Natura 2000 Lasy Skaliskie: Różnice pomiędzy wersjami

Z Encyklopedia Warmii i Mazur
Skocz do: nawigacja, szukaj
[wersja nieprzejrzana][wersja zweryfikowana]
(Zmiana kodu. PLH280011 to jest inny obszar https://n2k-ws.gdos.gov.pl/wyszukiwarkaN2k/webresources/pdf/PLB280011)
 
(Nie pokazano 42 wersji utworzonych przez 10 użytkowników)
Linia 1: Linia 1:
{{Obszar Natura 2000 infobox
+
{{EWiM Natura2000WersjaRozszerzona infobox
|nazwa_obszaru = Lasy Skaliskie
+
|nazwa obszaru      = Obszar Natura 2000 Lasy Skaliskie
|rodzaj        = OSO (dyrektywa ptasia)  
+
|zdjecie            = rapa.jpg
|data          = listopad 2008
+
|podpis zdjecia      = Skraj Lasów Skaliskich w okolicach Rapy.<br>Fot. Janericloebe. Źródło: [http://commons.wikimedia.org/wiki/File:Rapa_Lasy_Skaliskie_001.JPG Commons Wikimedia]
|powierzchnia = 12.644,7
+
|typ obszaru        = specjalny obszar ochrony ptaków (OSOP)
|kod obszaru  = PLB280011
+
|kod                = PLB280011
|stopniN       = 54
+
|powierzchnia       = 12 644,8 ha
|minutN       = 16
+
|kod mapy            = PL-WN
|sekundN       = 59
+
|stopniN             = 54
|stopniE       = 21
+
|minutN             = 16
|minutE       = 57
+
|sekundN             = 46
|sekundE       = 6
+
|stopniE             = 21
}}<br />
+
|minutE             = 58
 
+
|sekundE             = 23
== Obszar Natura 2000 ==
+
|status obszaru      = Obszar ustanowiony rozporządzeniem Min. Środ. w 2004 r. }}
[[Grafika:Lasy Skaliskie_1.jpg|thumb|right|350px|Lasy Skaliskie - mapa (www.olsztyn.rdos.gov.pl)]]
+
'''Lasy Skaliskie''' – obszar chroniony utworzony w ramach sieci [[Natura 2000]] jako obszar specjalnej ochrony ptaków, w którego skład wchodzą Lasy Skaliskie oraz doliny rzek: [[Rzeka Węgorapa|Węgorapy]] i [[Rzeka Gołdap|Gołdap]].  
[[Grafika:Lasy Skaliskie_2.jpg|thumb|right|400px|Lasy Skaliskie - okolice miejscowości Rapa (www.wikimedia.pl)]]
+
Ostoja leży w pobliżu granicy z obwodem kaliningradzkim, na terenie gmin [[Banie Mazurskie (gmina wiejska)| Banie Mazurskie]] i [[Budry (gmina wiejska)|Budry]]. Ma nie tylko ogromne znaczenie przyrodnicze jako miejsce gniazdowania wielu gatunków chronionych ptaków i ostoja [[bóbr|bobrów]], ale również historyczne.  
 
+
Teren ostoi jest bardzo urozmaicony od zabagnionych dolin rzecznych, torfowisk, poprzez duże kompleksy leśne do łąk i pól uprawnych.
W skład chronionego obszaru wchodzą Lasy Skaliskie oraz doliny rzek: [[Węgorapa]] i [[Gołdap]]. Ostoja ta leży w pobliżu granicy z Obwodem Kaliningradzkim. Dojechać tam można od strony [[Węgorzewo|Węgorzewa]] drogą 650 (trasa [[Węgorzewo]]-[[Gołdap]]). Obszar ten ma nie tylko ogromne znaczenie przyrodnicze (miejsce gniazdowania wielu gatunków chronionych ptaków, a także ostoja [[bóbr|bobrów]]), ale również historyczne.  
+
Można dojechać do niej od strony [[Węgorzewo|Węgorzewa]], drogą 650 (trasa Węgorzewo-[[Gołdap]]).
Teren jest bardzo urozmaicony - od zabagnionych dolin rzecznych, torfowisk, poprzez duże kompleksy leśne do łąk i pól uprawnych.
+
<br /><br />
 
 
  
 
== Przeznaczenie i zagrożenia ==
 
== Przeznaczenie i zagrożenia ==
 +
Obszar powołano głównie ze względu na ochronę ptactwa.
  
Obszar powołano głównie ze względu na ochronę ptactwa.
+
Równowadze na tym obszarze zagraża nieekologiczna gospodarka leśna (przede wszystkim zręby zupełne wycinanie starych drzewostanów), a także zabudowa hydrotechniczna rzek oraz jezior i intensywna gospodarka rolna (mimo iż niewskazane jest jej całkowite zaniechanie). W przyszłości zagrożenie może stanowić również zabudowa letniskowa śródleśnych polan i składowiska odpadów.
Głównym problemem, który może zagrażać równowadze na tym obszarze jest nieekologiczna gospodarka leśna (przede wszystkim zagrożeniem są zręby zupełne - wycinanie starych drzewostanów) a także zabudowa hydrotechniczna rzek oraz jezior i intensywna gospodarka rolna (choć niewskazane jest jej całkowite zaniechanie). Zagrożenie w przyszłości może również stanowić zabudowa letniskowa śródleśnych polan i składowiska odpadów.
 
  
 
== Fauna i flora ==
 
== Fauna i flora ==
Specyficzne otoczenie tego obszaru: moczary, bagna, liczne cieki wodne są naturalną barierą dla człowieka, za to występuje tu ogromne bogactwo fauny i flory.
+
Specyficzne otoczenie tego obszaru: moczary, bagna, liczne cieki wodne, są naturalną barierą dla człowieka, dzięki czemu występuje na nim ogromne bogactwo fauny i flory.  
Wśród zwierząt szczególnie licznie występują tu takie ssaki, jak: [[wilk|wilki]], [[łoś|łosie]] (choć ostatnio odnotowano spadek ich liczebności), [[ryś|rysie]], [[kuna|kuny]], [[lis|lisy]], [[jenot|jenoty]], [[borsuk|borsuki]], [[wydra|wydry]] i  [[bóbr|bobry]] oraz liczne ptactwo. Przede wszystkim [[żuraw|żurawie]] - jedno z ważniejszych miejsc bytowania - ok. 3 tys. osobników, [[bielik]], [[orlik krzykliwy]], [[jarząbek]], [[dzięcioł średni]],[[dzięcioł czarny]],  [[dzięcioł zielonosiwy]],  [[dzięcioł białogrzbiety]], [[derkacz]], [[bocian czarny]], [[bocian biały]], [[rybołów]], [[bąk]], [[brodziec leśny]], [[błotniak łąkowy]], [[błotniak stawowy]], [[błotniak zbożowy]], [[gąsiorek]], [[kania ruda]], [[kobczyk]], [[lelek]], [[lerka]], [[muchołówka mała]], [[siewka złota]], [[sowa błotna]], [[trzmielojad]], [[włochatka]] i [[zimorodek]].
 
  
[[Grafika:Lasy Skaliskie_3.jpg|thumb|left|350px|Pluszcz z Węgorapy (www.avelelek.republika.pl/A.Sulej)]]
+
Wśród zwierząt szczególnie licznie występują tu takie ssaki jak: [[wilk|wilki]], [[łoś|łosie]], [[ryś|rysie]], [[kuna|kuny]], [[lis|lisy]], [[jenot|jenoty]], [[borsuk|borsuki]], [[wydra|wydry]] i [[bóbr|bobry]].
[[Grafika:Lasy Skaliskie_4.jpg|thumb|left|375px|Bocian czarny (www.avelelek.republika.pl/D.Cząstkiewicz)]]
+
 +
Szczególnie bogata jest ornitofauna. Ostoja jest jednym z ważniejszych miejsc bytowania [[żuraw|żurawi]], żyje tu ok. 3 tys. osobników. Ponadto występuje tu: [[bielik]], [[orlik krzykliwy]], [[jarząbek]], [[dzięcioł średni]],[[dzięcioł czarny]], [[dzięcioł zielonosiwy]],  [[dzięcioł białogrzbiety]], [[derkacz]], [[bocian czarny]], [[bocian biały]], [[rybołów]], [[bąk]], [[brodziec leśny]], [[błotniak łąkowy]], [[błotniak stawowy]], [[błotniak zbożowy]], [[gąsiorek]], [[kania ruda]], [[kobczyk]], [[lelek]], [[lerka]], [[muchołówka mała]], [[siewka złota]], [[sowa błotna]], [[trzmielojad]], [[włochatka]] i [[zimorodek]].
  
Na terenach leśnych, gdzie podłoże jest głównie torfowe, dominują bory świerkowe i sosnowe (te ostatnie wprowadzone sztucznie), ale także lasy mieszane. Gdzieniegdzie występują skupiska [[brzoza|brzozy]], [[olcha|olchy]] i [[dąb|dębu]]. Najcenniejszym zbiorowiskiem jest borealna świerczyna na torfach.  
+
Na terenach leśnych, gdzie podłoże jest głównie torfowe, dominują bory świerkowe i sosnowe (te ostatnie wprowadzone sztucznie), ale także spotykane są lasy mieszane. Gdzieniegdzie występują skupiska brzozy, olchy i dębu. Najcenniejszym zbiorowiskiem jest borealna świerczyna na torfach.  
Kompleksy leśne stanowią tu 43 %, tyle samo pola uprawne i łąki (12%).  
+
Kompleksy leśne stanowią tu 43 %, tyle samo pola uprawne i łąki (12%).
  
 
== Ciekawostki ==
 
== Ciekawostki ==
*Nazwa Lasy Skaliskie pochodzi od nazwiska [[Paweł Skalich|Pawła Skalicha]], dworzanina Stefana Batorego (XVI w.). Mężczyzna ten stracił posadę na dworze w [[Królewiec|Królewcu]] za swój dość porywczy charakter. Właśnie po stracie przywilejów przydzielono mu ziemie w rzeczonych okolicach.
+
*Nazwa Lasy Skaliskie pochodzi od nazwiska Pawła Skalicha, dworzanina Stefana Batorego (XVI w.). Mężczyzna ten stracił posadę na dworze w Królewcu przez swój porywczy charakter. Po stracie przywilejów przydzielono mu ziemie w omawianych okolicach.
 
 
*Na północy tego obszaru rzeka [[Węgorapa]] meandruje na 14 kilometrowym odcinku. Starorzecze tego zbiornika to wyjątkowej urody miejsce i idealne siedlisko dla ptactwa wodnego. Nieopodal znajdują się ruiny pałacu rodu von [[Altenstadt]], który należał do  majątku [[Mieduniszki Wielkie]] z XVIII wieku .
 
 
 
*Przez Lasy Skaliskie przepływa wybudowany w 1733 roku [[Kanał Brożajcki]], który idealnie nadaje się do spływów kajakowych. W latach 1844-1850 przeprowadzane tu były prace melioracyjne, wykopano m.in. kanał dopływowy, przy pomocy którego osuszono jez. [[Miryt]], obecnie [[bagno Minta]]. Na kanale spotkać można wiele urządzeń hydrotechnicznych: stopnie wodne, śluzy oraz wodną elektrownię w miejscowości [[Brożajcie]].
 
  
[[Grafika:Lasy Skaliskie_6.jpg|thumb|right|300px|Bagno Minta (avelelek.republika.pl/D.Cząstkiewicz)]]
+
*Na północy tego obszaru rzeka Węgorapa meandruje na 14 kilometrowym odcinku. Jej starorzecze to miejsce wyjątkowej urody i idealne siedlisko dla ptactwa wodnego. Nieopodal znajdują się ruiny pałacu rodu von Altenstadt, który należał do  majątku [[Mieduniszki Wielkie]] z XVIII w.
[[Grafika:Lasy Skaliskie_5.jpg|thumb|right|300px|Piramida w Rapie (www.wikimedia.pl)]]
 
  
*To jedno z nielicznych miejsc, gdzie wciąż bytują watahy [[wilk|wilków]]. Przyczynkiem do tego może być specyficzne położenie - odseparowane od człowieka i jego cywilizacji.
+
*Przez Lasy Skaliskie przepływa wybudowany w 1733 r. [[Kanał Brożajcki]], który idealnie nadaje się do spływów kajakowych. W latach 1844–1850 przeprowadzane tu były prace melioracyjne, wykopano m.in. kanał dopływowy, przy pomocy którego osuszono jezioro [[Jezioro Miryt| Miryt]], obecnie [[bagno Minta]]. Na kanale spotkać można wiele urządzeń hydrotechnicznych: stopnie wodne, śluzy oraz wodną elektrownię w miejscowości [[Brożajcie]].
  
*Na terenach tych znajduje się wiele architektonicznych perełek [[Warmia|Warmii]] i [[Mazury|Mazur]]. Do najważniejszych należą: piramida w [[Rapa|Rapie]] (XIX-wieczny grobowiec rodzinny pruskiego rodu baronów von [[Fahrenheid]]), grobowiec w [[Zakałcz|Zakałczu]], dwory i pałace, kościoły z z XVI-XVII wieku, przykłady architektury wiejskiej, cmentarze sprzed 1945 roku.
+
*To jedno z nielicznych miejsc, gdzie wciąż bytują watahy [[wilk|wilków]]. Sprzyja im specyficzne położenie obszaru odseparowane od człowieka i cywilizacji.
  
== Źródła ==
+
*Na terenach tych znajduje się wiele architektonicznych zabytków [[Warmia|Warmii]] i [[Mazury|Mazur]]. Do najważniejszych należą: piramida w [[Rapa|Rapie]] (XIX-wieczny grobowiec rodzinny pruskiego rodu baronów von Fahrenheid), grobowiec w [[Zakałcz|Zakałczu]], oraz dwory, pałace i kościoły z z XVI-XVII w.
*Instytut na rzecz Ekorozwoju: www.ine.eko.org.pl; 25.11.2013
 
*Regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska w Olsztynie: www.olsztyn.rdos.gov.pl; 25.11.2013
 
*Dzikie Mazury (www.dzikie-mazury.pl); 25.11.2013
 
*Natura 2000 a rozwój lokalny; dr inż. P. Dynowski, Zachodniopomorska Regionalna Organizacja Turystyczna
 
*Natura 2000. Naturalnie się opłaca; M. Czerwińska, M. Leda, Zachodniopomorska Regionalna Organizacja Turystyczna, 2010
 
*Wikimedia
 
*Avelelek.republika.pl
 
  
<br />
+
==Galeria zdjęć==
 +
<gallery mode=packed widths=200px heights=200px class="left">
 +
File: lasy_skaliste_2000_w.png|<center>Lasy Skaliskie
 +
File: lasy_skaliste_2000_g.png|<center>Lasy Skaliskie
 +
Grafika:Lasy Skaliskie_1.jpg|<center>Lasy Skaliskie – mapa, źródło: Regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska w Olsztynie
 +
Grafika:Lasy Skaliskie_2.jpg|<center>Lasy Skaliskie – okolice miejscowości Rapa. Fot. Janericloebe. Źródło: [http://commons.wikimedia.org/wiki/File:Rapa_Lasy_Skaliskie_001.JPG Commons Wikimedia]
 +
Grafika:Lasy Skaliskie_5.jpg|<center>Piramida w Rapie. Fot. mzopw. Źródło: [http://commons.wikimedia.org/wiki/File:Rapap.jpg Commons Wikimedia]
 +
Plik: crex.jpg|<center>Derkacz (''Crex crex''). Fot. Richard Wesley. Źródło: [http://commons.wikimedia.org/wiki/File:Corncrake_%28Crex_crex%29.jpg Commons Wikimedia]
 +
</gallery>
 +
== Bibliografia ==
 +
[http://avelelek.cba.pl avelelek.cba.pl] [30.09.2013]<br/>
 +
[http://dzikie-mazury.pl dzikie-mazury.pl] [25.11.2013]<br/>
 +
[http://ine.eko.org.pl/index_areas.php Instytut na rzecz Ekorozwoju] [30.09.2013]<br/>
 +
''Natura 2000 a rozwój lokalny'', oprac. Piotr Dynowski, Szczecin 2010. <br/>
 +
''Natura 2000. Naturalnie się opłaca'', oprac. Czerwińska Maria, Leda Marek, Szczecin 2010. <br/>
 +
[http://olsztyn.rdos.gov.pl Regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska w Olsztynie] [30.09.2013]<br/>
  
[[Kategoria:Natura 2000]][[Kategoria:Obszary chronione]][[Kategoria:Przyroda]]<br />
+
[[Kategoria:Natura 2000]] [[Kategoria:Ochrona przyrody]][[Kategoria:Przyroda]] [[Kategoria: Powiat gołdapski]] [[Kategoria: Powiat węgorzewski]] [[Kategoria: Banie Mazurskie (gmina wiejska)]] [[Kategoria: Budry (gmina wiejska)]]

Aktualna wersja na dzień 12:41, 11 maj 2024

Obszar Natura 2000 Lasy Skaliskie

Skraj Lasów Skaliskich w okolicach Rapy.Fot. Janericloebe. Źródło: Commons WikimediaSkraj Lasów Skaliskich w okolicach Rapy.
Fot. Janericloebe. Źródło: Commons Wikimedia
Typ obszaru specjalny obszar ochrony ptaków (OSOP)
Kod PLB280011
Powierzchnia 12 644,8 ha
Status obszaru Obszar ustanowiony rozporządzeniem Min. Środ. w 2004 r.
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego
Mapa lokalizacyjna województwa warmińsko-mazurskiego
Obszar Natura 2000 Lasy Skaliskie
Obszar Natura 2000 Lasy Skaliskie
Położenie na mapie Polski
Mapa lokalizacyjna Polski
Obszar Natura 2000 Lasy Skaliskie
Obszar Natura 2000 Lasy Skaliskie
Ziemia

{{#invoke:Koordynaty|szablon}}

Lasy Skaliskie – obszar chroniony utworzony w ramach sieci Natura 2000 jako obszar specjalnej ochrony ptaków, w którego skład wchodzą Lasy Skaliskie oraz doliny rzek: Węgorapy i Gołdap. Ostoja leży w pobliżu granicy z obwodem kaliningradzkim, na terenie gmin Banie Mazurskie i Budry. Ma nie tylko ogromne znaczenie przyrodnicze jako miejsce gniazdowania wielu gatunków chronionych ptaków i ostoja bobrów, ale również historyczne. Teren ostoi jest bardzo urozmaicony – od zabagnionych dolin rzecznych, torfowisk, poprzez duże kompleksy leśne do łąk i pól uprawnych. Można dojechać do niej od strony Węgorzewa, drogą 650 (trasa Węgorzewo-Gołdap).

Przeznaczenie i zagrożenia

Obszar powołano głównie ze względu na ochronę ptactwa.

Równowadze na tym obszarze zagraża nieekologiczna gospodarka leśna (przede wszystkim zręby zupełne – wycinanie starych drzewostanów), a także zabudowa hydrotechniczna rzek oraz jezior i intensywna gospodarka rolna (mimo iż niewskazane jest jej całkowite zaniechanie). W przyszłości zagrożenie może stanowić również zabudowa letniskowa śródleśnych polan i składowiska odpadów.

Fauna i flora

Specyficzne otoczenie tego obszaru: moczary, bagna, liczne cieki wodne, są naturalną barierą dla człowieka, dzięki czemu występuje na nim ogromne bogactwo fauny i flory.

Wśród zwierząt szczególnie licznie występują tu takie ssaki jak: wilki, łosie, rysie, kuny, lisy, jenoty, borsuki, wydry i bobry.

Szczególnie bogata jest ornitofauna. Ostoja jest jednym z ważniejszych miejsc bytowania żurawi, żyje tu ok. 3 tys. osobników. Ponadto występuje tu: bielik, orlik krzykliwy, jarząbek, dzięcioł średni,dzięcioł czarny, dzięcioł zielonosiwy, dzięcioł białogrzbiety, derkacz, bocian czarny, bocian biały, rybołów, bąk, brodziec leśny, błotniak łąkowy, błotniak stawowy, błotniak zbożowy, gąsiorek, kania ruda, kobczyk, lelek, lerka, muchołówka mała, siewka złota, sowa błotna, trzmielojad, włochatka i zimorodek.

Na terenach leśnych, gdzie podłoże jest głównie torfowe, dominują bory świerkowe i sosnowe (te ostatnie wprowadzone sztucznie), ale także spotykane są lasy mieszane. Gdzieniegdzie występują skupiska brzozy, olchy i dębu. Najcenniejszym zbiorowiskiem jest borealna świerczyna na torfach. Kompleksy leśne stanowią tu 43 %, tyle samo pola uprawne i łąki (12%).

Ciekawostki

  • Nazwa Lasy Skaliskie pochodzi od nazwiska Pawła Skalicha, dworzanina Stefana Batorego (XVI w.). Mężczyzna ten stracił posadę na dworze w Królewcu przez swój porywczy charakter. Po stracie przywilejów przydzielono mu ziemie w omawianych okolicach.
  • Na północy tego obszaru rzeka Węgorapa meandruje na 14 kilometrowym odcinku. Jej starorzecze to miejsce wyjątkowej urody i idealne siedlisko dla ptactwa wodnego. Nieopodal znajdują się ruiny pałacu rodu von Altenstadt, który należał do majątku Mieduniszki Wielkie z XVIII w.
  • Przez Lasy Skaliskie przepływa wybudowany w 1733 r. Kanał Brożajcki, który idealnie nadaje się do spływów kajakowych. W latach 1844–1850 przeprowadzane tu były prace melioracyjne, wykopano m.in. kanał dopływowy, przy pomocy którego osuszono jezioro Miryt, obecnie bagno Minta. Na kanale spotkać można wiele urządzeń hydrotechnicznych: stopnie wodne, śluzy oraz wodną elektrownię w miejscowości Brożajcie.
  • To jedno z nielicznych miejsc, gdzie wciąż bytują watahy wilków. Sprzyja im specyficzne położenie obszaru odseparowane od człowieka i cywilizacji.
  • Na terenach tych znajduje się wiele architektonicznych zabytków Warmii i Mazur. Do najważniejszych należą: piramida w Rapie (XIX-wieczny grobowiec rodzinny pruskiego rodu baronów von Fahrenheid), grobowiec w Zakałczu, oraz dwory, pałace i kościoły z z XVI-XVII w.

Galeria zdjęć

Bibliografia

avelelek.cba.pl [30.09.2013]
dzikie-mazury.pl [25.11.2013]
Instytut na rzecz Ekorozwoju [30.09.2013]
Natura 2000 a rozwój lokalny, oprac. Piotr Dynowski, Szczecin 2010.
Natura 2000. Naturalnie się opłaca, oprac. Czerwińska Maria, Leda Marek, Szczecin 2010.
Regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska w Olsztynie [30.09.2013]