Napierki: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja zweryfikowana] | [wersja zweryfikowana] |
(→Dzieje miejscowości) |
|||
Linia 6: | Linia 6: | ||
|herb artykuł = | |herb artykuł = | ||
|dopełniacz wsi = Napierek | |dopełniacz wsi = Napierek | ||
− | |zdjęcie = | + | |zdjęcie = Nap.jpg |
− | |opis zdjęcia = | + | |opis zdjęcia = Napierki z dawnych lat [http://pl.wikipedia.org/wiki/Napierki/ Wikipedia] [19.09.2014] |
|rodzaj miejscowości = wieś sołecka | |rodzaj miejscowości = wieś sołecka | ||
|województwo = warmińsko-mazurskie | |województwo = warmińsko-mazurskie | ||
Linia 16: | Linia 16: | ||
|wysokość = | |wysokość = | ||
|liczba ludności = 180 | |liczba ludności = 180 | ||
− | |rok = 2012 | + | |rok = 2012 |
|strefa numeracyjna = (+48) 89 | |strefa numeracyjna = (+48) 89 | ||
|kod pocztowy = 13 - 111 Janowiec Kościelny | |kod pocztowy = 13 - 111 Janowiec Kościelny | ||
Linia 78: | Linia 78: | ||
Wijaczka Jacek, ''Dzieje wsi do końca XVIII wieku'', [w:] Historia Nidzicy i okolic, pod red. Waldemara Rezmera, Nidzica 2012, s. 165 - 202. | Wijaczka Jacek, ''Dzieje wsi do końca XVIII wieku'', [w:] Historia Nidzicy i okolic, pod red. Waldemara Rezmera, Nidzica 2012, s. 165 - 202. | ||
− | + | [http://wrota.warmia.mazury.pl Wrota Warmii i Mazur]. | |
+ | [http://pl.wikipedia.org/wiki/Napierki/ Wikipedia] [19.09.2014] | ||
<br/> | <br/> | ||
Wersja z 18:10, 19 wrz 2014
Napierki | |
| |
![]() Napierki z dawnych lat Wikipedia [19.09.2014]
| |
Rodzaj miejscowości | wieś sołecka |
Państwo | ![]() |
Województwo | warmińsko-mazurskie |
Powiat | nidzicki |
Gmina | Janowiec Kościelny |
Sołectwo | Napierki |
Liczba ludności (2012) | 180 |
Strefa numeracyjna | (+48) 89 |
Kod pocztowy | 13 - 111 Janowiec Kościelny |
Tablice rejestracyjne | NNI |
![]() {{#invoke:Koordynaty|szablon}} |
Napierki (Dąbrówka, Dombroffky, Danerowski, Dawbrowken, Napiórki, niem. Napierken, Napirk, od 1938 r. Wetzhausen) – wieś sołecka w Polsce w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie nidzickim, w gminie Janowiec Kościelny. W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa olsztyńskiego.
Spis treści
[ukryj]Charakterystyka fizjograficzna
Wieś znajduje się wśród kompleksu leśnego Nadleśnictwa Nidzickiego. Miejscowość położona jest na terenie gminy Janowiec Kościelny, która znajduje się na obszarze Niżu Środkowoeuropejskiego, na pograniczu dwóch podprowincji: Pojezierza Środkowo-Bałtyckiego i Niziny Północnomazowieckiej. Natomiast pas południowy obszaru gminy to mezoregion Wzniesień Mławskich, który graniczy od północy z Garbem Lubawskim. Zatem powierzchnia gminy Janowiec Kościelny posiada charakter falisty, miejscami równinny. W południowej części gminy – w dolinie rzeki Orzyc znajdują się wzniesienia od ok. 60 m do ok. 200 m n.p.m. oraz wzgórza i wały moreny czołowej. Od południa na terenie gminy występują dwa wały morenowe, rozcięte doliną rzeki Wieczfnianki. Wał wschodni posiada wysokości bezwzględne do 200 m n.p.m., zaś stoki w tym rejonie bywają bardzo strome, a nachylenia terenu przekraczają często 15%. W zachodniej części gminy rzeźba terenu wyróżnia się pojedynczymi pagórkami i wzgórzami. Natomiast pomiędzy nimi znajdują się obniżenia i zagłębienia, bądź suche dolinki erozyjno-denudacyjne. Ponadto występują tutaj formy późnoglacjalne i holoceńskie - doliny rzeczne, z których największą jest rzeka Orzyc. Obszar gminy Janowiec Kościelny położony jest w obrębie Niecki Mazowieckiej. Występują tutaj następujące osady: kredowe, piaski, mułki, iły, piaski drobnoziarniste, piaski pylaste, gliny zwałowe, torfowiska, piaskowce margliste i mułowce z glaukonitem oraz szczątkami fauny.
Dzieje miejscowości
Informacja o wsi zapisała się w dokumencie z 1371 r., kiedy to Winrich von Kniprode nadał Pieciowi (bądź Petze, Peter) i Maciejowi 22 włóki rolne, 0,5 włóki łąk w Dąbrówce (Napierkach) na prawie chełmińskim. Nowi właściciele zobowiązani zostali do świadczenia jednej służby zbrojnej. Wieś w pierwszych wiekach występowała pod nazwą Dąbrówka. W 1484 r. teren Napierek obejmował 40 włók. W tym roku wielki mistrz Merten Truchsess odnowił przywilej lokacyjny i zmienił nazwę wsi na Naperken. Nazwa wsi pochodziła od nazwiska osadników wsi - Napierków.
W 1499 r. we wsi funkcjonowała karczma Marcina Duszota. Znajdowała się ona przy trakcie z Mławy do Warszawy. W poł. XVI w. wieś zamieszkiwana była wyłącznie przez Polaków. W 1643 r. gospodarzami byli: Marcin Napierski, Andrzej, Wojciech i Marcin Kanigowscy. W 1680 r. we wsi było 6 opustoszałych łanów. W 1749 r. ziemię w Napierkach uprawiali: Johann Peplowski, Christoph Brauenberg, Wenzlawski i Mathias Peplowski. Szkołę założono tu za panowania Fryderyka Wilhelma I. W 1877 r. mieszkańcami byli Mazurzy, w ok. 42%.
Zabudowa wsi jest zwarta - w średnim stanie technicznym.
Gospodarka
W Napierkach działa sklep oraz prowadzone są usługi rzemieślnicze.
Religia
We wsi znajduje się siedziba lokalnej parafii rzymskokatolickiej pw. Świętego Antoniego Padewskiego w Napierkach.
Ludzie związani z miejscowością
Na kartach historii wsi zapisał się wielki mistrz - Merten Truchsess oraz ks. Franciszek Klinka - proboszcz nidzicki, inicjator budowy kościoła we wsi. W kadencji 2011-2015 sołtysem wsi jest Jan Migierski.
Zabytki
We wsi znajduje się zabytkowy cmentarz oraz Kościół pw. św. Antoniego z XX w.
Bibliografia
Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, pod red. Bronisława Chlebowskiego, Filipa Sulimierskiego, Władysława Walewskiego, t. VI, Warszawa 1885, 960 ss.
Wijaczka Jacek, Dzieje wsi do końca XVIII wieku, [w:] Historia Nidzicy i okolic, pod red. Waldemara Rezmera, Nidzica 2012, s. 165 - 202.
Wrota Warmii i Mazur.
Wikipedia [19.09.2014]