Knis: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja nieprzejrzana] | [wersja nieprzejrzana] |
(→Zobacz też) |
|||
| Linia 4: | Linia 4: | ||
|flaga wsi = | |flaga wsi = | ||
|herb artykuł = | |herb artykuł = | ||
| − | |dopełniacz wsi = | + | |dopełniacz wsi = |
|zdjęcie = Knis. Dawny cmentarz ewangelicki.jpg | |zdjęcie = Knis. Dawny cmentarz ewangelicki.jpg | ||
|opis zdjęcia = Knis. Dawny cmentarz ewangelicki | |opis zdjęcia = Knis. Dawny cmentarz ewangelicki | ||
| Linia 14: | Linia 14: | ||
|sołectwo = | |sołectwo = | ||
|wysokość = | |wysokość = | ||
| − | |liczba ludności = 206<ref>Łącznie: Knis, | + | |liczba ludności = 206<ref>Łącznie: Knis, Głąbowo, Knis-Podewsie, Mleczkowo.</ref> |
|rok = 2010 | |rok = 2010 | ||
|strefa numeracyjna = | |strefa numeracyjna = | ||
| Linia 29: | Linia 29: | ||
|www = | |www = | ||
}}<br/> | }}<br/> | ||
| − | ''' Knis ''' (niem. ''Gneist'') – | + | ''' Knis ''' (niem. ''Gneist'') – wieś sołecka położona w [[województwo warmińsko-mazurskie|województwie warmińsko-mazurskim]], w [[powiat giżycki|powiecie giżyckim]], w [[Ryn (gmina miejsko-wiejska)|gminie Ryn]]. W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa suwalskiego. |
| − | Miejscowość w 2010 roku liczyła 206 mieszkańców, łącznie z osadami [[Głąbowo]], [[Knis-Podewsie]] i [[Mleczkowo]], które wchodzą w skład sołectwa Knis. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje [[Janusz Olszewski]]<ref>http://bip.warmia.mazury.pl/ryn_gmina_miejsko_-_wiejska/172/Jednostki_pomocnicze_Gminy/ [ | + | Miejscowość w 2010 roku liczyła 206 mieszkańców, łącznie z osadami [[Głąbowo]], [[Knis-Podewsie]] i [[Mleczkowo]], które wchodzą w skład sołectwa Knis. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje [[Janusz Olszewski]]<ref>[http://bip.warmia.mazury.pl/ryn_gmina_miejsko_-_wiejska/172/Jednostki_pomocnicze_Gminy/ bip.warmia.mazury.pl] [05.03.2014]</ref>. |
| − | + | <br/><br/> | |
| − | <br/> | ||
== Położenie == | == Położenie == | ||
| Linia 40: | Linia 39: | ||
== Dzieje miejscowości == | == Dzieje miejscowości == | ||
| − | Wieś powstała w ramach kolonizacji wschodnich terenów państwa [[Zakon | + | Wieś powstała w ramach kolonizacji wschodnich terenów państwa [[Zakon krzyżacki|zakonu krzyżackiego]]. Dokładna data jej założenia nie jest znana; najprawdopodobniej miało to miejsce między 1484 a 1511 rokiem. Pierwsze wzmianki o wsi zachowane w źródłach pochodzą z 1517 roku. Była to wówczas wieś czynszowa z dziewięcioma gospodarzami i 21 łanami. Nieco później, w roku 1539, areał wsi wzrósł do 26 łanów. Gospodarzyło tu wtedy 24 chłopów. W 1555 roku Knis otrzymał nowy przywilej, mocą którego obszar wsi powiększył się do 50 łanów. Wieś poważnie ucierpiała podczas [[epidemia dżumy 1709-1711|wielkiej epidemii dżumy]] na początku XVIII wieku. W 1719 roku aż 31 łanów wciąż było opuszczonych. |
| − | Szkołę we wsi założono w 1737 roku. Po | + | Szkołę we wsi założono w 1737 roku. Po II wojnie światowej uruchomiono ją 1 września 1947 roku, a zlikwidowano w 1973 roku w związku z reorganizacją sieci szkolnej. |
| − | W 1970 roku w Knisie były 32 budynki mieszkalne | + | W 1970 roku w Knisie były 32 budynki mieszkalne. Działały świetlica, klub, punkt biblioteczny, sala kinowa na 50 miejsc, remiza strażacka, boisko sportowe, kółko rolnicze, spółka wodnomelioracyjna, dwa zakłady kowalsko-ślusarskie i jeden zakład konserwacji maszyn i urządzeń rolniczych. Przy wsi funkcjonowały trzy pegeery: PGR Głąbowo, PGR Mleczkowo i PGR Podewsie. W latach 1954–1972 Knis należał do gromady Ryn. |
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| + | Liczba mieszkańców w następujących latach wynosiła: | ||
| + | *1857 – 407 osób | ||
| + | *1933 – 347 osób | ||
| + | *1939 – 312 osób | ||
| + | *1970 – 297 osób, 18 gospodarstw | ||
== Zabytki == | == Zabytki == | ||
| − | * | + | *budynek szkoły z początku XX wieku |
| − | * | + | *cmentarz ewangelicki z pierwszej połowy XIX wieku |
| + | {{Przypisy}} | ||
| + | <references/> | ||
| + | == Bibliografia == | ||
| + | Białuński Grzegorz, ''Osadnictwo regionu Wielkich Jezior Mazurskich od XIV do początku XVIII wieku – starostwo leckie (giżyckie) i ryńskie'', Olsztyn 1996.<br/> | ||
| + | ''Giżycko. Z dziejów miasta i okolic'', red. Andrzej Wakar, Olsztyn 1983.<br/> | ||
| + | ''Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Ostpreussen, Commission bei Wilhelm Koch'', Königsberg 1857.<br/> | ||
| + | Gminna ewidencja zabytków, [w:] Miasto i gmina Ryn. Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego, [http://bip.warmia.mazury.pl/ryn_gmina_miejsko_-_wiejska/system/pobierz.php/UCHW.%20Nr%20XLI%20360%2010%20Zal.%20Nr%201.pdf?id=1421| bip.warmia.mazury.pl, część A], Ryn 2009/2010 [05.03.2014]<br/> | ||
| + | [http://www.stat.gov.pl/bdl/app/samorzad_m.dims| Bank Danych Lokalnych GUS] [05.03.2014]<br/> | ||
| + | [http://www.verwaltungsgeschichte.de/loetzen.html| verwaltungsgeschichte.de] [05.03.2014]<br/> | ||
<br/> | <br/> | ||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | [[Kategoria: Miejscowość]] [[Kategoria: Powiat giżycki]] [[Kategoria: | + | [[Kategoria: Miejscowość]] [[Kategoria: Powiat giżycki]] [[Kategoria: Ryn (gmina miejsko-wiejska)]] [[Kategoria: Wsie sołeckie]] [[Kategoria: 1401-1500]] [[Kategoria: 1501-1600]] |
Wersja z 09:57, 27 lis 2014
| Knis | |
| | |
 Knis. Dawny cmentarz ewangelicki
| |
| Państwo |  Polska
|
| Województwo | warmińsko-mazurskie |
| Powiat | giżycki |
| Gmina | Ryn |
| Liczba ludności (2010) | 206[1] |
| Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego   Knis | |
| Położenie na mapie Polski  Knis | |
{{#invoke:Koordynaty|szablon}} | |
Knis (niem. Gneist) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie giżyckim, w gminie Ryn. W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa suwalskiego.
Miejscowość w 2010 roku liczyła 206 mieszkańców, łącznie z osadami Głąbowo, Knis-Podewsie i Mleczkowo, które wchodzą w skład sołectwa Knis. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje Janusz Olszewski[2].
Położenie
Wieś położona jest w północno-wschodniej części województwa warmińsko-mazurskiego, na obszarze Krainy Wielkich Jezior Mazurskich, na brzegu jeziora Guber, 26 km na południowy zachód od Giżycka i 4 km na północ od Rynu, w pobliżu granicy z powiatem kętrzyńskim.
Dzieje miejscowości
Wieś powstała w ramach kolonizacji wschodnich terenów państwa zakonu krzyżackiego. Dokładna data jej założenia nie jest znana; najprawdopodobniej miało to miejsce między 1484 a 1511 rokiem. Pierwsze wzmianki o wsi zachowane w źródłach pochodzą z 1517 roku. Była to wówczas wieś czynszowa z dziewięcioma gospodarzami i 21 łanami. Nieco później, w roku 1539, areał wsi wzrósł do 26 łanów. Gospodarzyło tu wtedy 24 chłopów. W 1555 roku Knis otrzymał nowy przywilej, mocą którego obszar wsi powiększył się do 50 łanów. Wieś poważnie ucierpiała podczas wielkiej epidemii dżumy na początku XVIII wieku. W 1719 roku aż 31 łanów wciąż było opuszczonych.
Szkołę we wsi założono w 1737 roku. Po II wojnie światowej uruchomiono ją 1 września 1947 roku, a zlikwidowano w 1973 roku w związku z reorganizacją sieci szkolnej.
W 1970 roku w Knisie były 32 budynki mieszkalne. Działały świetlica, klub, punkt biblioteczny, sala kinowa na 50 miejsc, remiza strażacka, boisko sportowe, kółko rolnicze, spółka wodnomelioracyjna, dwa zakłady kowalsko-ślusarskie i jeden zakład konserwacji maszyn i urządzeń rolniczych. Przy wsi funkcjonowały trzy pegeery: PGR Głąbowo, PGR Mleczkowo i PGR Podewsie. W latach 1954–1972 Knis należał do gromady Ryn.
Liczba mieszkańców w następujących latach wynosiła:
- 1857 – 407 osób
- 1933 – 347 osób
- 1939 – 312 osób
- 1970 – 297 osób, 18 gospodarstw
Zabytki
- budynek szkoły z początku XX wieku
- cmentarz ewangelicki z pierwszej połowy XIX wieku
Przypisy
- ↑ Łącznie: Knis, Głąbowo, Knis-Podewsie, Mleczkowo.
- ↑ bip.warmia.mazury.pl [05.03.2014]
Bibliografia
Białuński Grzegorz, Osadnictwo regionu Wielkich Jezior Mazurskich od XIV do początku XVIII wieku – starostwo leckie (giżyckie) i ryńskie, Olsztyn 1996.
Giżycko. Z dziejów miasta i okolic, red. Andrzej Wakar, Olsztyn 1983.
Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Ostpreussen, Commission bei Wilhelm Koch, Königsberg 1857.
Gminna ewidencja zabytków, [w:] Miasto i gmina Ryn. Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego, bip.warmia.mazury.pl, część A, Ryn 2009/2010 [05.03.2014]
Bank Danych Lokalnych GUS [05.03.2014]
verwaltungsgeschichte.de [05.03.2014]
