Radzie: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja nieprzejrzana] | [wersja zweryfikowana] |
(Nie pokazano 9 wersji utworzonych przez jednego użytkownika) | |||
Linia 4: | Linia 4: | ||
|flaga wsi = | |flaga wsi = | ||
|herb artykuł = | |herb artykuł = | ||
− | |dopełniacz wsi = | + | |dopełniacz wsi = |
− | |zdjęcie = | + | |zdjęcie = |
− | |opis zdjęcia = | + | |opis zdjęcia = |
|rodzaj miejscowości = | |rodzaj miejscowości = | ||
|województwo = warmińsko-mazurskie | |województwo = warmińsko-mazurskie | ||
Linia 14: | Linia 14: | ||
|sołectwo = | |sołectwo = | ||
|wysokość = | |wysokość = | ||
− | |liczba ludności = 248 (łącznie Radzie i | + | |liczba ludności = 248 (łącznie Radzie i Ranty) |
|rok = 2010 | |rok = 2010 | ||
|strefa numeracyjna = | |strefa numeracyjna = | ||
Linia 28: | Linia 28: | ||
|wikisłownik = | |wikisłownik = | ||
|www = | |www = | ||
− | }} | + | }} |
− | ''' Radzie ''' (niem. ''Radzien'', od 1938 r. ''Königsfliess'') – | + | ''' Radzie ''' (niem. ''Radzien'', od 1938 r. ''Königsfliess'') – wieś sołecka położona w [[województwo warmińsko-mazurskie|województwie warmińsko-mazurskim]], w [[powiat giżycki|powiecie giżyckim]], w [[Wydminy (gmina wiejska)|gminie Wydminy]]. W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa suwalskiego. |
− | + | Miejscowość w 2010 roku liczyła 248 mieszkańców (łącznie z [[Ranty|Rantami]]). Obecnie funkcję sołtysa sprawuje [[Paweł Wójtowicz]]<ref>http://bip.wydminy.pl/2/SOLECTWA/</ref>. | |
− | Miejscowość w 2010 roku liczyła 248 mieszkańców (łącznie z [[Ranty|Rantami]]). Obecnie funkcję sołtysa sprawuje [[ | + | <br/><br/> |
− | |||
− | <br/> | ||
− | |||
== Położenie == | == Położenie == | ||
Wieś położona jest w północno-wschodniej części województwa warmińsko-mazurskiego, na obszarze [[Kraina Wielkich Jezior Mazurskich|Krainy Wielkich Jezior Mazurskich]], 26 km na południowy wschód od [[Giżycko|Giżycka]] i 6,5 km na południe od [[Wydminy|Wydmin]], na wschód od drogi wojewódzkiej nr 656, w pobliżu granicy z [[powiat ełcki|powiatem ełckim]]. | Wieś położona jest w północno-wschodniej części województwa warmińsko-mazurskiego, na obszarze [[Kraina Wielkich Jezior Mazurskich|Krainy Wielkich Jezior Mazurskich]], 26 km na południowy wschód od [[Giżycko|Giżycka]] i 6,5 km na południe od [[Wydminy|Wydmin]], na wschód od drogi wojewódzkiej nr 656, w pobliżu granicy z [[powiat ełcki|powiatem ełckim]]. | ||
<br/> | <br/> | ||
− | |||
== Dzieje miejscowości == | == Dzieje miejscowości == | ||
− | Wieś powstała w ramach kolonizacji wschodnich terenów państwa [[Zakon | + | Wieś powstała w ramach kolonizacji wschodnich terenów państwa [[Zakon krzyżacki|zakonu krzyżackiego]]. W 1485 roku komtur [[Jan von Tieffen]] wystawił przywilej dla niejakich Raczka (Radzia) i Mazura. Otrzymali oni dziesięć łanów na [[prawo magdeburskie|prawie magdeburskim]] z obowiązkiem wystawienia jednej służby zbrojnej. Początkowo w użyciu były dwie nazwy miejscowości, obie pochodzące od pierwszych właścicieli: najpierw głównie Mazur (''Massir''), a od 1507 r. częściej Radzie: ''Raschke'', ''Rassen'', ''Rase''. Później utrwaliła się forma ''Radzien''. W 1561 roku przywilej dla wsi odnowił książę [[Albrecht Hohenzollern]]. W 1719 roku Radzie obejmowały obszar ponad 23 łanów, na których gospodarowało 12 chłopów. Wieś należała do [[parafia ewangelicka w Wydminach|parafii ewangelickiej w Wydminach]]. W XIX wieku wybudowano tu wiatrak, który działał jeszcze przez kilka lat po 1945 roku. |
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | + | Szkoła we wsi powstała w 1813 roku. Przed II wojną światową zatrudniała dwóch nauczycieli. Po wojnie uruchomiono ją ponownie 1 grudnia 1945 roku, dzięki staraniom [[Halina Gralewicz|Haliny Gralewicz]] – pierwszej nauczycielki i kierowniczki. W połowie lat 60. pracowało tu już czterech nauczycieli, a placówka liczyła osiem klas. W 1974 roku stała się ona filią szkoły w [[Talki|Talkach]]. | |
− | + | W 1970 roku Radzie liczyły 43 budynki mieszkalne; znajdowały się tu: świetlica, klub, punkt biblioteczny, sala kinowa na 100 miejsc, sklep wielobranżowy; działało kółko rolnicze. Przy wsi funkcjonowało Państwowe Gospodarstwo Rolne Ranty, które uruchomiono na bazie dawnego majątku. W latach 1954–1972 wieś należała do gromady Talki. | |
− | 1970 | + | Liczba mieszkańców na przestrzeni lat: |
− | + | *1857 – 182 osoby | |
− | + | *1933 – 386 osób | |
+ | *1939 – 396 osób | ||
+ | *1970 – 316 osób (łącznie z Rantami) | ||
== Zabytki == | == Zabytki == | ||
− | * | + | *domy i budynki inwentarskie w zagrodach nr: 9, 12, 17, 19 i 21; murowane, z przełomu XIX i XX wieku |
− | * | + | *cmentarz ewangelicki z XIX wieku |
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
{{Przypisy}} | {{Przypisy}} | ||
<references/> | <references/> | ||
+ | == Bibliografia == | ||
+ | Białuński Grzegorz, ''Kolonizacja "Wielkiej Puszczy" (do 1568 roku) – starostwa piskie, ełckie, straduńskie, zelkowskie i węgoborskie (węgorzewskie)'', Olsztyn 2002.<br/> | ||
+ | ''Giżycko. Z dziejów miasta i okolic'', red. Andrzej Wakar, Olsztyn 1983.<br/> | ||
+ | ''Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Ostpreussen, Commission bei Wilhelm Koch'', Königsberg 1857.<br/> | ||
+ | Gminna ewidencja zabytków, w: [http://bip.warmia.mazury.pl/wydminy_gmina_wiejska/akty/118/40/w_sprawie_uchwalenia_zmiany___Studium_uwarunkowan_i_kierunkow_zagospodarowania_przestrzennego_Gminy_Wydminy__-_w_obrebach_geodezyjnych__Okragle__Talki__Siedliska/ Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Wydminy], Wydminy 2009 [05.03.2014]<br/> | ||
+ | [http://www.stat.gov.pl/bdl/app/samorzad_m.dims Bank Danych Lokalnych GUS] [05.03.2014]<br/> | ||
+ | [http://www.verwaltungsgeschichte.de/loetzen.html Deutsche Verwaltungsgeschichte] [05.03.2014] | ||
<br/> | <br/> | ||
− | + | [[Kategoria: Miejscowość]] [[Kategoria: Powiat giżycki]] [[Kategoria: Wydminy (gmina wiejska)]] [[Kategoria: Wsie sołeckie]] [[Kategoria: 1301-1400]] | |
− | [[Kategoria: Miejscowość]] [[Kategoria: Powiat giżycki]] [[Kategoria: |
Aktualna wersja na dzień 09:55, 14 lip 2016
Radzie | |
| |
Państwo | ![]() |
Województwo | warmińsko-mazurskie |
Powiat | giżycki |
Gmina | Wydminy |
Liczba ludności (2010) | 248 (łącznie Radzie i Ranty) |
![]() {{#invoke:Koordynaty|szablon}} |
Radzie (niem. Radzien, od 1938 r. Königsfliess) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie giżyckim, w gminie Wydminy. W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa suwalskiego.
Miejscowość w 2010 roku liczyła 248 mieszkańców (łącznie z Rantami). Obecnie funkcję sołtysa sprawuje Paweł Wójtowicz[1].
Spis treści
[ukryj]Położenie
Wieś położona jest w północno-wschodniej części województwa warmińsko-mazurskiego, na obszarze Krainy Wielkich Jezior Mazurskich, 26 km na południowy wschód od Giżycka i 6,5 km na południe od Wydmin, na wschód od drogi wojewódzkiej nr 656, w pobliżu granicy z powiatem ełckim.
Dzieje miejscowości
Wieś powstała w ramach kolonizacji wschodnich terenów państwa zakonu krzyżackiego. W 1485 roku komtur Jan von Tieffen wystawił przywilej dla niejakich Raczka (Radzia) i Mazura. Otrzymali oni dziesięć łanów na prawie magdeburskim z obowiązkiem wystawienia jednej służby zbrojnej. Początkowo w użyciu były dwie nazwy miejscowości, obie pochodzące od pierwszych właścicieli: najpierw głównie Mazur (Massir), a od 1507 r. częściej Radzie: Raschke, Rassen, Rase. Później utrwaliła się forma Radzien. W 1561 roku przywilej dla wsi odnowił książę Albrecht Hohenzollern. W 1719 roku Radzie obejmowały obszar ponad 23 łanów, na których gospodarowało 12 chłopów. Wieś należała do parafii ewangelickiej w Wydminach. W XIX wieku wybudowano tu wiatrak, który działał jeszcze przez kilka lat po 1945 roku.
Szkoła we wsi powstała w 1813 roku. Przed II wojną światową zatrudniała dwóch nauczycieli. Po wojnie uruchomiono ją ponownie 1 grudnia 1945 roku, dzięki staraniom Haliny Gralewicz – pierwszej nauczycielki i kierowniczki. W połowie lat 60. pracowało tu już czterech nauczycieli, a placówka liczyła osiem klas. W 1974 roku stała się ona filią szkoły w Talkach.
W 1970 roku Radzie liczyły 43 budynki mieszkalne; znajdowały się tu: świetlica, klub, punkt biblioteczny, sala kinowa na 100 miejsc, sklep wielobranżowy; działało kółko rolnicze. Przy wsi funkcjonowało Państwowe Gospodarstwo Rolne Ranty, które uruchomiono na bazie dawnego majątku. W latach 1954–1972 wieś należała do gromady Talki.
Liczba mieszkańców na przestrzeni lat:
- 1857 – 182 osoby
- 1933 – 386 osób
- 1939 – 396 osób
- 1970 – 316 osób (łącznie z Rantami)
Zabytki
- domy i budynki inwentarskie w zagrodach nr: 9, 12, 17, 19 i 21; murowane, z przełomu XIX i XX wieku
- cmentarz ewangelicki z XIX wieku
Przypisy
Bibliografia
Białuński Grzegorz, Kolonizacja "Wielkiej Puszczy" (do 1568 roku) – starostwa piskie, ełckie, straduńskie, zelkowskie i węgoborskie (węgorzewskie), Olsztyn 2002.
Giżycko. Z dziejów miasta i okolic, red. Andrzej Wakar, Olsztyn 1983.
Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Ostpreussen, Commission bei Wilhelm Koch, Königsberg 1857.
Gminna ewidencja zabytków, w: Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Wydminy, Wydminy 2009 [05.03.2014]
Bank Danych Lokalnych GUS [05.03.2014]
Deutsche Verwaltungsgeschichte [05.03.2014]