Kózki: Różnice pomiędzy wersjami

Z Encyklopedia Warmii i Mazur
Skocz do: nawigacja, szukaj
[wersja nieprzejrzana][wersja zweryfikowana]
(Zobacz też)
 
(Nie pokazano 5 wersji utworzonych przez 3 użytkowników)
Linia 1: Linia 1:
 
 
 
{{Wieś infobox
 
{{Wieś infobox
 
  |nazwa                = Kózki   
 
  |nazwa                = Kózki   
Linia 6: Linia 4:
 
  |flaga wsi            =
 
  |flaga wsi            =
 
  |herb artykuł          =
 
  |herb artykuł          =
  |dopełniacz wsi        = Pole-obowiązkowe 
+
  |dopełniacz wsi        = Kózki
  |zdjęcie              = Pole-obowiązkowe    
+
  |zdjęcie              =   
  |opis zdjęcia          = Pole-obowiązkowe   
+
  |opis zdjęcia          =    
 
  |rodzaj miejscowości  =wieś sołecka
 
  |rodzaj miejscowości  =wieś sołecka
 
  |województwo          = warmińsko-mazurskie  
 
  |województwo          = warmińsko-mazurskie  
Linia 16: Linia 14:
 
  |sołectwo              =
 
  |sołectwo              =
 
  |wysokość              =
 
  |wysokość              =
  |liczba ludności      = 89 (łącznie Kózki, Idźki, Niegosy)
+
  |liczba ludności      = 89  
 
  |rok                  = 2010  
 
  |rok                  = 2010  
 
  |strefa numeracyjna    =(+48) 87
 
  |strefa numeracyjna    =(+48) 87
Linia 23: Linia 21:
 
  |SIMC                  =
 
  |SIMC                  =
 
  |mapa wsi              =
 
  |mapa wsi              =
  |kod mapy              = PL-NW
+
  |kod mapy              = PL-WN
 
  |stopniN = 53 |minutN = 33 |sekundN = 47.12  
 
  |stopniN = 53 |minutN = 33 |sekundN = 47.12  
 
  |stopniE = 22 |minutE = 03 |sekundE = 10.29
 
  |stopniE = 22 |minutE = 03 |sekundE = 10.29
Linia 30: Linia 28:
 
  |wikisłownik          =
 
  |wikisłownik          =
 
  |www                  =
 
  |www                  =
}}
+
}}<br/>
<big>''' Kózki''' (niem. ''Niegossen'', od 1938 r. ''Kosken'') – wieś w Polsce, położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie piskim, w gminie Biała Piska.  
+
''' Kózki''' (niem. ''Niegossen'', od 1938 r. ''Kosken'') – wieś sołecka położona w [[Województwo warmińsko-mazurskie| województwie warmińsko–mazurskim]], w [[Powiat piski | powiecie piskim]], w [[Biała Piska (gmina miejsko-wiejska)|gminie Biała Piska]]. W latach 1975–1998 miejscowość [[Podział administracyjny |administracyjnie]] należała do [[Województwo suwalskie|województwa suwalskiego]]. W 2010 roku wieś liczyła 89 mieszkańców<ref>łącznie Kózki, [[Idźki]] i [[Niegosy]]</ref>. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje [[Kazimierz Kuczyński]]<ref>[http://bialapiska.eu/index.php?option=com_content&task=view&id=18&Itemid=22/ Strona Gminy Biała Piska] [30.08.2013]</ref>.
 
+
<br/><br/>
W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa suwalskiego.
 
  
 +
== Położenie ==
 +
Wieś położona jest na terenie [[Pojezierze Ełckie |Pojezierza Ełckiego]], wchodzącego w skład [[Kraina Wielkich Jezior Mazurskich|Krainy Wielkich Jezior Mazurskich]], w odległości około 8 km na południe od [[Biała Piska|Białej Piskiej]]. Na północ od wsi zaczyna swój bieg strumyk [[Strumień Kózka| Kózka]], prawy dopływ [[Rzeka Wincenta|Wincenty]].
 
<br/>
 
<br/>
  
=== Charakterystyka fizjograficzna ===
+
== Dzieje miejscowości ==
Wieś położona jest na terenie Pojezierza Ełckiego wchodzącego w skład Krainy Wielkich Jezior Mazurskich. Pod względem fizyczno-geograficznym obszar gminy położony jest w obrębie mezoregionu Pojezierze Ełckie wchodzącego w skład makroregionu Pojezierze Mazurskie. Miejscowość leży w odległości  około 8 km na południe od Białej Piskiej. Na północ od wsi zaczyna swój bieg strumyk Kózka, prawy dopływ Wincenty.
+
Osada istniała już przed wojną trzynastoletnią (1454–1466). Wymieniana była w 1471 roku przy okazji wystawiania przywilejów dla innych wsi w okolicy. Kózki swój przywilej otrzymały w 1484 roku na [[Prawo magdeburskie |prawie magdeburskim]]. Mówił on, iż Jan z Kózek sprzedał Jakubowi Gnatowi pięć łanów spośród dziesięciu, jakie odziedziczył po ojcu. Zatrzymał natomiast pozostałe pięć łanów i dzielił je z ojczymem. W XV i XVI wieku wieś nazywana była ''Koschken'', ''Coschken'', później utrwaliła się nazwa ''Kosken''. Miejscowość poważnie ucierpiała w wyniku wielkiej epidemii dżumy, która dotarła tu w 1710 roku; zmarła wówczas większość mieszkańców (33 osoby).
  
<br/>
+
We wsi pochowanych było kilku żołnierzy armii rosyjskiej, którzy polegli podczas walk, jakie toczyły się w tej okolicy w sierpniu 1914 roku; groby nie zachowały się.
  
=== Dzieje miejscowości ===
 
Osada istniała już przed wojną trzynastoletnią (1454-1466). Wymieniana była w 1471 roku przy okazji wystawiania przywilejów dla innych wsi w okolicy. Kózki swój przywilej otrzymały w 1484 roku na prawie magdeburskim. Mówił on, iż Jan z Kózek sprzedał Jakubowi Gnatowi pięć łanów spośród dziesięciu, jakie odziedziczył po ojcu. Zatrzymał on natomiast pozostałe pięć łanów i dzielił je z ojczymem. W XV i XVI wieku wieś nazywana była Koschken, Coschken, później utrwaliła się nazwa Kosken. Wieś poważnie ucierpiała w wyniku wielkiej epidemii dżumy, która dotarła tu w 1710 roku; zmarła wówczas większość mieszkańców (33 osoby).
 
We wsi pochowanych było kilku żołnierzy armii rosyjskiej, którzy polegli podczas walk, jakie toczyły się w tej okolicy w sierpniu 1914 roku; groby nie zachowały się.
 
 
Szkoła w Kózkach powstała w 1759 roku. W 1935 roku jeden nauczyciel kształcił w niej 49 dzieci.
 
Szkoła w Kózkach powstała w 1759 roku. W 1935 roku jeden nauczyciel kształcił w niej 49 dzieci.
  
Liczba mieszkańców
+
Aktualnie wieś jest siedzibą sołectwa.
  
1857 – 53 osoby
 
  
1864 – 46 osób
+
Liczba mieszkańców w poszczególnych latach:
  
1867 54 osoby
+
*1857 r. 53 osoby
  
1939 150 osób
+
*1864 r. 46 osób
  
 +
*1867 r. – 54 osoby
 +
 +
*1939 r. – 150 osób
 
<br/>
 
<br/>
  
=== Zabytki: ===
+
== Zabytki ==
*Dawny cmentarz ewangelicki z XIX wieku
+
*dawny cmentarz ewangelicki z XIX wieku
<br/>
 
  
=== Bibliografia: ===
+
== Bibliografia ==
#Achremczyk Stanisław, ''Historia Warmii i Mazur'', t. I, Olsztyn 2011.
+
Achremczyk Stanisław, ''Historia Warmii i Mazur'', t. I, Olsztyn 2011.<br/>
#Białuński Grzegorz, ''Kolonizacja „Wielkiej Puszczy” (do 1568 roku) – starostwa piskie, ełckie, straduńskie, zelkowskie i węgoborskie (węgorzewskie)'', Olsztyn 2002.
+
Białuński Grzegorz, ''Kolonizacja „Wielkiej Puszczy” (do 1568 roku) – starostwa piskie, ełckie, straduńskie, zelkowskie i węgoborskie (węgorzewskie)'', Olsztyn 2002.<br/>
#Białuński Grzegorz, ''Przyczynek do przebiegu zarazy dżumy w starostwie piskim w latach 1709-1711'', Znad Pisy, nr 13/14, 2004/2005, s. 51-57.
+
Białuński Grzegorz, ''Przyczynek do przebiegu zarazy dżumy w starostwie piskim w latach 1709-1711'', Znad Pisy, nr 13/14, 2004/2005, ss. 51–57.<br/>
#Hippel Rudolf von, ''Przegląd statystycznych i innych uwarunkowań powiatu Johannisburg na podstawie przeprowadzonego spisu powszechnego w dniu 3 grudnia 1867 r. wg zestawienia starosty von Hippela w roku 1868'', Znad Pisy, nr 19-20, 2010-2011, s. 83-157.
+
von Hippel Rudolf, ''Przegląd statystycznych i innych uwarunkowań powiatu Johannisburg na podstawie przeprowadzonego spisu powszechnego w dniu 3 grudnia 1867 r. wg zestawienia starosty von Hippela w roku 1868'', Znad Pisy, nr 19–20, 2010–2011, ss. 83–157.<br/>
#''Pisz. Z dziejów miasta i powiatu'', red. Wanda Korycka, Olsztyn 1970.
+
''Pisz. Z dziejów miasta i powiatu'', red. Wanda Korycka, Olsztyn 1970.<br/>
#''Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Ostpreussen'', Commission bei Wilhelm Koch, Königsberg 1857.
+
''Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Ostpreussen'', Commission bei Wilhelm Koch, Königsberg 1857.<br/>
#Worobiec Antoni, Worobiec Krzysztof A., ''Z dziejów szkolnictwa na Ziemi Piskiej'', Znad Pisy, nr 13/14, 2004/2005, s. 73-90.
+
Worobiec Antoni, Worobiec Krzysztof A., ''Z dziejów szkolnictwa na Ziemi Piskiej'', Znad Pisy, nr 13/14, 2004/2005, ss. 73–90.<br/>
#Bank Danych Lokalnych GUS: http://www.stat.gov.pl/bdl/app/samorzad_m.dims [data dostępu: 28.08.2013]
+
[http://www.stat.gov.pl/bdl/app/samorzad_m.dims/ Bank Danych Lokalnych GUS] [28.08.2013]<br/>
#Deutsche Verwaltungsgeschichte: http://www.verwaltungsgeschichte.de/johannisburg.html [data dostępu: 28.08.2013]
+
[http://www.verwaltungsgeschichte.de/johannisburg.html/ Deutsche Verwaltungsgeschichte] [28.08.2013]<br/>
#Gminna Ewidencja Zabytków: bip.bialapiska.pl/zalaczniki/art/050506130925.doc [data dostępu: 28.08.2013]
+
[http://www.bip.bialapiska.pl/ Strona Urzędu Gminy Biała Piska] [28.08.2013]<br/>
 +
[http://bialapiska.eu/ Strona Gminy Biała Piska] [30.08.2013]
  
 
{{Przypisy}}
 
{{Przypisy}}
 
+
<references/>
  
 
<br/>
 
<br/>
  
== Zobacz też ==
+
[[Kategoria: Powiat piski]]
 
+
[[Kategoria: Biała Piska (gmina miejsko-wiejska)]]  
[[Użytkownik:Emes|Emes]] ([[Dyskusja użytkownika:Emes|dyskusja]]) 17:14, 23 wrz 2013 (CEST)
+
[[Kategoria: Wsie sołeckie]]  
[[Kategoria: Miejscowość]]
+
[[Kategoria: 1401-1500]]
[[Użytkownik:Emes|Emes]] ([[Dyskusja użytkownika:Emes|dyskusja]]) 17:14, 23 wrz 2013 (CEST)
 

Aktualna wersja na dzień 17:59, 18 sty 2015

Kózki

Rodzaj miejscowości wieś sołecka
Państwo  Polska
Województwo warmińsko-mazurskie
Powiat piski
Gmina Biała Piska
Liczba ludności (2010) 89
Strefa numeracyjna (+48) 87
Kod pocztowy 12-230
Tablice rejestracyjne NPI
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego
Mapa lokalizacyjna województwa warmińsko-mazurskiego
Kózki
Kózki
Położenie na mapie Polski
Mapa lokalizacyjna Polski
Kózki
Kózki
Ziemia

{{#invoke:Koordynaty|szablon}}


Kózki (niem. Niegossen, od 1938 r. Kosken) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko–mazurskim, w powiecie piskim, w gminie Biała Piska. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa suwalskiego. W 2010 roku wieś liczyła 89 mieszkańców[1]. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje Kazimierz Kuczyński[2].

Położenie

Wieś położona jest na terenie Pojezierza Ełckiego, wchodzącego w skład Krainy Wielkich Jezior Mazurskich, w odległości około 8 km na południe od Białej Piskiej. Na północ od wsi zaczyna swój bieg strumyk Kózka, prawy dopływ Wincenty.

Dzieje miejscowości

Osada istniała już przed wojną trzynastoletnią (1454–1466). Wymieniana była w 1471 roku przy okazji wystawiania przywilejów dla innych wsi w okolicy. Kózki swój przywilej otrzymały w 1484 roku na prawie magdeburskim. Mówił on, iż Jan z Kózek sprzedał Jakubowi Gnatowi pięć łanów spośród dziesięciu, jakie odziedziczył po ojcu. Zatrzymał natomiast pozostałe pięć łanów i dzielił je z ojczymem. W XV i XVI wieku wieś nazywana była Koschken, Coschken, później utrwaliła się nazwa Kosken. Miejscowość poważnie ucierpiała w wyniku wielkiej epidemii dżumy, która dotarła tu w 1710 roku; zmarła wówczas większość mieszkańców (33 osoby).

We wsi pochowanych było kilku żołnierzy armii rosyjskiej, którzy polegli podczas walk, jakie toczyły się w tej okolicy w sierpniu 1914 roku; groby nie zachowały się.

Szkoła w Kózkach powstała w 1759 roku. W 1935 roku jeden nauczyciel kształcił w niej 49 dzieci.

Aktualnie wieś jest siedzibą sołectwa.


Liczba mieszkańców w poszczególnych latach:

  • 1857 r. – 53 osoby
  • 1864 r. – 46 osób
  • 1867 r. – 54 osoby
  • 1939 r. – 150 osób


Zabytki

  • dawny cmentarz ewangelicki z XIX wieku

Bibliografia

Achremczyk Stanisław, Historia Warmii i Mazur, t. I, Olsztyn 2011.
Białuński Grzegorz, Kolonizacja „Wielkiej Puszczy” (do 1568 roku) – starostwa piskie, ełckie, straduńskie, zelkowskie i węgoborskie (węgorzewskie), Olsztyn 2002.
Białuński Grzegorz, Przyczynek do przebiegu zarazy dżumy w starostwie piskim w latach 1709-1711, Znad Pisy, nr 13/14, 2004/2005, ss. 51–57.
von Hippel Rudolf, Przegląd statystycznych i innych uwarunkowań powiatu Johannisburg na podstawie przeprowadzonego spisu powszechnego w dniu 3 grudnia 1867 r. wg zestawienia starosty von Hippela w roku 1868, Znad Pisy, nr 19–20, 2010–2011, ss. 83–157.
Pisz. Z dziejów miasta i powiatu, red. Wanda Korycka, Olsztyn 1970.
Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Ostpreussen, Commission bei Wilhelm Koch, Königsberg 1857.
Worobiec Antoni, Worobiec Krzysztof A., Z dziejów szkolnictwa na Ziemi Piskiej, Znad Pisy, nr 13/14, 2004/2005, ss. 73–90.
Bank Danych Lokalnych GUS [28.08.2013]
Deutsche Verwaltungsgeschichte [28.08.2013]
Strona Urzędu Gminy Biała Piska [28.08.2013]
Strona Gminy Biała Piska [30.08.2013]

Przypisy

  1. łącznie Kózki, Idźki i Niegosy
  2. Strona Gminy Biała Piska [30.08.2013]