Gronowo: Różnice pomiędzy wersjami

Z Encyklopedia Warmii i Mazur
Skocz do: nawigacja, szukaj
[wersja nieprzejrzana][wersja nieprzejrzana]
(Dzieje miejscowości)
Linia 39: Linia 39:
  
 
=== Dzieje miejscowości ===
 
=== Dzieje miejscowości ===
Gronowo jest najstarszą [[wieś szlachecka| wsią szlachecką]] w byłym [[powiat mrągowski| powiecie mrągowskim]], która została założona przed 1329 r. Wiadomo, że w 1329 r. komtur [[Bałga |Bałgi]] Konrad Kyburg poswiadczył, iż  dotychczasowi posiadacze majątku koło [[Boże| Bożego]], wielkości 40 łanów, Józef, Otto i Gabriel, odstąpili go Hermanowi Barschau na [[prawo chełmińskie| prawie chełmińskim]]. Ponadto 10 łanów sołeckich ma być wolnych od czynszu a 30 obsadzonych jako wieś czynszowa. Mieszkańcy otrzymali prawo połowu ryb w [[Jezioro Gronowskie |Jeziorze Gronowskim]]. W 1414 r. Gronowo było dobrami rycerskimi. W skład majątku z czasem wchodziła leśniczówka na zachód od [[Jezioro Karw |Jeziora Karw]]. W 1467r. [[Erazm Konopacki]] (Compaschke) nabył w Gronowie od Konrada Schwengitten 5,5 łana. Pod koniec XVII w. właścicielami wsi była rodzina von Polentzów i von Brunsertów. Wówczas sołtysi Gronowo, posiadający duże uposażenie byli zobowiązani do konnej służby w zbroi. Pod koniec XVIII w. założono tutaj szkołę pod patronatem szlacheckim, w której nauczano w języku polskim. W XIX w. liczba mieszkańców sukcesywnie rosła. W II poł XIX w. dobrami senioralnymi władał Fresin, który oddał majątek innemu krewnemu o tym samym nazwisku. Majątek specjalizował się w hodowli owiec. W 1907r. właścicielem ziem Gronowa i Niewkowa  był rotmistrz Georg von Fresin. Funkcjonował tutaj także mleczarnia. W 1939 r. na tym obszarze znajdowały się 83 gospodarstwa domowe, w tym 44 rolnicze a las na obszarze wiejskim był własnością starostwa powiatowego.
+
Gronowo jest najstarszą [[wieś szlachecka| wsią szlachecką]] w byłym [[powiat mrągowski| powiecie mrągowskim]], która została założona przed 1329 r. Wiadomo, że w 1329 r. komtur [[Bałga |Bałgi]] [[Konrad Kyburg]] poswiadczył, iż  dotychczasowi posiadacze majątku koło [[Boże| Bożego]], wielkości 40 łanów, Józef, Otto i Gabriel, odstąpili go Hermanowi Barschau na [[prawo chełmińskie| prawie chełmińskim]]. Ponadto 10 łanów sołeckich ma być wolnych od czynszu a 30 obsadzonych jako wieś czynszowa. Mieszkańcy otrzymali prawo połowu ryb w [[Jezioro Gronowskie |Jeziorze Gronowskim]]. W 1414 r. Gronowo było dobrami rycerskimi. W skład majątku z czasem wchodziła leśniczówka na zachód od [[Jezioro Karw |Jeziora Karw]]. W 1467r. [[Erazm Konopacki]] (Compaschke) nabył w Gronowie od Konrada Schwengitten 5,5 łana. Pod koniec XVII w. właścicielami wsi była rodzina von Polentzów i von Brunsertów. Wówczas sołtysi Gronowo, posiadający duże uposażenie byli zobowiązani do konnej służby w zbroi. Pod koniec XVIII w. założono tutaj szkołę pod patronatem szlacheckim, w której nauczano w języku polskim. W XIX w. liczba mieszkańców sukcesywnie rosła. W II poł XIX w. dobrami senioralnymi władał Fresin, który oddał majątek innemu krewnemu o tym samym nazwisku. Majątek specjalizował się w hodowli owiec. W 1907r. właścicielem ziem Gronowa i Niewkowa  był rotmistrz Georg von Fresin. Funkcjonował tutaj także mleczarnia. W 1939 r. na tym obszarze znajdowały się 83 gospodarstwa domowe, w tym 44 rolnicze a las na obszarze wiejskim był własnością starostwa powiatowego.
 
<br/>
 
<br/>
  

Wersja z 16:13, 24 paź 2013

Gronowo

Dwór z początku XIX w., źródło: www.wikipedia.pl, 12.09.2013.
Dwór z początku XIX w., źródło: www.wikipedia.pl, 12.09.2013.
Rodzaj miejscowości wieś sołecka
Państwo  Polska
Województwo warmińsko - mazurskie
Powiat mrągowski
Gmina Mrągowo
Sołectwo Gronowo
Liczba ludności (Pole-obowiązkowe) Pole-obowiązkowe
Strefa numeracyjna (+48) 89
Tablice rejestracyjne NMR
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego
Mapa lokalizacyjna województwa warmińsko-mazurskiego
Gronowo
Gronowo
Położenie na mapie Polski
Mapa lokalizacyjna Polski
Gronowo
Gronowo
Ziemia

{{#invoke:Koordynaty|szablon}}

Gronowo (niem. Gronowen, Grunau) – wieś sołecka w Polsce w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie mrągowskim, w gminie Mrągowo. W latach 1975-1998 miejscowość przynależała administracyjnie do województwa olsztyńskiego.


Charakterystyka fizjograficzna

Miejscowość położona jest na terenie fizjograficznym charakterystycznym dla powiatu mrągowskiego, który znajduje się w obrębie dwóch regionów: cześć zachodnia do linii Lipowo - Kosewo - Baranowo - Cudnochy to obszar wyniesień Pojezierza Mrągowskiego; część wschodnia to Kraina Wielkich Jezior Mazurskich, stanowiąca rozległe obniżenie w pasie pojezierzy Polski Północno-Wschodniej. Ukształtowanie terenu jest typowe dla obszarów polodowcowych. Występuje tutaj także skupienie dużych, naturalnych zbiorników wodnych (14% powierzchni) oraz rozległe, zwarte kompleksy leśne (31% powierzchni).

Dzieje miejscowości

Gronowo jest najstarszą wsią szlachecką w byłym powiecie mrągowskim, która została założona przed 1329 r. Wiadomo, że w 1329 r. komtur Bałgi Konrad Kyburg poswiadczył, iż dotychczasowi posiadacze majątku koło Bożego, wielkości 40 łanów, Józef, Otto i Gabriel, odstąpili go Hermanowi Barschau na prawie chełmińskim. Ponadto 10 łanów sołeckich ma być wolnych od czynszu a 30 obsadzonych jako wieś czynszowa. Mieszkańcy otrzymali prawo połowu ryb w Jeziorze Gronowskim. W 1414 r. Gronowo było dobrami rycerskimi. W skład majątku z czasem wchodziła leśniczówka na zachód od Jeziora Karw. W 1467r. Erazm Konopacki (Compaschke) nabył w Gronowie od Konrada Schwengitten 5,5 łana. Pod koniec XVII w. właścicielami wsi była rodzina von Polentzów i von Brunsertów. Wówczas sołtysi Gronowo, posiadający duże uposażenie byli zobowiązani do konnej służby w zbroi. Pod koniec XVIII w. założono tutaj szkołę pod patronatem szlacheckim, w której nauczano w języku polskim. W XIX w. liczba mieszkańców sukcesywnie rosła. W II poł XIX w. dobrami senioralnymi władał Fresin, który oddał majątek innemu krewnemu o tym samym nazwisku. Majątek specjalizował się w hodowli owiec. W 1907r. właścicielem ziem Gronowa i Niewkowa był rotmistrz Georg von Fresin. Funkcjonował tutaj także mleczarnia. W 1939 r. na tym obszarze znajdowały się 83 gospodarstwa domowe, w tym 44 rolnicze a las na obszarze wiejskim był własnością starostwa powiatowego.

Kultura

We wsi działa świetlica. Organizowane są tutaj także festyny i pikniki.


Ludzie związani z miejscowością:

Na kartach historii wsi zapisał się komtur Bałgi Konrad Kyburg.

Zabytki:

We wsi zachowała się pozostałość dworku z początku XIX w.



Bibliografia:

Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, pod red. Bronisława Chlebowskiego, Filipa Sulimierskiego, Władysława Walewskiego, t. II, Warszawa 1881, 927 ss.

http://www.it.mragowo.pl/media/art/707/file/historia.pdf, 12.09.2013.


Zobacz też

Kinlis (dyskusja) 10:32, 21 wrz 2013 (CEST)