Odmianek: Różnice pomiędzy wersjami

Z Encyklopedia Warmii i Mazur
Skocz do: nawigacja, szukaj
[wersja nieprzejrzana][wersja nieprzejrzana]
Linia 14: Linia 14:
 
  |www                  =
 
  |www                  =
 
}}
 
}}
'''Odmianek''' - dziecko przemienione przez boginki lub [[Duch|duchy]].
+
'''Odmianek''' dziecko przemienione przez boginki lub [[Duch|duchy]].
 
<br/><br/>
 
<br/><br/>
 
==Wierzenia==
 
==Wierzenia==
W podaniach ludowych [[Warmiacy|Warmiaków]] i [[Mazurzy|Mazurów]] odmianek zachował się jako szczątkowa forma słowiańskich wierzeń o demonie porywającym i zamieniającym niemowlęta. O zamianę dzieci posądzano również [[Diabeł|diabły]] oraz [[Kautek|kautki]]. Nie zachowała się jednak nazwa ani opis ducha odmieniającego. Przemienione dziecko miało wykazywać cechy opóźnienia umysłowego i fizycznego. Uznawano, że jest to związane z faktem iż po przemianie dotychczasowe środowisko dziecka: dom, rodzice, rodzeństwo, krewni było czymś obcym, niepasującym do jego obecnego stanu. Takie dziecko znajdowało się na granicy świata ludzkiego i istot demonicznych.
+
W podaniach ludowych [[Warmiacy|Warmiaków]] i [[Mazurzy|Mazurów]] odmianek zachował się jako szczątkowa forma słowiańskich wierzeń o demonie porywającym i zamieniającym niemowlęta. O zamianę dzieci posądzano również [[Diabeł|diabły]] oraz [[Kautek|kautki]]. Nie zachowała się jednak nazwa ani opis ducha odmieniającego. Przemienione dziecko miało wykazywać cechy opóźnienia umysłowego i fizycznego. Uznawano, że jest to związane z faktem, iż po przemianie dotychczasowe środowisko dziecka: dom, rodzice, rodzeństwo, krewni było czymś obcym, niepasującym do jego obecnego stanu. Takie dziecko znajdowało się na granicy świata ludzkiego i istot demonicznych.
  
Zdesperowani rodzice podejmowali oczywiście próby ''odzyskania'' dziecka, co przybierało niejednokrotnie okrutne formy. Odmianka wynoszono na pole, kładziono na nawozie i bito. Im głośniej krzyczało, tym lepiej - wiadomo było, że duchy wreszcie się zjawią i zabiorą odmianka.
+
Zdesperowani rodzice podejmowali oczywiście próby "odzyskania" dziecka, co przybierało niejednokrotnie okrutne formy. Odmianka wynoszono na pole, kładziono na nawozie i bito. Im głośniej krzyczało, tym lepiej wiadomo było, że duchy wreszcie się zjawią i zabiorą odmianka.
  
Celem duchów odmieniających bywały najczęściej nieochrzczone dzieci. Jako amulety, mające je chronić przed niebezpieczeństwem stosowano stalowe przedmioty: igłę, nóż, ostrze siekiery, które usuwano dopiero po chrzcie.
+
Celem duchów odmieniających bywały najczęściej nieochrzczone dzieci. Jako amulety  mające je chronić przed niebezpieczeństwem stosowano stalowe przedmioty: igłę, nóż, ostrze siekiery, które usuwano dopiero po chrzcie.
 
<br/>
 
<br/>
 
== Bibliografia ==
 
== Bibliografia ==
Linia 28: Linia 28:
 
''Warmiacy i Mazurzy. Życie codzienne ludności wiejskiej w I połowie XIX wieku'', red. Bogumił Kuźniewski, Olsztynek 2002.<br/>
 
''Warmiacy i Mazurzy. Życie codzienne ludności wiejskiej w I połowie XIX wieku'', red. Bogumił Kuźniewski, Olsztynek 2002.<br/>
  
[[Kategoria: Kultura]][[Kategoria: Etnografia]][[Kategoria: Wierzenia i Obyczaje]] [[Kategoria: Legendy i Podania]]
+
[[Kategoria: Kultura]][[Kategoria: Etnografia]][[Kategoria: Wierzenia i obyczaje]]

Wersja z 15:57, 14 lis 2014

Odmianek

Inne nazwy Zamion

Odmianek – dziecko przemienione przez boginki lub duchy.

Wierzenia

W podaniach ludowych Warmiaków i Mazurów odmianek zachował się jako szczątkowa forma słowiańskich wierzeń o demonie porywającym i zamieniającym niemowlęta. O zamianę dzieci posądzano również diabły oraz kautki. Nie zachowała się jednak nazwa ani opis ducha odmieniającego. Przemienione dziecko miało wykazywać cechy opóźnienia umysłowego i fizycznego. Uznawano, że jest to związane z faktem, iż po przemianie dotychczasowe środowisko dziecka: dom, rodzice, rodzeństwo, krewni było czymś obcym, niepasującym do jego obecnego stanu. Takie dziecko znajdowało się na granicy świata ludzkiego i istot demonicznych.

Zdesperowani rodzice podejmowali oczywiście próby "odzyskania" dziecka, co przybierało niejednokrotnie okrutne formy. Odmianka wynoszono na pole, kładziono na nawozie i bito. Im głośniej krzyczało, tym lepiej – wiadomo było, że duchy wreszcie się zjawią i zabiorą odmianka.

Celem duchów odmieniających bywały najczęściej nieochrzczone dzieci. Jako amulety mające je chronić przed niebezpieczeństwem stosowano stalowe przedmioty: igłę, nóż, ostrze siekiery, które usuwano dopiero po chrzcie.

Bibliografia

Szyfer Anna, Zwyczaje, obrzędy i wierzenia Mazurów i Warmiaków, Olsztyn 1968.
Toeppen Max P., Wierzenia mazurskie, wstęp Anna Szyfer, Władysław Ogrodziński, oprac. Paweł Błażewicz,Jerzy Marek Łapo, Dąbrówno 2008.
Warmiacy i Mazurzy. Życie codzienne ludności wiejskiej w I połowie XIX wieku, red. Bogumił Kuźniewski, Olsztynek 2002.