 roku droga połączyła Popielno z Rucianem-Nidą. W 1978 roku wieś liczyła 175 mieszkańców, a w 1987 roku – 203 mieszkańców. Pod koniec lat 80. istniało tu przedszkole i klub „Ruchu”.

Ośrodek naukowy PAN jest udostępniany do zwiedzania, istnieje możliwość noclegu wraz z całodziennym wyżywieniem, nauki jazdy konnej i przejażdżek bryczką. Wśród budynków należących do placówki znajduje się spichlerz z XIX wieku – pozostałość dawnego majątku – w którym w 1998 roku urządzone zostało muzeum poświęcone historii prowadzonych w Popielnie badań.

Między Popielnem a Onufryjewem las po obu stronach drogi jest zamknięty dla ruchu turystycznego; urządzone są w nim ścieżki dydaktyczne. Około 1,5 km na zachód od Popielna znajduje się wieś Wierzba (niem. Beldahnsee) – założona w 1694 roku jako osada szkatułowa. Część gruntów wsi przejęła placówka PAN z Popielna. Jest to znana miejscowość turystyczna z polami namiotowymi, domkami letniskowymi, ośrodkami wypoczynkowymi, w tym Domem Pracy Twórczej PAN.

Zabytki

  • pozostałości zespołu dworskiego: spichlerz z 1858 roku, park z przełomu XIX i XX wieku, cztery domy (nr 11, 12, 13, 14) z okresu międzywojennego
  • dawny cmentarz ewangelicki z początku XX wieku, po południowej stronie drogi prowadzącej do majątku
  • kilka drewnianych chałup z początków XX wieku

Turystyka

Przez miejscowość przebiega szlak żeglugowy z Mikołajek do Pisza.

Multimedia

Film udostępniony w ramach projektu Regionalna Kronika Filmowa

Bibliografia

Achremczyk Stanisław, Historia Warmii i Mazur, t. II, Olsztyn 2011.
Darmochwał Tomasz, Rumiński Marek Jacek, Warmia. Mazury, Białystok 1998.
Gąsiorowski Andrzej, Podróże historyczne i krajoznawcze po pograniczu pruskim 1466-1939, Olsztyn 2005.
Jaczewski Zbigniew, Dorobek naukowy i ważniejsze osiągnięcia Stacji Badawczej Rolnictwa Ekologicznego i Hodowli Zachowawczej Zwierząt PAN w Popielnie, Znad Pisy, nr 1, 1995, ss. 46–49.
Mazury. Słownik stronniczy, ilustrowany, red. Waldemar Mierzwa, Dąbrówno 2008.
Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Ostpreussen, Commission bei Wilhelm Koch, Königsberg 1857.
Pawlicki Ryszard Wojciech, Sikorski Piotr, Wierzba Marek, Ziemia Orzyska. Przewodnik po ścieżkach rowerowych, Orzysz 2004.
Pisz. Z dziejów miasta i powiatu, red. Wanda Korycka, Olsztyn 1970.
Śliwiński Józef, Z dziejów Rucianego-Nidy i okolic, Olsztyn 1993.
Żurkowska Tekla, Mazurskie cmentarze. Symbole w krajobrazie, Olsztyn 2008.
Bank Danych Lokalnych GUS [15.08.2013]
Strona Urzędu Gminy Ruciane-Nida [15.08.2013]

Przypisy

  1. łącznie Popielno i Wierzba
  2. http://bip.ruciane-nida.pl/index.php?k=113