Bielica: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja nieprzejrzana] | [wersja nieprzejrzana] |
(→Dzieje miejscowości) |
(→Dzieje miejscowości) |
||
| Linia 42: | Linia 42: | ||
Wieś została założona w XVI wieku, a pierwsza wzmianka na jej temat pochodzi z 1578 roku. Występowała wówczas pod nazwą ''Neu Hoff''. Początkowo Bielica była folwarkiem, należącym na parafii w [[Osiek|Osieku]]. Po jakimś czasie została włączona do dóbr książęcych. W połowie XVII stulecia folwark w Bielicy obejmował 18 łanów i nadal wchodził w skład książęcych domen. W 1785 roku miała się tu znajdować siedziba urzędu domen królewskich. W tym okresie Bielica składała się z 22 budynków mieszkalnych i młyna. | Wieś została założona w XVI wieku, a pierwsza wzmianka na jej temat pochodzi z 1578 roku. Występowała wówczas pod nazwą ''Neu Hoff''. Początkowo Bielica była folwarkiem, należącym na parafii w [[Osiek|Osieku]]. Po jakimś czasie została włączona do dóbr książęcych. W połowie XVII stulecia folwark w Bielicy obejmował 18 łanów i nadal wchodził w skład książęcych domen. W 1785 roku miała się tu znajdować siedziba urzędu domen królewskich. W tym okresie Bielica składała się z 22 budynków mieszkalnych i młyna. | ||
| − | Pierwsza połowa XIX wieku była naznaczona przez stacjonujące w dobrach wojska francuskie. 25 stycznia 1807 roku jeden z mieszkańców Bielicy, wespół z karczmarzem z [[Kopina|Kopiny]] i parobkiem z [[Cieszyniec|Cieszyńca]] | + | Pierwsza połowa XIX wieku była naznaczona przez stacjonujące w dobrach wojska francuskie. 25 stycznia 1807 roku jeden z mieszkańców Bielicy, wespół z karczmarzem z [[Kopina|Kopiny]] i parobkiem z [[Cieszyniec|Cieszyńca]] napadli na powóz adiutanta marszałka Jeana Baptiste Bernadotte'a. Na skutek presji ze strony Francuzów burmistrz [[Pasłęk|Pasłęka]], wysłał chirurga miejskiego w towarzystwie francuskich dragonów na poszukiwania sprawców. Przed schwytaniem i sądem udało się uciec jedynie karczmarzowi z Kopiny. Pozostałych skazano na śmierć. Wyrok wykonano 8 lutego 1807 roku. Mężczyźni zostali rozstrzelani. Niestety władzom i dowódcom zabrakło samozaparcia i chęci aby stanąć do walki z codzienną samowolą, rabunkami, a nierzadko brutalnością francuskich żołnierzy. Miejscowa ludność dramatycznie szybko zubożała. Pojawił się głód, choroby, a wraz z nimi epidemie. Sytuacja powtórzyła się również w 1812 roku w czasie przemarszu wojsk francuskich i odwrotu niedobitków spod Moskwy. |
| − | |||
| − | W 1845 roku dobra nabył [[zu Dohna|Karol zu Dohna-Schlodien]] z [[Gładysze|Gładysz]]. Około 1850 roku zu Dohna wybudował w Bielicy obszerny dwór z czerwonej cegły. W 1905 roku majątek został sprzedany przez jego syna Achacego. Nowym właścicielem stał się pan na [[Słobity|Słobitach]] - Ryszard Wilhelm zu Dohna-Schlobitten. W 1907 roku Ryszard Wilhelm dobudował piętro dworu oraz przybudówkę na podjeździe. W latach 1907-1916 mieszkał tu jego syn - Ryszard Emil. Zabudowania gospodarcze tworzyły stajnie, stodoły, trzy przestronne podwórza oraz obora i stelmachownia. Hodowano 56 koni, 234 sztuki bydła, owce oraz świnie. Przed wybuchem [[I | + | W 1845 roku dobra nabył [[zu Dohna|Karol zu Dohna-Schlodien]] z [[Gładysze|Gładysz]]. Około 1850 roku zu Dohna wybudował w Bielicy obszerny dwór z czerwonej cegły. W 1905 roku majątek został sprzedany przez jego syna Achacego. Nowym właścicielem stał się pan na [[Słobity|Słobitach]] - Ryszard Wilhelm zu Dohna-Schlobitten. W 1907 roku Ryszard Wilhelm dobudował piętro dworu oraz przybudówkę na podjeździe. W latach 1907-1916 mieszkał tu jego syn - Ryszard Emil. Zabudowania gospodarcze tworzyły stajnie, stodoły, trzy przestronne podwórza oraz obora i stelmachownia. Hodowano 56 koni, 234 sztuki bydła, owce oraz świnie. Przed wybuchem [[I Wojna Światowa|I wojny światowej]] we wsi działała jednoklasowa szkoła, agentura pocztowa oraz mała karczma. W 1925 roku Bielica była zamieszkana przez 213 osób - 210 ewangelików i 3 katolików. Wieś składała się wówczas z 18 budynków mieszkalnych. Po 1918 roku dobra były oddawane w dzierżawę przez Dohnów. Ostatecznie Bielica została sprzedana w roku 1935 Wschodniopruskiemu Towarzystwu Ziemskiemu. Towarzystwo natomiast odsprzedało ziemię miejscowym chłopom. W 1939 roku Bielica była zamieszkana przez 332 osoby. W roku 1941 w miejscowości uruchomiono schronisko młodzieżowe dla członków Hitlerjugend. W czasie wojny w miejscowych gospodarstwach pracowali robotnicy przymusowi z Polski, Francji i Białorusi. Niemcy utrzymali Bielicę do 3 lutego 1945 roku. |
| − | Na przełomie stycznia i lutego 1945 roku w okolicach Bielicy toczyły się ciężkie walki. | + | Na przełomie stycznia i lutego 1945 roku w okolicach Bielicy toczyły się ciężkie walki. Wówczas zniszczeniu uległ dwór zu Dohnów. Po zakończeniu [[II Wojna Światowa|II wojny światowej]] we wsi uruchomiono szkołę, która działała w starym poniemieckim budynku do 1965 roku. Od 1966 roku uczniowie zaczęli uczęszczać do nowo wybudowanej placówki. W dawnym budynku schroniska młodzieżowego uruchomiono świetlicę wiejską. W miejscowości działa również sklep spożywczo-przemysłowy. |
<br/> | <br/> | ||
Wersja z 11:17, 27 cze 2014
| Bielica | |
| | |
| Państwo |  Polska
|
| Województwo | warmińsko-mazurskie |
| Powiat | elbląski |
| Gmina | Godkowo |
| Liczba ludności (2010) | 187 (łącznie z Cieszyńcem) |
| Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego   Bielica | |
| Położenie na mapie Polski  Bielica | |
{{#invoke:Koordynaty|szablon}} | |
Bielica (niem. Behlenhof) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie elbląskim, w gminie Godkowo. W latach 1975-1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa elbląskiego.
Miejscowość w 2010 roku liczyła 187 mieszkańców (łącznie z Cieszyńcem).
Spis treści
Położenie
Wieś położona jest w zachodniej części województwa warmińsko-mazurskiego, na obszarze Wysoczyzny Elbląskiej, 6 km na zachód od Godkowa, przy drodze wojewódzkiej nr 513.
Dzieje miejscowości
Wieś została założona w XVI wieku, a pierwsza wzmianka na jej temat pochodzi z 1578 roku. Występowała wówczas pod nazwą Neu Hoff. Początkowo Bielica była folwarkiem, należącym na parafii w Osieku. Po jakimś czasie została włączona do dóbr książęcych. W połowie XVII stulecia folwark w Bielicy obejmował 18 łanów i nadal wchodził w skład książęcych domen. W 1785 roku miała się tu znajdować siedziba urzędu domen królewskich. W tym okresie Bielica składała się z 22 budynków mieszkalnych i młyna.
Pierwsza połowa XIX wieku była naznaczona przez stacjonujące w dobrach wojska francuskie. 25 stycznia 1807 roku jeden z mieszkańców Bielicy, wespół z karczmarzem z Kopiny i parobkiem z Cieszyńca napadli na powóz adiutanta marszałka Jeana Baptiste Bernadotte'a. Na skutek presji ze strony Francuzów burmistrz Pasłęka, wysłał chirurga miejskiego w towarzystwie francuskich dragonów na poszukiwania sprawców. Przed schwytaniem i sądem udało się uciec jedynie karczmarzowi z Kopiny. Pozostałych skazano na śmierć. Wyrok wykonano 8 lutego 1807 roku. Mężczyźni zostali rozstrzelani. Niestety władzom i dowódcom zabrakło samozaparcia i chęci aby stanąć do walki z codzienną samowolą, rabunkami, a nierzadko brutalnością francuskich żołnierzy. Miejscowa ludność dramatycznie szybko zubożała. Pojawił się głód, choroby, a wraz z nimi epidemie. Sytuacja powtórzyła się również w 1812 roku w czasie przemarszu wojsk francuskich i odwrotu niedobitków spod Moskwy.
W 1845 roku dobra nabył Karol zu Dohna-Schlodien z Gładysz. Około 1850 roku zu Dohna wybudował w Bielicy obszerny dwór z czerwonej cegły. W 1905 roku majątek został sprzedany przez jego syna Achacego. Nowym właścicielem stał się pan na Słobitach - Ryszard Wilhelm zu Dohna-Schlobitten. W 1907 roku Ryszard Wilhelm dobudował piętro dworu oraz przybudówkę na podjeździe. W latach 1907-1916 mieszkał tu jego syn - Ryszard Emil. Zabudowania gospodarcze tworzyły stajnie, stodoły, trzy przestronne podwórza oraz obora i stelmachownia. Hodowano 56 koni, 234 sztuki bydła, owce oraz świnie. Przed wybuchem I wojny światowej we wsi działała jednoklasowa szkoła, agentura pocztowa oraz mała karczma. W 1925 roku Bielica była zamieszkana przez 213 osób - 210 ewangelików i 3 katolików. Wieś składała się wówczas z 18 budynków mieszkalnych. Po 1918 roku dobra były oddawane w dzierżawę przez Dohnów. Ostatecznie Bielica została sprzedana w roku 1935 Wschodniopruskiemu Towarzystwu Ziemskiemu. Towarzystwo natomiast odsprzedało ziemię miejscowym chłopom. W 1939 roku Bielica była zamieszkana przez 332 osoby. W roku 1941 w miejscowości uruchomiono schronisko młodzieżowe dla członków Hitlerjugend. W czasie wojny w miejscowych gospodarstwach pracowali robotnicy przymusowi z Polski, Francji i Białorusi. Niemcy utrzymali Bielicę do 3 lutego 1945 roku.
Na przełomie stycznia i lutego 1945 roku w okolicach Bielicy toczyły się ciężkie walki. Wówczas zniszczeniu uległ dwór zu Dohnów. Po zakończeniu II wojny światowej we wsi uruchomiono szkołę, która działała w starym poniemieckim budynku do 1965 roku. Od 1966 roku uczniowie zaczęli uczęszczać do nowo wybudowanej placówki. W dawnym budynku schroniska młodzieżowego uruchomiono świetlicę wiejską. W miejscowości działa również sklep spożywczo-przemysłowy.
Edukacja
Zabytki
- Młyn - obecnie własność prywatna
- Budynek dawnej poniemieckiej szkoły, adpotowany na mieszkania prywatne
Bibliografia
- Strategia zrównoważonego rozwoju gminy Godkowo na lata 2013-2020 [data dostępu: 5.05.2014]
- Bank Danych Lokalnych GUS [data dostępu: 5.05.2014]
- Lech Słodownik, Bielica [data dostępu: 5.05.2014]
Przypisy
Zobacz też
