Grabnik: Różnice pomiędzy wersjami

Z Encyklopedia Warmii i Mazur
Skocz do: nawigacja, szukaj
[wersja zweryfikowana][wersja zweryfikowana]
 
(Nie pokazano 6 wersji utworzonych przez 4 użytkowników)
Linia 1: Linia 1:
 
  
 
{{Wieś infobox
 
{{Wieś infobox
Linia 8: Linia 7:
 
  |dopełniacz wsi        = Grabnika  
 
  |dopełniacz wsi        = Grabnika  
 
  |zdjęcie              = Grabnik. Wnętrze kościoła.jpg
 
  |zdjęcie              = Grabnik. Wnętrze kościoła.jpg
  |opis zdjęcia          = Grabnik. Wnętrze kościoła. [http://www.rowery.olsztyn.pl/ Olsztyńska Strona Rowerowa] [19.07.2013]   
+
  |opis zdjęcia          = Grabnik. Wnętrze kościoła. Fot. Mieczysław Kalski
 
  |rodzaj miejscowości  = wieś sołecka
 
  |rodzaj miejscowości  = wieś sołecka
 
  |województwo          = warmińsko-mazurskie  
 
  |województwo          = warmińsko-mazurskie  
Linia 31: Linia 30:
 
  |www                  =
 
  |www                  =
 
}}<br/>
 
}}<br/>
''' Grabnik''' (niem. ''Grabnick'') – wieś sołecka położona w [[Województwo warmińsko-mazurskie| województwie warmińsko–mazurskim]], w [[Powiat ełcki| powiecie ełckim]], w [[Stare Juchy (gmina wiejska)|gminie Stare Juchy]]. W latach 1975–1998 miejscowość [[Podział administracyjny |administracyjnie]] należała do [[Województwo suwalskie| województwa suwalskiego]]. W 2010 roku wieś liczyła 409 mieszkańców. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje [[Wioletta Pigiel]]<ref> [http://stare-juchy-ug.bip-wm.pl/ Strona Urzędu Gminy Stare Juchy] [30.08.2013]</ref>.
+
''' Grabnik''' (niem. ''Grabnick'') – wieś sołecka położona w [[Województwo warmińsko-mazurskie| województwie warmińsko–mazurskim]], w [[Powiat ełcki| powiecie ełckim]], w [[Stare Juchy (gmina wiejska)|gminie Stare Juchy]]. W latach 1975–1998 miejscowość [[Podział administracyjny |administracyjnie]] należała do [[Województwo suwalskie| województwa suwalskiego]]. W 2010 roku wieś liczyła 409 mieszkańców. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje [[Lucyna Tokarzewska]]<ref>http://stare-juchy-ug.bip-wm.pl/public/?id=2554</ref>.
 
<br/><br/>
 
<br/><br/>
 
 
== Położenie ==
 
== Położenie ==
 
Grabnik znajduje się w odległości 12 km na północny wschód od [[Ełk|Ełku]] nad [[Jezioro Grabnik|Jeziorem Grabnickim]] (''Grabnick See''). Na południowy wschód od Grabnika leży jezioro [[Jezioro Sawinda Mała|Sawinda Mała]] oraz [[Jezioro Sińczek|Sińczek]] (''Szienszek See'', ''Kleiner Grabnick See''). Na wschód od miejscowości usytuowane jest jezioro [[Jezioro Sawinda Wielka|Sawinda Wielka]] ('Grosser Sawinda See'', ''Grosser Margen See'').
 
Grabnik znajduje się w odległości 12 km na północny wschód od [[Ełk|Ełku]] nad [[Jezioro Grabnik|Jeziorem Grabnickim]] (''Grabnick See''). Na południowy wschód od Grabnika leży jezioro [[Jezioro Sawinda Mała|Sawinda Mała]] oraz [[Jezioro Sińczek|Sińczek]] (''Szienszek See'', ''Kleiner Grabnick See''). Na wschód od miejscowości usytuowane jest jezioro [[Jezioro Sawinda Wielka|Sawinda Wielka]] ('Grosser Sawinda See'', ''Grosser Margen See'').
Linia 43: Linia 41:
 
Na początku XVII wieku wieś miała wyłącznie polski charakter. Najazdy tatarskie w roku 1656 dotknęły  również Grabnik. Wieś została doszczętnie zniszczona. Zginęło 17 mieszkańców, a 174 zabrano w jasyr. W latach 1565–1566 został wybudowany kościół. W XVIII wieku Grabnik składał się z 63 domów.  
 
Na początku XVII wieku wieś miała wyłącznie polski charakter. Najazdy tatarskie w roku 1656 dotknęły  również Grabnik. Wieś została doszczętnie zniszczona. Zginęło 17 mieszkańców, a 174 zabrano w jasyr. W latach 1565–1566 został wybudowany kościół. W XVIII wieku Grabnik składał się z 63 domów.  
 
W 1821 roku wieś zamieszkiwały 482 osoby. W latach 90. XIX wieku liczba mieszkańców wzrosła do 800 osób. W 1890 roku na 2275 parafian przypadało 325 Niemców. W 1912 roku na 2100 parafian 1000 było Polakami. U progu [[II wojna światowa na Warmii i Mazurach|II wojny światowej]] wieś liczyła 685 mieszkańców. Aktualnie jest siedzibą sołectwa.  
 
W 1821 roku wieś zamieszkiwały 482 osoby. W latach 90. XIX wieku liczba mieszkańców wzrosła do 800 osób. W 1890 roku na 2275 parafian przypadało 325 Niemców. W 1912 roku na 2100 parafian 1000 było Polakami. U progu [[II wojna światowa na Warmii i Mazurach|II wojny światowej]] wieś liczyła 685 mieszkańców. Aktualnie jest siedzibą sołectwa.  
[[File:Grabnik. Pomnik poległych.jpg|thumb|right|290px|Grabnik. Pomnik poległych [http://www.mojemazury.pl/ Moje Mazury] [08.07.2014]]]
 
 
 
== Zabytki ==
 
== Zabytki ==
 
*[[Kościół pw. Matki Bożej Częstochowskiej w Grabniku |kościół]] wzniesiony w XVI wieku
 
*[[Kościół pw. Matki Bożej Częstochowskiej w Grabniku |kościół]] wzniesiony w XVI wieku
Linia 55: Linia 51:
  
 
== Bibliografia ==
 
== Bibliografia ==
#Białuński Grzegorz, ''Kolonizacja „Wielkiej Puszczy” (do 1568 roku) – starostwa piskie, ełckie, straduńskie, zelkowskie i węgoborskie (węgorzewskie)'', Olsztyn 2002.
+
Białuński Grzegorz, ''Kolonizacja „Wielkiej Puszczy” (do 1568 roku) – starostwa piskie, ełckie, straduńskie, zelkowskie i węgoborskie (węgorzewskie)'', Olsztyn 2002.<br/>
#Kawecki Jan, Roman Bolesław, ''Ełk. Z dziejów miasta i powiatu'', Olsztyn 1970.
+
Kawecki Jan, Roman Bolesław, ''Ełk. Z dziejów miasta i powiatu'', Olsztyn 1970.<br/>
#''Warmia i Mazury. Przewodnik ilustrowany'', red. Marcin Kuleszo, Barbara Wojczulanis, Olsztyn 2001.
+
''Warmia i Mazury. Przewodnik ilustrowany'', red. Marcin Kuleszo, Barbara Wojczulanis, Olsztyn 2001.<br/>
#[http://www.stat.gov.pl/ Bank Danych lokalnych GUS] [19.07.2013]
+
[http://www.stat.gov.pl/ Bank Danych lokalnych GUS] [19.07.2013]<br/>
#[http://www.verwaltungsgeschichte.de/ Deutsche Verwaltungsgeschichte] [19.07.2013]
+
[http://www.verwaltungsgeschichte.de/ Deutsche Verwaltungsgeschichte] [19.07.2013]<br/>
#[http://www.rowery.olsztyn.pl/ Olsztyńska Strona Rowerowa] [19.07.2013]
+
[http://www.rowery.olsztyn.pl/ Olsztyńska Strona Rowerowa] [19.07.2013]<br/>
#[http://cmentarzewojenne.wordpress.com/ Strona poświęcona cmentarzom i pomnikom wojennym w powiecie ełckim] [19.07.2013]
+
[http://cmentarzewojenne.wordpress.com/ Strona poświęcona cmentarzom i pomnikom wojennym w powiecie ełckim] [19.07.2013]<br/>
#[http://stare-juchy-ug.bip-wm.pl/ Strona Urzędu Gminy Stare Juchy] [30.08.2013]
+
[http://stare-juchy-ug.bip-wm.pl/ Strona Urzędu Gminy Stare Juchy] [30.08.2013]<br/>
#[http://www.mojemazury.pl/ Moje Mazury] [08.07.2014]
+
[http://www.mojemazury.pl/ Moje Mazury] [08.07.2014]
  
 
{{Przypisy}}
 
{{Przypisy}}

Aktualna wersja na dzień 11:57, 7 lip 2016

Grabnik

Grabnik. Wnętrze kościoła. Fot. Mieczysław Kalski
Grabnik. Wnętrze kościoła. Fot. Mieczysław Kalski
Rodzaj miejscowości wieś sołecka
Państwo  Polska
Województwo warmińsko-mazurskie
Powiat ełcki
Gmina Stare Juchy
Liczba ludności (2010) 409
Strefa numeracyjna (+48) 87
Kod pocztowy 19-330
Tablice rejestracyjne NEL
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego
Mapa lokalizacyjna województwa warmińsko-mazurskiego
Grabnik
Grabnik
Położenie na mapie Polski
Mapa lokalizacyjna Polski
Grabnik
Grabnik
Ziemia

{{#invoke:Koordynaty|szablon}}


Grabnik (niem. Grabnick) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko–mazurskim, w powiecie ełckim, w gminie Stare Juchy. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa suwalskiego. W 2010 roku wieś liczyła 409 mieszkańców. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje Lucyna Tokarzewska[1].

Położenie

Grabnik znajduje się w odległości 12 km na północny wschód od Ełku nad Jeziorem Grabnickim (Grabnick See). Na południowy wschód od Grabnika leży jezioro Sawinda Mała oraz Sińczek (Szienszek See, Kleiner Grabnick See). Na wschód od miejscowości usytuowane jest jezioro Sawinda Wielka ('Grosser Sawinda See, Grosser Margen See).

Dzieje miejscowości

W 1484 roku komtur ryński Jerzy Ramung von Rameck nadał 60 łanów na prawie chełmińskim między jeziorami Rogale i Sawindą Wielką. Cztery łany przypadły sołtysowi Jerzemu Suczce, pozostałe otrzymali chłopi. Nazwa miejscowości wywodzi się od staropruskiego słowa grabnis oznaczającego buk. W XVI wieku w miejscowości funkcjonowała szkółka parafialna. Istnienie szkoły w latach 1740-1742 potwierdzają ówczesne spisy z tego okresu. Na początku XVII wieku wieś miała wyłącznie polski charakter. Najazdy tatarskie w roku 1656 dotknęły również Grabnik. Wieś została doszczętnie zniszczona. Zginęło 17 mieszkańców, a 174 zabrano w jasyr. W latach 1565–1566 został wybudowany kościół. W XVIII wieku Grabnik składał się z 63 domów. W 1821 roku wieś zamieszkiwały 482 osoby. W latach 90. XIX wieku liczba mieszkańców wzrosła do 800 osób. W 1890 roku na 2275 parafian przypadało 325 Niemców. W 1912 roku na 2100 parafian 1000 było Polakami. U progu II wojny światowej wieś liczyła 685 mieszkańców. Aktualnie jest siedzibą sołectwa.

Zabytki

Religia

Tutejszy kościół od 1982 r. jest siedzibą parafii.

Bibliografia

Białuński Grzegorz, Kolonizacja „Wielkiej Puszczy” (do 1568 roku) – starostwa piskie, ełckie, straduńskie, zelkowskie i węgoborskie (węgorzewskie), Olsztyn 2002.
Kawecki Jan, Roman Bolesław, Ełk. Z dziejów miasta i powiatu, Olsztyn 1970.
Warmia i Mazury. Przewodnik ilustrowany, red. Marcin Kuleszo, Barbara Wojczulanis, Olsztyn 2001.
Bank Danych lokalnych GUS [19.07.2013]
Deutsche Verwaltungsgeschichte [19.07.2013]
Olsztyńska Strona Rowerowa [19.07.2013]
Strona poświęcona cmentarzom i pomnikom wojennym w powiecie ełckim [19.07.2013]
Strona Urzędu Gminy Stare Juchy [30.08.2013]
Moje Mazury [08.07.2014]

Przypisy