Krokowo (gmina Jeziorany): Różnice pomiędzy wersjami

Z Encyklopedia Warmii i Mazur
Skocz do: nawigacja, szukaj
[wersja nieprzejrzana][wersja zweryfikowana]
 
(Nie pokazano 16 wersji utworzonych przez 6 użytkowników)
Linia 5: Linia 5:
 
  |herb artykuł          =
 
  |herb artykuł          =
 
  |dopełniacz wsi        = Krokowa     
 
  |dopełniacz wsi        = Krokowa     
  |zdjęcie              = Krokowo. Kaplica filialna pw. św. Marii Magdaleny z 1914 roku.jpg
+
  |zdjęcie              = krokowo.jpg
  |opis zdjęcia          = Krokowo. Kaplica filialna pw. św. Marii Magdaleny z 1914 roku  
+
  |opis zdjęcia          = Kaplica w Krokowie.<br>Fot. Mieczysław Kalski  
  |rodzaj miejscowości  =
+
  |rodzaj miejscowości  = wieś sołecka
 
  |województwo          = warmińsko-mazurskie
 
  |województwo          = warmińsko-mazurskie
 
  |powiat                = olsztyński
 
  |powiat                = olsztyński
Linia 14: Linia 14:
 
  |sołectwo              =
 
  |sołectwo              =
 
  |wysokość              =
 
  |wysokość              =
  |liczba ludności      = 249
+
  |liczba ludności      = 229
  |rok                  = 2010
+
  |rok                  = 2022
 
  |strefa numeracyjna    =
 
  |strefa numeracyjna    =
 
  |kod pocztowy          =
 
  |kod pocztowy          =
Linia 29: Linia 29:
 
  |www                  =
 
  |www                  =
 
}}<br/>
 
}}<br/>
''' Krokowo''' (niem. ''Krokau'') – wieś sołecka w Polsce położona w [[województwo warmińsko-mazurskie|województwie warmińsko-mazurskim]], w [[powiat olsztyński|powiecie olsztyńskim]], w [[gmina Jeziorany| gminie Jeziorany]].
+
''' Krokowo''' (niem. ''Krokau'') – wieś sołecka położona w [[Województwo warmińsko-mazurskie|województwie warmińsko–mazurskim]], w [[Powiat olsztyński|powiecie olsztyńskim]], w [[Jeziorany (gmina miejsko-wiejska)| gminie Jeziorany]].
W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie należała do [[województwo olsztyńskie|województwa olsztyńskiego]].
+
W latach 1975–1998 miejscowość [[Podział administracyjny|administracyjnie]] należała do [[Województwo olsztyńskie|województwa olsztyńskiego]]. Wieś w 2010 roku była zamieszkana przez 249 osób. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje Andrzej Michalak.<ref>[http://bip.jeziorany.nowoczesnagmina.pl/?c=92/ Strona Urzędu Gminy Jeziorany] </ref>.
 
 
Miejscowość w 2010 roku była zamieszkana przez 249 osób. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje [[Tadeusz Nowotka]]<ref> http://bip.jeziorany.nowoczesnagmina.pl/?c=92 [data dostępu: 17.12.2013]</ref>.
 
 
 
 
<br/><br/>
 
<br/><br/>
  
Linia 41: Linia 38:
  
 
== Dzieje miejscowości ==
 
== Dzieje miejscowości ==
Pierwotna lokacja wsi, której zasadźcą był Prus Lycoytin nie powiodła się. Wieś ponownie lokowana była 1 czerwca 1350 przez kustosza kapituły warmińskiej i wójta biskupiego Lupolda von Erlen. Zasadźcami wsi byli Jan z Rudzisk i Markward. Wieś została zniszczona w czasie wojny polsko-krzyżackiej 1519–1521. We wsi 53 włóki czynszowe (wszystkie) leżały odłogiem. W roku 1566 wieś nie była jeszcze w pełni zagospodarowana. Wówczas na prośbę sołtysa Marcina Romanusa odnowiono akt lokacyjny wsi, co pozwalało nowym osadnikom uzyskać ośmioletni okresu wolnizny. Od 1574 r. byli zobowiązani płacić czynsz w wysokości 1 grzywny i w naturze dwie kury od włóki.
+
Niemiecka nazwa wsi była zniekształconą formą [[Prusowie| pruskiej]] nazwy.
W roku 1597 przywilej na założenie we wsi karczmy otrzymał Jakub Skibowski, a rok później przywilej na założenie młyna wodnego uzyskał Tomasz Ciborzyk.
+
Pierwszym zasadźcą Krokowa na [[Prawo chełmińskie|prawie chełmińskim]] był Prus o imieniu Lycoytin. Najprawdopodobniej nie wywiązał się ze swoich zobowiązań, gdyż 1 czerwca 1350 roku kustosz kapituły Jan i wójt biskupi [[Lupold von Erlen]] nałożyli obowiązek założenia wsi na Jana z Rudzisk i niejakiego Markwada.
We wsi znajduje się kaplica pw. św. Marii Magdaleny zbudowana w 1914 r. na miejscu starszej.
+
 
Szkoła powszechna w Krokowie w roku 1935 miała trzech nauczycieli i 110 uczniów.
+
Po [[Wojna polsko-krzyżacka 1519-1521|wojnie polsko–krzyżackiej]] (1519–1521) wieś była zniszczona. Cała ziemia leżała odłogiem. Do 1533 roku udało się zagospodarować 26 [[Włóka |włók]] z 53 opuszczonych. W 1566 Krokowo nadal pozostawało częściowo opuszczone. W tym właśnie roku na prośbę ówczesnego sołtysa [[Marcin Romanus |Marcina Romanusa]], który zobowiązał się sprowadzić nowych osadników, nastąpiło odnowienie dokumentu lokacyjnego wsi.
W roku 1783 we wsi było 49 domów mieszkalnych. Liczba mieszkańców: w roku 1820 – 300 osób, w 1848 – 473, w 1939 – 535.
 
  
 +
W 1597 roku brat ówczesnego sołtysa – [[Jan Skibowski]], otrzymał przywilej na założenie karczmy, natomiast w [[Tomasz Ciborzyk]] rok później uzyskał przyzwolenie na założenie młyna. W 1783 roku wieś składała się z 49 domów. W 1935 roku miejscowa szkoła zatrudniała 3 nauczycieli, którzy mieli pod swoją opieką 110 uczniów.
  
<br/>
+
Liczba mieszkańców w poszczególnych okresach:
 +
 
 +
*1820 r. – 300 osób
 +
 
 +
*1848 r. – 473 osoby
  
== Ludzie związani z miejscowością ==
+
*1939 r. – 535 osób
  
<br/>
+
== Turystyka ==
 +
*szlak rowerowy o długości 31,8 km – przebieg trasy: Jeziorany – [[Wójtówko]] – [[Ustnik]] – [[Kalis]] – [[Lekity]] – Krokowo – [[Kostrzewy]] – [[Wipsowo]] – Jeziorany
  
 
== Zabytki ==
 
== Zabytki ==
*Kaplica filialna pw. św. Marii Magdaleny wzniesiona w 1914 roku
+
*kaplica filialna pw. św. Marii Magdaleny wzniesiona w 1914 roku
*Przydrożna kapliczka warmińska zlokalizowana na rozstajach dróg, na kolonii na południe od wioski
+
*przydrożna kapliczka warmińska zlokalizowana na rozstajach dróg, na kolonii na południe od wioski
*Przydrożna kapliczka warmińska z 1888 roku
+
*przydrożna kapliczka warmińska z 1888 roku
<br/>
 
  
 
== Bibliografia ==
 
== Bibliografia ==
 
+
''Biskupiec. Z dziejów miasta i powiatu'', red. Wanda Korycka, Olsztyn 1969.<br/>
<br/>
+
[http://www.stat.gov.pl/bdl/app/samorzad_m.dims| Bank Danych Lokalnych GUS] [19.12.2013]<br/>
 +
[http://www.ciekawemazury.pl/info.htm#495/pl/i/krokowo_-_zabytkowa_kaplica_p.w._sw._marii_magdaleny| Ciekawe Mazury] [19.12.2013]<br/>
 +
[http://jeziorany.com.pl/solectwa/historie-wsi.html| Portal Jeziorany] [19.12.2013]
  
 
{{Przypisy}}
 
{{Przypisy}}
 
+
<references/>
<br/>
 
 
 
== Zobacz też ==
 
 
 
 
<br/>
 
<br/>
  
[[Kategoria: Miejscowość]]
+
[[Kategoria: Powiat olsztyński]]
 +
[[Kategoria: Jeziorany (gmina miejsko-wiejska)]]
 +
[[Kategoria: Wsie sołeckie]]
 +
[[Kategoria: 1301-1400]]

Aktualna wersja na dzień 12:11, 13 cze 2022

Krokowo

Kaplica w Krokowie.Fot. Mieczysław Kalski
Kaplica w Krokowie.
Fot. Mieczysław Kalski
Rodzaj miejscowości wieś sołecka
Państwo  Polska
Województwo warmińsko-mazurskie
Powiat olsztyński
Gmina Jeziorany
Liczba ludności (2022) 229
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego
Mapa lokalizacyjna województwa warmińsko-mazurskiego
Krokowo
Krokowo
Położenie na mapie Polski
Mapa lokalizacyjna Polski
Krokowo
Krokowo
Ziemia

{{#invoke:Koordynaty|szablon}}


Krokowo (niem. Krokau) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko–mazurskim, w powiecie olsztyńskim, w gminie Jeziorany. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa olsztyńskiego. Wieś w 2010 roku była zamieszkana przez 249 osób. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje Andrzej Michalak.[1].

Położenie

Miejscowość położona jest na Pojezierzu Olsztyńskim, w odległości 4,8 km od Jezioran.

Dzieje miejscowości

Niemiecka nazwa wsi była zniekształconą formą pruskiej nazwy. Pierwszym zasadźcą Krokowa na prawie chełmińskim był Prus o imieniu Lycoytin. Najprawdopodobniej nie wywiązał się ze swoich zobowiązań, gdyż 1 czerwca 1350 roku kustosz kapituły Jan i wójt biskupi Lupold von Erlen nałożyli obowiązek założenia wsi na Jana z Rudzisk i niejakiego Markwada.

Po wojnie polsko–krzyżackiej (1519–1521) wieś była zniszczona. Cała ziemia leżała odłogiem. Do 1533 roku udało się zagospodarować 26 włók z 53 opuszczonych. W 1566 Krokowo nadal pozostawało częściowo opuszczone. W tym właśnie roku na prośbę ówczesnego sołtysa Marcina Romanusa, który zobowiązał się sprowadzić nowych osadników, nastąpiło odnowienie dokumentu lokacyjnego wsi.

W 1597 roku brat ówczesnego sołtysa – Jan Skibowski, otrzymał przywilej na założenie karczmy, natomiast w Tomasz Ciborzyk rok później uzyskał przyzwolenie na założenie młyna. W 1783 roku wieś składała się z 49 domów. W 1935 roku miejscowa szkoła zatrudniała 3 nauczycieli, którzy mieli pod swoją opieką 110 uczniów.

Liczba mieszkańców w poszczególnych okresach:

  • 1820 r. – 300 osób
  • 1848 r. – 473 osoby
  • 1939 r. – 535 osób

Turystyka

Zabytki

  • kaplica filialna pw. św. Marii Magdaleny wzniesiona w 1914 roku
  • przydrożna kapliczka warmińska zlokalizowana na rozstajach dróg, na kolonii na południe od wioski
  • przydrożna kapliczka warmińska z 1888 roku

Bibliografia

Biskupiec. Z dziejów miasta i powiatu, red. Wanda Korycka, Olsztyn 1969.
Bank Danych Lokalnych GUS [19.12.2013]
Ciekawe Mazury [19.12.2013]
Portal Jeziorany [19.12.2013]

Przypisy