Karp: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja nieprzejrzana] | [wersja zweryfikowana] |
(Utworzono nową stronę " {{Zwierzę infobox |nazwa zwyczajowa = ''Karp'' |nazwa łacińska = ''Cyprinus carpio'' |TSN = |zoolog = Linnaeus,...") |
|||
| (Nie pokazano 12 wersji utworzonych przez 4 użytkowników) | |||
| Linia 1: | Linia 1: | ||
| − | |||
{{Zwierzę infobox | {{Zwierzę infobox | ||
|nazwa zwyczajowa = ''Karp'' | |nazwa zwyczajowa = ''Karp'' | ||
| Linia 6: | Linia 5: | ||
|zoolog = Linnaeus, 1758 | |zoolog = Linnaeus, 1758 | ||
|okres istnienia = | |okres istnienia = | ||
| − | |grafika = | + | |grafika = Karp.jpeg |
| − | |opis grafiki = | + | |opis grafiki = Fot. Dezidor. Źródło: [http://commons.wikimedia.org/wiki/File:Cyprinus_carpio.jpeg Commons Wikimedia] |
| − | |typ = | + | |typ = strunowce |
| − | |podtyp = | + | |podtyp = kręgowce |
| − | |gromada = | + | |gromada = promieniopłetwe |
| − | |rząd = | + | |rząd = karpiokształtne |
| − | |rodzina = | + | |rodzina = karpiowate |
| − | |rodzaj = '' | + | |rodzaj = ''Cyprinus'' |
|gatunek = Karp | |gatunek = Karp | ||
|synonimy = ''Carpio vulgaris Rapp, 1854<br> | |synonimy = ''Carpio vulgaris Rapp, 1854<br> | ||
| − | Cyprinus atrovirens Richardson, 1846<br> | + | ''Cyprinus atrovirens Richardson, 1846<br> |
| − | Cyprinus bithynicus Richardson, 1857<br> | + | ''Cyprinus bithynicus Richardson, 1857<br> |
| − | Cyprinus carpio anatolicus Hankó, 1925<br> | + | ''Cyprinus carpio anatolicus Hankó, 1925<br> |
| − | Cyprinus carpio carpio Linnaeus, 1758<br> | + | ''Cyprinus carpio carpio Linnaeus, 1758<br> |
| − | Cyprinus carpio caspicus Walbaum, 1792<br> | + | ''Cyprinus carpio caspicus Walbaum, 1792<br> |
| − | Cyprinus carpio communis Anonymous, 1996<br> | + | ''Cyprinus carpio communis Anonymous, 1996<br> |
| − | Cyprinus carpio elongatus Walecki, 1863<br> | + | ''Cyprinus carpio elongatus Walecki, 1863<br> |
| − | Cyprinus carpio fluviatilis Pravdin, 1945<br> | + | ''Cyprinus carpio fluviatilis Pravdin, 1945<br> |
| − | Cyprinus carpio gibbosus Kessler, 1856<br> | + | ''Cyprinus carpio gibbosus Kessler, 1856<br> |
| − | Cyprinus carpio lacustris Fitzinger, 1832<br> | + | ''Cyprinus carpio lacustris Fitzinger, 1832<br> |
| − | Cyprinus carpio monstrosus Walecki, 1863<br> | + | ''Cyprinus carpio monstrosus Walecki, 1863<br> |
| − | Cyprinus carpio oblongus Antipa, 1909<br> | + | ''Cyprinus carpio oblongus Antipa, 1909<br> |
| − | Cyprinus carpio specularis Lacepède, 1803<br> | + | ''Cyprinus carpio specularis Lacepède, 1803<br> |
| − | Cyprinus chinensis Basilewsky, 1855<br> | + | ''Cyprinus chinensis Basilewsky, 1855<br> |
| − | Cyprinus conirostris Temminck & Schlegel, 1846<br> | + | ''Cyprinus conirostris Temminck & Schlegel, 1846<br> |
| − | Cyprinus coriaceus Lacepède, 1803<br> | + | ''Cyprinus coriaceus Lacepède, 1803<br> |
| − | Cyprinus elatus Bonaparte, 1836<br> | + | ''Cyprinus elatus Bonaparte, 1836<br> |
| − | Cyprinus hungaricus Heckel, 1837<br> | + | ''Cyprinus hungaricus Heckel, 1837<br> |
| − | Cyprinus macrolepidotus Meidinger, 1794<br> | + | ''Cyprinus macrolepidotus Meidinger, 1794<br> |
| − | Cyprinus macrolepidotus Schinz, 1822<br> | + | ''Cyprinus macrolepidotus Schinz, 1822<br> |
| − | Cyprinus macrolepidotus Hartmann, 1827<br> | + | ''Cyprinus macrolepidotus Hartmann, 1827<br> |
| − | Cyprinus mahuensis Liu & Ding, 1982<br> | + | ''Cyprinus mahuensis Liu & Ding, 1982<br> |
| − | Cyprinus melanotus Temminck & Schlegel, 1846<br> | + | ''Cyprinus melanotus Temminck & Schlegel, 1846<br> |
| − | Cyprinus nordmannii Valenciennes, 1842<br> | + | ''Cyprinus nordmannii Valenciennes, 1842<br> |
| − | Cyprinus nudus Bloch, 1784<br> | + | ''Cyprinus nudus Bloch, 1784<br> |
| − | Cyprinus obesus Basilewsky, 1855<br> | + | ''Cyprinus obesus Basilewsky, 1855<br> |
| − | Cyprinus regina Bonaparte, 1836<br> | + | ''Cyprinus regina Bonaparte, 1836<br> |
| − | Cyprinus regius Nau, 1791<br> | + | ''Cyprinus regius Nau, 1791<br> |
| − | Cyprinus rex Walbaum, 1792<br> | + | ''Cyprinus rex Walbaum, 1792<br> |
| − | Cyprinus rexcyprinorum Bloch, 1782<br> | + | ''Cyprinus rexcyprinorum Bloch, 1782<br> |
| − | Cyprinus rondeletii Shaw, 1802<br> | + | ''Cyprinus rondeletii Shaw, 1802<br> |
| − | Cyprinus specularis Lacepède, 1803<br> | + | ''Cyprinus specularis Lacepède, 1803<br> |
| − | Cyprinus specularis Gronow, 1854<br> | + | ''Cyprinus specularis Gronow, 1854<br> |
| − | Cyprinus viridescens Lacepède, 1803<br> | + | ''Cyprinus viridescens Lacepède, 1803<br> |
| − | Cyprinus vittatus Valenciennes, 1842<br> | + | ''Cyprinus vittatus Valenciennes, 1842<br> |
|wikispecies = Cyprinus_carpio | |wikispecies = Cyprinus_carpio | ||
|commons = Category:Cyprinus_carpio | |commons = Category:Cyprinus_carpio | ||
| − | }} | + | }} |
| − | ''' Karp ''' '' | + | ''' Karp ''' (''Abramis brama'') – gatunek słodkowodnej ryby z rodziny karpiowatych (''Cyprinidae''). Hodowany i poławiany na dużą skalę jako ryba konsumpcyjna. |
| − | + | <br/><br/> | |
| + | [[Grafika:Karpie.jpg|290px|right|thumb|Karp. Fot. Karelj, źródło: [http://commons.wikimedia.org/wiki/File:Caprinus_carpio_Prague_Vltava_1.jpg Commons Wikimedia] ]] | ||
== Morfologia == | == Morfologia == | ||
Posiadają wydłużone ciało, bardzo lekko bocznie ścieśnione, linia boczna jest słabo zaznaczona; głowa duża z wysuwaną paszczą wyposażona w cztery małe, krótkie wąsiki. Karp przybiera ciemnobrunatne i żółtobrunatne barwy w zależności od warunków środowiskowych. Otwór gębowy z dwoma małymi wąsikami przy górnej wardze oraz dwoma mniejszymi w kącikach warg. | Posiadają wydłużone ciało, bardzo lekko bocznie ścieśnione, linia boczna jest słabo zaznaczona; głowa duża z wysuwaną paszczą wyposażona w cztery małe, krótkie wąsiki. Karp przybiera ciemnobrunatne i żółtobrunatne barwy w zależności od warunków środowiskowych. Otwór gębowy z dwoma małymi wąsikami przy górnej wardze oraz dwoma mniejszymi w kącikach warg. | ||
| − | Liczne odmiany hodowlane karpia odznaczają się często silnie wygrzbieconym i szerokim ciałem oraz różnym stopniem zaniku łusek. Występują odmiany zupełnie pozbawione łusek lub z łuskami tylko w pobliżu nasad poszczególnych płetw. Wyhodowano również liczne odmiany ozdobne ( | + | Liczne odmiany hodowlane karpia odznaczają się często silnie wygrzbieconym i szerokim ciałem oraz różnym stopniem zaniku łusek. Występują odmiany zupełnie pozbawione łusek lub z łuskami tylko w pobliżu nasad poszczególnych płetw. Wyhodowano również liczne odmiany ozdobne (czerwone, białe lub pomarańczowe). |
| − | |||
| − | |||
Osiąga ponad 1 m długości i masę ponad 30 kg (największy złowiony ważył 46,10 kg i mierzył 113 cm). | Osiąga ponad 1 m długości i masę ponad 30 kg (największy złowiony ważył 46,10 kg i mierzył 113 cm). | ||
| − | |||
| − | |||
== Odżywianie == | == Odżywianie == | ||
| − | Karp żeruje głównie przy dnie, wyjadając szczątki organiczne np. nasiona roślin. Jego pokarmem są także drobne zwierzęta wodne, m.in. owady i ślimaki. | + | Karp żeruje głównie przy dnie, wyjadając szczątki organiczne, np. nasiona roślin. Jego pokarmem są także drobne zwierzęta wodne, m.in. owady i ślimaki. |
| − | |||
== Występowanie == | == Występowanie == | ||
W naturalnych warunkach karp przebywa w wodach stojących lub wolno płynących. Sprawdzonymi siedliskami karpia są stawy, jeziora nizinne, zbiorniki zaporowe, stawy i wyrobiska. | W naturalnych warunkach karp przebywa w wodach stojących lub wolno płynących. Sprawdzonymi siedliskami karpia są stawy, jeziora nizinne, zbiorniki zaporowe, stawy i wyrobiska. | ||
| − | |||
== Tarło == | == Tarło == | ||
| Linia 79: | Linia 73: | ||
W warunkach naturalnych w Polsce, ze względu na niską temperaturę wód, karp najczęściej nie rozmnaża się i pochodzi ze sztucznych zarybień. Jest rybą bardzo płodną, na 1 kg masy ciała samicy przypada średnio 100–200 tys. ziaren ikry. | W warunkach naturalnych w Polsce, ze względu na niską temperaturę wód, karp najczęściej nie rozmnaża się i pochodzi ze sztucznych zarybień. Jest rybą bardzo płodną, na 1 kg masy ciała samicy przypada średnio 100–200 tys. ziaren ikry. | ||
| − | |||
== Ochrona i zagrożenie == | == Ochrona i zagrożenie == | ||
| − | Kategoria zagrożenia | + | Kategoria zagrożenia VU w Czerwonej Księdze Gatunków Zagrożonych, do której został zakwalifikowany karp, wskazuję na to, że jest on rybą narażoną na wyginięcie. |
| − | + | *Okres ochronny: brak | |
| − | + | *Wymiar ochronny: 30 cm(nie dotyczy rzek) | |
| − | + | *Dobowy limit połowu: 3 szt.(razem z [[Boleń|boleniem]], [[Brzana|brzaną]], [[Lipień|lipieniem]], [[Amur|amurem]], [[Sandacz|sandaczem]], [[Szczupak|szczupakiem]], [[Pstrąg potokowy|pstrągiem potokowym]]). | |
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
== Znaczenie gospodarcze == | == Znaczenie gospodarcze == | ||
| − | Karp jest jedną z najważniejszych ryb gospodarczych. Jest hodowany w stawach od tysięcy lat, | + | Karp jest jedną z najważniejszych ryb gospodarczych. Jest hodowany w stawach od tysięcy lat, wprowadzaną do wód otwartych. Chętnie poławiany przez wędkarzy na grunt (tzw. wędkarstwo karpiowe) i spławik. |
W wielu krajach jest uważany za szkodnika. W Polsce karp stanowi 80% zarybień wód otwartych. Budzi to duże kontrowersje, gdyż karp jest gatunkiem obcym i ma niekorzystny wpływ na zbiornik, do którego jest wpuszczany (zamulenie wody oraz degradacja dna zbiornika wodnego). | W wielu krajach jest uważany za szkodnika. W Polsce karp stanowi 80% zarybień wód otwartych. Budzi to duże kontrowersje, gdyż karp jest gatunkiem obcym i ma niekorzystny wpływ na zbiornik, do którego jest wpuszczany (zamulenie wody oraz degradacja dna zbiornika wodnego). | ||
| − | == | + | == Bibliografia == |
| − | + | [http://pl.wikipedia.org/wiki/Karp pl.wikipedia.org] [13.11.2014]<br> | |
| − | + | [http://www.wedkuje.pl/ryby,karp,271 wedkuje.pl] [13.11.2014] | |
<br/> | <br/> | ||
| − | + | ||
| + | [[Kategoria:Przyroda]] [[Kategoria:Zwierzęta Warmii i Mazur]] | ||
Aktualna wersja na dzień 22:12, 17 lut 2015
| Karp | |
| | |
| Cyprinus carpio` | |
| Linnaeus, 1758 | |
| Cyprinus carpio Linnaeus, 1758 | |
 Fot. Dezidor. Źródło: Commons Wikimedia | |
| Systematyka | |
| Domena | eukarionty |
| Królestwo | zwierzęta |
| Typ | strunowce |
| Podtyp | kręgowce |
| Gromada | promieniopłetwe |
| Rząd | karpiokształtne |
| Rodzina | karpiowate |
| Rodzaj | Cyprinus |
| Gatunek | Karp |
| Synonimy | |
|
Carpio vulgaris Rapp, 1854 | |
Karp (Abramis brama) – gatunek słodkowodnej ryby z rodziny karpiowatych (Cyprinidae). Hodowany i poławiany na dużą skalę jako ryba konsumpcyjna.
Spis treści
Morfologia
Posiadają wydłużone ciało, bardzo lekko bocznie ścieśnione, linia boczna jest słabo zaznaczona; głowa duża z wysuwaną paszczą wyposażona w cztery małe, krótkie wąsiki. Karp przybiera ciemnobrunatne i żółtobrunatne barwy w zależności od warunków środowiskowych. Otwór gębowy z dwoma małymi wąsikami przy górnej wardze oraz dwoma mniejszymi w kącikach warg.
Liczne odmiany hodowlane karpia odznaczają się często silnie wygrzbieconym i szerokim ciałem oraz różnym stopniem zaniku łusek. Występują odmiany zupełnie pozbawione łusek lub z łuskami tylko w pobliżu nasad poszczególnych płetw. Wyhodowano również liczne odmiany ozdobne (czerwone, białe lub pomarańczowe).
Osiąga ponad 1 m długości i masę ponad 30 kg (największy złowiony ważył 46,10 kg i mierzył 113 cm).
Odżywianie
Karp żeruje głównie przy dnie, wyjadając szczątki organiczne, np. nasiona roślin. Jego pokarmem są także drobne zwierzęta wodne, m.in. owady i ślimaki.
Występowanie
W naturalnych warunkach karp przebywa w wodach stojących lub wolno płynących. Sprawdzonymi siedliskami karpia są stawy, jeziora nizinne, zbiorniki zaporowe, stawy i wyrobiska.
Tarło
Dojrzewa w 3–4 roku życia, samce rok wcześniej niż samice. Trze się w maju i czerwcu w płytkiej, silnie zarośniętej wodzie. Tarło przebiega bardzo hałaśliwie, w jego trakcie tarlaki bardzo często wyskakują ponad powierzchnię wody. Ikra jest przyklejana do roślinności wodnej, wylęg następuje po 3–5 dniach. Larwy zaraz po wylęgu mierzą około 5 mm i mają duży woreczek żółtkowy oraz specjale gruczoły, które umożliwiają im przyczepianie się do roślinności wodnej przez okres 3–14 dni w zależności od odmiany. Po wchłonięciu woreczka żółtkowego odżywiają się planktonem. Po osiągnięciu około 2 cm długości zaczynają odżywiać się fauną denną.
W warunkach naturalnych w Polsce, ze względu na niską temperaturę wód, karp najczęściej nie rozmnaża się i pochodzi ze sztucznych zarybień. Jest rybą bardzo płodną, na 1 kg masy ciała samicy przypada średnio 100–200 tys. ziaren ikry.
Ochrona i zagrożenie
Kategoria zagrożenia VU w Czerwonej Księdze Gatunków Zagrożonych, do której został zakwalifikowany karp, wskazuję na to, że jest on rybą narażoną na wyginięcie.
- Okres ochronny: brak
- Wymiar ochronny: 30 cm(nie dotyczy rzek)
- Dobowy limit połowu: 3 szt.(razem z boleniem, brzaną, lipieniem, amurem, sandaczem, szczupakiem, pstrągiem potokowym).
Znaczenie gospodarcze
Karp jest jedną z najważniejszych ryb gospodarczych. Jest hodowany w stawach od tysięcy lat, wprowadzaną do wód otwartych. Chętnie poławiany przez wędkarzy na grunt (tzw. wędkarstwo karpiowe) i spławik.
W wielu krajach jest uważany za szkodnika. W Polsce karp stanowi 80% zarybień wód otwartych. Budzi to duże kontrowersje, gdyż karp jest gatunkiem obcym i ma niekorzystny wpływ na zbiornik, do którego jest wpuszczany (zamulenie wody oraz degradacja dna zbiornika wodnego).
Bibliografia
pl.wikipedia.org [13.11.2014]
wedkuje.pl [13.11.2014]
