Rezerwat Źródła Rzeki Łyny: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja nieprzejrzana] | [wersja nieprzejrzana] |
m (MagdaS przeniósł stronę Rezerwat Źródła Rzeki Łyny im. Prof. Romana Kobendzy na Rezerwat Źródła Rzeki Łyny im. prof. Romana Kobendzy, bez pozostawienia przekierowania pod starym tytułem) |
|||
| Linia 1: | Linia 1: | ||
{{Rezerwat przyrody infobox | {{Rezerwat przyrody infobox | ||
| − | | nazwa_rezerwatu= Rezerwat Źródła Rzeki Łyny im. | + | | nazwa_rezerwatu= Rezerwat Źródła Rzeki Łyny im. prof. Romana Kobendzy |
| zdjęcie= zrodla lyny glaz.jpeg | | zdjęcie= zrodla lyny glaz.jpeg | ||
| opis_zdjęcia= Głaz w rezerwacie upamiętniający postać prof. Romana Kobendzy | | opis_zdjęcia= Głaz w rezerwacie upamiętniający postać prof. Romana Kobendzy | ||
| Linia 16: | Linia 16: | ||
| sekundE= 17 | | sekundE= 17 | ||
}} | }} | ||
| − | '''Rezerwat Źródła Rzeki Łyny im. | + | '''Rezerwat Źródła Rzeki Łyny im. prof. Romana Kobendzy''' – rezerwat krajobrazowy utworzony w 1959 r. w pobliżu wsi [[Łyna]] w [[Nidzica (gmina miejsko-wiejska)|gminie Nidzica]] w celu zachowania źródeł [[Rzeka Łyna|rzeki Łyny]] wraz z interesującym zjawiskiem geologicznym, jakim jest wsteczna erozja źródliskowa. Rerezerwat zajmuje obszar 120,54 ha, w tym 112,04 ha lasów, 3,96 gruntów rolnych oraz 0,99 ha wód. |
<br/><br/> | <br/><br/> | ||
[[Plik:zrodla lyny tablica.jpg|250px|thumb|right|Tablica informacyjna w rezerwacie]] | [[Plik:zrodla lyny tablica.jpg|250px|thumb|right|Tablica informacyjna w rezerwacie]] | ||
| Linia 27: | Linia 27: | ||
Niespotykane ukształtowanie terenu tworzy swoisty mikroklimat. Duża ilość zimnych wód źródlanych oraz obniżenie terenu i jego lesistość powodują utrzymywanie się tu, w porównaniu z terenem otaczającym, niższych temperatur latem i wyższych zimą. | Niespotykane ukształtowanie terenu tworzy swoisty mikroklimat. Duża ilość zimnych wód źródlanych oraz obniżenie terenu i jego lesistość powodują utrzymywanie się tu, w porównaniu z terenem otaczającym, niższych temperatur latem i wyższych zimą. | ||
| − | + | ||
== Rośliny == | == Rośliny == | ||
Na terenie rezerwatu stwierdzono występowanie 454 gatunków roślin, w tym: 14 wątrobowców, 78 mchów, 12 paprotników i 350 roślin nasiennych. Wśród nich odnotowano siedem gatunków objętych całkowitą ochroną prawną i 20 podlegających ochronie częściowej (stan na 2002 r.). Do rzadszych gatunków roślin naczyniowych w rezerwacie należą: [[Listera jajowata|''Listera ovata'']], ''Dactylorhiza maculata'', ''D. incarnata'', ''D. majalis'', [[Lilia złotogłów|''Lilium martagon'']], [[Czerniec gronkowy|''Actaea spicata'']], [[Kokorycz wątła|''Corydalis intermedia'']], [[Wierzbownica rózgowata|''Epilobium obscurum'']], [[Nerecznica szerokolistna|''Dryopteris dilatata'']], [[Poziomka wysoka|''Fragaria moschata'']], [[Gwiazdnica bagienna|''Stellaria uliginosa'']] i [[Gwiazdnica długolistna|''S. longifolia'']]. | Na terenie rezerwatu stwierdzono występowanie 454 gatunków roślin, w tym: 14 wątrobowców, 78 mchów, 12 paprotników i 350 roślin nasiennych. Wśród nich odnotowano siedem gatunków objętych całkowitą ochroną prawną i 20 podlegających ochronie częściowej (stan na 2002 r.). Do rzadszych gatunków roślin naczyniowych w rezerwacie należą: [[Listera jajowata|''Listera ovata'']], ''Dactylorhiza maculata'', ''D. incarnata'', ''D. majalis'', [[Lilia złotogłów|''Lilium martagon'']], [[Czerniec gronkowy|''Actaea spicata'']], [[Kokorycz wątła|''Corydalis intermedia'']], [[Wierzbownica rózgowata|''Epilobium obscurum'']], [[Nerecznica szerokolistna|''Dryopteris dilatata'']], [[Poziomka wysoka|''Fragaria moschata'']], [[Gwiazdnica bagienna|''Stellaria uliginosa'']] i [[Gwiazdnica długolistna|''S. longifolia'']]. | ||
| Linia 51: | Linia 51: | ||
| − | [[Kategoria: Przyroda]][[Kategoria: Natura 2000]][[Kategoria: Ochrona przyrody]][[Kategoria: Rezerwaty przyrody]][[Kategoria: Nidzica (gmina miejsko-wiejska) | + | [[Kategoria: Przyroda]][[Kategoria: Natura 2000]][[Kategoria: Ochrona przyrody]][[Kategoria: Rezerwaty przyrody]][[Kategoria: Nidzica (gmina miejsko-wiejska)]] |
Wersja z 16:47, 17 lip 2014
| Rezerwat Źródła Rzeki Łyny im. prof. Romana Kobendzy | |
| | |
 Głaz w rezerwacie upamiętniający postać prof. Romana Kobendzy | |
| Rodzaj rezerwatu | krajobrazowy |
| Państwo |  Polska
|
| Data utworzenia | 1959 |
| Powierzchnia | 121,04 ha |
| Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego   Rezerwat Źródła Rzeki Łyny im. prof. Romana Kobendzy | |
| Położenie na mapie Polski  Rezerwat Źródła Rzeki Łyny im. prof. Romana Kobendzy | |
{{#invoke:Koordynaty|szablon}} | |
Rezerwat Źródła Rzeki Łyny im. prof. Romana Kobendzy – rezerwat krajobrazowy utworzony w 1959 r. w pobliżu wsi Łyna w gminie Nidzica w celu zachowania źródeł rzeki Łyny wraz z interesującym zjawiskiem geologicznym, jakim jest wsteczna erozja źródliskowa. Rerezerwat zajmuje obszar 120,54 ha, w tym 112,04 ha lasów, 3,96 gruntów rolnych oraz 0,99 ha wód.
Spis treści
Fizjogeografia terenu i szata roślinna
Rezerwat obejmuje rozległą dolinę z wieloma bocznymi wąwozami, na terenie której znajdują się liczne systemy źródliskowe. Zachodzące tu zjawisko erozji wstecznej polega na wymywaniu przez wody wysiękowe piasków zalegających na wypiętrzonych w tym miejscu nieprzepuszczalnych iłach mioceńskich. W efekcie tego procesu wytworzyły się półkoliste nisze zwane cyrkami dolinnymi, kształtujące zbocze doliny w prawie pionowe ściany. Dna tych obniżeń znajdują się na wysokości 153 m n.p.m. i są miejscami obniżone o 20 m w stosunku do terenów przyległych.
Wypływające ze zboczy dziesiątki strumyków dają początek rzece Łynie, która spada kaskadami ku niżej leżącemu wąwozowi, wciętemu do głębokości 60 m w podłoże. Ujście doliny zamyka niewielki (ok. 1,5 ha) staw młyński powstały na skutek wybudowania tamy rzecznej.
Dna cyrków porośnięte są przez roślinność źródliskową, a niżej położone aluwialne doliny porastają zbiorowiska łęgowe z rzadkim drzewostanem łęgowym. Większą część wysoczyzny, która znajduje się w granicach rezerwatu, porastają drzewostany sosnowe, w przeważającej części posadzone na siedlisku grądu subkontynentalnego (Tilio-Carpinetum). Wiek tego drzewostanu oceniany jest na 120-140 lat.
Niespotykane ukształtowanie terenu tworzy swoisty mikroklimat. Duża ilość zimnych wód źródlanych oraz obniżenie terenu i jego lesistość powodują utrzymywanie się tu, w porównaniu z terenem otaczającym, niższych temperatur latem i wyższych zimą.
Rośliny
Na terenie rezerwatu stwierdzono występowanie 454 gatunków roślin, w tym: 14 wątrobowców, 78 mchów, 12 paprotników i 350 roślin nasiennych. Wśród nich odnotowano siedem gatunków objętych całkowitą ochroną prawną i 20 podlegających ochronie częściowej (stan na 2002 r.). Do rzadszych gatunków roślin naczyniowych w rezerwacie należą: Listera ovata, Dactylorhiza maculata, D. incarnata, D. majalis, Lilium martagon, Actaea spicata, Corydalis intermedia, Epilobium obscurum, Dryopteris dilatata, Fragaria moschata, Stellaria uliginosa i S. longifolia.
Ciekawostki
Rezerwat Źródła Rzeki Łyny został nazwany imieniem Romana Kobendzy (1886-1955) – słynnego polskiego botanika, dendrologa, profesora SGGW – dla podkreślenia jego zasług położonych m.in. na polu ochrony przyrody Pojezierza Mazurskiego.
Rezerwat wchodzi w skład dwóch obszarów Natura 2000. Są to: obszar specjalnej ochrony ptaków Puszcza Napiwodzko-Ramucka (kodPLB280007) oraz specjalny obszar ochrony siedlisk Ostoja Napiwodzko Ramucka (kod PLH280052).
Zobacz też
pl.wikipedia.org, rezerwat Źródła Rzeki Łyny [21.04.2014]
pl.wikipedia.org, Roman Kobendza [21.04.2014]
Bibliografia
Dąbrowski Stanisław, Polakowski Benon, Wołos Lucjan, Obszary chronione i pomniki przyrody województwa warmińsko-mazurskiego, Olsztyn 1999.
Pisarek Włodzimierz, Sawicki Jakub, Szczecińska Monika, Flora
roślin naczyniowych i mszaków rezerwatu Źródła rzeki Łyny im. prof. R.
Kobendzy, "Acta Botanica Warmiae et Masuriae" 2002,
nr 2, s. 93-110.
