Gizewo: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja nieprzejrzana] | [wersja nieprzejrzana] |
(→Gizewo) |
(→Ludzie związani z miejscowością:) |
||
| Linia 59: | Linia 59: | ||
=== Ludzie związani z miejscowością: === | === Ludzie związani z miejscowością: === | ||
| − | Na kartach historii wsi zapisał się nauczyciel [[Ludwik Monkowius]]. | + | Na kartach historii wsi zapisał się nauczyciel [[Ludwik Monkowius]]. Obecnie (2013 r.) sołtysem we wsi jest [[Krzysztof Woźniel]]. |
<br/> | <br/> | ||
| − | |||
=== Bibliografia: === | === Bibliografia: === | ||
Wersja z 16:03, 24 paź 2013
| Gizewo | |
| | |
| Siedlisko w Gizewie,źródło: www.siedliskogizewo.123.pl, 12.09.2013. Siedlisko w Gizewie,źródło: www.siedliskogizewo.123.pl, 12.09.2013.
| |
| Rodzaj miejscowości | wieś sołecka |
| Państwo |  Polska
|
| Województwo | warmińsko - mazurskie |
| Powiat | mrągowski |
| Gmina | Sorkwity |
| Sołectwo | Gizewo |
| Liczba ludności (Pole-obowiązkowe) | Pole-obowiązkowe |
| Strefa numeracyjna | (+48) 89 |
| Tablice rejestracyjne | NMR |
| Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego   Gizewo | |
| Położenie na mapie Polski  Gizewo | |
{{#invoke:Koordynaty|szablon}} | |
Gizewo (niem. Giesoewen)– wieś sołecka w Polsce w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie mrągowskim, w gminie Sorkwity. W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie przynależała do województwa olsztyńskiego.
Spis treści
[ukryj]Charakterystyka fizjograficzna
Miejscowość położona jest na terenie fizjograficznym charakterystycznym dla powiatu mrągowskiego, który znajduje się w obrębie dwóch regionów: cześć zachodnia do linii Lipowo - Kosewo - Baranowo - Cudnochy to obszar wyniesień Pojezierza Mrągowskiego; część wschodnia to Kraina Wielkich Jezior Mazurskich, stanowiąca rozległe obniżenie w pasie pojezierzy Polski Północno-Wschodniej. Ukształtowanie terenu jest typowe dla obszarów polodowcowych. Występuje tutaj także skupienie dużych, naturalnych zbiorników wodnych (14% powierzchni) oraz rozległe, zwarte kompleksy leśne (31% powierzchni). Ponadto miejscowość położona jest na terenie gminy Sorkwity gdzie występujące osady wiążą się ze zlodowaceniem północnopolskim dwóch faz: leszczyńskiej i pomorskiej. W obszarze gminy znajdują się zasoby kruszywa naturalnego oraz kopaliny rolnicze (kreda jeziorna).Występują tutaj dwa ciągi morenowe, które poprzecinane są szeregiem jezior rynnowych (towarzyszą im piaszczysto-żwirowe wały ozów i tworów szczelinowych typu kemów. Do rynien zaliczymy jeziora: Stromek, Warpuńskie, Zyndackie, Gielądzkie, Lampasz. Wzdłuż Jeziora Gielądzkiego i Lampackiego występują bardzo wysokie strome krawędzie - spadki dochodzą do 40 i więcej stopni nachylenia. Natomiast najwyższy punkt na terenie gminy, na zachód od Jeziora Gielądzkiego, koło Surmówki ma wysokość 208 m n.p.m.
Dzieje miejscowości
Wieś założona została w 1573 r. Jan von Hoyten – dawny starosta sześcieński sprzedał Wojtkowi Gize ze Stamki, 4 włóki sołeckie za 160 grzywien. W 1573 r. starosta sześcieński – Andrzej Jonasz sprzedał Janowi, Jakubowi i Wawrzyńcowi – synom Gizy 2 włóki. 21, 5 włóki miano obsadzić czynszownikami. Wieś ogółem posiadał 60 włók. Nazwa miejscowości pochodzi od rodziny Gizów. W wyniku klęsk w XVIII w. wiele włók opustoszało. Ok 1760 r. powstała szkoła, w której nauczałLudwik Monkowius. Gizewo przyjęło kształt ulicówki. W 1785 r. było tu 38 dymów, w 1815 r. – 44, w 1838 r. – 37 . W 1815 r. mieszkały tu 274 osoby, w 1838 r. – 473, w 1939 – 440. W XIX w. wieś zamieszkiwana przez ludność polską wyznania ewangelickiego. Gizewo należała początkowo do parafii w Szestnie a potem do Warpun.
Gospodarka
W miejscowości działa agroturystyka, która wpisuje się w obszar turystyki Warmii i Mazur.
Kultura
We wsi odbywają się dożynki i festyny. Działa tutaj również świetlica.
Ludzie związani z miejscowością:
Na kartach historii wsi zapisał się nauczyciel Ludwik Monkowius. Obecnie (2013 r.) sołtysem we wsi jest Krzysztof Woźniel.
Bibliografia:
Mrągowo. Z dziejów miasta i okolic, pod red. Andrzeja Wakara, Olsztyn 1975, 487 ss.
Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, pod red. Bronisława Chlebowskiego, Filipa Sulimierskiego, Władysława Walewskiego, t. II, Warszawa 1881, 927 ss.
