Katolicka Szkoła Polska w Skajbotach: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja nieprzejrzana] | [wersja zweryfikowana] |
(→Bibliografia) |
|||
(Nie pokazano 6 wersji utworzonych przez jednego użytkownika) | |||
Linia 11: | Linia 11: | ||
''' Katolicka Szkoła Polska w Skajbotach''' – prywatna szkoła z polskim językiem wykładowym w byłych [[Prusy Wschodnie| Prusach Wschodnich]]. Powstała w 1930 r. i działała do 1939 r. Pierwszym kierownikiem szkoły był [[Józef Hoffmann]].<br/><br/> | ''' Katolicka Szkoła Polska w Skajbotach''' – prywatna szkoła z polskim językiem wykładowym w byłych [[Prusy Wschodnie| Prusach Wschodnich]]. Powstała w 1930 r. i działała do 1939 r. Pierwszym kierownikiem szkoły był [[Józef Hoffmann]].<br/><br/> | ||
== Historia == | == Historia == | ||
− | Szkoła Polska w [[Skajboty |Skajbotach]] powstała 11 sierpnia 1930 r. Zajęcia lekcyjne odbywały się w izbie wynajętej u kowala | + | Szkoła Polska w [[Skajboty |Skajbotach]] powstała 11 sierpnia 1930 r. Zajęcia lekcyjne odbywały się w izbie wynajętej u miejscowego kowala. Pierwszym kierownikiem szkoły został doświadczony nauczyciel Józef Hoffmann. Poświęcał on sporo uwagi każdemu dziecku w szkole i został posądzony przez polskiego konsula z [[Olsztyn|Olsztyna]] Józefa Gieburowskiego o zaniedbywanie działalności pozaszkolnej. W tej sytuacji Hoffmann złożył rezygnację z pracy w szkolnictwie polskim w Niemczech. W kwietniu 1933 r. zastąpił go [[Jan Hinc]]. Nowy kierownik angażował się w życie mniejszości polskiej, odpierał ataki na szkołę polską. We wrześniu 1937 r. władze niemieckie nakazały mu opuszczenie Prus Wschodnich. |
− | Kolejnym kierownikiem szkoły | + | Kolejnym kierownikiem szkoły był [[Kazimierz Pacer]]. Po dwóch miesiącach pracy w szkole powołano go na cztery miesiące do wojska. Zastępstwo sprawował [[Wojciech Gromadecki]]. Po powrocie z wojska Pacer rozwinął zajęcia świetlicowe, przygotowywał przedstawienia teatralne, prowadził zespoły muzyczne i taneczne. |
− | Szkoła polska przestała istnieć 24 sierpnia 1939 r. | + | Szkoła polska przestała istnieć 24 sierpnia 1939 r., kiedy to żołnierze Wehrmachtu zajęli szkołę i urządzili w niej kancelarię. |
<br/> | <br/> | ||
+ | |||
== Cele i zadania == | == Cele i zadania == | ||
Szkoła działała na podstawie ''Ordynacji dotyczącej uregulowania szkolnictwa dla mniejszości polskiej w państwie pruskim'', która weszła w życie 21 lutego 1929 r. | Szkoła działała na podstawie ''Ordynacji dotyczącej uregulowania szkolnictwa dla mniejszości polskiej w państwie pruskim'', która weszła w życie 21 lutego 1929 r. | ||
Linia 41: | Linia 42: | ||
* 1938 – 16 osób | * 1938 – 16 osób | ||
* 1939 – 12 osób | * 1939 – 12 osób | ||
− | Absolwentką Szkoły Polskiej w Skajbotach jest m.in. [[Jadwiga Gnatowska]] | + | Absolwentką Szkoły Polskiej w Skajbotach jest m.in. [[Jadwiga Gnatowska]] – słuchaczka Uniwersytetu Ludowego w Dalkach oraz Państwowego Seminarium dla Ochroniarek w Warszawie, przedszkolanka polskiej ochronki w [[Chaberkowo|Chaberkowie]]. |
<br/> | <br/> | ||
+ | |||
== Tablica pamiątkowa == | == Tablica pamiątkowa == | ||
− | W 1957 r. na budynku byłej szkoły polskiej w Skajbotach umieszczono pamiątkową | + | W 1957 r. na budynku byłej szkoły polskiej w Skajbotach umieszczono tablicę pamiątkową z napisem: |
"W tym budynku | "W tym budynku | ||
− | w latach | + | w latach 1930–1939 |
mieściła się polska | mieściła się polska | ||
Linia 58: | Linia 60: | ||
Warmińskiej". | Warmińskiej". | ||
<br/> | <br/> | ||
+ | |||
== Ciekawostki == | == Ciekawostki == | ||
− | Wielką manifestacją polskości w Skajbotach był ślub Kazimierza Pacera z Agnieszką Barabaszówną. W uroczystości, która miała miejsce 10 października 1938 r. brali udział działacze Związku Polaków w Niemczech z Olsztyna. | + | Wielką manifestacją polskości w Skajbotach był ślub Kazimierza Pacera z Agnieszką Barabaszówną. W uroczystości, która miała miejsce 10 października 1938 r., brali udział działacze [[Związek Polaków w Niemczech|Związku Polaków w Niemczech]] z Olsztyna. |
<br/> | <br/> | ||
+ | |||
== Bibliografia == | == Bibliografia == | ||
− | Filipkowski Tadeusz, ''Oświata na Warmii i Mazurach w latach | + | Filipkowski Tadeusz, ''Oświata na Warmii i Mazurach w latach 1945–1960'', Warszawa 1978. |
− | Koziełło-Poklewski Bohdan, Wrzesiński Wojciech, ''Szkolnictwo polskie na Warmii, Mazurach i Powiślu w latach | + | Koziełło-Poklewski Bohdan, Wrzesiński Wojciech, ''Szkolnictwo polskie na Warmii, Mazurach i Powiślu w latach 1919–1939'', Olsztyn 1980. |
− | Lewandowska Izabela, Chłosta Jan, ''Śladami polskich szkół na południowej Warmii w latach | + | Lewandowska Izabela, Chłosta Jan, ''Śladami polskich szkół na południowej Warmii w latach 1929–1939. W 80-lecie ich utworzenia'', Olsztyn 2010. |
[http://nasza-warmia.wm.pl/Oplakany-stan-bylej-polskiej-szkoly,80991 nasza-warmia.wm.pl] [22.03.2014] | [http://nasza-warmia.wm.pl/Oplakany-stan-bylej-polskiej-szkoly,80991 nasza-warmia.wm.pl] [22.03.2014] | ||
Linia 72: | Linia 76: | ||
Radziszewska Maria, ''"Święto Dziecka" w polskich szkołach na Warmii (1929–1939)'', [w:] ''Dziecko w historii – wątek korczakowski'', red. Elwira Jolanta Kryńska, Agnieszka Suplicka, Urszula Wróblewska, Białystok 2013. | Radziszewska Maria, ''"Święto Dziecka" w polskich szkołach na Warmii (1929–1939)'', [w:] ''Dziecko w historii – wątek korczakowski'', red. Elwira Jolanta Kryńska, Agnieszka Suplicka, Urszula Wróblewska, Białystok 2013. | ||
<br/> | <br/> | ||
− | [[Kategoria: Szkolnictwo]][[Kategoria: Szkoły | + | [[Kategoria: Szkolnictwo]] |
+ | |||
+ | [[Kategoria: Szkoły podstawowe]] | ||
+ | [[Kategoria: Powiat olsztyński]] | ||
+ | [[Kategoria: Barczewo (gmina miejsko-wiejska)]] | ||
+ | [[Kategoria: 1919-1944]] |
Aktualna wersja na dzień 11:26, 24 paź 2014
Katolicka Szkoła Polska w Skajbotach | |
| |
Budynek dawnej szkoły polskiej w Skajbotach, źródło: domwarminski.pl [22.03.2014]
| |
Data założenia: | 11 sierpnia 1930 r. |
Poziom szkoły: | podstawowy |
Adres: | Skajboty |
Katolicka Szkoła Polska w Skajbotach – prywatna szkoła z polskim językiem wykładowym w byłych Prusach Wschodnich. Powstała w 1930 r. i działała do 1939 r. Pierwszym kierownikiem szkoły był Józef Hoffmann.
Spis treści
Historia
Szkoła Polska w Skajbotach powstała 11 sierpnia 1930 r. Zajęcia lekcyjne odbywały się w izbie wynajętej u miejscowego kowala. Pierwszym kierownikiem szkoły został doświadczony nauczyciel Józef Hoffmann. Poświęcał on sporo uwagi każdemu dziecku w szkole i został posądzony przez polskiego konsula z Olsztyna Józefa Gieburowskiego o zaniedbywanie działalności pozaszkolnej. W tej sytuacji Hoffmann złożył rezygnację z pracy w szkolnictwie polskim w Niemczech. W kwietniu 1933 r. zastąpił go Jan Hinc. Nowy kierownik angażował się w życie mniejszości polskiej, odpierał ataki na szkołę polską. We wrześniu 1937 r. władze niemieckie nakazały mu opuszczenie Prus Wschodnich.
Kolejnym kierownikiem szkoły był Kazimierz Pacer. Po dwóch miesiącach pracy w szkole powołano go na cztery miesiące do wojska. Zastępstwo sprawował Wojciech Gromadecki. Po powrocie z wojska Pacer rozwinął zajęcia świetlicowe, przygotowywał przedstawienia teatralne, prowadził zespoły muzyczne i taneczne.
Szkoła polska przestała istnieć 24 sierpnia 1939 r., kiedy to żołnierze Wehrmachtu zajęli szkołę i urządzili w niej kancelarię.
Cele i zadania
Szkoła działała na podstawie Ordynacji dotyczącej uregulowania szkolnictwa dla mniejszości polskiej w państwie pruskim, która weszła w życie 21 lutego 1929 r.
Kadra pedagogiczna
Kierownikami i jednocześnie nauczycielami szkoły byli:
- Józef Hoffmann
- Jan Hinc
- Kazimierz Pacer
- Wojciech Gromadecki – zastępstwo
Osiągnięcia
W szkole w Skajbotach dwukrotnie odbywały się kwartalne konferencje regionalne dla nauczycieli szkół polskich. Stanowiły one formę dokształcania. Konferencje składały się z lekcji pokazowej, referatu i dyskusji. Na pierwszej konferencji, która miała miejsce 1 września 1934 r., lekcję pokazową z przedmiotu ortografia oraz referat wygłosił Jan Hinc. Na drugiej konferencji (15 czerwca 1938 r.) lekcję pokazową z krajoznawstwa na temat "Plan naszej wsi" przeprowadził Kazimierz Pacer.
Uczniowie i absolwenci
Uczniami polskiej szkoły były dzieci mniejszości polskiej mieszkającej w Prusach Wschodnich. Do szkoły w Skajbotach uczęszczały także dzieci z pobliskich wsi. W latach 1930–1939 stan liczebny uczniów przedstawiał się następująco:
- 1930 – 2 osoby
- 1931 – 7 osób
- 1932 – 13 osób
- 1933 – 8 osób
- 1934 – 14 osób
- 1935 – 14 osób
- 1936 – 12 osób
- 1937 – 13 osób
- 1938 – 16 osób
- 1939 – 12 osób
Absolwentką Szkoły Polskiej w Skajbotach jest m.in. Jadwiga Gnatowska – słuchaczka Uniwersytetu Ludowego w Dalkach oraz Państwowego Seminarium dla Ochroniarek w Warszawie, przedszkolanka polskiej ochronki w Chaberkowie.
Tablica pamiątkowa
W 1957 r. na budynku byłej szkoły polskiej w Skajbotach umieszczono tablicę pamiątkową z napisem:
"W tym budynku
w latach 1930–1939
mieściła się polska
szkoła świadectwo
polskości Ziemi
Warmińskiej".
Ciekawostki
Wielką manifestacją polskości w Skajbotach był ślub Kazimierza Pacera z Agnieszką Barabaszówną. W uroczystości, która miała miejsce 10 października 1938 r., brali udział działacze Związku Polaków w Niemczech z Olsztyna.
Bibliografia
Filipkowski Tadeusz, Oświata na Warmii i Mazurach w latach 1945–1960, Warszawa 1978.
Koziełło-Poklewski Bohdan, Wrzesiński Wojciech, Szkolnictwo polskie na Warmii, Mazurach i Powiślu w latach 1919–1939, Olsztyn 1980.
Lewandowska Izabela, Chłosta Jan, Śladami polskich szkół na południowej Warmii w latach 1929–1939. W 80-lecie ich utworzenia, Olsztyn 2010.
nasza-warmia.wm.pl [22.03.2014]
Radziszewska Maria, "Święto Dziecka" w polskich szkołach na Warmii (1929–1939), [w:] Dziecko w historii – wątek korczakowski, red. Elwira Jolanta Kryńska, Agnieszka Suplicka, Urszula Wróblewska, Białystok 2013.