Grądowy Młyn: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja zweryfikowana] | [wersja zweryfikowana] |
(→Dzieje miejscowości) |
|||
| Linia 42: | Linia 42: | ||
Pierwsze wzmianki na temat wsi jako osady młyńskiej pochodzą z XV wieku; kolejna datowana jest na rok 1601. W przeciągu kilku stuleci (XV-XIX wiek) w skład zespołu młyńskiego w Grądowym Młynie wchodziła grobla z systemem upustów i kanałów, a także staw młyński z kanałem przelewowym oraz dom młynarza, wybudowany na początku XIX wieku. W 1847 roku ze względu na erupcję wody ze studni artezyjskiej zaszła konieczność rozebrania większej części zabudowań młyńskich. Jeszcze w XIX wieku wzniesiono jednak nowe i zabezpieczono je nową groblą. Młyn na przestrzeni dziejów odgrywał bardzo ważną rolę zarówno dla majątku w [[Wysoka (gm. Rychliki)|Wysokiej]], jak i dla całej okolicy. | Pierwsze wzmianki na temat wsi jako osady młyńskiej pochodzą z XV wieku; kolejna datowana jest na rok 1601. W przeciągu kilku stuleci (XV-XIX wiek) w skład zespołu młyńskiego w Grądowym Młynie wchodziła grobla z systemem upustów i kanałów, a także staw młyński z kanałem przelewowym oraz dom młynarza, wybudowany na początku XIX wieku. W 1847 roku ze względu na erupcję wody ze studni artezyjskiej zaszła konieczność rozebrania większej części zabudowań młyńskich. Jeszcze w XIX wieku wzniesiono jednak nowe i zabezpieczono je nową groblą. Młyn na przestrzeni dziejów odgrywał bardzo ważną rolę zarówno dla majątku w [[Wysoka (gm. Rychliki)|Wysokiej]], jak i dla całej okolicy. | ||
| − | W początkach XX wieku (1908 i około 1920 roku) młyn został unowocześniony - do jego napędu używano wody, pary i silnika. Podczas [[II wojna światowa|II wojny światowej]] podłączono go do sieci elektrycznej i zamontowano nowy silnik. Młyn zatrudniał wówczas dziesięć osób (zarządca, księgowy, kowal, kierowca ciężarówki, wagowy i pięciu robotników). Działał tu również sklep z towarami codziennej konsumpcji. Młyn został zajęty 22 stycznia 1945 roku przez radzieckich spadochroniarzy. | + | W początkach XX wieku (1908 i około 1920 roku) młyn został unowocześniony - do jego napędu używano wody, pary i silnika. Podczas [[II wojna światowa na Warmii i Mazurach|II wojny światowej]] podłączono go do sieci elektrycznej i zamontowano nowy silnik. Młyn zatrudniał wówczas dziesięć osób (zarządca, księgowy, kowal, kierowca ciężarówki, wagowy i pięciu robotników). Działał tu również sklep z towarami codziennej konsumpcji. Młyn został zajęty 22 stycznia 1945 roku przez radzieckich spadochroniarzy. |
Młyn w Grądowym Młynie działał do lat 70. XX wieku, gdy został sprzedany prywatnej osobie. Wkrótce potem został rozebrany, zabudowania zostały zdewastowane. Obecnie zachowały się mury budynku administracyjno-gospodarczego z napisem ''Grundmühle 1908''. | Młyn w Grądowym Młynie działał do lat 70. XX wieku, gdy został sprzedany prywatnej osobie. Wkrótce potem został rozebrany, zabudowania zostały zdewastowane. Obecnie zachowały się mury budynku administracyjno-gospodarczego z napisem ''Grundmühle 1908''. | ||
Wersja z 15:59, 27 cze 2014
| Grądowy Młyn | |
| | |
| Państwo |  Polska
|
| Województwo | warmińsko-mazurskie |
| Powiat | elbląski |
| Gmina | Rychliki |
| Sołectwo | Rychliki |
| Liczba ludności (2010) | 403[1] |
| Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego   Grądowy Młyn | |
| Położenie na mapie Polski  Grądowy Młyn | |
{{#invoke:Koordynaty|szablon}} | |
Grądowy Młyn (niem. Grundmühle) – wieś niesołecka, położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie elbląskim, w gminie Rychliki. W latach 1975-1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa elbląskiego.
Miejscowość w 2010 roku liczyła 403 mieszkańców (łącznie Wysoka, Grądowy Młyn i Powodowo).
Położenie
Wieś położona była w północno-zachodniej części województwa warmińsko-mazurskiego, na obszarze Wysoczyzny Elbląskiej.
Dzieje miejscowości
Pierwsze wzmianki na temat wsi jako osady młyńskiej pochodzą z XV wieku; kolejna datowana jest na rok 1601. W przeciągu kilku stuleci (XV-XIX wiek) w skład zespołu młyńskiego w Grądowym Młynie wchodziła grobla z systemem upustów i kanałów, a także staw młyński z kanałem przelewowym oraz dom młynarza, wybudowany na początku XIX wieku. W 1847 roku ze względu na erupcję wody ze studni artezyjskiej zaszła konieczność rozebrania większej części zabudowań młyńskich. Jeszcze w XIX wieku wzniesiono jednak nowe i zabezpieczono je nową groblą. Młyn na przestrzeni dziejów odgrywał bardzo ważną rolę zarówno dla majątku w Wysokiej, jak i dla całej okolicy.
W początkach XX wieku (1908 i około 1920 roku) młyn został unowocześniony - do jego napędu używano wody, pary i silnika. Podczas II wojny światowej podłączono go do sieci elektrycznej i zamontowano nowy silnik. Młyn zatrudniał wówczas dziesięć osób (zarządca, księgowy, kowal, kierowca ciężarówki, wagowy i pięciu robotników). Działał tu również sklep z towarami codziennej konsumpcji. Młyn został zajęty 22 stycznia 1945 roku przez radzieckich spadochroniarzy.
Młyn w Grądowym Młynie działał do lat 70. XX wieku, gdy został sprzedany prywatnej osobie. Wkrótce potem został rozebrany, zabudowania zostały zdewastowane. Obecnie zachowały się mury budynku administracyjno-gospodarczego z napisem Grundmühle 1908.
Zabytki
- Pozostałości młyna z XV-XIX wieku, zmodernizowanego w pierwszej połowie XX wieku
Bibliografia
- Pasłęk. Z dziejów miasta i okolic 1297-1997, red. Józef Włodarski, Pasłęk 1997.
- Historia Grądowego Młyna [data dostępu: 12.11.2013]
- Bank Danych Lokalnych GUS [data dostępu: 12.11.2013]
Przypisy
- ↑ Łącznie Wysoka, Grądowy Młyn i Powodowo.
