Płoskinia: Różnice pomiędzy wersjami
Z Encyklopedia Warmii i Mazur
| [wersja zweryfikowana] | [wersja zweryfikowana] |
(→Zabytki) |
|||
| (Nie pokazano 9 wersji utworzonych przez 5 użytkowników) | |||
| Linia 4: | Linia 4: | ||
|flaga wsi = | |flaga wsi = | ||
|herb artykuł = | |herb artykuł = | ||
| − | |dopełniacz wsi = | + | |dopełniacz wsi = Płoskini |
| − | |zdjęcie = | + | |zdjęcie = Kościół pw. św. Katarzyny w Płoskini.jpg |
| − | |opis zdjęcia = | + | |opis zdjęcia = Kościół pw. św. Katarzyny w Płoskini. Fot. Jacek Bogdan. Źródło: [http://commons.wikimedia.org/wiki/File:Płoskinia_kościół_par._p.w._św._Katarzyny_-_28.jpg Commons Wikimedia] |
| − | |rodzaj miejscowości = | + | |rodzaj miejscowości = wieś gminna |
|województwo = warmińsko-mazurskie | |województwo = warmińsko-mazurskie | ||
|powiat = braniewski | |powiat = braniewski | ||
| Linia 14: | Linia 14: | ||
|sołectwo = | |sołectwo = | ||
|wysokość = | |wysokość = | ||
| − | |liczba ludności = 431 | + | |liczba ludności = 431 |
|rok = 2010 | |rok = 2010 | ||
|strefa numeracyjna = | |strefa numeracyjna = | ||
| Linia 29: | Linia 29: | ||
|www = | |www = | ||
}}<br/> | }}<br/> | ||
| − | ''' Płoskinia ''' (niem. ''Plasswich'') – | + | ''' Płoskinia ''' (niem. ''Plasswich'') – wieś gminna położona w [[Województwo warmińsko-mazurskie|województwie warmińsko–mazurskim]], w [[Powiat braniewski|powiecie braniewskim]], w [[Płoskinia (gmina wiejska)|gminie Płoskinia]], siedziba władz gminy. W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa elbląskiego. W 2010 roku liczyła 431 mieszkańców<ref>łącznie Płoskinia, Łojewo, Płoskinia-Kolonia</ref>. W skład sołectwa wchodzą wsie Płoskinia, [[Płoskinia-Kolonia]], [[Giedyle]] i [[Łojewo]]. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje Zbigniew Langowski. |
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
== Położenie == | == Położenie == | ||
| − | Wieś położona jest w północnej części województwa | + | Wieś położona jest w północnej części województwa warmińsko–mazurskiego, na [[Równina Warmińska|Równinie Warmińskiej]], na wschód od [[Rzeka Pasłęka|Pasłęki]], 15 km na południe od [[Braniewo|Braniewa]] i 14 km na północny zachód od [[Pieniężno|Pieniężna]]. |
<br/> | <br/> | ||
== Dzieje miejscowości == | == Dzieje miejscowości == | ||
| − | Osada istniała tu już prawdopodobnie pod koniec XIII wieku. Po raz pierwszy wzmiankowana | + | Osada istniała tu już prawdopodobnie pod koniec XIII wieku. Po raz pierwszy wzmiankowana była w źródłach z 1301 roku (jako ''Plastewik''). Przywilej lokacyjny otrzymała 5 listopada 1305 roku. Spośród 82 łanów cztery przeznaczono dla kościoła, a dziesięć przyznano zasadźcy. W połowie tego samego stulecia wieś powiększyła się o pięć łanów ziemi i siedem łanów pastwisk; już w tym czasie działała tu karczma i młyn, a w 1387 roku powstała druga karczma. Po [[Wojna polsko-krzyżacka 1519-1521|wojnie lat 1519–1521]] aż 32 łany ziemi nie były zagospodarowane. Kilka lat później wznowiono proces zasiedlenia, ale jeszcze w dokumencie z 1583 roku wspominano, że młyn w Płoskini jest zniszczony ''jak dawno sięga pamięć ludzka''. W połowie XVII wieku wieś obejmowała 77 łanów, a gospodarowało na nich 15 chłopów i dwóch sołtysów. W 1783 roku była to [[Wieś królewska| wieś królewska]]. |
Kościół w Płoskini powstał w pierwszej połowie XIV wieku. Pierwszym znanym proboszczem był tu niejaki Jan Plastwigk (1346). | Kościół w Płoskini powstał w pierwszej połowie XIV wieku. Pierwszym znanym proboszczem był tu niejaki Jan Plastwigk (1346). | ||
| − | Przed wybuchem [[II wojna światowa|II wojny światowej]] większość mieszkańców utrzymywała się z rolnictwa i leśnictwa, 76 osób pracowało w przemyśle i rzemiośle, a | + | Przed wybuchem [[II wojna światowa na Warmii i Mazurach|II wojny światowej]] większość mieszkańców utrzymywała się z rolnictwa i leśnictwa, 76 osób pracowało w przemyśle i rzemiośle, a kilka w handlu i komunikacji. |
| − | Liczba mieszkańców i gospodarstw | + | Liczba mieszkańców i gospodarstw w poszczególnych latach: |
| − | 1783 | + | *1783 r. – 44 gospodarstwa |
| − | 1820 | + | *1820 r. – 371 osób, 39 gospodarstw |
| − | 1857 | + | *1857 r. – 565 osób |
| − | 1905 | + | *1905 r. – 614 osób |
| − | 1933 | + | *1933 r. – 681 osób |
| − | 1939 | + | *1939 r. – 670 osób, 151 gospodarstw |
| − | |||
| − | == | + | == Szkolnictwo == |
| − | [[ | + | *[[Szkoła Podstawowa w Płoskini|szkoła podstawowa]] |
| − | [[ | + | *[[Gimnazjum w Płoskini|gimnazjum]] |
| + | == Zabytki == | ||
| + | *[[lkwim:Kościół pw. św. Katarzyny w Płoskini|kościół]] | ||
| + | *ogrodzenie cmentarza kościelnego z dwiema bramkami | ||
| + | *plebania z XVIII wieku, murowana | ||
| + | *kilkanaście domów mieszkalnych z XIX i pierwszej połowy XX wieku, w tym typowe domy warmińskie; w większości zagród drewniane lub murowane zabudowania gospodarcze z tego samego okresu | ||
| + | *zespół [[Kapliczki w Płoskini |kapliczek murowanych]] | ||
| + | |||
| + | ==Przyroda== | ||
| + | W pobliżu miejscowości znajduje się [[Rezerwat Ostoja bobrów na rzece Pasłęce |Rezerwat Przyrody "Ostoja bobrów na rzece Pasłęce"]]. | ||
<br/> | <br/> | ||
| − | == | + | == Ludzie związani z miejscowością == |
| − | *[[lkwim: | + | *[[Zbigniew Kowalski]] (ur. 1969) - samorządowiec, wójt gminy Płoskinia (2006–2014) |
| − | * | + | *[[lkwim:Teresa Krakowska |Teresa Krakowska]] (ur. 1936) – poetka, autorka scenariuszy teatralnych dla dzieci, animatorka kultury |
| − | + | *[[lkwim:Helena Tyszkiewicz |Helena Tyszkiewicz]] (ur. 1928) – bibliotekarka, poetka, pisarka, publicystka, animatorka kultury | |
| − | |||
| − | |||
== Bibliografia == | == Bibliografia == | ||
| − | + | ''Braniewo. Z dziejów miasta i powiatu'', red. Andrzej Wakar i in., Olsztyn 1973.<br/> | |
| − | + | ''Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Ostpreussen, Commission bei Wilhelm Koch'', Königsberg 1857.<br/> | |
| − | + | ''Warmia i Mazury. Przewodnik ilustrowany'', red. Marcin Kuleszo, Barbara Wojczulanis, Olsztyn 2001.<br/> | |
| − | + | [http://www.wuoz.olsztyn.pl/| Wojewódzka Ewidencja Zabytków] [12.11.2013]<br/> | |
| − | + | [http://ploskinia-ug.bip-wm.pl/public/?id=54655| Strona Urzędu Gminy Płoskinia] [12.11.2013]<br/> | |
| − | + | [http://www.stat.gov.pl/bdl/app/samorzad_m.dims| Bank Danych Lokalnych GUS] [12.11.2013]<br/> | |
| − | + | [http://www.verwaltungsgeschichte.de/braunsberg.html| Verwaltungsgeschichte] [12.11.2013] | |
| − | |||
{{Przypisy}} | {{Przypisy}} | ||
| Linia 89: | Linia 89: | ||
<br/> | <br/> | ||
| − | + | [[Kategoria: Powiat braniewski]] | |
| − | + | [[Kategoria: Płoskinia (gmina wiejska)]] | |
| − | + | [[Kategoria: Wsie gminne]] | |
| − | + | [[Kategoria: 1301-1400]] | |
| − | [[Kategoria: | ||
Aktualna wersja na dzień 08:52, 16 kwi 2020
| Płoskinia | |
| | |
 Kościół pw. św. Katarzyny w Płoskini. Fot. Jacek Bogdan. Źródło: Commons Wikimedia
| |
| Rodzaj miejscowości | wieś gminna |
| Państwo |  Polska
|
| Województwo | warmińsko-mazurskie |
| Powiat | braniewski |
| Gmina | Płoskinia |
| Liczba ludności (2010) | 431 |
| Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego   Płoskinia | |
| Położenie na mapie Polski  Płoskinia | |
{{#invoke:Koordynaty|szablon}} | |
Płoskinia (niem. Plasswich) – wieś gminna położona w województwie warmińsko–mazurskim, w powiecie braniewskim, w gminie Płoskinia, siedziba władz gminy. W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa elbląskiego. W 2010 roku liczyła 431 mieszkańców[1]. W skład sołectwa wchodzą wsie Płoskinia, Płoskinia-Kolonia, Giedyle i Łojewo. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje Zbigniew Langowski.
Spis treści
Położenie
Wieś położona jest w północnej części województwa warmińsko–mazurskiego, na Równinie Warmińskiej, na wschód od Pasłęki, 15 km na południe od Braniewa i 14 km na północny zachód od Pieniężna.
Dzieje miejscowości
Osada istniała tu już prawdopodobnie pod koniec XIII wieku. Po raz pierwszy wzmiankowana była w źródłach z 1301 roku (jako Plastewik). Przywilej lokacyjny otrzymała 5 listopada 1305 roku. Spośród 82 łanów cztery przeznaczono dla kościoła, a dziesięć przyznano zasadźcy. W połowie tego samego stulecia wieś powiększyła się o pięć łanów ziemi i siedem łanów pastwisk; już w tym czasie działała tu karczma i młyn, a w 1387 roku powstała druga karczma. Po wojnie lat 1519–1521 aż 32 łany ziemi nie były zagospodarowane. Kilka lat później wznowiono proces zasiedlenia, ale jeszcze w dokumencie z 1583 roku wspominano, że młyn w Płoskini jest zniszczony jak dawno sięga pamięć ludzka. W połowie XVII wieku wieś obejmowała 77 łanów, a gospodarowało na nich 15 chłopów i dwóch sołtysów. W 1783 roku była to wieś królewska.
Kościół w Płoskini powstał w pierwszej połowie XIV wieku. Pierwszym znanym proboszczem był tu niejaki Jan Plastwigk (1346).
Przed wybuchem II wojny światowej większość mieszkańców utrzymywała się z rolnictwa i leśnictwa, 76 osób pracowało w przemyśle i rzemiośle, a kilka w handlu i komunikacji.
Liczba mieszkańców i gospodarstw w poszczególnych latach:
- 1783 r. – 44 gospodarstwa
- 1820 r. – 371 osób, 39 gospodarstw
- 1857 r. – 565 osób
- 1905 r. – 614 osób
- 1933 r. – 681 osób
- 1939 r. – 670 osób, 151 gospodarstw
Szkolnictwo
Zabytki
- kościół
- ogrodzenie cmentarza kościelnego z dwiema bramkami
- plebania z XVIII wieku, murowana
- kilkanaście domów mieszkalnych z XIX i pierwszej połowy XX wieku, w tym typowe domy warmińskie; w większości zagród drewniane lub murowane zabudowania gospodarcze z tego samego okresu
- zespół kapliczek murowanych
Przyroda
W pobliżu miejscowości znajduje się Rezerwat Przyrody "Ostoja bobrów na rzece Pasłęce".
Ludzie związani z miejscowością
- Zbigniew Kowalski (ur. 1969) - samorządowiec, wójt gminy Płoskinia (2006–2014)
- Teresa Krakowska (ur. 1936) – poetka, autorka scenariuszy teatralnych dla dzieci, animatorka kultury
- Helena Tyszkiewicz (ur. 1928) – bibliotekarka, poetka, pisarka, publicystka, animatorka kultury
Bibliografia
Braniewo. Z dziejów miasta i powiatu, red. Andrzej Wakar i in., Olsztyn 1973.
Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Ostpreussen, Commission bei Wilhelm Koch, Königsberg 1857.
Warmia i Mazury. Przewodnik ilustrowany, red. Marcin Kuleszo, Barbara Wojczulanis, Olsztyn 2001.
Wojewódzka Ewidencja Zabytków [12.11.2013]
Strona Urzędu Gminy Płoskinia [12.11.2013]
Bank Danych Lokalnych GUS [12.11.2013]
Verwaltungsgeschichte [12.11.2013]
Przypisy
- ↑ łącznie Płoskinia, Łojewo, Płoskinia-Kolonia
