Grabnik: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja nieprzejrzana] | [wersja zweryfikowana] |
(→Zabytki:) |
|||
| (Nie pokazano 21 wersji utworzonych przez 6 użytkowników) | |||
| Linia 1: | Linia 1: | ||
| − | |||
{{Wieś infobox | {{Wieś infobox | ||
| − | + | |nazwa = Grabnik | |
|herb wsi = | |herb wsi = | ||
|flaga wsi = | |flaga wsi = | ||
|herb artykuł = | |herb artykuł = | ||
| − | |dopełniacz wsi = | + | |dopełniacz wsi = Grabnika |
| − | |zdjęcie = | + | |zdjęcie = Grabnik. Wnętrze kościoła.jpg |
| − | |opis zdjęcia = | + | |opis zdjęcia = Grabnik. Wnętrze kościoła. Fot. Mieczysław Kalski |
| − | |rodzaj miejscowości = | + | |rodzaj miejscowości = wieś sołecka |
|województwo = warmińsko-mazurskie | |województwo = warmińsko-mazurskie | ||
|powiat = ełcki | |powiat = ełcki | ||
| Linia 17: | Linia 16: | ||
|wysokość = | |wysokość = | ||
|liczba ludności = 409 | |liczba ludności = 409 | ||
| − | |rok = | + | |rok = 2010 |
|strefa numeracyjna = (+48) 87 | |strefa numeracyjna = (+48) 87 | ||
|kod pocztowy =19-330 | |kod pocztowy =19-330 | ||
| Linia 30: | Linia 29: | ||
|wikisłownik = | |wikisłownik = | ||
|www = | |www = | ||
| − | }} | + | }}<br/> |
| − | < | + | ''' Grabnik''' (niem. ''Grabnick'') – wieś sołecka położona w [[Województwo warmińsko-mazurskie| województwie warmińsko–mazurskim]], w [[Powiat ełcki| powiecie ełckim]], w [[Stare Juchy (gmina wiejska)|gminie Stare Juchy]]. W latach 1975–1998 miejscowość [[Podział administracyjny |administracyjnie]] należała do [[Województwo suwalskie| województwa suwalskiego]]. W 2010 roku wieś liczyła 409 mieszkańców. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje [[Lucyna Tokarzewska]]<ref>http://stare-juchy-ug.bip-wm.pl/public/?id=2554</ref>. |
| − | + | <br/><br/> | |
| − | W latach | + | == Położenie == |
| − | <br/> | + | Grabnik znajduje się w odległości 12 km na północny wschód od [[Ełk|Ełku]] nad [[Jezioro Grabnik|Jeziorem Grabnickim]] (''Grabnick See''). Na południowy wschód od Grabnika leży jezioro [[Jezioro Sawinda Mała|Sawinda Mała]] oraz [[Jezioro Sińczek|Sińczek]] (''Szienszek See'', ''Kleiner Grabnick See''). Na wschód od miejscowości usytuowane jest jezioro [[Jezioro Sawinda Wielka|Sawinda Wielka]] ('Grosser Sawinda See'', ''Grosser Margen See''). |
| − | |||
| − | == | ||
| − | Grabnik znajduje się w odległości 12 km na północny wschód od Ełku | ||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
<br/> | <br/> | ||
| − | == | + | == Dzieje miejscowości == |
| − | + | W 1484 roku komtur ryński [[Jerzy Ramung von Rameck]] nadał 60 łanów na [[prawo chełmińskie|prawie chełmińskim]] między jeziorami [[Jezioro Rogale|Rogale]] i Sawindą Wielką. Cztery łany przypadły sołtysowi Jerzemu Suczce, pozostałe otrzymali chłopi. Nazwa miejscowości wywodzi się od staropruskiego słowa ''grabnis'' oznaczającego buk. | |
| − | + | W XVI wieku w miejscowości funkcjonowała szkółka parafialna. Istnienie szkoły w latach 1740-1742 potwierdzają ówczesne spisy z tego okresu. | |
| − | + | Na początku XVII wieku wieś miała wyłącznie polski charakter. Najazdy tatarskie w roku 1656 dotknęły również Grabnik. Wieś została doszczętnie zniszczona. Zginęło 17 mieszkańców, a 174 zabrano w jasyr. W latach 1565–1566 został wybudowany kościół. W XVIII wieku Grabnik składał się z 63 domów. | |
| − | + | W 1821 roku wieś zamieszkiwały 482 osoby. W latach 90. XIX wieku liczba mieszkańców wzrosła do 800 osób. W 1890 roku na 2275 parafian przypadało 325 Niemców. W 1912 roku na 2100 parafian 1000 było Polakami. U progu [[II wojna światowa na Warmii i Mazurach|II wojny światowej]] wieś liczyła 685 mieszkańców. Aktualnie jest siedzibą sołectwa. | |
| − | + | == Zabytki == | |
| − | + | *[[Kościół pw. Matki Bożej Częstochowskiej w Grabniku |kościół]] wzniesiony w XVI wieku | |
| − | + | *[[Cmentarz wojenny w Garbniku|cmentarz wojenny]] z okresu I wojny światowej | |
| − | *Kościół wzniesiony w XVI wieku | + | *[[Pomnik ku czci poległych mieszkańców parafii w Garbniku |pomnik ku czci mieszkańców parafii]] poległych w czasie [[I wojna światowa na Warmii i Mazurach| I wojny światowej]] |
| − | *Cmentarz wojenny z okresu | ||
| − | *Pomnik ku czci mieszkańców parafii | ||
| − | |||
| + | == Religia == | ||
| + | Tutejszy [[Kościół pw. Matki Bożej Częstochowskiej w Grabniku |kościół]] od 1982 r. jest siedzibą [[Parafia pw. Matki Bożej Częstochowskiej w Grabniku| parafii]]. | ||
<br/> | <br/> | ||
| − | + | == Bibliografia == | |
| − | + | Białuński Grzegorz, ''Kolonizacja „Wielkiej Puszczy” (do 1568 roku) – starostwa piskie, ełckie, straduńskie, zelkowskie i węgoborskie (węgorzewskie)'', Olsztyn 2002.<br/> | |
| − | + | Kawecki Jan, Roman Bolesław, ''Ełk. Z dziejów miasta i powiatu'', Olsztyn 1970.<br/> | |
| − | + | ''Warmia i Mazury. Przewodnik ilustrowany'', red. Marcin Kuleszo, Barbara Wojczulanis, Olsztyn 2001.<br/> | |
| − | + | [http://www.stat.gov.pl/ Bank Danych lokalnych GUS] [19.07.2013]<br/> | |
| − | + | [http://www.verwaltungsgeschichte.de/ Deutsche Verwaltungsgeschichte] [19.07.2013]<br/> | |
| − | + | [http://www.rowery.olsztyn.pl/ Olsztyńska Strona Rowerowa] [19.07.2013]<br/> | |
| + | [http://cmentarzewojenne.wordpress.com/ Strona poświęcona cmentarzom i pomnikom wojennym w powiecie ełckim] [19.07.2013]<br/> | ||
| + | [http://stare-juchy-ug.bip-wm.pl/ Strona Urzędu Gminy Stare Juchy] [30.08.2013]<br/> | ||
| + | [http://www.mojemazury.pl/ Moje Mazury] [08.07.2014] | ||
{{Przypisy}} | {{Przypisy}} | ||
| − | + | <references/> | |
| − | |||
<br/> | <br/> | ||
| − | + | [[Kategoria: Powiat ełcki]] | |
| − | + | [[Kategoria: Stare Juchy (gmina wiejska)]] | |
| − | + | [[Kategoria: Wsie sołeckie]] | |
| − | [[Kategoria: | + | [[Kategoria: 1401-1500]] |
| − | [[ | ||
Aktualna wersja na dzień 11:57, 7 lip 2016
| Grabnik | |
| | |
 Grabnik. Wnętrze kościoła. Fot. Mieczysław Kalski
| |
| Rodzaj miejscowości | wieś sołecka |
| Państwo |  Polska
|
| Województwo | warmińsko-mazurskie |
| Powiat | ełcki |
| Gmina | Stare Juchy |
| Liczba ludności (2010) | 409 |
| Strefa numeracyjna | (+48) 87 |
| Kod pocztowy | 19-330 |
| Tablice rejestracyjne | NEL |
| Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego   Grabnik | |
| Położenie na mapie Polski  Grabnik | |
{{#invoke:Koordynaty|szablon}} | |
Grabnik (niem. Grabnick) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko–mazurskim, w powiecie ełckim, w gminie Stare Juchy. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa suwalskiego. W 2010 roku wieś liczyła 409 mieszkańców. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje Lucyna Tokarzewska[1].
Położenie
Grabnik znajduje się w odległości 12 km na północny wschód od Ełku nad Jeziorem Grabnickim (Grabnick See). Na południowy wschód od Grabnika leży jezioro Sawinda Mała oraz Sińczek (Szienszek See, Kleiner Grabnick See). Na wschód od miejscowości usytuowane jest jezioro Sawinda Wielka ('Grosser Sawinda See, Grosser Margen See).
Dzieje miejscowości
W 1484 roku komtur ryński Jerzy Ramung von Rameck nadał 60 łanów na prawie chełmińskim między jeziorami Rogale i Sawindą Wielką. Cztery łany przypadły sołtysowi Jerzemu Suczce, pozostałe otrzymali chłopi. Nazwa miejscowości wywodzi się od staropruskiego słowa grabnis oznaczającego buk. W XVI wieku w miejscowości funkcjonowała szkółka parafialna. Istnienie szkoły w latach 1740-1742 potwierdzają ówczesne spisy z tego okresu. Na początku XVII wieku wieś miała wyłącznie polski charakter. Najazdy tatarskie w roku 1656 dotknęły również Grabnik. Wieś została doszczętnie zniszczona. Zginęło 17 mieszkańców, a 174 zabrano w jasyr. W latach 1565–1566 został wybudowany kościół. W XVIII wieku Grabnik składał się z 63 domów. W 1821 roku wieś zamieszkiwały 482 osoby. W latach 90. XIX wieku liczba mieszkańców wzrosła do 800 osób. W 1890 roku na 2275 parafian przypadało 325 Niemców. W 1912 roku na 2100 parafian 1000 było Polakami. U progu II wojny światowej wieś liczyła 685 mieszkańców. Aktualnie jest siedzibą sołectwa.
Zabytki
- kościół wzniesiony w XVI wieku
- cmentarz wojenny z okresu I wojny światowej
- pomnik ku czci mieszkańców parafii poległych w czasie I wojny światowej
Religia
Tutejszy kościół od 1982 r. jest siedzibą parafii.
Bibliografia
Białuński Grzegorz, Kolonizacja „Wielkiej Puszczy” (do 1568 roku) – starostwa piskie, ełckie, straduńskie, zelkowskie i węgoborskie (węgorzewskie), Olsztyn 2002.
Kawecki Jan, Roman Bolesław, Ełk. Z dziejów miasta i powiatu, Olsztyn 1970.
Warmia i Mazury. Przewodnik ilustrowany, red. Marcin Kuleszo, Barbara Wojczulanis, Olsztyn 2001.
Bank Danych lokalnych GUS [19.07.2013]
Deutsche Verwaltungsgeschichte [19.07.2013]
Olsztyńska Strona Rowerowa [19.07.2013]
Strona poświęcona cmentarzom i pomnikom wojennym w powiecie ełckim [19.07.2013]
Strona Urzędu Gminy Stare Juchy [30.08.2013]
Moje Mazury [08.07.2014]
Przypisy
