Kózki: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja zweryfikowana] | [wersja zweryfikowana] |
(→Bibliografia:) |
|||
| (Nie pokazano 2 wersji utworzonych przez 2 użytkowników) | |||
| Linia 1: | Linia 1: | ||
| − | |||
| − | |||
{{Wieś infobox | {{Wieś infobox | ||
|nazwa = Kózki | |nazwa = Kózki | ||
| Linia 6: | Linia 4: | ||
|flaga wsi = | |flaga wsi = | ||
|herb artykuł = | |herb artykuł = | ||
| − | |dopełniacz wsi = | + | |dopełniacz wsi = Kózki |
| − | |zdjęcie = | + | |zdjęcie = |
| − | |opis zdjęcia = | + | |opis zdjęcia = |
|rodzaj miejscowości =wieś sołecka | |rodzaj miejscowości =wieś sołecka | ||
|województwo = warmińsko-mazurskie | |województwo = warmińsko-mazurskie | ||
| Linia 16: | Linia 14: | ||
|sołectwo = | |sołectwo = | ||
|wysokość = | |wysokość = | ||
| − | |liczba ludności = 89 | + | |liczba ludności = 89 |
|rok = 2010 | |rok = 2010 | ||
|strefa numeracyjna =(+48) 87 | |strefa numeracyjna =(+48) 87 | ||
| Linia 23: | Linia 21: | ||
|SIMC = | |SIMC = | ||
|mapa wsi = | |mapa wsi = | ||
| − | |kod mapy = PL- | + | |kod mapy = PL-WN |
|stopniN = 53 |minutN = 33 |sekundN = 47.12 | |stopniN = 53 |minutN = 33 |sekundN = 47.12 | ||
|stopniE = 22 |minutE = 03 |sekundE = 10.29 | |stopniE = 22 |minutE = 03 |sekundE = 10.29 | ||
| Linia 30: | Linia 28: | ||
|wikisłownik = | |wikisłownik = | ||
|www = | |www = | ||
| − | }} | + | }}<br/> |
| − | < | + | ''' Kózki''' (niem. ''Niegossen'', od 1938 r. ''Kosken'') – wieś sołecka położona w [[Województwo warmińsko-mazurskie| województwie warmińsko–mazurskim]], w [[Powiat piski | powiecie piskim]], w [[Biała Piska (gmina miejsko-wiejska)|gminie Biała Piska]]. W latach 1975–1998 miejscowość [[Podział administracyjny |administracyjnie]] należała do [[Województwo suwalskie|województwa suwalskiego]]. W 2010 roku wieś liczyła 89 mieszkańców<ref>łącznie Kózki, [[Idźki]] i [[Niegosy]]</ref>. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje [[Kazimierz Kuczyński]]<ref>[http://bialapiska.eu/index.php?option=com_content&task=view&id=18&Itemid=22/ Strona Gminy Biała Piska] [30.08.2013]</ref>. |
| + | <br/><br/> | ||
| + | == Położenie == | ||
| + | Wieś położona jest na terenie [[Pojezierze Ełckie |Pojezierza Ełckiego]], wchodzącego w skład [[Kraina Wielkich Jezior Mazurskich|Krainy Wielkich Jezior Mazurskich]], w odległości około 8 km na południe od [[Biała Piska|Białej Piskiej]]. Na północ od wsi zaczyna swój bieg strumyk [[Strumień Kózka| Kózka]], prawy dopływ [[Rzeka Wincenta|Wincenty]]. | ||
<br/> | <br/> | ||
| − | + | == Dzieje miejscowości == | |
| − | + | Osada istniała już przed wojną trzynastoletnią (1454–1466). Wymieniana była w 1471 roku przy okazji wystawiania przywilejów dla innych wsi w okolicy. Kózki swój przywilej otrzymały w 1484 roku na [[Prawo magdeburskie |prawie magdeburskim]]. Mówił on, iż Jan z Kózek sprzedał Jakubowi Gnatowi pięć łanów spośród dziesięciu, jakie odziedziczył po ojcu. Zatrzymał natomiast pozostałe pięć łanów i dzielił je z ojczymem. W XV i XVI wieku wieś nazywana była ''Koschken'', ''Coschken'', później utrwaliła się nazwa ''Kosken''. Miejscowość poważnie ucierpiała w wyniku wielkiej epidemii dżumy, która dotarła tu w 1710 roku; zmarła wówczas większość mieszkańców (33 osoby). | |
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | Osada istniała już przed | ||
We wsi pochowanych było kilku żołnierzy armii rosyjskiej, którzy polegli podczas walk, jakie toczyły się w tej okolicy w sierpniu 1914 roku; groby nie zachowały się. | We wsi pochowanych było kilku żołnierzy armii rosyjskiej, którzy polegli podczas walk, jakie toczyły się w tej okolicy w sierpniu 1914 roku; groby nie zachowały się. | ||
| Linia 47: | Linia 43: | ||
Szkoła w Kózkach powstała w 1759 roku. W 1935 roku jeden nauczyciel kształcił w niej 49 dzieci. | Szkoła w Kózkach powstała w 1759 roku. W 1935 roku jeden nauczyciel kształcił w niej 49 dzieci. | ||
| − | Aktualnie wieś jest siedzibą | + | Aktualnie wieś jest siedzibą sołectwa. |
| − | Liczba mieszkańców | + | Liczba mieszkańców w poszczególnych latach: |
| − | 1857 – 53 osoby | + | *1857 r. – 53 osoby |
| − | 1864 – 46 osób | + | *1864 r. – 46 osób |
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | + | *1867 r. – 54 osoby | |
| − | * | ||
| + | *1939 r. – 150 osób | ||
<br/> | <br/> | ||
| − | === | + | == Zabytki == |
| − | + | *dawny cmentarz ewangelicki z XIX wieku | |
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| + | == Bibliografia == | ||
| + | Achremczyk Stanisław, ''Historia Warmii i Mazur'', t. I, Olsztyn 2011.<br/> | ||
| + | Białuński Grzegorz, ''Kolonizacja „Wielkiej Puszczy” (do 1568 roku) – starostwa piskie, ełckie, straduńskie, zelkowskie i węgoborskie (węgorzewskie)'', Olsztyn 2002.<br/> | ||
| + | Białuński Grzegorz, ''Przyczynek do przebiegu zarazy dżumy w starostwie piskim w latach 1709-1711'', Znad Pisy, nr 13/14, 2004/2005, ss. 51–57.<br/> | ||
| + | von Hippel Rudolf, ''Przegląd statystycznych i innych uwarunkowań powiatu Johannisburg na podstawie przeprowadzonego spisu powszechnego w dniu 3 grudnia 1867 r. wg zestawienia starosty von Hippela w roku 1868'', Znad Pisy, nr 19–20, 2010–2011, ss. 83–157.<br/> | ||
| + | ''Pisz. Z dziejów miasta i powiatu'', red. Wanda Korycka, Olsztyn 1970.<br/> | ||
| + | ''Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Ostpreussen'', Commission bei Wilhelm Koch, Königsberg 1857.<br/> | ||
| + | Worobiec Antoni, Worobiec Krzysztof A., ''Z dziejów szkolnictwa na Ziemi Piskiej'', Znad Pisy, nr 13/14, 2004/2005, ss. 73–90.<br/> | ||
| + | [http://www.stat.gov.pl/bdl/app/samorzad_m.dims/ Bank Danych Lokalnych GUS] [28.08.2013]<br/> | ||
| + | [http://www.verwaltungsgeschichte.de/johannisburg.html/ Deutsche Verwaltungsgeschichte] [28.08.2013]<br/> | ||
| + | [http://www.bip.bialapiska.pl/ Strona Urzędu Gminy Biała Piska] [28.08.2013]<br/> | ||
| + | [http://bialapiska.eu/ Strona Gminy Biała Piska] [30.08.2013] | ||
| − | + | {{Przypisy}} | |
<references/> | <references/> | ||
Aktualna wersja na dzień 17:59, 18 sty 2015
| Kózki | |
| | |
| Rodzaj miejscowości | wieś sołecka |
| Państwo |  Polska
|
| Województwo | warmińsko-mazurskie |
| Powiat | piski |
| Gmina | Biała Piska |
| Liczba ludności (2010) | 89 |
| Strefa numeracyjna | (+48) 87 |
| Kod pocztowy | 12-230 |
| Tablice rejestracyjne | NPI |
| Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego   Kózki | |
| Położenie na mapie Polski  Kózki | |
{{#invoke:Koordynaty|szablon}} | |
Kózki (niem. Niegossen, od 1938 r. Kosken) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko–mazurskim, w powiecie piskim, w gminie Biała Piska. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa suwalskiego. W 2010 roku wieś liczyła 89 mieszkańców[1]. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje Kazimierz Kuczyński[2].
Położenie
Wieś położona jest na terenie Pojezierza Ełckiego, wchodzącego w skład Krainy Wielkich Jezior Mazurskich, w odległości około 8 km na południe od Białej Piskiej. Na północ od wsi zaczyna swój bieg strumyk Kózka, prawy dopływ Wincenty.
Dzieje miejscowości
Osada istniała już przed wojną trzynastoletnią (1454–1466). Wymieniana była w 1471 roku przy okazji wystawiania przywilejów dla innych wsi w okolicy. Kózki swój przywilej otrzymały w 1484 roku na prawie magdeburskim. Mówił on, iż Jan z Kózek sprzedał Jakubowi Gnatowi pięć łanów spośród dziesięciu, jakie odziedziczył po ojcu. Zatrzymał natomiast pozostałe pięć łanów i dzielił je z ojczymem. W XV i XVI wieku wieś nazywana była Koschken, Coschken, później utrwaliła się nazwa Kosken. Miejscowość poważnie ucierpiała w wyniku wielkiej epidemii dżumy, która dotarła tu w 1710 roku; zmarła wówczas większość mieszkańców (33 osoby).
We wsi pochowanych było kilku żołnierzy armii rosyjskiej, którzy polegli podczas walk, jakie toczyły się w tej okolicy w sierpniu 1914 roku; groby nie zachowały się.
Szkoła w Kózkach powstała w 1759 roku. W 1935 roku jeden nauczyciel kształcił w niej 49 dzieci.
Aktualnie wieś jest siedzibą sołectwa.
Liczba mieszkańców w poszczególnych latach:
- 1857 r. – 53 osoby
- 1864 r. – 46 osób
- 1867 r. – 54 osoby
- 1939 r. – 150 osób
Zabytki
- dawny cmentarz ewangelicki z XIX wieku
Bibliografia
Achremczyk Stanisław, Historia Warmii i Mazur, t. I, Olsztyn 2011.
Białuński Grzegorz, Kolonizacja „Wielkiej Puszczy” (do 1568 roku) – starostwa piskie, ełckie, straduńskie, zelkowskie i węgoborskie (węgorzewskie), Olsztyn 2002.
Białuński Grzegorz, Przyczynek do przebiegu zarazy dżumy w starostwie piskim w latach 1709-1711, Znad Pisy, nr 13/14, 2004/2005, ss. 51–57.
von Hippel Rudolf, Przegląd statystycznych i innych uwarunkowań powiatu Johannisburg na podstawie przeprowadzonego spisu powszechnego w dniu 3 grudnia 1867 r. wg zestawienia starosty von Hippela w roku 1868, Znad Pisy, nr 19–20, 2010–2011, ss. 83–157.
Pisz. Z dziejów miasta i powiatu, red. Wanda Korycka, Olsztyn 1970.
Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Ostpreussen, Commission bei Wilhelm Koch, Königsberg 1857.
Worobiec Antoni, Worobiec Krzysztof A., Z dziejów szkolnictwa na Ziemi Piskiej, Znad Pisy, nr 13/14, 2004/2005, ss. 73–90.
Bank Danych Lokalnych GUS [28.08.2013]
Deutsche Verwaltungsgeschichte [28.08.2013]
Strona Urzędu Gminy Biała Piska [28.08.2013]
Strona Gminy Biała Piska [30.08.2013]
Przypisy
- ↑ łącznie Kózki, Idźki i Niegosy
- ↑ Strona Gminy Biała Piska [30.08.2013]
